براساس مطالعه جدیدی که در 15 ژوئیه سال 2020 منتشر شد، زنان مسن که بیش از یک یا دو وعده در هفته، ماهی پخته شده، بخار پز یا صدف خوراکی می خورند، از تأثیر اسیدهای چرب امگا 3 برای مقابله با اثرات آلودگی هوا بر مغز بهره مند می شوند.
محققان دریافتند در بین خانمهای مسن که در مناطقی با آلودگی هوای زیاد زندگی می کنند، افرادی که کمترین میزان اسیدهای چرب امگا 3 را در خون خود داشتند، نسبت به زنانی که بالاترین میزان این نوع اسیدهای چرب را داشتند، مغز کوچکتری دارند.
نویسنده این مطالعه از دانشگاه کلمبیا در نیویورک اظهار داشت: “ماهی منبع عالی اسیدهای چرب امگا 3 است و به راحتی می توان آن را به رژیم غذایی اضافه کرد.” “نشان داده شده است که اسیدهای چرب امگا 3 با التهاب و آسیب به ساختار مغز در پیری مبارزه می کنند. همچنین مشخص شده است که آسیب های مغزی ناشی از نوروتوکسین ها مانند سرب و جیوه را کاهش می دهد. بنابراین ما بررسی کردیم که آیا اسیدهای چرب امگا 3 دارای خاصیت محافظتی در برابر نوروتوکسین های دیگر، مانند ذرات ریز موجود در آلودگی هوا هستند؟ “
این مطالعه شامل 1315 زن با میانگین سنی 70 سال بود که در شروع مطالعه زوال عقل نداشتند. زنان پرسشنامه های مربوط به رژیم غذایی، فعالیت بدنی و تاریخچه پزشکی را تکمیل کردند.
محققان از پرسشنامه رژیم غذایی برای محاسبه میانگین مصرف ماهی درهفته، استفاده کردند، از جمله آنها ماهی های پخته شده، ماهی کنسرو شده، سالاد تن، صدف سرخ نشده. ماهی سرخ شده شامل این مطالعه نمی شود، زیرا تحقیقات نشان داده اند که سرخ کردن ماهی باعث آسیب به اسیدهای چرب امگا 3 می شود.
از شرکت کنندگان آزمایش خون گرفته شد. محققان میزان اسیدهای چرب امگا 3 را در گلبولهای قرمز خون اندازه گیری کرده و سپس براساس میزان اسیدهای چرب امگا 3 موجود در خون آنها، زنان را به چهار گروه تقسیم کردند.
محققان برای تعیین میانگین قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا، از آدرس های خانگی زنان استفاده کردند. سپس شرکت کنندگان برای اندازه گیری نواحی مختلف مغز از جمله ماده سفید از اسکنهای مغزی با تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) بهره بردند.
محققان پس از مشخص کردن سن، تحصیلات، سیگار کشیدن و سایر عواملی که می توانند بر کوچک شدن مغز تأثیر بگذارند، دریافتند که زنانی که بیشترین میزان اسیدهای چرب امگا 3 را در خون داشتند، نسبت به آنهایی که دارای کمترین میزان هستند، ماده سفید مغز در آن ها بیشتر است.
زنان با بالاترین میزان اسیدهای چرب امگا 3 در خون نیز دارای حجم بیشتری از هیپوکامپ بودند. هیپوکامپ، بخشی از مغز مرتبط با حافظه است.
“یافته های ما نشان می دهد که مقادیر بالاتر اسیدهای چرب امگا 3 در خون با مصرف ماهی، ممکن است حجم مغز را با افزایش سن حفظ کند و احتمالاً از اثرات سمی آلودگی هوا محافظت کند.”
“توجه به این نکته مهم است که مطالعه ما فقط بین حجم مغز و خوردن ماهی ارتباط برقرار کرده است. ثابت نمی کند که خوردن ماهی حجم مغز را حفظ می کند. و از آنجا که مطالعات جداگانه نشان داده اند که برخی از گونه های ماهی ممکن است حاوی سموم محیطی باشند، مهم است که قبل از افزودن ماهی بیشتر به رژیم غذایی خود با پزشک در مورد انواع ماهی هایی که باید بخورید، صحبت کنید. ”
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
“Erythrocyte omega-3 index, ambient fine particle exposure and brain aging”
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.