برای درمان آپنه خواب به چه دکتری مراجعه کنیم؟ با هم بشنویم:
آپنه خواب یک اختلال خواب است که باعث می شود فرد در طول خواب مکرراً تنفسش متوقف شود.
برخی از علائم بالقوه آپنه خواب عبارتند از:
خروپف مزمن
خفگی یا نفس نفس زدن در خواب
توقف موقت تنفس در هنگام خواب
خواب آشفته
بیخوابی
خواب‌آلودگی مفرط در طول روز
افسردگی
تحریک پذیری
مشکلات تمرکز و حافظه
سردرد صبحگاهی
این مقاله انواع مختلف پزشکانی را که ممکن است بتوانند آپنه خواب را تشخیص داده و درمان کنند، تشریح می کند. ما همچنین اطلاعاتی در مورد روش های مختلف برای تشخیص ارائه می دهیم و برخی از گزینه های درمانی موجود را شرح می دهیم.
چه نوع پزشکی می تواند آپنه خواب را درمان کند؟
پزشک ممکن است برای کمک به تشخیص آپنه خواب، فرد را به یک متخصص خواب ارجاع دهد.
بیشتر مردم نگرانی های خود را در مورد آپنه خواب با پزشک خود مطرح می کنند. پزشک در مورد علائم و سابقه پز
شکی از فرد سوال می کند و ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهد.
هنگامی که پزشک ارزیابی خود را کامل کرد، ممکن است فرد را به یک متخصص خواب، پزشکی که در مطالعه و درمان اختلالات خواب تخصص دارد، ارجاع دهد.
متخصص خواب تست خواب را برای نظارت بر آنچه در مغز و بدن افراد در هنگام خواب اتفاق می افتد انجام می دهد. این مطالعات می تواند به تشخیص اختلالات خواب و تعیین علت آنها کمک کند.
پزشکان متخصص خواب
پزشکانی که در زمینه تشخیص و درمان اختلالات خواب (بی خوابی، آپنه خواب و غیره) تحت آموزش قرار گرفته اند، معمولاً با یک آزمایشگاه خواب معتبر که در آن مطالعات تشخیصی خواب انجام می شود، ارتباط دارند.
سایر متخصصان پزشکی که ممکن است در تشخیص و درمان اختلالات خواب دخیل باشند عبارتند از:
متخصصان ریه
متخصص ریه پزشکی است که در ریه ها و سیستم تنفسی تخصص دارد. مشکلات تنفسی می تواند باعث ایجاد یا تشدید آپنه خواب شود.
نمونه هایی از این بیماری ها عبارتند از:
- آسم
- بیماری انسداد مزمن ریه (COPD)
- راه هوایی تنگ
یک متخصص ریه برای تشخیص و درمان بیماری های تنفسی کار خواهد کرد. درمان موفقیت آمیز ممکن است از اپنه خواب در آینده جلوگیری کند.
متخصصین گوش و حلق و بینی
متخصصان گوش و حلق و بینی پزشکانی هستند که مشکلات مربوط به گوش، بینی و گلو را تشخیص داده و درمان می کنند.
اگر فردی با صدای بلند خروپف کند، متخصص گوش و حلق و بینی می تواند به تعیین علت کمک کند. طبق گفته انجمن آپنه خواب آمریکا (ASAA)، خروپف بلند و مکرر از علائم شایع آپنه خواب است.
سایر شرایطی که ممکن است متخصص گوش و حلق و بینی هنگام تشخیص آپنه خواب به دنبال آنها باشد عبارتند از:
- انسداد راه های هوایی بینی
- تغییر شکل بینی یا سپتوم
- کام بلند و نرم
- بافت بیش از حد گلو، مانند لوزه های بزرگ
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
- آلرژی
متخصصین مغز و اعصاب
متخصص مغز و اعصاب پزشکی است که در اختلالات مغز و سیستم عصبی تخصص دارد.
آپنه خواب گاهی اوقات می تواند به دلیل یک بیماری عصبی رخ دهد، مانند:
- سکته مغزی
- اختلالات عصبی، مانند بیماری آلزایمر
روانپزشکان
روانپزشک پزشکی است که در مطالعه و درمان اختلالات سلامت روان تخصص دارد.
یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یا اختلال افسردگی اساسی (MDD) بیشتر احتمال دارد که آپنه انسدادی خواب داشته باشند.
یک مقاله در سال 2018 نشان می دهد که برخی از علائم افسردگی ممکن است علائم آپنه خواب باشد:
- خستگی در روز
- سطوح انرژی پایین
- تمرکز ضعیف
دندانپزشکان
دندانپزشک ممکن است در طول معاینه دندان متوجه عوامل خطر برای آپنه خواب، مانند راه های هوایی کوچک یا سایر تفاوت های آناتومیکی شود. سپس دندانپزشک می تواند توصیه کند که فرد برای تشخیص احتمالی آپنه خواب به پزشک مراجعه کند.
تست آپنه خواب
فردی که مشکوک به آپنه خواب است ممکن است تحت یک تست خواب یا پلی سومنوگرام قرار گیرد. تست خواب شامل طیف وسیعی از آزمایشات برای کمک به تشخیص آپنه خواب یا تعیین علت است.
