اختلالات تنفسی مرتبط با خواب، شرایط تنفس غیرطبیعی و دشوار در طول خواب، از جمله خروپف مزمن و آپنه خواب هستند. برخی از اختلالات تنفسی مرتبط با خواب تأثیر محدودی بر سلامتی دارند. اما برخی دیگر به دلیل اثرات بالقوه آنها بر خواب و تعادل اکسیژن و دی اکسید کربن در خون می توانند عواقب جدی داشته باشند.
آکادمی آمریکایی پزشکی خواب (AASM) انواع اختلالات تنفسی مربوط به خواب را طبقه بندی کرده است. علائم، شدت، علل و درمان تنفس اختلال خواب بر اساس نوع آن متفاوت است. در موارد پیچیده، ممکن است یک فرد به بیش از یک نوع تشخیص داده شود.
آپنه انسدادی خواب در بزرگسالان
آپنه انسدادی خواب (OSA) یکی از شایع ترین و جدی ترین اختلالات تنفسی مرتبط با خواب است. در OSA، راه هوایی به طور مکرر در طول خواب بسته میشود. و باعث وقفه در تنفس می شود که هم خواب را تکه تکه می کند و هم بر سطح اکسیژن بدن تأثیر می گذارد. سندرم مقاومت راه هوایی فوقانی (UARS) شکل خفیف‌تری از OSA است که در آن خواب مختل میشود. اما سطح اکسیژن به همان میزان تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد.
OSA ممکن است تا 30 درصد از بزرگسالان را تحت تأثیر قرار دهد و در مردان شایع تر از زنان است. این بیماری احتمالاً کمتر تشخیص داده شده است. و بسیاری از کارشناسان پیش بینی می کنند که شیوع آن در آینده همراه با افزایش نرخ چاقی، که یکی از عوامل خطر اصلی برای OSA است، افزایش خواهد یافت.
خروپف، نفس نفس زدن یا خفگی در طول خواب، و خواب آلودگی بیش از حد در طول روز از علائم اصلی OSA هستند. هنگامی که این بیماری درمان نشود، می تواند باعث مشکلات سلامتی مهمی از جمله مشکلات قلبی عروقی مانند فشار خون بالا و سکته شود. طیف وسیعی از گزینه های درمانی در رفع آپنه انسدادی خواب و کاهش علائم آن موثر هستند.
آپنه انسدادی خواب در کودکان
آپنه انسدادی خواب در نوزادان و کودکان اتفاق می‌افتد. اگرچه بسیار کمتر از بزرگسالان هم مبتلا میشوند. تخمین زده می شود که 1-5٪ از کودکان در تمام سنین را تحت تاثیر قرار دهد.
در مقایسه با بزرگسالان، کودکان بیشتر به OSA مربوط به بزرگ شدن لوزه ها و آدنوئیدها که بخشی از سیستم ایمنی هستند، دارند. به همین دلیل، جراحی، به‌ویژه برداشتن آدنوئیدها و لوزه‌ها (آدنوتونسیلکتومی)، اغلب بخشی از درمان OSA کودکان است. علاوه بر این، OSA در برخی از کودکان با افزایش سن خود به خود از بین می رود. بنابراین این بیماری همیشه نیاز به درمان فوری ندارد.
آپنه خواب مرکزی
در آپنه خواب مرکزی (CSA) ، نقص در تنفس در طول خواب به دلیل عدم تلاش برای تنفس رخ می دهد. این زمانی اتفاق می افتد که یا مغز سیگنال ها را به درستی به ماهیچه های تنفسی ارسال نمی کند. یا عضلات تنفسی در پاسخ به سیگنال های مغز فعال نمی شوند.
به این ترتیب، آپنه خواب مرکزی از آپنه انسدادی خواب متمایز است. اما این دو وضعیت می توانند با هم رخ دهند، که به عنوان آپنه خواب مختلط شناخته می شود. علاوه بر این، گاهی اوقات درمان OSA باعث ایجاد CSA می شود که به آن آپنه خواب مرکزی اورژانس درمان می گویند .
CSA بسیار کمتر از OSA شایع است. و فقط کمتر از 1٪ از افراد بالای 40 سال را تحت تأثیر قرار می دهد. در مردان و در افراد بالای 65 سال شایع تر است.
انواع مختلفی از CSA بر اساس ماهیت مشکل اساسی وجود دارد که از تنفس مناسب جلوگیری می کند. برخی از عوامل خطر شناخته شده عبارتند از مشکلات قلبی عروقی، مصرف مواد مخدر و ارتفاع زیاد. اما همه موارد با این مسائل مرتبط نیستند. تمرکز اصلی درمان آپنه مرکزی خواب، رسیدگی به علت اصلی آن است.
اختلالات هیپوتهویه مرتبط با خواب
اختلالات هیپوتهویه مرتبط با خواب شامل افزایش سطح دی اکسید کربن خون در طول خواب است. که ناشی از کمبود هوا در داخل و خارج از ریه ها است.
