بیماری پارکینسون (PD) ممکن است باعث شود افراد احساس خواب آلودگی کنند یا در مواقعی در طول روز بخوابند.
برای افراد مبتلا به پارکینسون شایع است که اختلالات خواب داشته باشند، و به ویژه افرادی که در مرحله پیشرفته پارکینسون هستند ممکن است خواب آلودگی بیش از حد در طول روز را تجربه کنند.
علائم پارکینسون، مانند سندرم پای بی قرار (RLS)، عوارض جانبی داروها، یا داروهایی که در شب اثرشان از بین می روند، همگی ممکن است باعث اختلال در خواب شوند.
مشکلات مربوط به کیفیت خواب ممکن است باعث شود افراد در هنگام بیدار شدن بیش از حد احساس خواب آلودگی کنند.
این عوامل و تغییرات مغزی که به دلیل خود بیماری رخ می دهد، ممکن است در خواب آلودگی روزانه با پارکینسون نقش داشته باشد.
این مقاله به بررسی رابطه بین پارکینسون و خواب می پردازد
با توجه به گفته انجمن بیماری پارکینسون آمریکا (APDA)، برای افراد مبتلا به پارکینسون شایع است که اختلالات خواب داشته باشند، که می تواند در مراحل مختلف بیماری رخ دهد. اختلالات خواب ممکن است بر میزان خواب شبانه فرد تأثیر بگذارد و باعث شود در طول روز احساس خستگی یا خواب آلودگی بیشتری داشته باشد.
افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است در طول خواب استراحت کافی نداشته باشند. در نتیجه ممکن است در طول روز خواب آلود باشند یا چرت بزنند. این باعث می شود به نظر برسد که آنها با وجود اینکه استراحت کافی ندارند، زیاد می خوابند.
اختلال خواب در شب و خوابیدن در روز نیز ممکن است به دلیل اثرات پارکینسون باشد. این عارضه منجر به انحطاط بخش هایی از مغز می شود که ریتم شبانه روزی بدن و احساس بیداری افراد را کنترل می کند.
برای افرادی که در مراحل پیشرفته پارکینسون هستند، خوابآلودگی بیش از حد در طول روز (EDS) بسیار رایج است که میتواند باعث شود آنها مواقعی در طول روز بخوابند. تحقیقات نشان می دهد که خوابآلودگی بیش از حد در طول روز با پیشرفت پارکینسون افزایش می یابد.
چرا پارکینسون ممکن است منجر به خواب آلودگی در طول روز شود؟
بنیاد مایکل جی فاکس اشاره می کند که پارکینسون ممکن است به دلیل تغییرات فیزیکی ناشی از موارد زیر باعث شود افراد در طول روز دچار خواب آلودگی شوند:
- خود بیماری
- یک عارضه جانبی از داروی پارکینسون
- در نتیجه علائم خاص پارکینسون
شاید خواندن این مطلب هم برایتان جالب باشد:
داروها
برخی از داروها برای درمان پارکینسون ممکن است بر خواب تأثیر بگذارند. اگر فردی برخی از داروهای پارکینسون را خیلی نزدیک به زمان خواب مصرف کند، ممکن است دچار بی خوابی شود و در نتیجه احساس خواب آلودگی در طول روز داشته باشد.
نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
- آمانتادین سریع رهش
- آمانتادین طولانی رهش
- سلژیلین
داروها همچنین ممکن است تا شب از بین بروند، بنابراین افراد ممکن است بازگشت علائم PD، مانند لرزش را تجربه کنند، که ممکن است خوابیدن را برای آنها دشوارتر کند.
علائم پارکینسون
بسیاری از علائم پارکینسون ممکن است تأثیر منفی بر کیفیت خواب داشته باشند و ممکن است خواب آلودگی در طول روز را افزایش دهند:
تغییرات ادراری:
پارکینسون میتواند بر اعصابی که به کنترل ادرار کمک میکنند، تأثیر بگذارد. به این معنی که افراد ممکن است نیاز به بلند شدن مکرر برای استفاده از توالت در طول شب داشته باشند. این می تواند خواب را مختل کند.
افسردگی:
افسردگی می تواند یکی از علائم پارکینسون باشد که می تواند خوابیدن را دشوار کند. همچنین می تواند باعث شود افراد خواب کمتری داشته باشند.
سندرم پای بی قرار یا RLS:
سندرم پای بی قرار باعث ایجاد احساس ناراحتی در پاها می شود که تنها با حرکت دادن پاها کاهش می یابد. معمولاً در عصر رخ می دهد و خوابیدن را برای افراد دشوارتر می کند. همچنین می تواند باعث شود افراد پس از به خواب رفتن از خواب بیدار شوند. سندرم پای بی قرار می تواند به دلیل پارکینسون ، داروهای پارکینسون یا سایر شرایط مانند کمبود آهن رخ دهد.
بی خوابی:
بی خوابی شایع ترین اختلال خواب است که افراد مبتلا به پارکینسون را تحت تاثیر قرار می دهد. شایع ترین مشکل گزارش شده بی خوابی پایدار است. بی خوابی پایدار وضعیتی است که در آن افراد برای به خواب رفتن مشکلی ندارند اما به زودی پس از به خواب رفتن بیدار می شوند و به سختی می توانند دوباره بخوابند.
اختلالات خواب:
افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است دورههای خواب ناخواسته یا حملات خواب را تجربه کنند. این یک نوع اختلال خواب است که در آن فرد به طور ناگهانی بدون هشدار به خواب می رود.
اختلال رفتار خواب با حرکات سریع چشم (RBD):
این وضعیتی است که در آن افراد در طول خواب حرکات بدنی تصادفی دارند. تحقیقات نشان می دهد که RBD ممکن است با افزایش خواب آلودگی در افراد مبتلا به پارکینسون ارتباط داشته باشد.
