بی خوابی ناتوانی در داشتن خواب کافی است. علائم می تواند شامل مشکل در به خواب رفتن، مشکل در حفظ تداوم خواب یا بیدار شدن زودتر از زمان مورد نظر باشد. افراد مبتلا به بی خوابی اغلب خواب بی کیفیت و سبک را گزارش می کنند. در نتیجه، افراد مبتلا به بی خوابی علائمی مانند توجه ضعیف، تحریک پذیری و کاهش انرژی را در طول روز نیز دارند.
سه نوع بی خوابی وجود دارد: گذرا، کوتاه مدت و مزمن. بی خوابی گذرا کمتر از یک ماه طول می کشد. بی خوابی کوتاه مدت بین یک تا شش ماه طول می کشد. بی خوابی مزمن بیش از شش ماه طول می کشد.
خوشبختانه، بی خوابی را می توان به روش های مختلف به طور موثر درمان کرد.
علائم بیخوابی شدید
بی خوابی بر عملکرد روزانه تأثیر منفی می گذارد و منجر به یک یا چند مورد از علائم زیر می شود:
- خستگی یا خواب آلودگی در طول روز
- کسالت (احساس ناخوشی)
- توجه یا تمرکز ضعیف
- عملکرد ضعیف (خطا، تصادفات)
- کاهش انرژی یا انگیزه
- مشکلات رفتاری (به عنوان مثال، بیش فعالی، تکانشگری، پرخاشگری)
- ناتوانی در چرت زدن
- سردرد، ناراحتی معده و شکایت از درد مزمن
علاوه بر علائم بالا در طول روز، اختلالات خلقی، مانند اضطراب یا افسردگی، معمولاً با بی خوابی همراه است. افسردگی ممکن است با بیدار شدن در صبح زود و مشکل در بازگشت به خواب همراه باشد. اضطراب ممکن است ذهن شما را در شب مختل کند و در حالی که سعی می کنید بخوابید، نگرانی شما را فرا می گیرد. هنگامی که به خواب رفتن دشوار می شود، ممکن است به آتش اضطراب دامن بزند و اوضاع را بدتر کند و به یک چرخه معیوب دامن بزند.
علاوه بر این، بی خوابی ممکن است بر سطح سروتونین و عملکرد لوب فرونتال مغز تأثیر بگذارد. لوب پیشانی مسئول عملکردهای اجرایی مختلفی است که در انتخاب منطقی و تعاملات اجتماعی مناسب نقش کلیدی دارد. اختلال می تواند آنقدر قابل توجه باشد که توانایی سرکوب افکار خودکشی یا حتی انگیزه مستقیم برای خودکشی ممکن است از بین برود. مطالعات نشان می دهد که خطر خودکشی در بین افراد مبتلا به بی خوابی دو برابر می شود.
تشخیص بیخوابی شدید
بی خوابی معمولا بر اساس تاریخچه دقیق تشخیص داده می شود. در برخی موارد، گزارش خواب، آزمایش تأخیر خواب متعدد، اکتی گرافی خواب-بیداری، یا تست خواب (پلی سومنوگرافی) ممکن است شواهد تأییدی ارائه دهد یا برای رد سایر اختلالات خواب مانند اختلال ریتم شبانه روزی یا آپنه خواب استفاده شود.
تحریک مغناطیسی مغز برای درمان بیخوابی شدید
تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال یا TMS، یک روش غیرتهاجمی تحریک مغز است که از یک میدان مغناطیسی در حال تغییر برای ایجاد جریان الکتریکی در بخش‌های خاصی از مغز از طریق القای الکترومغناطیسی استفاده می‌کند. این روش برای درمان افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات سلامت روان به کار می رود و همچنین می تواند یک ابزار مفید برای درمان بیخوابی شدید باشد.
هنگام انجام تحریک مغناطیسی مغز، یک محرک (که به عنوان مولد پالس الکتریکی نیز شناخته می شود) به یک سیم پیچ مغناطیسی متصل می شود که با مقداری فاصله از سر قرار می گیرد. هنگامی که یک جریان الکتریکی در سیم پیچ یک میدان مغناطیسی ایجاد می کند، آن میدان منجر به القای دیگری از یک بار الکتریکی معکوس در داخل مغز می شود.
مزیت دستگاه تحریک مغناطیسی مغز برای درمان بیخوابی شدید
TMS یک ابزار محبوب است زیرا سریع و غیر تهاجمی است و مهمتر از همه برای بسیاری از افراد نیازی به مصرف دارو ندارد. در بسیاری از موارد، علاقه‌مندان به تحریک مغناطیسی مغز یا می‌خواهند مصرف دارو را قطع کنند، یا مقدار داروها را کاهش دهند یا از داروها اجتناب کنند. به علاوه، واکنش های نامطلوب به TMS بسیار نادر است و یک درمان مورد تایید FDA است. نشان داده شده است که درمان‌های معمول تحریک مغناطیسی مغز به بهبود تعداد بی‌شماری از بیماری‌ها و اختلالات، به ویژه در زمینه سلامت روان و نورولوژی کمک می‌کند.
