ترک داروهای ضد افسردگی، زمانی است که پس از قطع ناگهانی یا کاهش شدید دوز داروی ضد افسردگی، علائم ترک را تجربه می کنید. علائم قطع داروی ضدافسردگی در حدود نیمی از افرادی که داروی ضدافسردگی مصرف کرده‌اند سپس به طور ناگهانی مصرف آن را ترک می‌کنند یا دوز آن به شدت کاهش می‌یابد رخ می‌دهد.
اگر قطع مصرف داروهای ضدافسردگی را تجربه می کنید، کسب اطلاعات بیشتر در مورد علل بروز این حالت، علائم رایج (و مدت زمان ماندگاری آنها) و همچنین راه های مقابله می تواند مفید باشد.
درک قطع داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی با افزایش سطح برخی از انتقال دهنده های عصبی در مغز، که برخی از آنها شامل سروتونین و دوپامین هستند، عمل می کنند. هنگامی که سطح این انتقال دهنده های عصبی به طور ناگهانی کاهش می یابد، چه با ترک ناگهانی دارو یا کاهش شدید دوز آن، علائم ترک ظاهر می شود.
دو نوع از داروهای ضد افسردگی که میتوانند منجر به علائم ترک شوند عبارتند از:
مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SNRIs).
داروهای ضدافسردگی به این معنا اعتیاد آور تلقی نمی شوند که مردم معمولاً آنها را در تلاش برای کسب تجربه “های” شدن مصرف نمی کنند. با این حال، ممکن است وابستگی فیزیکی به این داروها ایجاد شود، به ویژه زمانی که آنها برای مدت طولانی استفاده شده باشند.
برخی از داروهای ضد افسردگی ممکن است پتانسیل وابستگی بیشتری داشته باشند، کتامین به دلیل اثرات دارویی آن یکی از آنهاست.
علائم قطع داروهای ضد افسردگی
چگونه می دانید که آیا ممکن است علائم ترک را در صورت قطع داروهای ضد افسردگی تجربه کنید؟
- علائم شبه آنفولانزا مانند سردرد، درد، تعریق، خستگی و بی حالی
- بی خوابی، اما وقتی می خوابید، کابوس ها را تجربه می کنید و/یا رویاهای شما شفاف می شوند
- حالت تهوع که ممکن است شامل استفراغ باشد
- عدم تعادل، مانند احساس سرگیجه، سبکی سر، یا سرگیجه
- اختلالات حسی، از جمله احساس سوزش، گزگز، یا احساسات “شوک مانند”
- برانگیختگی بیش از حد، یا احساس تحریک پذیری، اضطراب، بی قراری یا پرخاشگری
- ترک داروی ضد افسردگی در مقابل عود
علائم ترک داروی ضد افسردگی می تواند مشابه علائمی باشد که در وهله اول باعث استفاده از این نوع دارو شده است. این می تواند این سوال را ایجاد کند که آیا هنگام قطع داروهای ضد افسردگی یا کاهش دوز آنها، بیماری در حال عود است یا علائم ترک را تجربه می کنید.
راه های تشخیص تفاوت این دو حالت عبارتند از:
علائم با چه سرعتی ظاهر می شوند:
علائم ترک اغلب در عرض چند روز یا چند هفته ظاهر می شوند، اما علائم عود معمولاً بیشتر طول می کشد تا ایجاد شوند. علائم عود نیز معمولاً به تدریج ظاهر می شوند.
بروز برخی علائم فیزیکی:
احساس آنفولانزا، سرگیجه و اختلالات حسی معمولاً با افسردگی مرتبط نیست. بنابراین، اگر این علائم را دارید، احتمالاً به دلیل قطع داروهای ضد افسردگی در مقابل عود افسردگی است.
اینکه علائم با گذشت زمان بهتر یا بدتر می‌شوند:
وقتی بدن شروع به تطبیق با عدم مصرف داروی ضد افسردگی یا مصرف آن در دوزهای پایین‌تر می‌کند، علائم ترک معمولاً شروع به بهبود می‌کنند. اگر افسردگی دوباره عود کند، علائم ممکن است به جای بهتر شدن بدتر شوند.
اگر نگران عود افسردگی خود در هنگام قطع داروی ضد افسردگی خود هستید، با پزشک خود صحبت کنید.
جدول زمانی ترک داروهای ضد افسردگی
تجربه ترک داروهای ضد افسردگی می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. عوامل مؤثر بر ترک – از جمله مدت زمان طولانی شدن علائم – شامل نوع داروی ضد افسردگی مصرفی، دوز آن و مدت زمان مصرف دارو است.
پاروکستین (پاکسیل) مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین است که بیشترین ارتباط را با ترک دارد در حالی که فلوکستین (پروزاک) کمترین علائم ترک را دارد.
علائم قطع داروهای ضد افسردگی معمولاً در یک تا سه روز اول نسبتاً خفیف هستند و به طور بالقوه قبل از شروع به کاهش تشدید می شوند. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا همه علائم به طور کامل برطرف شوند، و برخی از افراد چندین ماه عوارض را تجربه می کنند.
