بیماری پارکینسون یک اختلال حرکتی پیچیده است که تصور می شود حدود 1 میلیون نفر را تنها در ایالات متحده مبتلا می کند. این بیماری در بزرگسالان مسن تر دیده می شود و 10 درصد افراد بالای 80 سال را درگیر می کند. در حالی که بیشتر علائم را می توان از نظر پزشکی کنترل کرد، در حال حاضر هیچ درمان شناخته شده ای وجود ندارد.
تخمین زده می شود که دو سوم مبتلایان به بیماری پارکینسون برای داشتن یک خواب با کیفیت، دست و پنجه نرم می کنند. در حقیقت، مشکلات خواب به طور فزاینده ای به عنوان شاخص اولیه بیماری پارکینسون شناخته می شود.
اختلالات خواب در بیماران پارکینسون از عوامل خطر کاهش عملکردهای شناختی است و کاهش شناختی به خودی خود باعث تشدید اختلالات خواب می شود. علاوه بر این، اختلالات خواب در کسانی که از بیماری پارکینسون رنج می برند، بر هوشیاری و کیفیت زندگی در کارهای روزانه آن ها تأثیر منفی می گذارد، هم برای بیمار و هم برای مراقب.
درک تعامل پیچیده بین بیماری پارکینسون و خواب، گام مهمی در دستیابی به کیفیت خواب بهتر برای بیماران پارکینسون است.
چرا بیماران پارکینسون دچار مشکل خواب هستند؟
علی رغم لرزش روز، بیماران پارکینسون در خواب نمی لرزند. با این حال، هم بیماری پارکینسون و هم داروهای مورد استفاده برای درمان آن می تواند منجر به ایجاد تعدادی از مشکلات خواب شود که بی خوابی و خواب آلودگی بیش از حد در روز را ایجاد می کند.
بیماران با علائم حرکتی ممکن است در تنظیم موقعیت خواب برای استراحت، مشکل داشته باشند. دیگران ممکن است هنگام تلاش برای به خواب رفتن توهمات ناراحت کننده شبانه را تجربه کنند. اینها احتمالا در نتیجه داروها یا اختلالات شناختی می باشد.
به نوبه خود، خواب آلودگی بیش از حد در روز (EDS) ممکن است در نتیجه کم خوابی در شب ایجاد شود. همچنین ممکن است توسط داروها تحریک شود. بیماران پارکینسون که از EDS رنج می برند ممکن است بیشتر در معرض خطر تصادفات باشند و نتوانند با خیال راحت فعالیت هایی مانند کار با وسیله نقلیه را انجام دهند.
از آنجا که بی خوابی اغلب با اضطراب و افسردگی همراه است، ممکن است عاملی در بروز مشکلات خواب در افراد مبتلا به پارکینسون وجود داشته باشد. به همین دلیل، پزشکان اغلب به دنبال اختلالات سلامت مغز و بهداشت روان در افراد مبتلا به بیماری پارکینسونی هستند که دارای مشکلات خواب می باشند.
اختلالات خواب مربوط به بیماری پارکینسون
علاوه بر سایر مشکلات خواب، به نظر می رسد افراد مبتلا به پارکینسون، بیشتر مستعد ابتلا به برخی شرایط خواب هستند:
اختلالات ریتم شبانه روزی: کاهش دوپامین ممکن است به طور قابل توجهی چرخه خواب و بیداری بدن را تغییر دهد. این اختلال در ریتم شبانه روزی ممکن است برنامه خواب آنها را از بین ببرد و باعث بی خوابی و خواب آلودگی در روز شود.
اختلال رفتاری خواب REM: اختلال رفتاری خواب REM یکی از رایج ترین اختلالات خواب است که در افراد مبتلا به پارکینسون دیده می شود و تا 50 درصد بیماران را درگیر می کند.
این اختلال باعث می شود که مردم رویاهایی که در خواب می بینند را عملی کنند، اگرچه آنها از این رفتار بی اطلاع هستند. حرکات بدنی آنها ممکن است به اقدامات خشن مانند ضربه زدن به شریک خواب تبدیل شود.
برخلاف راه رفتن در خواب، کسانی که از اختلال رفتار خواب REM رنج می برند معمولاً خواب های خود را به یاد می آورند و آنها را زنده توصیف می کنند. اختلال رفتار خواب REM اغلب سالها قبل از تشخیص پارکینسون آغاز می شود و به نظر می رسد یک عامل خطر برای کاهش شدید شناختی است.