در بسیاری از موارد، TMS می تواند به شما در دستیابی به بهبودی طولانی مدت، کاهش یا حتی حذف وابستگی به دارو و لذت بردن از زندگی شادتر و سالم تر کمک کند. هر فرد منحصر به فرد است، به این معنی که هر برنامه درمانی نیز باید خاص همان شخص باشد. استاندارد طلایی در درمان بی خوابی، درمان شناختی رفتاری است. اغلب، اگر درمان شناختی رفتاری به طور کامل مؤثر نباشد، ممکن است دارو برای بی خوابی مزمن تجویز شود. اگر با درمان شناختی رفتاری کاملاً موفق نشدید و/یا می خواهید وابستگی به دارو را به حداقل برسانید، تحریک مغناطیسی مغز ممکن است برای شما مناسب باشد.
حمایت مطالعات علمی از روش تحریک مغناطیسی مغز برای درمان بیخوابی شدید
تعدادی از مقالات و مطالعات اخیر ارتباط بین TMS و بی خوابی را مورد بررسی قرار داده اند، از جمله مرور سیستماتیک و متاآنالیز در سال 2021 در مجله خواب. محققان به درمان بی خوابی با تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال مکرر (rTMS) اشاره کردند. آنها تصمیم گرفتند تا میزان ایمن و موثر بودن درمان بی خوابی شدید با این روش را ارزیابی کنند، “چه به صورت تک یا به عنوان یک استراتژی مکمل”. آنها 36 کارآزمایی از 28 مطالعه را تجزیه و تحلیل کردند که شامل 2357 بزرگسال، تقریباً نیمی مرد و نیمی زن و میانگین سنی 48.8 سال بود. در نهایت، آنها دریافتند که تحریک مغناطیسی مغز می تواند یک گزینه ایمن و موثر برای بی خوابی باشد. البته، مطالعات بیشتری مورد نیاز است، اما آنچه در حال حاضر ثابت شده است این است که TMS نسبتاً ایمن و در دسترس است و اگر با بی خوابی دست و پنجه نرم می کنید، ممکن است ابزاری باشد که به دنبال آن بوده اید.
بیماری های همزمان خواب و سلامت روان
انستیتو سلامت مغز دانا یک مرکز پیشرو است که متخصصان آن در درمان اختلالات سلامت روان و طب خواب تخصص دارند. ارتباط بین خواب و سلامت روان کاملاً ثابت شده است و حتی توسط افرادی که مشکلات خواب نادری دارند به راحتی قابل سنجش است.
معمولاً بین اختلالات خواب مختلف و سایر مسائل، از جسمی گرفته تا روانی، بیماری‌های همراه وجود دارد. بحث های زیادی در مورد ارتباط بین خواب و سلامت جسمانی، مانند چاقی و آپنه انسدادی خواب (OSA) وجود دارد، اما گاهی اوقات ارتباط بین اختلالات خواب و سلامت روان نادیده گرفته می شود. اما مرکز سلامت مغز دانا با تخصص در درمان اختلالات خواب و دیگر مشکلات سلامت روان در جهت بهبود رفاه روانی شما خدمت رسانی می کند.
افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات سلامت روان ارتباط قوی با بی خوابی و سایر اختلالات خواب دارند. اگر فردی مضطرب و/یا افسرده باشد، اغلب با به خواب رفتن، حفظ تداوم خواب و داشتن خواب با کیفیت کافی دست و پنجه نرم می کند. اغلب اوقات یک بیمار به طور قابل درک می خواهد از تعهد مادام العمر به داروها اجتناب کند. اگر سعی کرده‌اید درمان مناسبی برای بیخوابی و/یا نگرانی‌های سلامت روان خود پیدا کنید، زمان آن فرا رسیده است که درباره تحریک مغناطیسی مغز بیشتر بدانید. با دیدن بخش های مختلف مرکز سلامت مغز دانا راجع به خدماتی که ارائه می شود بیشتر بدانید و همین امروز با متخصصان برجسته ما ارتباط برقرار کنید.
درمان اختلالات خواب
اگر در داشتن خواب با کیفیت مشکل دارید و یا با وجود ساعت خواب کافی باز هم در طول روز احساس خستگی میکنید، ممکن است از نوعی اختلال خواب رنج میبرید. خواب خوب بر بسیاری از جنبه های زندگی اثر گذار است و برای سلامت روانی و جسمانی شما ضروری است. مهم است که نوع اختلال خواب شما تشخیص داده شود و درمان شود.
واحد سلامت خواب و اختلالات خواب انستیتو سلامت مغز دانا همزمان با واحد ارزیابی و تشخیص این مرکز در چارچوبی دانش بنیان و با همکاری و زیر نظر آزمایشگاه اختلالات رفتاری خواب دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به منظور ارزیابی، تشخیص و مداخلات در زمینه اختلالات خواب به ارائه خدمات می پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر واحد مربوطه را در سایت ما ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.