مراحل ترک مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین
اگر از مصرف داروهای مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین را قطع می کنید، علائم اغلب به صورت مرحله ای بروز می کنند.
دو مرحله ترک مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین عبارتند از: ترک حاد و طولانی مدت.
مرحله حاد:
مرحله ترک حاد می تواند شش تا هشت هفته طول بکشد. در طول این مرحله، ممکن است علائمی شبیه آنفولانزا را تجربه کنید، خستگی بیشتری داشته باشید، و متوجه افزایش احساس اضطراب و افسردگی شوید.
علائم طولانی مدت:
مرحله طولانی ترک مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین، که گاهی به عنوان علائم ترک پس از فاز حاد یا PAWS شناخته می شود، به علائمی اشاره دارد که بیش از شش ماه طول می کشد. بر اساس یک مطالعه، به طور متوسط فردی که ترک طولانی مدت داروی ضد افسردگی را تجربه می کند، به مدت 37 ماه علائم داشته است (و حتی برخی از علائم گزارش شده است برای سال ها ادامه داشته است).
برخی از کارشناسان معتقدند که مرحله سومی هم برای قطع داروی ضد افسردگی وجود دارد: بازگشت.
این مرحله می تواند بین فاز حاد و طولانی مدت رخ دهد و شامل بدتر شدن علائم حاد است که تا شش هفته طول می کشد.
مقابله با علائم قطع داروهای ضد افسردگی
در وهله اول بدانید که نباید بدون صحبت با پزشک به قطع ناگهانی یا تنظیم دوز داروی خود بپردازید. پزشک می تواند به شما کمک کند تا ضمن محدود کردن یا اجتناب از اثرات منفی ترک، برنامه ای برای قطع دارو طراحی کنید.
در اینجا چند راه دیگر برای جلوگیری یا مقابله با علائم قطع داروهای ضد افسردگی وجود دارد.
از خود بپرسید: چرا مصرف داروهای ضد افسردگی را دارم کنار میگذارم؟
این سوال می تواند مهم باشد اگر در طول قطع یا بعد از آن به درمان بیشتری نیاز دارید. چرا داروی ضد افسردگی خود را قطع می کنید؟
آیا به این دلیل آن را ترک می کنید که احساس می کنید افسردگی خود را پشت سر گذاشته اید؟ آیا از عوارض جانبی دارو خوشتان نمی آید یا نمی توانید هزینه آن را بپردازید؟ همه اینها دلایل بسیار متفاوتی هستند و هر یک پیامدهای مهمی برای شما دارد.
افسردگی اگر به درستی درمان نشود، یک بیماری جدی و بالقوه تهدید کننده زندگی است. مهم است که همه گزینه های خود را در نظر بگیرید و با پزشک مشورت کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
به آرامی آن را کنار بگذارید
کاهش مصرف داروی ضد افسردگی می تواند به کاهش برخی از عوارض جانبی ترک کمک کند. راه های مختلفی برای این کار وجود دارد. دو مورد از رایج‌ترین موارد شامل کاهش 25 درصدی دوز در هفته یا اتخاذ یک رویکرد کمی طولانی‌تر و کاهش مصرف دارو در طول شش تا هشت هفته است.
هیچ برنامه‌ریزی مشخصی وجود ندارد که برای همه کار کند. و این زمان‌بندی ممکن است بسته به نحوه پاسخگویی شما تغییر کند.
عواملی که برای تعیین زمان در نظر گرفته می شوند عبارتند از:
- علائم شما
- نوع داروی ضد افسردگی که مصرف می کنید
- مدت زمان مصرف دارو
- دوز شما
- نیمه عمر دارو (چه مدت طول می کشد تا نیمی از دارو از بدن شما خارج شود)
به دنبال جایگزین باشید
انواع مختلفی از داروهای ضد افسردگی وجود دارد. هر کدام به طور متفاوتی در مغز عمل می کنند، عوارض جانبی متفاوتی دارند و ممکن است پس از قطع، تجارب متفاوتی ایجاد کنند. این امکان وجود دارد که علائم شما به دارویی متفاوت از دارویی که در ابتدا برای شما تجویز شده بود، پاسخ مثبت بیشتری نشان دهد.
پاسخ به داروهای ضد افسردگی بسیار فردی است، بنابراین با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد تأثیر داروهایی که برای شما تجویز شده است صحبت کنید. به عنوان مثال، ممکن است از نظر عاطفی با داروهای ضد افسردگی احساس بهتری داشته باشید، اما از عوارض جانبی آن خوشتان نیاید، یا ممکن است با روان درمانی یا تغییر شیوه زندگی بهتر عمل کنید.