فرد ممکن است تست خواب را در آزمایشگاه خواب یا خانه خود انجام دهد.
مطالعات خواب ممکن است شامل آزمایش های زیر باشد:
الکتروانسفالوگرام (EEG):
فعالیت الکتریکی مغز را اندازه گیری می کند.
الکترووکولوگرام (EOG):
یک EOG حرکات چشم و چانه را اندازه گیری می کند که مراحل مختلف خواب را نشان می دهد.
الکتروکاردیوگرام (EKG):
این آزمایشی است که ضربان و ریتم قلب را اندازه گیری می کند.
پلتیسموگرافی القایی تنفسی:
این آزمایش از نوارهایی در اطراف قفسه سینه و شکم برای اندازه گیری الگوهای تنفسی و حجم ریه فرد استفاده می کند.
نظارت:
پزشک از حسگرهای ویژه ای برای اندازه گیری و نظارت بر موارد زیر استفاده می کند:
- حرکت پا
- سطح اکسیژن و دی اکسید کربن در خون
درمان آپنه خواب
درمان های زیادی برای فرد مبتلا به آپنه خواب وجود دارد. نوع درمانی که فرد دریافت می کند به علت اصلی آپنه خواب او بستگی دارد. ما برخی از گزینه های درمانی بالقوه را در زیر بیان می کنیم.
درمان فشار مثبت راه هوایی
درمان فشار مثبت راه هوایی (PAP) شامل استفاده از دستگاهی است که هوای تحت فشار را به مجاری تنفسی فرد می دمد تا از فروپاشی آنها جلوگیری کند. دستگاه همراه با ماسک صورت است، که فرد در شب می پوشد.
با توجه به بنیاد ملی خواب، چندین نوع درمان PAP وجود دارد، از جمله:
فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP):
دستگاه‌های CPAP هوای با همان فشار را در حین دم و بازدم وارد مجاری هوایی فرد می‌کنند.
فشار مثبت راه هوایی خودکار (APAP):
دستگاه های APAP فشار هوای یکسانی را در هنگام دم و بازدم ایجاد می کنند. با این حال، فشار می تواند در طول دوره های آپنه خواب یا خروپف متفاوت باشد.
فشار مثبت راه هوایی دوسطحی (BPAP):
دستگاه‌های BPAP هنگام تنفس، هوای با فشار بالاتر را به مجاری تنفسی فرد وارد می‌کنند و هنگام بازدم، هوای با فشار پایین‌تر را وارد راه‌های هوایی می‌کنند.
فشار مثبت بازدمی راه هوایی
درمان فشار مثبت راه هوایی بازدمی (EPAP) شامل اعمال یک دریچه چسب در داخل سوراخ‌های بینی است. دریچه ها به سوراخ های بینی کمک می کنند در هنگام بازدم باز بمانند. این کار راه های هوایی را باز نگه می دارد تا زمانی که فرد استنشاق کند. با این حال، پزشکان اغلب از این درمان استفاده نمی کنند.
درمان فشار حفره دهانی
(OPT) شامل استفاده قطعه ای در دهان هنگام خواب است. یک خلاء کوچک در قطعه ای که در دهان است به تغییر موقعیت زبان و کام نرم کمک می کند و در نتیجه راه های هوایی فرد را باز می کند. پزشکان اغلب از این درمان استفاده نمی کنند.
تمهید دهانی
تمهیدات دهانی وسایلی هستند که زبان یا فک پایین را به سمت بالا و جلو حرکت می دهند. این حرکت به افزایش اندازه راه هوایی فوقانی کمک می کند و به تنفس فرد کمک می کند. پزشکان ممکن است استفاده از این دستگاه ها را برای درمان افرادی که آپنه انسدادی خواب خفیف تا متوسط بدون مشکل اکسیژن رسانی دارند در نظر بگیرند.
تحریک عصب هایپوگلوسال
تحریک عصب هیپوگلوسال (HGNS) یک درمان آپنه خواب است که پزشکان معمولاً آن را برای کسانی که در درمان های دیگر موفق نشده اند، انجام می دهند.
HGNS شامل کاشت یک محرک عصبی در قفسه سینه فرد است. لید ها محرک را به یک حسگر تنفس و به عصب هیپوگلوسال متصل می کنند که حرکت زبان را کنترل می کند.
در طول خواب، سیستم HGNS تنفس فرد را کنترل می کند و عصب هیپوگلاس را در هنگام استنشاق تحریک می کند. تحریک عصب به اطمینان از باز ماندن راه های هوایی فرد کمک می کند.
عمل جراحی
در برخی موارد، فرد ممکن است برای درمان آپنه خواب خود نیاز به جراحی داشته باشد. نوع جراحی که فرد دریافت می کند به علت آپنه خواب او بستگی دارد.
برخی از نمونه ها عبارتند از:
برداشتن لوزه:
این عمل شامل جراحی برای برداشتن لوزه های بزرگ و انسدادی است.
جراحی فک:
جراح ممکن است فک ها را به سمت جلو حرکت دهد تا راه هوایی فوقانی بزرگ شود.
