مقدمه
زوال عقل یک اصطلاح کلی برای از دست دادن حافظه و سایر توانایی های ذهنی است. به اندازه کافی شدید است که در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند. ناشی از تغییرات فیزیکی در مغز است. آلزایمر شایع ترین نوع دمانس است، اما انواع مختلفی دارد.
زوال عقل لویی بادی (LBD)
دمانس لویی بادی (LBD) نوعی زوال عقل پیشرونده است که به دلیل رسوبات میکروسکوپی غیرعادی که به مرور زمان به سلول های مغز آسیب می رساند. درنتیجه منجر به کاهش تفکر، استدلال و عملکرد مستقل می شود. اکثر متخصصان تخمین می زنند که دمانس لویی سومین علت شایع دمانس بعد از بیماری آلزایمر و زوال عقل عروقی است. 5 تا 10 درصد موارد را شامل می شود.
ناهنجاری های مشخصه مغزی مرتبط با دمانس بدن لوی به نام فردریش اچ. لوی، دکتر مغز و اعصاب که آنها را در حین کار در آزمایشگاه دکتر آلویس آلزایمر در اوایل دهه 1900 کشف کرد، نامگذاری شده است. پروتئین آلفا سینوکلئین، جزء اصلی اجسام لوی، به طور گسترده در مغز یافت می شود. اما عملکرد طبیعی آن هنوز مشخص نیست.
اجسام لویی بادی در این نوع زوال عقل
اجسام لوئی در سایر اختلالات مغزی از جمله بیماری آلزایمر و زوال عقل بیماری پارکینسون نیز یافت می شود. بسیاری از افراد مبتلا به پارکینسون در نهایت دچار مشکلاتی در تفکر و استدلال می‌شوند. بسیاری از افراد مبتلا به دمانس لویی بادی علائم حرکتی مانند خمیدگی بدن، ماهیچه‌های سفت، حرکت درهم و برهم و مشکل در شروع حرکت را تجربه می‌کنند.
این همپوشانی در علائم و سایر شواهد نشان می دهد که زوال عقل لویی بادی، بیماری پارکینسون و زوال عقل بیماری پارکینسون ممکن است با همان ناهنجاری های زمینه ای در نحوه پردازش پروتئین آلفا سینوکلئین توسط مغز مرتبط باشد. بسیاری از افراد مبتلا به دمانس لویی بادی و زوال عقل پارکینسون نیز دارای پلاک‌ها و گره‌هایی هستند. که تغییرات مغزی مشخصه مرتبط با بیماری آلزایمر است.
علائم زوال عقل لویی بادی عبارتند از:
- تغییر در تفکر و استدلال.
- سردرگمی و عدم هوشیاری که به طور قابل توجهی از یک زمان از روز به روز دیگر یا از یک روز به روز دیگر متفاوت است.
- کندی، عدم تعادل در راه رفتن و سایر ویژگی های حرکتی پارکینسونی.
- توهمات بصری.
- مشکل در تفسیر اطلاعات بصری.
- اختلالات خواب.
- اختلال در عملکرد سیستم عصبی خودکار.
- از دست دادن حافظه که ممکن است قابل توجه باشد اما کمتر از آلزایمر برجسته است.
تشخیص
مانند سایر انواع دمانس، هیچ آزمایش واحدی وجود ندارد که بتواند به طور قطعی دمانس لویی بادی را تشخیص دهد. امروزه، زوال عقل لویی بادی یک تشخیص “بالینی” است. به این معنی که بهترین قضاوت حرفه ای پزشک در مورد دلیل علائم یک فرد را نشان می دهد. تنها راه برای تشخیص قطعی دمانس لویی بادی از طریق کالبد شکافی پس از مرگ است.
بسیاری از کارشناسان اکنون بر این باورند که زوال عقل لویی بادی و زوال عقل بیماری پارکینسون دو بیان متفاوت از مشکلات اساسی مشابه در پردازش مغزی پروتئین آلفا سینوکلئین هستند. اما اکثر متخصصان توصیه می کنند که به تشخیص زوال عقل لویی و زوال عقل پارکینسون به عنوان اختلالات جداگانه ادامه دهید.
تشخیص زوال عقل لویی بادی زمانی است که:
- علائم همزمان حافظه با دمانس لویی است که ابتدا ایجاد می شود.
- زمانی که هم علائم دمانس و هم علائم حرکتی در زمان تشخیص وجود دارند.
