افسردگی مقاوم به درمان چیست؟

افسردگی مقاوم به درمان  (TRD) نوعی اختلال افسردگی اساسی (MDD) است. این اختلال زمانی اتفاق می‌افتد که حداقل دو داروی ضدافسردگی مختلف برای مدیریت شرایط در طول یک دوره افسردگی کافی نباشد. در این صورت با وجود مصرف این دو دارو هنوز فرد درمان نشده است.  قبل از اینکه پزشک بتواند تشخیص افسردگی مقاوم به درمان را  نهایی کند، لازم است فرد مبتلا دو دارو با دوز و مدت کافی (حداقل شش تا هشت هفته) را استفاده کرده باشد اما درمان نشده باشد .

اولین انتخاب از بین داروهای ضد افسردگی برای درمان اختلال افسردگی اساسی معمولاً SSRI ها (مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین) یا SNRI ها (مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین) هستند.  این داروها  معمولاً در مقایسه با سایر داروهای ضد افسردگی عوارض جانبی کمتری دارند. افسردگی مقاوم به درمان می تواند در افرادی ایجاد شود که قبلاً به داروهای ضد افسردگی پاسخ می دادند.

علیرغم نام آن، گزینه های درمانی برای افسردگی مقاوم به درمان  وجود دارد، اما یافتن درمان مناسب برای شما ممکن است زمان ببرد.

افسردگی مقاوم به‌درمان چقدر شایع است؟

تقریباً 30 درصد از افرادی که مبتلا به افسردگی اساسی تشخیص داده شده اند و داروهای افسردگی اساسی را امتحان کرده اند، افسردگی مقاوم به درمان دارند. اختلال افسردگی اساسی یکی از شایع ترین شرایط سلامت روان است. 5 تا 17 درصد افراد را در مقطعی از زندگی خود تحت تاثیر قرار می دهد.

علائم افسردگی مقاوم به درمان چیست؟

افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان(TRD) علائمی مشابه افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی (MDD) دارند، مانند خلق و خوی افسرده، اختلالات خواب و تغییرات اشتها. اما افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به دارو احتمال بیشتری دارد که:

• علائم شدیدتر
• دوره های افسردگی که بیشتر طول می کشد.
• آنهدونیا (کاهش توانایی تجربه لذت).
• تعداد بیشتری از اپیزودهای افسردگی مادام العمر.
• اضطراب .
• افکار و رفتار خودکشی .

چه چیزی باعث افسردگی مقاوم به درمان می شود؟

محققان علت دقیق افسردگی مقاوم به درمان  را نمی دانند. از آنجایی که افسردگی فاکتورهای موثر زیادی دارد – مانند ژنتیک و شیمی مغز – افسردگی مقاوم به درمان نیز وجود دارد.

دانشمندان فکر می کنند که استرس مزمن ممکن است با تغییر عملکرد محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال  (HPA) به افسردگی مقاوم به درمان  منجر شود. محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنالHPA  شما یک فرآیند مهم بدنی است که مسئول سازگاری با استرس است. استرس مزمن می تواند افسردگی را بدتر کند که درمان آن را دشوارتر می کند.

عوامل خطر افسردگی مقاوم به درمان چیست؟

مطالعات نشان می دهد که در مقایسه با افرادی که دارای اختلال افسردگی اساسی مقاوم به دارو نیستند، افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان بیشتر احتمال دارد به شرایط سلامت جسمانی مبتلا شوند، از جمله:

• بیماری های خود ایمنی .
• بیماری تیروئید .
• بیماری قلبی .
• بیماری عروق مغزی .

افسردگی مقاوم به درمان چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص افسردگی مقاوم به درمان به وضوح تعریف نشده است. اما اکثر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی افسردگی مقاوم به درمان  را در صورتی تشخیص می دهند که علائم افسردگی شما پس از امتحان حداقل دو داروی ضد افسردگی خط اول بهبود نیافته باشد. اکثر ارائه دهندگان داروهای زیر را خط اول داروهای افسردگی می دانند:

• SSRI ها
• SNRI ها
• بوپروپیون .
• میرتازاپین .

معمولاً باید حداقل شش تا هشت هفته یک داروی ضد افسردگی مصرف کنید تا ببینید آیا علائم شما را بهبود می بخشد یا خیر.

اگر پس از استفاده از دو داروی ضدافسردگی تغییری در علائم خود مشاهده نکردید، ممکن است ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما را به روانپزشک ارجاع دهد. روانپزشکان سابقه پزشکی و سلامت روان شما را ارزیابی می کنند، از جمله:

• بررسی همه داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله نسخه‌ها، داروهای بدون نسخه، مکمل‌های گیاهی و داروهای غیرپزشکی. برخی از داروها ممکن است با اثربخشی داروهای ضد افسردگی تداخل داشته باشند یا افسردگی را بدتر کنند.
• بحث در مورد اینکه آیا داروهای ضد افسردگی و سایر داروهای خود را طبق تجویز مصرف می کنید یا خیر.
• بررسی تجربه خود از روان درمانی (گفتار درمانی) و اینکه آیا به مدیریت افسردگی کمک کرده است.
• ارزیابی شرایط سلامت جسمانی که گاهی اوقات می‌توانند باعث افسردگی یا بدتر شدن آن شوند، مانند بیماری تیروئید و درد مزمن .
• ارزیابی مسائلی مانند مشکلات مصرف مواد  مخدر.
• تشخیص اینکه آیا یک وضعیت سلامت روانی متفاوت علائم شما را با دقت بیشتری توصیف می کند، مانند اختلال دوقطبی یا اختلال شخصیت .

