هاله میگرن یا اورا چیست؟ دنیای عجیب هاله های میگرنی و اسکوتوما

اشکال هندسی، کمان های درخشان، رنگ های کالیدوسکوپ، و الگوهای زیگزاگی: آیا توهم زده اید، پیکاسو شده اید، یا فاز دوم حمله میگرنی را تجربه می کنید؟ برای مبتلایان به میگرن، 38 درصد ممکن است در نقطه ای هاله میگرن یا اورا را تجربه کنند، در حالی که اورا به طور منظم تنها در 4 درصد از بیماران رخ می دهد.

اسکوتوماهای سوزاننده و میگرن شبکیه تنها چند نوع از این دنیای عجیب و غریب از اختلالات بینایی هستند. در اینجا آنچه شما باید در مورد پدیده بصری، علائم رایج، و نحوه برخورد با آن در هنگام وقوع آن بدانید، آورده شده است.

نمایش بصری درخشان: اسکوتومای درخشان چگونه به نظر می رسد

اسکوتوما در اصل ناحیه ای از دید از دست رفته یا نقطه کور است که در سراسر میدان بینایی حرکت می کند. به گفته انجمن سردرد آمریکا، اگر سوسوزن بودن این نقطه را اضافه کنید، یک “طیف سوسو زدن در حاشیه اسکوتوما” دریافت خواهید کرد. اسکوتوماهای سوزاننده و اشکال هندسی و جرقه ها شایع ترین اختلالات بینایی گزارش شده هستند.

دکتر کریستوفر گوتچالک پروفسور و رئیس بخش نورولوژی عمومی در دانشکده پزشکی ییل، علائم چشمی اسکوتوم سوسوزن را به عنوان ترکیبی از اشکال هندسی و لرزان توصیف می‌کند که به طور متغیر «زیگزاگی» توصیف می‌شود. یک «کالیدوسکوپ»، همراه با یک حفره تار یا سیاه‌شده در بخشی از میدان بینایی یک فرد، که سپس «از یک لکه کوچک به چیزی که تا نیمی از چیزی را که می‌توانید ببینید» گسترش می‌یابد.

دبورا آی فریدمن، پزشک متخصص سردرد و چشم‌پزشک عصبی در دالاس، توضیح می‌دهد که «گاهی اوقات یک اسکوتوم سوسوزن به‌عنوان یک نقطه کوچک از یک طرف شروع می‌شود و منبسط می‌شود، و گاهی اوقات به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شود و سوسوزن و به شکل C به نظر می‌رسد. ممکن است به همان اندازه باقی بماند یا به تدریج گسترش یابد و به سمت دید محیطی حرکت کند. لبه های C اغلب به شکل زیگزاگ هستند و ممکن است رنگارنگ یا سیاه و نقره ای باشند.

اسکوتوم سوسوزن یا اختلال بینایی؟!

یکی از علائم متمایز کننده اسکوتوم سوسوزن از یک اختلال بینایی دیگر مانند میگرن شبکیه (در ادامه در مورد آن بیشتر صحبت خواهیم کرد) این است که هر دو چشم درگیر هستند. دکتر فریدمن تاکید می کند: “شکل سوسوزن C از هر دو چشم به طور همزمان است و حتی زمانی که چشم ها بسته هستند قابل مشاهده است. این به این دلیل است که در قسمت قشر بینایی مغز رخ می دهد نه خود چشم.”

برای تمایز اسکوتوما از اختلال بینایی، حرکت نیز مهم است: اسکوتوماها کند هستند

حرکت پدیده بصری اغلب به عنوان یک “حرکت آهسته” توصیف می شود که می تواند از پنج دقیقه تا یک ساعت طول بکشد. میگرن معمولا در عرض یک ساعت پس از فاز هاله ظاهر می شود. با این حال، می تواند قبل، یا حینش باشد یا اصلاً نباشد. غیرمعمول نیست که شخصی علائم میگرن بصری را بدون سردرد تجربه کند، چیزی که به عنوان میگرن آسفلژیک یا میگرن خاموش شناخته می شود.