همچنین ممکن است به دلیل مصرف الکل یا استفاده از سایر داروهای روانگردان با داروی ضد افسردگی خود مشکل داشته باشید. همه این احتمالات بهتر است با یک پزشک، روانپزشک یا روانشناس که به شما در یافتن یک برنامه درمانی جایگزین کمک می کند، درمیان گذاشته شود.
روش های نوین در درمان افسردگی
در ادامه مطالبی آمده است که بخشی از مطلب روش های نوین در درمان افسردگی است. اگر میخواهید کامل آن را ببینید اینجا کلیک کنید:
نوروفیدبک
علوم اعصاب ثابت کرده است که تمرینات مکرر شبکه های مغزی، مانند تمرینهای مرتبط با نوروفیدبک، توانایی تغییر شکل مغز را دارد. این موضوع به بهینه سازی الگوهای امواج مغزی کمک می کند و در عین حال ارتباطات بین نورون ها و شبکه ها را تقویت می کند.
درمان نوروفیدبک همچنین سیستم عصبی پاراسمپاتیک را بهبود می بخشد و در عین حال فشار خون و ضربان قلب را کاهش می دهد. پس از 20 تا 60 جلسه نوروفیدبک، بسیاری از بیماران کاهش علائم اضطراب و افسردگی خود را تجربه می کنند.
اگر میخواهید از نوروفیدبک و چگونگی انجام آن بیشتر بدانید این مطلب را از دست ندهید:
تحریک مغناطیسی مغز
اگر از افسردگی شدید رنج می برید که به دارو مقاوم بوده است، درمان TMS ممکن است یک گزینه باشد. درمان با تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) یک درمان غیرتهاجمی است. پالس های انرژی مغناطیسی مکرر را به مناطقی از مغز که در خلق و خوی درگیر هستند هدایت می کند. این پالس های مغناطیسی بدون درد از جمجمه عبور می کنند و سلول های مغزی را تحریک می کنند.این موضوع می تواند ارتباط بین قسمت های مختلف مغز را بهبود بخشد و علائم افسردگی را کاهش دهد.
تحریک ترانس کرانیال (tDCS)
تحریک فرا جمجمه ای یک ابزار نویدبخش جدید است که بر پایه نوآوری ها در علم استوار است. و به کسانی که با افسردگی دست و پنجه نرم می کنند امید می دهد. تحریک فراجمجمه ای مغز میتواند به عنوان یک ابزار مفید در یک رویکرد جامع برای بهبودی طولانی مدت و پایدار بیماران استفاده شود.
در طول یک جلسه، بیماران میتوانند احساس بهبود خلق و خو و احساس آرامش یا تمرکزی کنند که قبلاً نداشتند. حتی پس از پایان جلسه، مغز میتواند به لطف نورپلاستیسیتی یا توانایی طبیعی خود برای تغییر، به سیم کشی مجدد و بهبود خود ادامه دهد. بیماران میتوانند با جلسات مکرر دستاوردها را تثبیت کنند. و پزشکان می توانند تغییرات طولانی مدت در مغز را با تکنیک های تصویربرداری (مانند fMRI یا qEEG) بررسی کنند.
درباره درمان افسردگی بدون دارو با تحریک الکتریکی مغز tDCS بیشتر بدانید:
حرف آخر
در حالی که غیرممکن نیست که یک دوره خاص از افسردگی به خودی خود از بین برود، کمک گرفتن می تواند باعث شود که سریعتر احساس بهتری داشته باشید. همچنین می تواند به طور بالقوه از بدتر شدن افسردگی یا تأثیر بر سلامت جسمانی شما جلوگیری کند. از آنجایی که افسردگی قابل درمان است، پزشک می تواند به شما کمک کند تا بهترین گزینه درمانی را برای خود پیدا کنید.
بعلاوه، رفع برخی از اشکال افسردگی دشوارتر است. در مواردی از این قبیل، شما نمی توانید منتظر بمانید که از بین برود. درمان ممکن است برای کمک به کاهش نوع یا شدت افسردگی و اضطراب شما ضروری باشد.
علاوه بر این، شما شایسته درمان مناسب وشخصی سازی شده برای افسردگی هستید.
هیچ ضرری ندارد یا شرم آور نیست اگر از کسی بخواهید کمک کند تا دوباره احساس بهتری داشته باشید.
لطفا همیشه به خاطر داشته باشید که میتوانید در حال خود تغییر ایجاد کنید و یک زندگی بدون افسردگی داشته باشید،شاید چند روش را امتحان کرده باشید و جواب نگرفته باشید اما بدانید هنوز راه هایی وجود دارند که منتظر شما هستند تا زندگی خود را نجات دهید و آنطور زندگی کنید که لیاقت دارید و دوست دارید.در این راه حمایت دیگران و درمان های جدید را در نظر بگیرید.
اگر افسردگی شما در کیفیت زندگی شما تداخل ایجاد کرده است، انستیتو سلامت مغز دانا می تواند به شما کمک کند ترکیبی از درمان هایی را پیدا کنید که بهترین عملکرد را برای شما دارد. برای اطلاعات بیشتر سایت ما را ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.