علائم آپنه خواب در زنان با هم بشنویم:
بین 10 تا 15 درصد از زنان ایرانی مبتلا به آپنه انسدادی خواب (OSA) هستند، یک اختلال خواب که مشخصه آن تنفسی است که به طور مکرر در طول خواب کند یا متوقف می شود. خواب آلودگی در طول روز از علائم شایع آپنه خواب هستند، زنان مبتلا به OSA ممکن است با سردرد صبحگاهی، تغییرات خلقی یا بی خوابی علائم خود را نشان دهند.
دانستن اینکه علائم آپنه خواب در زنان چیست برای تشخیص و درمان مناسب مهم است. ما در مورد عوامل خطر، علائم شایع آپنه انسدادی خواب در زنان و اینکه چگونه آپنه خواب می تواند بر سلامت طولانی مدت تأثیر بگذارد بحث می کنیم.
علائم آپنه خواب در زنان
آپنه خواب انسدادی (OSA) یک اختلال خواب است که در آن انسداد جزئی یا کامل راه هوایی فوقانی در طول خواب رخ می دهد. این امر باعث اختلال در تنفس و کاهش سطح اکسیژن خون می شود.
علائم آپنه خواب در زنان ممکن است متفاوت از علائم آن در مردان باشد. برخی از علائم شایع آپنه خواب در زنان عبارتند از:
- بی خوابی
- سردرد صبحگاهی
- تغییر خلق و خو
- خروپف
- بی قراری پاها
- دفع بیشتر ادرار در شب
بی خوابی
یکی از شایع ترین علائم آپنه خواب، بی خوابی است. افراد مبتلا به آپنه خواب ممکن است چندین بار در طول شب از خواب بیدار شوند. این بیداری ها می تواند منجر به خواب بی کیفیت و خستگی در طول روز شود.
سردرد صبحگاهی
سردرد صبحگاهی یکی دیگر از علائم شایع آپنه خواب است. این سردردها معمولاً در نتیجه کاهش سطح اکسیژن در طول خواب ایجاد می شوند.
تغییر خلق و خو
آپنه خواب می تواند باعث تغییر خلق و خو، از جمله اضطراب، افسردگی و تحریک پذیری شود.
خروپف
خروپف یک علامت مشخصه آپنه خواب است. خروپف زمانی رخ می دهد که راه هوایی فوقانی در هنگام خواب مسدود می شود.
بی قراری پاها
بی قراری پاها یک اختلال خواب است که در آن فرد احساس ناراحتی یا میل شدید به حرکت دادن پاها دارد. افراد مبتلا به آپنه خواب ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بی قراری پاها باشند.
ادرار بیشتر در شب
افراد مبتلا به آپنه خواب ممکن است در طول شب بیشتر از حد معمول ادرار کنند. این امر به این دلیل است که آپنه خواب می تواند باعث افزایش تولید ادرار شود.
زنان مبتلا به آپنه خواب ممکن است علائم بی خوابی و افسردگی بیشتری را در هنگام مراجعه داشته باشند که اغلب تشخیص و درمان را به تاخیر می اندازد.
عوامل خطر برای آپنه انسدادی خواب در زنان
از آنجایی که به نظر می رسد هورمون هایی مانند استروژن و پروژسترون بر آپنه انسدادی خواب تاثیر می گذارند، افراد ممکن است در دوران بارداری، یائسگی یا زمان های خاصی از چرخه قاعدگی علائم بیشتری را تجربه کنند. افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نیز ممکن است در معرض خطر بیشتری برای آپنه انسدادی خواب باشند.
عوامل خطر OSA در زنان عبارتند از:
هورمون ها: زنان ممکن است در دوران بارداری، یائسگی یا زمان های خاصی از چرخه قاعدگی در معرض خطر بیشتری برای OSA باشند.
- یائسگی: سطح استروژن در یائسگی کاهش می یابد و خطر ابتلا به OSA را افزایش می دهد.
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): PCOS با سطوح بالایی از هورمون های مردانه همراه است که ممکن است خطر ابتلا به OSA را افزایش دهد.
- بارداری: خطر ابتلا به OSA در دوران بارداری افزایش می یابد.
- چرخه قاعدگی: سطح هورمون ها در طول چرخه قاعدگی در نوسان است و ممکن است علائم OSA را در برخی از زنان تشدید کند.
سایر عوامل خطر: سایر عوامل خطر OSA در زنان عبارتند از:
- اضافه وزن یا چاقی: اضافه وزن یا چاقی قوی ترین عامل خطر برای OSA است.