علائم اسکوتوم سوسوزن می تواند به طور همزمان با سایر اختلالات حسی مانند موج آهسته سوزن سوزن یا احساس بی حسی در صورت، دست ها و/یا اندام ها همراه شود. فرد همچنین می تواند دیسفازی (تکلم نامفهوم) و بوی فانتوم را در مرحله هاله تجربه کند.

برای کسانی که برای اولین بار یک رویداد هاله را تجربه می کنند، می تواند اضطراب زیادی را در مورد آنچه برای آنها اتفاق می افتد ایجاد کند، و حتی باعث نگرانی از سکته مغزی شود. با این حال، کندی حرکتی که هم از نظر بصری و هم در سراسر پوست تجربه می‌شود، یک عامل متمایز کننده هاله میگرنی است، زیرا وقتی با تشنج و سکته مرتبط باشد، علائم به‌سرعت پیشرفت می‌کنند. توالی و مدت علائم برای کمک به پزشک برای تشخیص میگرن همراه با اورا یا یک بیماری جدی‌تر کلیدی است.

هاله میگرن، الهام بخش هنرهای ادبی و تجسمی

اگرچه برای اولین بار ترسناک است، اما هاله های بصری مانند اسکوتوماهای سوزاننده خوراک خلاقیت برای تعدادی از هنرمندان بوده است. دکتر گاتچالک می‌گوید: «هاله بصری الهام‌بخش هنر و نوشتار است، از کار خارق‌العاده لوئیس کارول (ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب) تا هنر مذهبی قدرتمند هیلدگارد بینگن، در میان دیگران. حتی پیشنهاد شده است که میگرن همراه با هاله می‌تواند الهام‌بخش اولین نقاشی‌های باستانی در غار باشد.

الیور ساکس، نویسنده و متخصص مغز و اعصاب، اولین هاله میگرن خود را اینگونه توصیف کرد:

وقتی سه یا چهار ساله بودم، یک روز در باغ بازی می‌کردم، ناگهان نور درخشانی در سمت چپم ظاهر شد – به طرز خیره‌کننده‌ای درخشان بود، تقریباً به روشنی خورشید. گسترش یافت و تبدیل به یک نیم دایره درخشان شد که از زمین تا آسمان کشیده شده است، با حاشیه های تیز زیگزاگی و رنگ های آبی و نارنجی درخشان. سپس، در پشت روشنایی، یک کوری پدید آمد، یک خلأ در حال گسترش در میدان دید، و به زودی تقریباً چیزی در سمت چپم نمی دیدم. بینایی من در عرض چند دقیقه به حالت عادی بازگشت، اما این طولانی ترین دقایقی بود که تا به حال تجربه کرده بودم.

برای نگاهی عمیق تر به هنر با الهام از پدیده های بصری تجربه شده در حین میگرن، Gottschalk به هنر میگرن اشاره می کند: تجربه میگرن از درون، مجموعه ای از 300 تصویر ساخته شده توسط مبتلایان به میگرن در سال 2009 و نگاهی دقیق به انواع هاله میگرنی. از پیش پا افتاده ترین تا نادرترین.

این تصویر از این مجموعه است که هاله میگرن را نشان می دهد:

علت اسکاتوما: الکتریکی است

چه چیزی باعث ایجاد اسکوتوم های سوسوزن می شود و آیا برخی افراد بیشتر مستعد ابتلا به آن هستند؟ معلوم شد این نتیجه الکتریسیته بدن شماست. ناهنجاری‌های سیگنال‌های عصبی که از چشم شما به مغز ارسال می‌شوند، نقاط کور یا آنچه که «اشکال» نامیده می‌شوند در میدان بینایی شما ایجاد می‌کنند.

برای علمی‌تر بودن صحبت این را میگوییم که این انتشار یک موج الکتروشیمیایی از نوک قشر پس سری (عقب‌ترین نیمکره‌های مغز) به جلو یا  گسترش سرکوب فعالیت قشر مغز (CSD) است.

