وقتی نوبت به گرسنگی و سیری می رسد ، سلول های عصبی در عصب واگ وظایف مخالف را انجام می دهند. روده و مغز با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند تا میزان سیری و قند خون را در هنگام مصرف غذا تطبیق دهند. عصبی به نام واگ ارتباط مهمی بین این دو اندام است.
محققان موسسه تحقیقات متابولیسم ماکس پلانک در کلن، اکنون از نزدیک عملکردهای سلولهای عصبی مختلف در مرکز کنترل واگ را بررسی کردند. اگرچه سلول های عصبی در یک مرکز کنترل قرار دارند ، اما مناطق مختلف روده را عصب کشی می کنند و همچنین به طور متفاوتی میزان سیری و قند خون را کنترل می کنند
این کشف می تواند نقش مهمی در توسعه استراتژی های درمانی آینده در برابر چاقی و دیابت داشته باشد.
هنگام مصرف غذا ، اطلاعات مربوط به غذای بلعیده شده از دستگاه گوارش به مغز منتقل می شود تا احساس گرسنگی و سیری را تطبیق دهد. بر اساس این اطلاعات ، مغز تصمیم می گیرد ، به عنوان مثال ، آیا ما غذا را ادامه دهیم یا آن را متوقف کنیم. علاوه بر این ، سطح قند خون ما توسط مغز کنترل می شود.
عصب واگ که از مغز تا انتهای دستگاه گوارش امتداد دارد ، نقش اساسی در این ارتباطات دارد. در مرکز کنترل عصب واگ ، سلولهای عصبی مختلفی واقع شده است که برخی از آنها معده را عصب می دهند در حالی که برخی دیگر روده را عصب می دهند.
گرسنگی و مغز
برخی از این سلولهای عصبی محرکهای مکانیکی را در اندامهای مختلف مانند کشش معده در هنگام تغذیه تشخیص می دهند ، در حالی که برخی دیگر سیگنالهای شیمیایی مانند مواد مغذی موجود در غذایی را که مصرف می کنیم تشخیص می دهند.
اما این سلولهای عصبی مختلف چه نقشی در انتقال اطلاعات از روده به مغز دارند و اینکه چگونه فعالیت آنها در سازگاری رفتار تغذیه و سطح قند خون نقش دارد ، تا حد زیادی مشخص نبود
برای بررسی عملکرد سلولهای عصبی در مراکز ، ما یک رویکرد ژنتیکی ایجاد کردیم که به ما امکان می دهد سلولهای مختلف عصبی را تجسم کرده و فعالیت آنها را در موش ها دستکاری کنیم. این به ما اجازه می دهد تا تجزیه و تحلیل کنیم که کدام سلول های عصبی کدام اندام را عصب می گیرند ، و نشان می دهد که آنها چه نوع سیگنال هایی را در روده تشخیص می دهند. ”
همچنین به ما اجازه داد تا انواع سلولهای عصبی را به طور خاص روشن و خاموش کنیم تا عملکرد دقیق آنها را تجزیه و تحلیل کنیم. ”
غذای مختلف سلولهای عصبی مختلف را فعال می کند
محققان در مطالعات خود ابتدا روی دو نوع سلول عصبی متمرکز شدند که اندازه آن فقط یک میلی متر است. Fenselau توضیح می دهد: “یکی از این سلول ها کشش معده را تشخیص می دهد و فعال شدن این سلول های عصبی باعث می شود موش ها به طور قابل توجهی کمتر غذا بخورند.”
“ما شناسایی کردیم که فعالیت این سلولهای عصبی برای انتقال سیگنالهای مهار کننده اشتها به مغز و همچنین کاهش سطح قند خون کلیدی است.”
گروه دوم سلولهای عصبی در درجه اول روده را عصب کشی می کنند. این گروه از سلول های عصبی سیگنال های شیمیایی را از غذای ما حس می کنند. با این حال ، فعالیت آنها برای تنظیم تغذیه لازم نیست. در عوض ، فعال شدن این سلول ها سطح قند خون ما را افزایش می دهد. ” بنابراین ، این دو نوع سلول عصبی در مرکز کنترل عصب واگ عملکردهای بسیار متفاوتی را انجام می دهند.
Fenselau توضیح می دهد: “واکنش مغز ما در هنگام مصرف غذا احتمالاً تأثیر متقابل این دو نوع سلول عصبی است.”
مواد غذایی با حجم زیاد معده ما را کشیده و سلولهای عصبی را فعال می کند که باعث ترشح این مواد می شوند. در یک زمان خاص ، فعال شدن آنها باعث سیری می شود و از این رو مصرف بیشتر غذا را متوقف می کند ، و در عین حال سازگاری سطح قند خون را هماهنگ می کند. غذایی با تراکم مواد مغذی بالا تمایل به فعال سازی سلولهای عصبی روده دارد. فعال سازی آنها با هماهنگی در ترشح گلوکز بدن ، سطح گلوکز خون را افزایش می دهد ، اما مصرف بیشتر غذا را متوقف نمی کند. ”
کشف عملکردهای مختلف این دو نوع سلول عصبی می تواند نقشی اساسی در ایجاد استراتژی های درمانی جدید علیه چاقی و دیابت داشته باشد.
سید مهدی ساداتی هستم. عاشق مغز! داروساز و دانشجوی دکترای تخصصی علوم اعصاب. عضو تیم مرکز سلامت مغز دانا! از علاقه هام شناسوندن کارایی های هیجان انگیز مغز به زبان ساده به آدمهاست! جست و جو می کنم در افسردگی، داروهای موثر بر مغز و سایر بیماری های حوزه ی روان و البته نوروپلاستیسیتی!