- مصرف الکل یا داروهای آرام بخش قبل از خواب: این مواد می توانند علائم OSA را تشدید کنند.
- انسداد بینی: انسداد بینی ناشی از آلرژی یا عفونت می تواند علائم OSA را تشدید کند.
- ژنتیک: OSA ممکن است در خانواده ها ایجاد شود.
- تفاوت های فیزیکی در فک یا راه هوایی فوقانی: لوزه های بزرگ، زبان بزرگ یا کام نرم بزرگ می توانند خطر ابتلا به OSA را افزایش دهند.
آپنه خواب درمان نشده می تواند سلامت زنان را به خطر بیندازد:
- خطر ابتلا به بیماری های مزمن را افزایش می دهد. آپنه خواب می تواند منجر به افزایش فشار خون، دیابت نوع 2 و بیماری قلبی شود. این بیماری ها می توانند خطر سکته مغزی، نارسایی قلبی و سایر مشکلات سلامتی جدی را افزایش دهند.
- عواقب بارداری را افزایش می دهد. آپنه خواب می تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا و دیابت بارداری را افزایش دهد. همچنین ممکن است خطر زایمان زودرس، سزارین و نوزاد با وزن کم هنگام تولد را افزایش دهد.
- خطر تصادفات را افزایش می دهد. خواب ضعیف ناشی از آپنه خواب می تواند باعث خستگی در طول روز شود که خطر تصادفات اتومبیل، سقوط و سایر حوادث را افزایش می دهد.
- خطر مشکلات شناختی را افزایش می دهد. آپنه خواب درمان نشده ممکن است خطر ابتلا به اختلال شناختی و زوال عقل را در زنان افزایش دهد.
غربالگری معمول برای آپنه خواب باید بخشی از معاینات سالانه سلامت زنان باشد. اگر فکر می کنید ممکن است به آپنه خواب مبتلا باشید، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می تواند آزمایش هایی را برای تشخیص آپنه خواب انجام دهد و گزینه های درمانی مناسب را توصیه کند.
آپنه خواب در زنان
OSA در زنان کمتر از مردان شایع است، اما پس از یائسگی خطر ابتلا به آن افزایش می یابد.
علائم آپنه خواب در زنان
- خروپف: شایع ترین علامت آپنه خواب است، اما زنان ممکن است خروپف نکنند یا از پذیرفتن آن احساس ناراحتی کنند.
- مشکلات خواب: زنان بیشتر احتمال دارد احساس خستگی، تحریک پذیری و مشکل در تمرکز داشته باشند.
- مشکلات سلامتی: OSA می تواند منجر به افزایش فشار خون، دیابت نوع 2 و بیماری قلبی شود.
تفاوت های آپنه خواب در زنان و مردان
- علائم گزارش شده: زنان بیشتر احتمال دارد مشکلات خواب را گزارش کنند تا خروپف.
- مشکلات تنفسی: زنان مبتلا به OSA کمتر دچار مشکلات تنفسی کامل می شوند.
- علائم در مراحل خواب: زنان بیشتر احتمال دارد علائم OSA را در خواب REM داشته باشند.
- علائم بر اساس وضعیت خواب: وضعیت خواب زنان به طور قابل توجهی بر علائم آپنه خواب تأثیر نمی گذارد.
- اثرات افزایش وزن: چاقی خطر ابتلا به OSA را در زنان افزایش می دهد، اما تأثیر کمتری بر علائم آن دارد.
- تفاوت های فیزیکی: تفاوت های آناتومیکی بین زنان و مردان ممکن است بر علائم آپنه خواب تأثیر بگذارد.
آپنه خواب شایع است و معمولاً در زنان تشخیص داده نمی شود. تشخیص این بیماری هم برای خود فرد و هم برای پزشکانشان به دلیل تفاوت در ارائه در مقایسه با مردان می تواند چالش برانگیز باشد.
چه زمانی در مورد آپنه خواب با پزشک خود صحبت کنید
تصور می شود که خروپف در شب و خواب آلودگی در طول روز از علائم بارز OSA هستند. با این حال، زنان ممکن است بیشتر دچار مشکلات خواب، سردرد صبحگاهی و احساس افسردگی شوند.
اگر علائم آپنه انسدادی خواب را دارید یا اگر فکر می کنید در معرض خطر OSA هستید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می تواند سابقه پزشکی و خواب شما را بررسی کند و در مورد طرحی برای تشخیص و درمان علائم با شما صحبت کند.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.