در قسمت اول این مقاله به تعریف خواب بی قرار علائم آن اشاره کردیم. همچنین به خواب بی قرار در نوزادان اشاره شد. در این قسمت به خواب بی قرار در سایر گروههای سنی می پردازیم. و در انتها به راههای مقابله با خواب بی قرار اشاره میکنیم.
خواب بی قرار در کودکان نوپا
در کودکان نوپا، خواب بی قرار ممکن است منعکس کننده ناتوانی در خودآرام سازی، آرام شدن و به خواب رفتن باشد. این ممکن است در ابتدای شب و/یا اگر در طول شب از خواب بیدار شوند، رخ دهد.
خواب بی قرار در کودکان نوپا اغلب در حدود 18 ماهگی شروع می شود. و ممکن است نتیجه اضطراب جدایی، تحریک بیش از حد، عادات خواب ضعیف، توانایی بیشتر در راه رفتن و صحبت کردن، یا افزایش دفعات کابوس باشد.
این خواب بی قرار معمولاً زمانی حل می شود که والدین شیوه های ثابتی را اجرا کنند .که یک روال ثابت قبل از خواب، برنامه ای ثابت و آرامش بخشی برای بازگشت به خواب را تشویق می کند.
خواب بی قرار در کودکان
همانند سایر گروههای سنی، خواب بیقرار در کودکان خردسال اغلب به بهداشت خواب مربوط می‌شود. اما عوامل دیگری نیز ممکن است در این امر دخیل باشند.
کودکان بیشتر احتمال دارد پاراسومنیا را تجربه کنند. پاراسومنیا رفتارهای غیرطبیعی در طول خواب است. اینها می تواند شامل صحبت کردن در خواب و همچنین برانگیختگی های گیج کننده یا ترس های خواب باشد که در طی آن کودک تا حدی بیدار و مضطرب به نظر می رسد اما ارتباط برقرار نمی کند یا پاسخگو نیست. پاراسومنیا همچنین شامل راه رفتن در خواب است. که 29 درصد از کودکان 2 تا 13 ساله و کابوس های بیش از حد را تحت تاثیر قرار می دهد.
در حالی که اسن مسائل می توانند برای والدین ناراحت کننده باشند، اغلب پاراسومنیا مضر نیستند. و به طور کلی بهتر است به آرامی کودک را به خوابیدن بدون بیدار کردن او آرام کنید. کودکان به ندرت این اپیزودها را به یاد می آورند. و معمولاً فقط به صورت پراکنده رخ می دهند. و در نهایت به خودی خود متوقف می شوند.
هنگامی که کودکان در طول روز دارای اختلالاتی مانند خواب آلودگی بیش از حد، تحریک پذیری، یا اختلال در تفکر و توجه هستند، این موضوع باید با پزشک در میان گذاشته شود. این علائم می تواند مربوط به آپنه انسدادی خواب کودکان باشد. به خصوص اگر خواب بی قرار با خروپف بلند یا مداوم همراه باشد. اختلالات روزانه ناشی از خواب بی قرار نیز می تواند با سندرم پای بی قرار و همچنین بیماری هایی مانند اختلال کمبود توجه/بیش فعالی (ADHD) و اختلال طیف اوتیسم (ASD) مرتبط باشد.
خواب بی قرار در نوجوانان
یکی از عوامل موثر در خواب بی قرار در نوجوانان ، تغییر طبیعی و بیولوژیکی در زمان خواب آنهاست. در دوران نوجوانی، بدن به سمت برنامه خواب دیرتر و «جغد شب» حرکت می‌کند. بنابراین نوجوانان ممکن است هنگام تلاش برای زود خوابیدن بیقرار به نظر برسند.
مانند کودکان کوچکتر، نوجوانان می توانند تحت تأثیر شرایطی مانند OSA، RLS و ADHD قرار بگیرند که می تواند باعث خواب بی قرار یا با کیفیت پایین شود.
خواب بی قرار و ناکافی در نوجوانان به دلایل زیادی یک نگرانی است. می تواند بر رشد ذهنی و جسمی حیاتی و همچنین تصمیم گیری و احتمال درگیر شدن در رفتارهای پرخطر تأثیر بگذارد. به همین دلیل، خواب بیقرار مداوم و علائم کم خوابی در طول روز در نوجوانان باید با پزشک مشورت شود.
خواب بی قرار در بزرگسالان
تعداد قابل توجهی از بزرگسالان با خواب بی قرار دست و پنجه نرم می کنند. و در این گروه سنی، درصد بیشتری از موارد ممکن است به بی خوابی، آپنه انسدادی خواب و سایر اختلالات خواب مرتبط باشد.