این چیزی شبیه پالسی است که به آهستگی در یک نوار نازک پیش می‌رود و مغزی «بهت‌زده» یا غیرفعال را در پی خود می‌گذارد. گاتسچالک توضیح می‌دهد که نوار پیشروی کننده بخش «سوزنی» هاله بینایی (قوس هندسی و درخشان) را ایجاد می‌کند، در حالی که مغز غیرفعال باقی مانده با «اسکوتوم» یا ناحیه خالی بینایی مطابقت دارد. مغز غیرفعال معمولاً در عرض 30 تا 60 دقیقه «بیدار می‌شود»، بنابراین هاله بینایی معمولاً تا این مدت طول می‌کشد.

این فعالیت غیر معمول مغز چیزی است که باعث به اصطلاح نمایش بصری می شود و با تعدادی از بیماری های فراتر از میگرن همراه با اورا و میگرن بینایی بدون سردرد مرتبط است. اینها شامل تشنج، سکته، مولتیپل اسکلروزیس، گلوکوم، استرس، آسیب به سر، آلرژی غذایی، فشار خون بالا، بارداری و پره اکلامپسی است. ایجاد این تکانه های الکتریکی با فشار خون بالا، التهاب و تغییرات هورمونی نیز مرتبط است.

میگرن شبکیه چیست؟

اگرچه می توان آنها را با یکدیگر اشتباه گرفت، هاله میگرنی و میگرن شبکیه دو چیز متفاوت هستند. افراد مبتلا معمولاً از آن به عنوان “میگرن چشم” یا میگرن چشمی یاد می کنند، اگرچه این برچسب ها دقیق نیستند زیرا اختلالات بینایی از چشم ناشی نمی شود، بلکه از مغز ناشی می شود.

میگرن شبکیه یا مثبت (دیدن چیزی که واقعاً وجود ندارد، مانند چراغ‌های چشمک زن، نقطه‌ها، جرقه‌ها یا خطوط) یا منفی است (بخشی یا تمام بینایی وجود ندارد، یک اسکوتوما). میگرن شبکیه یک چشمی است و علائم آن فقط در یک طرف رخ می دهد.

برعکس، علائم میگرن همراه با اورا در هر دو چشم وجود دارد. با میگرن شبکیه، بینایی در یک چشم طبیعی باقی می‌ماند، اما علائم شامل نور سوسوزن، اسکوتوما و کوری موقت تک چشمی است که برای مدت زمانی مشابه اسکوتوما باقی می‌ماند: 5 تا 60 دقیقه. طبق طبقه بندی بین المللی اختلالات سردرد، سردرد باید به دنبال آن باشد، اما همیشه اینطور نیست.

عوامل خطر بالقوه و پیشگیری

اگرچه میگرن شبکیه به طور ذاتی به علت خاصی مرتبط نبوده است، اما اغلب توسط همان چیزهایی است که میگرن همراه با هاله ایجاد می شود. از جمله استرس، فشار خون بالا، سیگار کشیدن، قرص های ضد بارداری، کم آبی بدن و قند خون پایین.

پروتکل‌های پیشگیری با سایر پیشگیری‌کننده‌های میگرن، از جمله مسدودکننده‌های کانال کلسیم، داروهای ضد تشنج، یا داروهای ضد افسردگی، و حتی آسپرین با دوز کم همخوانی نزدیکی دارند. تریپتان‌ها و ارگوتامین‌ها برای درمان میگرن شبکیه استفاده نمی‌شوند و از آنجایی که فشار خون بالا یکی از عوامل خطر است، توصیه می‌شود اگر سیگاری هستید، سیگار را ترک کنید.

آیا هاله میگرن مساله ای جدی است؟

خبر خوب این است که علیرغم اینکه هاله ها عصبی هستند، نگرانی برای سلامتی ندارند. هاله بصری ترسناک است، به خصوص اولین بار. بیشتر مردم تصور می‌کنند که سکته می‌کنند. جالب است که سکته مغزی هرگز چیزی مانند نور سوسوزن ایجاد نمی‌کند، فقط بینایی را در نیمی از میدان دید شما از دست می‌دهد.

