شواهد جدید نشان می دهد که استرس پیری را تسریع می کند.
- ساعتهای اپی ژنتیکی که سن بیولوژیکی یک ارگانیسم را بر اساس متیلاسیون DNA آن مشخص میکنند، در دهه گذشته ساخته شدهاند.
- اکنون محققان نشان میدهند که استرس، پیری بیولوژیکی را تسریع میکند. این فرآیند را میتوان با تنظیم هیجانی و خودکنترلی تعدیل کرد.
این یک باور رایج است که استرس میتواند باعث پیری زودرس ما شود. اما تا همین اواخر این فرآیند قابل اندازهگیری نبوده است. طبق یافته های حاصل در طول زمان، مشخص شد که DNA هسته ای با هر تقسیم سلولی و نشانگرهای ژنتیکی مختلف می تواند برای تعیین سن یک موجود زنده استفاده شود. این نشانگرها شامل طول تلومرها و میزان متیلاسیون DNA در نقاط خاص است.
پیری بیولوژیکی چگونه تشخیص داده میشود؟
متیلاسیون زمانی اتفاق می افتد که یک گروه متیل به DNA اضافه می شود. اغلب در طول تعمیر DNA در طی چند سال گذشته، دانشمندان مدلهایی به نام ساعتهای اپی ژنتیک را توسعه دادهاند. هدف آنها این بود که ببینند آیا میتوانند پیری بیولوژیکی را با بررسی میزان متیلاسیون در مکانهای خاصی روی DNA اندازهگیری کنند یا خیر.
Grim Age یکی از موفقترین ساعتهای اپی ژنتیکی است که برای اولین بار در سال 2019 شرح داده شد. این ساعت میتواند به طور دقیق افت بیولوژیکی را پیشبینی کند. به عنوان مثال، اگر فردی شرایط خاص وابسته به سن داشته باشد را پیش بینی می نماید.
برخی مطالعات نشان میدهند که مدل Grim Age میتواند تأثیر استرس را در افراد مبتلا به بیماریهای روانی پیشبینی کند. تا کنون به این موضوع توجه نشده است که آیا میتواند تأثیر استرس را بر جمعیت عمومی پیشبینی کند یا خیر.
اکنون گروهی از محققان در دانشکده پزشکیYale، New Haven, C.T جزئیات یک کارآزمایی را در ژورنال Translational Psychiatry Source منتشر کرده اند. این اطلاعات نشان می دهد آیا Grim Age می تواند برای اندازه گیری تأثیر استرس بر پیری بیولوژیکی تسریع شده در افراد سالم 18 تا 50 ساله استفاده شود یا خیر.
نویسنده اصلی دکتر Zachary Harvanek، دستیار روانپزشکی در بخش روانپزشکی Yale، استدلال خود را اینگونه توضیح میدهد:
پیری اپی ژنتیکی یکی از بهترین نشانگرهایی است که ما برای پیری در افراد نسبتاً جوان و نسبتا سالم داریم. ما راه های خوبی برای تشخیص سن بیولوژیکی از سن تقویمی در میانگین سنی 30 تا 40 سال نداریم. وقتی افراد پیر میشوند، میتوانیم ببینیم که سلامت آنها شروع به کاهش میکند و از نظر تحرک تغییر میکنند و در نهایت برخی افراد زودتر از دیگران میمیرند.
اندازه گیری تاثیر استرس در جمعیت سالم
بین سالهای 2008 تا 2012، 444 فرد 18 تا 50 ساله از New Haven برای مطالعه انتخاب شدند. شرکتکنندگان در صورتی که سابقه قبلی سوء مصرف مواد، آسیب به سر، یا شرایط پزشکی مزمن داشتند، از مطالعه حذف شدند. افراد باردار نیز از مطالعه حذف شدند. از همه شرکتکنندگان در هر نوبت، آزمایش ادرار برای بررسی مصرف دارو گرفته شد.
شرکت کنندگان پس از یک شب ناشتایی تحت یک بررسی سلامت فیزیکی و یک ارزیابی بیوشیمیایی صبحگاهی جداگانه قرار گرفتند. اطلاعات کلی سلامت افراد، سطح گلوکز ناشتا، انسولین و کورتیزول جمع آوری شد. اطلاعات پس زمینه نیز در مورد عادات نوشیدن و سیگار کشیدن، هویت نژادی، وضعیت روابط، درآمد و سطح تحصیلات شرکت کنندگان ثبت شد.
یک مصاحبه بالینی برای تشخیص بیماری روانپزشکی و همچنین یک مصاحبه استرس تجمعی و ارزیابی های شخصی نیز انجام شد. این دادهها را در مورد استرس تجمعی، تابآوری روانشناختی، خودکنترلی و تنظیم هیجانی جمعآوری کردند.