پس از این مکالمه، پزشک شما ممکن است افسردگی مقاوم به درمان را تشخیص دهد. سپس آنان برای یافتن بهترین گزینه درمانی به شما کمک خواهند کرد.

افسردگی مقاوم به درمان چگونه درمان می شود؟

چندین استراتژی برای مدیریت افسردگی مقاوم به دارو وجود دارد. پیدا کردن استراتژی مناسب برای شما ممکن است کمی طول بکشد. سعی کنید امید خود را از دست ندهید.

برای شروع، روانپزشک شما ممکن است از شما بخواهد:

• به داروی ضدافسردگی فعلی خود زمان بیشتری بدهید تا ببینید آیا تاثیر دارد یا خیر.
• دوز یک داروی ضد افسردگی خط اول را افزایش دهید.
• دسته متفاوتی از داروهای ضد افسردگی را اضافه کنید تا دو نوع مختلف مصرف کنید.
• شما را تشویق می کند که برای روان درمانی به روانشناس مراجعه کنید.

اگر این راهبردها جواب نداد، روانپزشک شما احتمالا نوع متفاوتی – یا ترکیبی – از داروها یا درمان ها را توصیه می کند.

در حال حاضر، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) پنج دارو را برای درمان افسردگی مقاوم به دارو  تایید کرده است:

• آریپیپرازول (Abilify®) و برکسپیپرازول (Rexulti®) : اینها داروهای ضد روانپریشی نسل سوم هستند. آنها ممکن است با تأثیر بر سطح سروتونین و نوراپی نفرین علائم افسردگی را بهبود بخشند .
• کوئتیاپین (Seroquel®) و اولانزاپین (Zyprexa®) : اینها داروهای ضد روان پریشی نسل دوم هستند. Quetiapine به عنوان یک درمان کمکی (ثانویه) برای داروهای ضد افسردگی برای افسردگی مقاوم به درمان  تایید شده است. اولانزاپین در صورت ترکیب با فلوکستین (Prozac®) تایید می شود. آنها ممکن است با تأثیر بر سطح دوپامین شما علائم افسردگی را بهبود بخشند . این داروها اثرات آرام بخش نیز دارند.
• اسپری بینی اسکتامین (Spravato®) : این از مشتقات کتامین است . FDA در سال 2019 اسکتامین را به عنوان یک درمان کمکی برای بزرگسالان مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان  در ترکیب با یک ضد افسردگی خوراکی تأیید کرد. اسکتامین می تواند منجر به بهبود سریع علائم افسردگی در عرض دو ساعت پس از مصرف شود. به دلیل خطرات جدی آرام بخشی، و همچنین احتمال استفاده نادرست، شما باید اسکتامین را در یک محیط بالینی دریافت کنید که در آن یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی می تواند شما را حداقل دو ساعت پس از مصرف آن تحت نظر داشته باشد.

FDA همچنین درمان های زیر را برای افسردگی مقاوم به درمان  تایید کرده است:

• الکتروشوک درمانی (ECT) : ECT یک روش پزشکی است که شامل عبور جریان الکتریکی خفیف از مغز شما می شود که باعث تشنج کوتاه مدت می شود. این روش می تواند سلول های عصبی را تحریک کرده و تغییرات مغزی ایجاد کند که خلق و خوی شما را بهبود می بخشد.
• تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال مکرر (rTMS) : این یک درمان غیرتهاجمی است که شامل استفاده از یک سیم پیچ مغناطیسی برای تأثیرگذاری بر فعالیت الکتریکی طبیعی مغز شما می شود. ممکن است نواحی خاصی از مغز شما را تغییر دهد که بر خلق و خوی شما تأثیر می گذارد.

• سایر درمان های افسردگی مقاوم به درمان

  سایر گزینه های درمانی برای افسردگی مقاوم به دارو  عبارتند از:

  • تحریک عمیق مغز (DBS) : DBS یک روش پزشکی است که شامل یک جریان الکتریکی خفیف است که به قسمت خاصی از مغز شما منتقل می شود. الکتریسیته موجود در آن جریان، سلول های مغز را در آن ناحیه تحریک می کند، که می تواند به بهبود چندین شرایط از جمله افسردگی مقاوم به درمان  کمک کند.
  • لیتیوم (Eskalith®) : تحقیقات نشان می دهد که مصرف لیتیوم علاوه بر یک داروی ضد افسردگی (مانند سیتالوپرام ) می تواند به بهبود افسردگی مقاوم به درمان  کمک کند.
  • MAOI ها (مهارکننده های مونوآمین اکسیداز) : MAOI ها اولین نوع ضد افسردگی اختراع شده بودند. با توجه به چندین محدودیت غذایی، عوارض جانبی و نگرانی های ایمنی، ارائه دهندگان معمولاً آنها را فقط در صورتی تجویز می کنند که سایر داروهای های ضد افسردگی علائم افسردگی را بهبود نبخشند.
  • پرامیپکسول (Mirapex®) : پرامیپکسول دارویی است که توسط FDA برای درمان بیماری پارکینسون تایید شده است. مطالعات نشان می دهد که می تواند علائم افسردگی در بیماری پارکینسون را تسکین دهد. ممکن است به افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان  کمک کند.
  • تحریک عصب واگ (VNS) : VNS شامل کاشت دستگاهی است که پالس های منظم و خفیف انرژی الکتریکی را از طریق عصب واگ در گردن به ساقه مغز شما ارسال می کند. این می تواند سطح انتقال دهنده های عصبی خاص را در مغز شما که در تنظیم خلق و خوی نقش دارند، تغییر دهد.

  عوارض جانبی درمان افسردگی مقاوم به درمان

  داروها و درمان های افسردگی مقاوم   عموماً عوارض جانبی بیشتری نسبت به داروهای ضد افسردگی خط اول دارند. و آنها می توانند به طور گسترده ای متفاوت باشند. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما در مورد عوارض جانبی یا عوارض احتمالی هر گزینه درمانی صحبت خواهد کرد. از پرسیدن سوال دریغ نکنید.

  آیا می توان از افسردگی مقاوم به درمان پیشگیری کرد؟

  از آنجایی که دانشمندان علت دقیق افسردگی مقاوم به دارو را نمی دانند، به طور کلی غیرقابل پیشگیری است. اما استرس مزمن احتمالاً در این امر نقش دارد و اقداماتی وجود دارد که می توانید برای مدیریت استرس خود بردارید، از جمله:

  • به طور منظم ورزش کنید. حتی یک پیاده روی کوتاه می تواند خلق و خوی شما را تقویت کند.
  • خواب با کیفیت داشته باشید. این امر برای سلامت کلی ضروری است.
  • فعالیت های تمدد اعصاب مانند مدیتیشن ، یوگا، تمرینات تنفسی و آرامش عضلانی را امتحان کنید.
  • برای روز، هفته و ماه خود اهداف تعیین کنید. محدود کردن دید خود به شما کمک می کند تا کنترل بیشتری بر کارهای لحظه ای و طولانی مدت داشته باشید.
  • ذهن آگاهی و قدردانی را تمرین کنید و بخش های خوب روز یا زندگی خود را تصدیق کنید.
  • زمانی که خیلی شلوغ هستید یا استرس دارید یاد بگیرید به مسئولیت‌های اضافی «نه» بگویید .
  • با افرادی ارتباط برقرار کنید که شما را آرام نگه می دارند، حمایت عاطفی می کنند و در امور عملی به شما کمک می کنند.
  • صحبت با یک درمانگر یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود را در مورد استرس در نظر بگیرید.

  اگر افسردگی مقاوم به درمان داشته باشم چه کاری می توانم انجام دهم؟

  جدای از جستجوی کمک های حرفه ای و پزشکی برای TRD، کارهایی وجود دارد که می توانید در خانه انجام دهید که ممکن است به بهبود علائم شما کمک کند، از جمله:

  • ورزش منظم.
  • خواب با کیفیت (نه خیلی کم، نه زیاد).
  • داشتن یک رژیم غذایی سالم.
  • پرهیز از الکل و نیز داروهای غیرپزشکی.
  • گذراندن وقت با افرادی که به آنها اهمیت می دهید.

  چه زمانی باید در مورد افسردگی مقاوم به درمان به پزشک مراجعه کنم؟

  شما باید در حین یافتن یک برنامه درمانی موثر برای افسردگی مقاوم به درمان  برای ارزیابی عملکرد آن، قرار ملاقات های منظمی با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود داشته باشید.

  در غیر این صورت، در شرایط زیر با ارائه دهنده خود صحبت کنید:

  • در صورت بروز عوارض جانبی آزاردهنده
  • اگر علائم شما بهبود نمی یابد یا اگر بدتر شده است.
  • اگر به فکر قطع دارو هستید.

خدمات انستیتو سلامت مغز دانا:

 همکاران زبده  و متخصص ما در زمینه های روانپزشکی، روانشناسی و علوم اعصاب آماده ارائه خدمات مرتبط با شناسایی و درمان تمام اختلالات خلقی با استفاده از دارو درمانی و روش های نوین درمانی از قبیل تحریک الکتریکی فرا جمجمه ای می باشند.

اگر بدنبال بهترین مرکز با حرفه ای ترین تیم درمانی متشکل از روانپزشکان، روانشناسان، کاردمان ها، نوروساینتیست ها و استفاده از روش های نوین درمانی هستید همین امروز زمان ویزیت خود را تنظیم کنید! با ما در تماس باشید.

07136476172-09172030360

آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – انستیتو سلامت مغز

ایمیل: [email protected]

اینستاگرام: danabrain.ir@

A.S.Jafari

دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.