در حالی که هاله ها خود جدی نیستند، از دست دادن دائمی میدان بینایی با میگرن شبکیه گزارش شده است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

مهم است که با پزشک خود در مورد تجربه خود با اسکوتوما مشورت کنید. انواع مختلفی از هاله بصری وجود دارد. اگر چیزی غیرعادی در مورد اپیزود هاله وجود داشته باشد، مثلاً بیش از یک ساعت طول بکشد، بیمار باید فوراً بررسی شود تا مطمئن شود که دچار حمله ایسکمیک گذرا (TIA) یا سکته نشده است.

اگر باردار هستید، مهم است که علائم بصری را نادیده نگیرید – اسکوتوماهای سوسوزن می توانند نشانه اولیه پره اکلامپسی شدید (فشار خون بالا) باشند. در واقع، بعضی از زنان فقط در دوران بارداری هاله را تجربه می کنند.

اسکوتوماهای سوسوزن با شرایط دیگری مانند مولتیپل اسکلروزیس و گلوکوم نیز مرتبط هستند. با این حال، تجربه اسکوتوما با میگرن لزوماً به این معنی نیست که شما یکی از این دو را دارید.

آیا درمانی وجود دارد؟

دستگاه SpringTMS، که SAVI نامیده می شود، می تواند هاله را متوقف کند.

اسکوتوم‌ و میگرن شبکیه به خودی خود برطرف می‌شوند. اگر آنها مشکل ساز هستند (در حین رانندگی یا انجام سایر کارهای مهم بصری مانند انجام عمل جراحی رخ می دهند)، ما درمان پیشگیرانه را توصیه می کنیم. انتخاب روش پیشگیری بستگی به این دارد که آیا فرد فقط اورا دارد یا سردرد هم دارد. و در حالی که پیشگیری کامل قابل دستیابی نیست، می توان دفعاتش را با مصرف دارو برای جلوگیری از حملات میگرنی کاهش داد.

یک توصیه خوب در صورتی که هاله را تجربه می کنید این است که استراحت کنید و به خود اجازه دهید استراحت کنید و چشمان خود را ببندید. مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌توانند به کاهش علائم خفیف کمک کنند.

با اسکوتوماهایی که همراه با میگرن ظاهر می‌شوند، گزینه‌های پیشگیرانه احتمالی شامل داروهای ضد صرع برای رفع علائم عصبی، داروهای ضد افسردگی برای کمک به ثابت نگه داشتن سطح سروتونین، مسدودکننده‌های بتا برای فرونشاندن انقباض رگ‌های خونی، و داروهای جدیدتری که به‌طور خاص برای جلوگیری از حملات میگرنی ساخته شده‌اند، هستند.

و برای کسانی که علائم اورا با درد شدید میگرن را تجربه می کنند، ممکن است داروهای اضافی برای کمک به از بین بردن حملات و کاهش التهاب ضروری باشد. در حالی که گزینه‌های درمانی خاص از طریق آزمایش‌های بالینی ارزیابی نشده‌اند، داروهای سنتی و مراقبت از خود به نوبه خود به میگرن همراه با اورا نیز کمک می‌کنند.

همیشه امیدوار باشید…

شکی نیست که بیماری میگرن می‌تواند بسیار دردناک و ناتوان‌کننده باشد و اغلب در توانایی فرد برای داشتن زندگی کامل اختلال ایجاد می‌کند. اگر میگرن مانع زندگی شخصی یا اجتماعی، روابط و/یا کار شما شده است، وقت آن است که با یک متخصص قرار ملاقات بگذارید تا علائم خود را در میان بگذارید. یک چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که مجبور نیستید این مسیر را به تنهایی طی کنید: گزینه های درمانی زیادی وجود دارد – به خصوص در چند سال اخیر. کمک گرفتن از یک متخصص برای یافتن ترکیب درمانی مناسب برای شما می تواند تفاوت زیادی در تعداد روزهای میگرنی که تجربه می کنید و شدت حملات شما ایجاد کند.

اگر شما هم از سردرد میگرنی رنج میبرید، انستیتو سلامت مغز دانا با ارائه به روزترین و موثرترین تکنیک ها میتواند به شما در پیشگیری از حملات میگرنی کمک کند. برای اطلاعات بیشتر واحدهای درمانی در سایت ما را ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.

Mozhan Parsa

درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.