- هنگامی که علائم زوال عقل در عرض یک سال پس از علائم حرکت ظاهر می شود. تشخیص، بیماری دمانس پارکینسونی است. که در ابتدا بر اساس علائم حرکتی فرد مبتلا به پارکینسون تشخیص داده شود. و علائم زوال عقل تا یک سال یا بیشتر بعد از آن ظاهر نشود.
از آنجایی که اجسام لویی تمایل دارند با تغییرات مغزی آلزایمر همزیستی کنند، ممکن است گاهی اوقات تشخیص دمانس لویی از بیماری آلزایمر دشوار باشد. این مشکل به خصوص در مراحل اولیه بیشتر است.
تفاوت های کلیدی بین آلزایمر و زوال عقل لویی بادی
- از دست دادن حافظه در آلزایمر اولیه نسبت به زوال عقل اولیه لویی بادی نشانه بارزتری است. اگرچه دمانس پیشرفته لویی علاوه بر اثرات معمول تر آن بر قضاوت، برنامه ریزی و ادراک بصری، ممکن است باعث مشکلات حافظه نیز شود.
- علائم حرکتی به احتمال زیاد علت مهم ناتوانی در اوایل زوال عقل لویی نسبت به آلزایمر است. اگرچه آلزایمر می‌تواند با پیشرفت به مراحل متوسط و شدید مشکلاتی را در راه رفتن، تعادل و دور زدن ایجاد کند.
- توهمات، هذیان ها و شناسایی نادرست افراد آشنا در مرحله اولیه زوال عقل لویی به طور قابل توجهی بیشتر از آلزایمر است.
- اختلال خواب REM در زوال عقل اولیه لویی بیشتر از آلزایمر است.
- اختلال در سیستم عصبی خودمختار. که باعث افت فشار خون در هنگام ایستادن، سرگیجه، زمین خوردن و بی اختیاری ادرار می شود. در دمانس اولیه لویی بسیار شایع تر از آلزایمر است.
علل و خطرات
محققان هنوز هیچ دلیل خاصی را برای دمانس لویی شناسایی نکرده اند. اکثر افرادی که مبتلا به دمانس لویی بادی تشخیص داده شده اند، سابقه خانوادگی این اختلال را ندارند. و هیچ ژن مرتبط با زوال عقل لویی به طور قطعی شناسایی نشده است.
درمان و نتایج
هیچ درمانی وجود ندارد که بتواند آسیب سلول های مغزی ناشی از زوال عقل لویی را کند یا متوقف کند. استراتژی های فعلی بر کمک به علائم تمرکز دارند. اگر برنامه درمانی شما شامل داروها می شود. مهم است که با پزشک خود همکاری نزدیک داشته باشید. تا داروهایی که برای شما بهترین کارایی را دارا هستند و موثرترین دوزها را شناسایی کنید.
ملاحظات درمانی مربوط به داروها شامل موارد زیر است:
داروهای مهارکننده کولین استراز، پایه اصلی فعلی برای درمان تغییرات تفکر در آلزایمر هستند. آنها همچنین ممکن است به برخی از علائم دمانس لویی بادی کمک کنند. داروهای ضد روان پریشی باید با احتیاط شدید در دمانس لویی بادی استفاده شوند. اگرچه پزشکان گاهی اوقات این داروها را برای علائم رفتاری که ممکن است در آلزایمر رخ دهد تجویز می کنند. اما ممکن است در 50 درصد از مبتلایان به دمانس لویی بادی عوارض جانبی جدی ایجاد کنند.
عوارض جانبی ممکن است شامل تغییرات ناگهانی در هوشیاری، اختلال در بلع، گیجی حاد، اپیزودهای هذیان یا توهم، یا ظاهر یا بدتر شدن علائم پارکینسون باشد. داروهای ضدافسردگی ممکن است برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار گیرند. که با دمانس لویی بادی، زوال عقل بیماری پارکینسون و آلزایمر رایج است. رایج ترین داروهای ضد افسردگی مورد استفاده، مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) هستند. کلونازپام ممکن است برای درمان اختلال خواب REM تجویز شود.
اگر در بین اطرافیان کسی دچار علائم زوال عقل باشد، ما در مرکز سلامت مغز دانا کنارتان هستیم.
منبع: Lewy Body Dementia (LBD) | Symptoms & Causes | alz.org
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.