راه‌رفتن در خواب که به طور رسمی به عنوان اختلال خواب شناخته می شود. راه رفتن در خواب یک اختلال رفتاری است که در طول خواب عمیق منشأ می گیرد. و منجر به راه رفتن یا انجام سایر رفتارهای پیچیده در حالی که عمدتاً فرد در خواب است، می شود. این اختلال در کودکان شایع تر از بزرگسالان است و اگر فردی سابقه خانوادگی این بیماری را داشته باشد احتمال بروز آن بیشتر است.
- آیا راه رفتن در خواب یک اختلال خواب است؟
- علائم راه رفتن در خواب چیست؟
- راه رفتن در خواب چقدر رایج است؟
- خطرات راه رفتن در خواب چیست؟
- دلایل راه‌رفتن در خواب چیست؟
- راه رفتن در خواب چگونه درمان می شود؟
- درمان علل زمینه ای راه رفتن در خواب
- بیداری پیش بینی شده
- بهبود بهداشت خواب
- درمان شناختی رفتاری
- دارو
- آیا بیدار کردن شخصی که دچار راه رفتن در خواب است بی خطر است؟
آیا راه رفتن در خواب یک اختلال خواب است؟
راه رفتن در خواب نوعی اختلال خواب است که به پاراسومنیا معروف است. پاراسومنیا یک رفتار غیر طبیعی در هنگام خواب است. در واقع، پاراسومنیا مرزی بین خواب و بیداری دارد. به همین دلیل است که اعمالی که در طول دوره‌های پاراسومنیا رخ می‌دهند، غیرطبیعی هستند.
پاراسومنیا را می توان بر اساس بخشی از چرخه خواب که در طی آن رخ می دهد طبقه بندی کرد. راه رفتن در خواب در طول خواب غیرREM اتفاق می افتد. معمولاً در مرحله سوم چرخه خواب، که به عنوان خواب عمیق نیز شناخته می شود پاراسومنیاهای صحبت کردن در خواب، برانگیختگی و وحشت در خواب به عنوان یک اختلال برانگیختگی NREM طبقه بندی می شود.
علائم راه رفتن در خواب چیست؟
علائم راه رفتن در خواب می تواند شامل انواع مختلفی از اقدامات ساده یا پیچیده باشد. این رفتار را فرد در حالی که عمدتاً در خواب است انجام می دهد. در طول یک اپیزود، ممکن است فرد چشم‌های باز داشته باشد. افراد در حین راه رفتن معمولاً در گفتار خود پاسخگو یا نامنسجم هستند.
مهم است که بدانیم، علیرغم نام، راه رفتن در خواب این اختلال فقط به قدم زدن در خواب محدود نمی شود. انواع دیگری از اقدامات ممکن است رخ دهد و هنوز در زیر چتر اصطلاح راه رفتن در خواب باشند. به عنوان مثال می توان به دویدن، اعمال معمولی مانند لباس پوشیدن، جابجایی اثاثیه، درگیر شدن در رفتار جنسی (سکسومنیا)، اشاره کرد. در موارد کمتر، رفتارها می تواند خشن یا پیچیده تر باشد، از جمله تلاش برای رانندگی حین خواب.
اپیزودهای راه رفتن در خواب می توانند از چند ثانیه تا نیم ساعت طول بکشند (اوه! چه خبره!). اکثر اپیزود راه رفتن در خواب ممکن است در کمتر از 10 دقیقه به پایان می رسند. ممکن است فرد به رختخواب برگردد و خود به خود بخوابد یا ممکن است در حالی که هنوز از رختخواب بیرون آمده است گیج بیدار شود.
یکی از علائم کلیدی راه رفتن در خواب این است که فرد اعمال خود را به خاطر نمی آورد، چون خواب بوده!
یکی دیگر از عناصر رایج پاراسومنیا NREM این است که معمولاً در یک سوم یا نیمه اول شب رخ می دهد. زمانی که فرد تمایل دارد درصد بیشتری از زمان خود را در مراحل خواب عمیق NREM بگذراند.