بزرگسالان اغلب مشکلات سلامتی همزمان دارند که باعث درد یا اختلالات خواب می شود. استرس، اضطراب و افسردگی می تواند بر خواب در بزرگسالان تأثیر بگذارد. تعهدات کاری، خانوادگی و اجتماعی می تواند زمان اختصاص داده شده برای خواب را کاهش دهد. و این مسائل ممکن است با رعایت بهداشت ناکافی خواب بدتر شود.
مانند سایر گروههای سنی، اگر بزرگسالان اغلب خواب بیقرار را تجربه می‌کنند. اگر دچار خروپف بلند یا اختلالات تنفسی می‌شوند. یا اگر از عوارض روز مانند خواب‌آلودگی، خستگی یا مشکل در تفکر واضح رنج می‌برند، باید با متخصص سلامت خود صحبت کنند.
خواب بی قرار در سالمندان
بسیاری از عواملی که باعث خواب بیقرار در بزرگسالان می شود، در مورد افراد مسن که با چالش های اضافی نیز روبرو هستند، اعمال می شود . افراد مسن زمان بیشتری را در مراحل سبک‌تر خواب می‌گذرانند. که باعث می‌شود اختلال در خواب آنها آسان‌تر شود و خواب آنها کمتر ترمیم‌کننده باشد.
ریتم شبانه روزی سالمندان اغلب به جلو تغییر می کند. و ممکن است منجر به بیدار شدن زودتر از حد مطلوب در صبح شود. این می تواند به دلیل دشواری بیشتر در قرار گرفتن در معرض نور روز به اندازه کافی رخ دهد. به ویژه برای افرادی که در مراکز مراقبت مدیریت شده هستند.
بسیاری از افراد مسن دارای مشکلات سلامت جسمی و روانی متعددی هستند. و تعداد بیشتری از داروهای تجویزی مصرف می‌کنند که همگی ممکن است به خواب بیقرار کمک کنند.
تلاقی این مسائل باعث می شود که مشکلات خواب در میان سالمندان گسترده شود. اما اقدامات برای رسیدگی به شرایط زمینه ای و بهبود بهداشت خواب می تواند خواب بهتری را ایجاد کند. اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از زمین خوردن یکی دیگر از مؤلفه های مراقبت از افراد مسن با خواب بی قرار است. که ممکن است هنگام برخاستن از رختخواب در طول شب یا صبح دچار گیجی یا سردرگمی شوند.
بهترین راه‌ها برای مقابله با خواب بیقرار چیست؟
رسیدگی به خواب بی قرار به علت اصلی آن بستگی دارد. تمرین راهبردهایی برای به خواب رفتن آسان می تواند به جلوگیری وول خوردن در رختخواب کمک کند، اما اقدامات دیگری، از جمله صحبت با پزشک، ممکن است برای توقف خواب بی قرار و جلوگیری از تبدیل شدن آن به یک مشکل رو به رشد ضروری باشد.
چه زمانی باید با پزشک صحبت کرد
اگر خواب بی قرار مکرر، مداوم یا بدتر می شود، ممکن است نشانه ای از یک مشکل بزرگتر باشد و باید با پزشک خود در میان بگذارید. به طور مشابه، علائم خواب آلودگی بیش از حد در طول روز یا سایر اختلالات در طول روز باید همیشه با پزشک خود مطرح شود که می تواند به شناسایی محتمل ترین علت و مناسب ترین مراحل برای درمان کمک کند.
بهبود بهداشت خواب
در هر گروه سنی، بهداشت خواب می تواند نقش مهمی در کیفیت خواب داشته باشد. نکات خواب سالم مانند یافتن ثبات در برنامه خواب، روال قبل از خواب، رژیم غذایی و ورزش نقطه شروع خوبی هستند. پیدا کردن بهترین تشک برای نیازهای شخصی خود و راحت کردن اتاق خواب شما با کمترین مواردی که حواس‌تان پرت می‌شود، می‌تواند احتمال خواب بی قرار را کاهش دهد.
یک دفترچه خواب تنظیم کنید
یکی از راههای کسب اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت خواب خود این است که یک دفترچه یادداشت داشته باشید. که در آن هر شب چقدر خوب و چقدر می‌خوابید. در ژورنال، می توانید در مورد خواب بی قرار و هر مشکلی که احساس می کنید ممکن است باعث آن شود، یادداشت برداری کنید. ردیابی خواب خود به این روش بینشی در مورد الگوهای خواب شما ارائه می دهد. علاوه بر آن روندهای بالقوه را در مورد آنچه باعث خواب بی قرار می شود، روشن می کند.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.