تراکئوستومی:
این جراحی شامل ایجاد سوراخی از طریق گردن و در نای فرد برای کمک به تنفس است. اگرچه این روش انسداد را دور می زند، پزشکان اغلب از آن استفاده نمی کنند یا آن را برای درمان توصیه نمی کنند.
تغییر سبک زندگی
تغییرات سبک زندگی زیر می تواند به فرد در مدیریت آپنه خواب کمک کند:
- کاهش وزن
- اجتناب از الکل
- ترک سیگار
- اجتناب از خوابیدن به پشت
سوالاتی که باید از پزشک پرسید
با توجه به انجمن ریه آمریکا (ALA)، یک فرد ممکن است بخواهد سوالات زیر را در مورد آپنه خواب از پزشک خود بپرسد:
- محتمل ترین توضیح برای علائم من چیست؟
- برای تعیین اینکه آیا آپنه خواب دارم به چه آزمایشاتی نیاز دارم و چگونه باید برای آزمایشات آماده شوم؟
- گزینه های درمانی من چیست و احتمال موفقیت آنها چقدر است؟
- برای بهبود آپنه خواب چه تغییراتی می توانم ایجاد کنم؟
- اگر درمان آپنه خواب را دریافت نکنم، چه عوارض احتمالی وجود دارد؟
خلاصه
آپنه خواب وضعیتی است که در آن فرد به طور مکرر تنفسش در طول خواب قطع می شود. از آنجایی که آپنه خواب در هنگام خواب رخ می دهد، ممکن است فرد از ابتلای خود به این عارضه غافل باشد.
افرادی که نگران آپنه خواب هستند باید به پزشک مراجعه کنند. در برخی موارد، پزشک ممکن است فرد را به یک متخصص خواب یا پزشک متخصص دیگری ارجاع دهد که می تواند به تشخیص و درمان کمک کند.
نوع درمانی که یک فرد نیاز دارد به علت اصلی آپنه خواب او بستگی دارد.
درمان اختلالات خواب
اگر در داشتن خواب با کیفیت مشکل دارید و یا با وجود ساعت خواب کافی باز هم در طول روز احساس خستگی میکنید، ممکن است از نوعی اختلال خواب رنج میبرید. خواب خوب بر بسیاری از جنبه های زندگی اثر گذار است و برای سلامت روانی و جسمانی شما ضروری است. مهم است که نوع اختلال خواب شما تشخیص داده شود و درمان شود.
واحد سلامت خواب و اختلالات خواب انستیتو سلامت مغز دانا همزمان با واحد ارزیابی و تشخیص این مرکز در چارچوبی دانش بنیان و با همکاری و زیر نظر آزمایشگاه اختلالات رفتاری خواب دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به منظور ارزیابی، تشخیص و مداخلات در زمینه اختلالات خواب به ارائه خدمات می پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر واحد مربوطه را در سایت ما ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
منابع:
- Braitman, D. V. (2018). Screening for sleep apnea in psychiatry.
https://psychiatryonline.org/doi/10.1176/appi.ajp-rj.2018.130502 - Diagnosis of sleep apnea. (2015).
https://myapnea.org/blog/2015/09/diagnosis-of-sleep-apnea - Gupta, M. A., & Simpson, F. C. (2015). Obstructive sleep apnea and psychiatric disorders: A systematic review.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4298774/ - Introduction. (n.d.).
https://www.sleepapnea.org/learn/sleep-apnea/do-i-have-sleep-apnea/is-it-snoring-or-sleep-apnea/ - Quan, S. F., & Schmidt-Nowara, W. (2017). The role of dentists in the diagnosis and treatment of obstructive sleep apnea: consensus and controversy.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5612624/ - Questions to ask your doctor about sleep apnea (OSA). (2020).
https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/sleep-apnea/questions-to-ask-your-doctor - Salas, R. E., et al. (2014). Management of sleep apnea in the neurology patient.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5765590/ - Shah, J. A., et al. (2015). Obstructive sleep apnea: Role of an otorhinolaryngologist.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4809828/ - Sleep apnea. (n.d.).
https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/sleep-apnea - Sleep apnea. (2020).
https://www.sleepfoundation.org/sleep-apnea - Sleep apnea information for clinicians. (n.d.).
https://www.sleepapnea.org/learn/sleep-apnea-information-clinicians/ - Sleep apnea — symptoms & risk factors. (2016).
http://sleepeducation.org/essentials-in-sleep/sleep-apnea/symptoms-risk-factors - Testing and diagnosis. (n.d.).
https://www.sleepapnea.org/treat/getting-sleep-apnea-diagnosis/ - Treatment. (n.d.).
https://sleepdisorders.sleepfoundation.org/sleep-related-breathing-disorders/obstructive-sleep-apnea-syndrome/treatment/#t2 - What is sleep apnea? (n.d.).
https://www.sleepapnea.org/learn/sleep-apnea/ - When sleep apnea and COPD meet: Overlap syndrome. (n.d.).
https://www.sleepapnea.org/when-sleep-apnea-and-copd-meet-overlap-syndrome/
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.