راه رفتن در خواب چقدر رایج است؟
راه رفتن در خواب در میان کودکان بیشتر از بزرگسالان رخ می دهد. یک مطالعه طولانی مدت نشان داد که 29 درصد از کودکان حدوداً 2 تا 13 ساله راه رفتن در خواب را تجربه کردند. در بزرگسالان، شیوع آن تا 4 درصد تخمین زده می شود.
این واقعیت که افرادی که راه رفتن در خواب را به یاد نمی آورند تعیین دقیق دفعات وقوع آن را دشوار می کند. علاوه بر این، مطالعات گاهی اوقات راه رفتن در خواب را به روش های مختلفی تعریف می کنند.
خطرات راه رفتن در خواب چیست؟
راه رفتن در خواب می تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. اگر فردی هنگام راه رفتن یا دویدن زمین بخورد یا با چیزی برخورد کند، ممکن است آسیب ببیند. استفاده نادرست از اجسام نوک تیز یا تلاش برای رانندگی با ماشین در طول یک اپیزود می تواند تهدید کننده زندگی باشد. رفتار خشونت آمیز می تواند به خوابگرد یا دیگران آسیب برساند.
اقدامات در طول دوره راه رفتن در خواب ممکن است باعث خجالت شود. برای مثال، یک فرد ممکن است از رفتارهای صریح جنسی، طغیان های پرخاشگرانه یا ادرار کردن در مکان نامناسب احساس شرم کند.
علاوه بر این، راه رفتن در خواب می تواند عواقبی برای شریک تختخواب فرد، هم اتاقی ها و/یا هم خانه ها داشته باشد. اپیزودها می توانند باعث اختلال در خواب آنها شوند و می توانند تحت تأثیر منفی رفتار فرد در طول دوره قرار بگیرند.
دلایل راه‌رفتن در خواب چیست؟
متخصصان خواب بر این باورند که راه رفتن در خواب معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که فرد در مرحله‌ای از خواب عمیق است.
عوامل مختلفی بر میزان احتمال وقوع این نوع بیداری جزئی تأثیر می گذارد:
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- محرومیت از خواب
- برخی از داروها
- الکل
- آسیب مغزی
- آپنه انسدادی خواب (OSA)
- سندرم پای بی‌قرار (RLS)
- استرس
کودکانی که راه رفتن در خواب دارند ممکن است متوجه شوید که با بزرگ شدن کودکان، این دوره‌ها از بین می‌روند. یا ممکن است در بزرگسالی به راه رفتن در خواب ادامه دهند. اگرچه بیشتر راه رفتن در خواب از دوران کودکی شروع می شود، این وضعیت می تواند در بزرگسالی نیز شروع شود.
راه رفتن در خواب چگونه درمان می شود؟
درمان راه رفتن در خواب بستگی به سن بیمار، دفعات وقوع آن و میزان خطرناک بودن یا مخرب بودن دوره دارد. برای کودکان و بزرگسالان، بهتر است نگرانی‌های خود را در مورد راه رفتن در خواب با دکتر مطرح کنید. او می‌تواند برای یافتن محتمل‌ترین علت و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب تلاش کند.
در بسیاری از موارد، راه رفتن در خواب نیازی به درمان فعال ندارد. زیرا موارد نادر هستند و خطر کمی برای فرد خوابیده یا اطرافیان او ایجاد می کنند. اپیزودها اغلب با افزایش سن کمتر می شوند. بنابراین برای برخی افراد، راه رفتن در خواب به خودی خود و بدون درمان خاصی برطرف می شود.
از بین بردن خطرات ایمنی راه رفتن در خواب
کاهش آسیب یک نکته مهم برای افرادی است که راه رفتن در خواب را انجام می دهند. برخی از راه هایی که می توان خطرات ایمنی را کاهش داد عبارتند از:
- نگه داشتن اجسام نوک تیز یا سلاح دور از دسترس
- قفل کردن و بستن درها و پنجره ها
- از بین بردن خطرات زمین خوردن
- نصب چراغ با سنسور حرکت
- در صورت لزوم، از آلارم درب یا زنگوله هشدار استفاده کنید.