این تنفس ناکافی معمولاً با سایر مشکلات سلامتی مرتبط است. اغلب، افراد مبتلا به اختلالات هیپوتهویه مرتبط با خواب، بیماری‌های ریوی مانند بیماری انسداد مزمن ریه (COPD) یا فشار خون ریوی دارند. اختلالاتی که بر سیستم عصبی و برخی از انواع داروها تأثیر می‌گذارند نیز می‌توانند بر تنفس تأثیر بگذارند. و باعث هیپوونتیلاسیون شوند.
نوع خاصی از اختلال کم تهویه مرتبط با خواب، سندرم کاهش تهویه چاقی (OHS) نامیده می شود. این وضعیت می تواند در بیماران چاق رخ دهد. و به طور معمول با آپنه انسدادی خواب همراه است. این عارضه اغلب با خواب ضعیف همراه است. و می تواند منجر به اثرات مضر بر روی سیستم قلبی عروقی شود.
بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات هیپوتهویه مرتبط با خواب هنگام بیدار شدن برای تنفس صحیح تلاش می کنند. اما این مشکل به طور معمول در طول خواب تشدید می شود. همانند آپنه خواب مرکزی، درمان اختلالات هیپوتهویه مرتبط با خواب اغلب در مدیریت یک بیماری زمینه ای است که به مشکلات تنفسی کمک می کند.
اختلال هیپوکسمی مرتبط با خواب
هیپوکسمی سطح پایین اکسیژن در خون است. اختلال هیپوکسمی مرتبط با خواب زمانی است که غلظت اکسیژن کاهش می یابد. اما سطح دی اکسید کربن آنقدر بالا نمی رود که از آستانه تشخیص به عنوان اختلال کم تهویه مرتبط با خواب عبور کند.
اختلال هیپوکسمی مرتبط با خواب بیشتر در نتیجه یک مشکل سلامتی دیگر رخ می‌دهد که بر تنفس تأثیر می‌گذارد. از جمله تعدادی از انواع بیماری‌های ریوی، و پرداختن به هیپوکسمی اغلب مستلزم تمرکز بر آن مشکل اساسی است.
خرناس
خروپف زمانی اتفاق می افتد که هوا در اطراف بافت چربی نزدیک گلو حرکت می کند. و باعث ارتعاش آن بافت می شود. برآوردها حاکی از آن است که 27 درصد از کودکان، 40 درصد از زنان بالغ و 57 درصد از مردان بالغ خروپف می کنند.
خروپف خفیف هر چند وقت یکبار برای اکثر افراد طبیعی است و مضر نیست. خروپف که بیش از سه شب در هفته رخ می دهد، به عنوان یک اختلال تنفسی مرتبط با خواب طبقه بندی می شود. ممکن است به آن خروپف اولیه، مزمن یا معمولی گفته شود. و از خروپف مکرر مرتبط با آپنه انسدادی خواب متمایز می شود.
عوامل خطر خروپف مزمن شامل مواردی است که راه هوایی را منقبض می کند یا باعث شل شدن بافت می شود. به عنوان مثال می توان به چاقی، استفاده از الکل و داروهای آرام بخش، گرفتگی مزمن بینی و خوابیدن به پشت اشاره کرد. برخی افراد به دلیل آناتومی دهان، بینی و گلو تمایل بیشتری به خروپف دارند.
نگرانی اصلی سلامتی مرتبط با خروپف این است که ممکن است که نشان دهنده یک مورد زمینه ای آپنه انسدادی خواب باشد. بنابراین اگر خروپف با علائم دیگری مانند خواب آلودگی در طول روز، افزایش وزن اخیر، دندان قروچه در طول روز رخ داد، مهم است که با پزشک صحبت کنید. خواب یا سردرد صبحگاهی
اگر علائم دیگری وجود نداشته باشد، بیشترین تأثیر خروپف مزمن ممکن است روی شریک رختخواب، هم اتاقی یا اعضای خانواده باشد. که از صدا آزار می‌دهند و خوابیدن برایشان سخت‌تر است. انواع مختلفی از درمان‌ها می‌توانند در کاهش خروپف مفید باشند تا برای سایر اعضای خانواده فرد کمتر آزاردهنده باشد.
کاتترنیا
کاتاترنیا الگویی از تنفس و صدای غیرطبیعی است که اغلب به عنوان ناله های مرتبط با خواب از آن یاد می شود.
در طول دوره‌های کاتترنی، فردی که می‌خوابد، نفس طولانی دم می‌کشد و سپس به آرامی بازدم می‌کند در حالی که صدایی یکنواخت و شبیه ناله تولید می‌کند. وقتی این اتفاق می افتد، فرد خواب از صداها آگاه نیست.
کاتترنی غیرمعمول است و هیچ خطر شناخته شده ای برای سلامتی فرد خواب ندارد. با این حال، ممکن است برای شرکای تختخواب یا دیگرانی که در یک مکان هستند آزاردهنده یا مختل کننده باشد. افراد مبتلا به کاتترنی نیز ممکن است پس از آگاهی از این وضعیت از صداها خجالت بکشند. در صورت تمایل، درمان‌های آپنه انسدادی خواب، مانند استفاده از دستگاه فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) باعث کاهش دوره‌های کاتترنی شده است.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.