بهداشت خواب
در مشکلات خواب افراد مبتلا به پارکینسون، هدف بهبود خواب بدون استفاده از دارو است.
این امر شامل ایجاد یک برنامه روتین در شب برای کمک به خواب بهتر است. به طور کلی، پزشکان فقط در صورتی داروها را در نظر می گیرند که مداخلات غیردارویی مؤثر واقع نشده باشند.
خواندن این مطلب را از دست ندهید:
برای حفظ بهداشت خواب، فرد باید به روال زیر پایبند باشد:
- هدفتان این باشد که هر روز، هم در روزهای هفته و هم آخر هفته در ساعت مشخصی بخوابید و از خواب بیدار شوید.
- یک ساعت قبل از خواب، موبایل یا تلویزیون را خاموش کنید و به استراحت بپردازید. مثلا یک نوشیدنی گرم بدون کافئین تهیه کنید یا به حمام آب گرم بروید.
- سعی کنید چرت زدن در روز را محدود کنید. و اگر احساس خواب آلودگی می کنید در اوایل بعدازظهر 20 تا 30 دقیقه چرت بزنید.
- از مصرف کافئین، الکل و ورزش کردن در بعد از ظهر یا عصر خودداری کنید، زیرا می توانند باعث اختلال در خواب شوند.
- در اوایل روز ورزش منظم داشته باشید تا به خواب خوب در شب کمک کنید.
- از تخت فقط برای خوابیدن استفاده کنید، زیرا این کار به بدن یاد میدهد که به جای بیدار ماندن، تخت را با خواب مرتبط کند.
مشکل تکرر ادرار و ایجاد اختلال در پیوستگی خواب
برای درمان تکرر ادرار، فرد باید بعدازظهرها و عصرها مایعات کمتری بنوشد، مشروط بر اینکه در طول روز به اندازه کافی آب بنوشد. برای برخی افراد نیز داشتن یک فضای تعبیه شده برای ادرار در کنار تخت ممکن است مفید باشد.
با این حال، اگر فردی برای ادرار کردن مکرر از خواب بیدار می شود، پزشک ممکن است بررسی کند تا مطمئن شود که علت زمینه ای وجود ندارد.
مشکلات حرکتی
اگر علائم پارکینسون که مربوط به حرکت هستند، مانند لرزش، خواب فرد را تحت تاثیر قرار دهد، لباس خواب ابریشمی یا ملحفه های ساتن می تواند حرکت فرد را در رختخواب بهبود بخشد.
گزینه های درمانی
اگر مبتلا به پارکینسون هستید و در خواب مشکل دارند، ممکن است پزشک بتواند کمک کند. برای مثال، آنها ممکن است داروهای پارکینسون را برای کاهش عوارض جانبی تنظیم کنند یا جایگزینی را پیشنهاد کنند.
مصرف خودسرانه دارو
متاسفانه بسیاری از بیماران خودسرانه و به توصیه دوستان و آشنایان، از داروهایی که معمولاً عارضه ی آنها خواب آلودگی است، استفاده می کنند. این اقدام باعث می شود بی خوابی آنها برای ماهها و حتی سالها درمان اساسی نشود. به عنوان مثال بسیاری از مبتلایان به بی خوابی، از داروهای آنتی هیستامین به عنوان خواب آور استفاده می کنند، در صورتیکه این داروها برای درمان آلرژی و حساسیت های فصلی استفاده می شوند و خواب آوری برای این گروه از داروها، یک عارضه و اثر سوء محسوب می شود.
اگر در داشتن خواب با کیفیت مشکل دارید و یا با وجود ساعت خواب کافی باز هم در طول روز احساس خستگی میکنید، ممکن است از نوعی اختلال خواب رنج ببرید. مهم است که نوع اختلال خواب شما تشخیص داده شود و درمان شود.
واحد سلامت خواب و اختلالات خواب انستیتو سلامت مغز دانا همزمان با واحد ارزیابی و تشخیص این مرکز در چارچوبی دانش بنیان و با همکاری و زیر نظر آزمایشگاه اختلالات رفتاری خواب دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به منظور ارزیابی، تشخیص و مداخلات در زمینه اختلالات خواب به ارائه خدمات می پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر واحد مربوطه را در سایت ما ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
منابع:
- End-stage Parkinson’s disease & risk of death. (n.d.).
https://www.apdaparkinson.org/article/death-parkinsons-disease-3/ - Fatigue and sleep. (n.d.).
https://www.michaeljfox.org/news/fatigue-sleep - Kay, D. B., et al. (2018). Sleep disturbances and depression severity in patients with Parkinson’s disease.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5991567/ - Loddo, G., et al. (2017). The treatment of sleep disorders in Parkinson’s disease: From research to clinical practice.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5311042/ - Navigating the future with advanced Parkinson’s disease. (n.d.).
https://www.apdaparkinson.org/article/navigating-the-future-and-parkinsons-diseaseplanning-for-the-what-ifs-navigating-the-future/ - Planning for the what-ifs: Sleep disorders in advanced Parkinson’s disease. (n.d.).
https://www.apdaparkinson.org/article/planning-for-the-what-ifs-sleep-disorders-in-advanced-parkinsons-disease/ - Sleep disorders. (n.d.).
https://www.parkinson.org/library/fact-sheets/sleep - Zhou, J., et al. (2017). Excessive daytime sleepiness predicts neurodegeneration in idiopathic REM sleep behavior disorder.
https://academic.oup.com/sleep/article/40/5/zsx041/3072757
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توانبخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روانشناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.