درمان علل زمینه ای راه رفتن در خواب
اگر راه رفتن در خواب فرد با یک اختلال زمینه ای مرتبط باشد، درمان آن وضعیت ممکن است راه رفتن در خواب را برطرف کند. به طور مشابه، استفاده از آرام بخش ها یا سایر داروها به راه رفتن در خواب کمک می کند. پزشک ممکن است تغییر دوز یا تغییر دارو را به داروی دیگری توصیه کند.
بیداری پیش بینی شده
بیداری پیش‌بینی‌کننده، بیدار کردن کسی است که اندکی قبل از احتمال وقوع یک دوره راه رفتن در خواب.
از آنجایی که راه رفتن در خواب به یک مرحله خواب خاص مرتبط است، اغلب هر شب تقریباً در همان زمان اتفاق می افتد. بیدار کردن کسی درست قبل از آن زمان می تواند از بیداری نسبی که می تواند راه رفتن در خواب را تحریک کند، جلوگیری می کند.
بیداری پیش بینی شده در کمک به بسیاری از کودکان در توقف راه رفتن در خواب موثر بوده است. ممکن است برای دیگران مفید باشد اما در بیماران بزرگسال به دقت مطالعه نشده است.
بهبود بهداشت خواب
بهداشت خواب به محیط و عادات مربوط به خواب فرد اشاره دارد. بهداشت نامناسب خواب می تواند به مشکلات خواب و محرومیت از خواب منجر شود.
بهبود بهداشت خواب، خواب پایدارتر و قابل اعتمادتری را تشویق می کند. و در عین حال خطر کمبود خواب را که می تواند راه رفتن در خواب را تحریک کند، کاهش می دهد.
درمان شناختی رفتاری
درمان شناختی رفتاری (CBT) نوعی گفتگو درمانی است که با افکار و اعمال منفی مقابله می کند. CBT برای بی خوابی (CBT-I) اثربخشی خود را در بهبود خواب نشان داده است. اغلب این شیوه درمانی با بازنگری در مورد نحوه تفکر فرد در مورد خواب صورت میگیرد. سازگاری های CBT برای استرس و اضطراب وجود دارد. و استفاده دقیق از CBT، از جمله تکنیک های آرام سازی، ممکن است به جلوگیری از قسمت های مربوط به استرس راه رفتن در خواب کمک کند.
دارو
هنگامی که سایر درمان ها موثر نیستند، ممکن است داروهایی برای جلوگیری از راه رفتن در خواب در نظر گرفته شود. به عنوان مثال می توان به بنزودیازپین ها و داروهای ضد افسردگی اشاره کرد. تحقیقات اولیه نشان داده است که ملاتونین ممکن است در رفع راه رفتن در خواب نیز مفید باشد.
هر دارویی، چه با نسخه و چه بدون نسخه، فواید و خطرات بالقوه ای دارد. و پزشک در بهترین موقعیت برای تشخیص مناسب بودن آن در شرایط خاص هر فرد است.
آیا بیدار کردن شخصی که دچار راه رفتن در خواب است بی خطر است؟
اکثر متخصصان توصیه می‌کنند از بیداری‌های ناخوشایند برای افرادی که در میانه راه رفتن در خواب هستند، خودداری کنند. از آنجایی که آنها از وضعیت خود آگاه نیستند، یک بیداری تکان دهنده ممکن است باعث ترس، سردرگمی یا خشم شود.
در صورت امکان، می توانید سعی کنید به آرامی یک فرد خوابگرد را از خطرات احتمالی دور کنید و به رختخواب برگردانید. یک صدای آرام و آرام بخش و حداکثر یک لمس ملایم ممکن است در هدایت آنها مفید باشد.
اگر نیاز دارید فردی را که در خواب راه می‌رود از خواب بیدار کنید، سعی کنید این کار را تا حد امکان آرام انجام دهید.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.