شرکت کنندگان همچنین یک نمونه خون برای جمع آوری داده های اپی ژنتیکی در اختیار محققان قرار دادند.
استرس تجمعی پیری را تسریع می کند، اما انعطاف پذیری آن را کند می کند.
محققان با استفاده از Grim Age دریافتند که پیری سریع در مقایسه با پیری وابسته به زمان با افزایش استرس تجمعی و افزایش نشانگرهای بیولوژیکی مانند مقاومت به انسولین مرتبط است. با این حال، آنها همچنین دریافتند که تنظیم هیجانی اثر استرس را بر روند پیری تسریع میکند. همچنین مشخص شد که خودکنترلی رابطه بین استرس و مقاومت به انسولین را تعدیل میکند.
ویژگیهای خاصی باعث پیری سریعتر میشوند. برای مثال، افراد سیاه پوست یک سال پیری بیشتر داشتند. همچنین مردان نسبت به زنان نیز 1.2 سال پیری را سریع تر نشان می دادند.
طبق گفته دکتر Harvanek:
“ما فکر می کنیم خوب باشد که تجزیه و تحلیل زیرگروهی را بر اساس جنسیت یا نژاد انجام دهیم. این کار به ما کمک میکند ببینیم آیا همان یافته ها در مورد تنظیم احساسات و خودکنترلی در گروه ها نیز صادق است.
به گفته نویسندگان، اگرچه این مقاله نحوه جلوگیری از تأثیر استرس بر تسریع پیری را نشان نمیدهد. اما میتواند به اهداف بالقوه برای مداخلات رفتاری اشاره کند.
پروفسور Derek Griffith، استاد مدیریت سیستم های بهداشتی و سرطان شناسی درGeorgetown, Washington D.C بنیانگذار و یکی از مدیران موسسه عدالت نژادی، گفت که این نتایج تحقیقات قبلی در مورد این موضوع را تایید می کند. او گفت:
«به طور کلی، این ایده که خودشناسی به عنوان جنسیت سیاه یا مذکر با پیری تسریع شده مرتبط است با ادبیات دیگر مطابقت دارد. خودشناسی به عنوان سیاه پوست یک نماینده مفید برای افرادی است که احتمالاً نژادپرستی یا موانع بزرگتری برای سلامتی و رفاه در طول زندگی تجربه می کنند. شهر New Haven دارای نرخ بالایی از تفکیک مسکونی مبتنی بر نژاد است. این موضوع نشان میدهد منابع اطراف محل زندگی مردم که با سالم بودن و سلامتی مرتبط است احتمالاً بر اساس نژاد متفاوت است.
مطالب این مقاله نشان می دهد که تحقیقات بیشتری برای درک بهتر پیری اپی ژنتیک مورد نیاز است.
در حالی که بررسی گروههای سنی مختلف در دورههای طولانیتر بسیار مهم است. پروفسور Griffith همچنین خاطرنشان کرد:
برای کار آینده توجه به منابع محیطی ساخته شده و اجتماعی و عوامل استرسزا مهم است.این عوامل بر تنظیم هیجانی، استرس تجمعی و پیری اپی ژنتیک نیز تأثیر میگذارند. زیرا این عوامل بر اساس نژاد، جنس و جنسیت نیز متفاوت است.
با این حال، استرس بر سلامت همه افراد به یک میزان تأثیر نمی گذارد. آزمودنیهایی که در دو معیار تابآوری روانشناختی (تنظیم هیجان و خودکنترلی) نمرات بالایی کسب کردند، به ترتیب نسبت به اثرات استرس بر پیری و مقاومت به انسولین انعطافپذیرتر بودند. Harvanek گفت: «این نتایج از این تصور رایج حمایت میکند که استرس باعث میشود ما سریعتر پیر شویم. اما آنها همچنین راه امیدوارکنندهای را برای به حداقل رساندن این پیامدهای نامطلوب استرس پیشنهاد دادند. یکی از این راه ها تنظیم هیجانی و خودکنترلی می باشد.»
او گفت، به عبارت دیگر، هر چه سوژه از نظر روانی انعطافپذیرتر باشد، احتمال زندگی طولانیتر و سالمتری افزایش مییابد.
همه ما دوست داریم این احساس را داشته باشیم که برای سرنوشت خود اختیاری داریم. بنابراین باید در ذهن مردم این موضوع را تقویت کنیم که باید روی سلامت روانی خود سرمایه گذاری کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
زهرا اسماعیلی هستم. پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب و نویسنده وبسایت انستیتو سلامت مغز دانا.
ما در اینجا با انتشار مطالب علمی تلاش میکنیم سهم کوچکی در افزایش آگاهی یکدیگر در شناخت مغز داشته باشیم.
ممنونم که با ما همراه هستید..