آپنه انسدادی خواب: افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب (OSA) دچار تنفس مکرر می شوند که کیفیت خواب را مختل می کند، که اغلب با خروپف و نفس نفس زدن همراه است. افرادی که از بیماری پارکینسون رنج می برند، اغلب انسداد مجاری تنفسی فوقانی، بیماری محدود کننده ریه و سایر عواملی را نشان می دهند که احتمال بیشتری برای ایجاد OSA دارند.
سندرم پاهای بی قرار: سندرم پاهای بی قرار با تمایل غیرقابل مقاومت به حرکت دادن پاها مشخص می شود، به خصوص هنگام استراحت. این اختلال خواب بین 30 تا 80 درصد افراد مبتلا به پارکینسون را درگیر می کند و اغلب در اوایل بیماری ظاهر می شود. برخی از محققان این نظریه را مطرح می کنند که همزمانی بیماری پارکینسون و سندرم پاهای بی قرار ممکن است مربوط به کمبود دوپامین در بدن باشد.
شب ادراری: تکرر ادرار شبانه یا شب ادراری ، اکثریت قریب به اتفاق بیمار پارکینسون را تا حدی تحت تأثیر قرار می دهد. اگرچه از نظر فنی یک اختلال خواب نیست، اما تکرر ادرار در شب کیفیت خواب را مختل می کند و ممکن است منجر به خواب پراکنده و ترمیم کمتر شود.
رابطه بیماری پارکینسون و خواب
مشخص نیست که آیا خواب بدون کیفیت باعث بدتر شدن علائم پارکینسون می شود یا اینکه بدتر شدن علائم پارکینسون باعث خواب نامناسب می شود. در بسیاری از موارد، احتمالاً یک حالت دو طرفه است، و هر یک دیگری را تشدید می کند.
به نظر می رسد خواب تکه تکه و کمبود خواب، مغز را در برابر استرس اکسیداتیو، که با پیشروی بیماری پارکینسون گره خورده است، آسیب پذیرتر می کند. بیماری پارکینسون معمولاً تا زمانی که علائم حرکتی کافی در افراد ایجاد نشود، تشخیص داده نمی شود و در آن زمان قسمت قابل توجهی از سلول های مغز آسیب دیده است.
اگر کیفیت پایین خواب یا اختلالات خواب پیشرفت علائم پارکینسون را نشان می دهد، این موارد می تواند در تشخیص به موقع بیماری مفید باشد.
برای روشن شدن رابطه چند وجهی بیماری پارکینسون و خواب، تحقیقات بیشتری لازم است. درک بهتر این ارتباط ممکن است فرصتی منحصر به فرد برای غربالگری افراد در معرض خطر و احتمالاً به تأخیر انداختن شروع بیماری به متخصصان پزشکی ارائه دهد.
مشکلات خواب پارکینسون: تشخیص و درمان
بیماری پارکینسون مزمن و پیشرونده است، به این معنی که با گذشت زمان بدتر می شود. با این حال، گزینه های درمانی وجود دارد که می تواند به مدیریت علائم کمک کند و به بیماران اجازه می دهد خواب آرام تری داشته باشند.
ساده ترین راه برای شروع بهتر خوابیدن با بیماری پارکینسون، استفاده از عادت های خواب سالم است. نکات بهداشتی خواب برای مبتلایان به پارکینسون شامل موارد زیر است:
داشتن ساعت های خواب منظم
پیروی از یک روال ثابت قبل از خواب با فعالیت های آرامبخش مانند گوش دادن به موسیقی یا خواندن کتاب آرامش بخش
ورزش منظم، ترجیحاً در اوایل روز
قرار گرفتن در معرض نور کافی، چه در فضای باز و چه از طریق نور درمانی
از چرتهای طولانی و چرتهای آخر روز خودداری کنید
ایجاد یک فضای خواب خنک، تاریک و راحت
محدود کردن فعالیتهای قبل از خواب فقط به رابطه جنسی و خواب
خاموش کردن صفحه نمایش یک ساعت قبل از خواب
کاهش مصرف مایعات قبل از خواب
از مصرف کافئین، الکل و دخانیات خودداری کنید
داشتن یک رژیم غذایی سالم و پرهیز از وعده های غذایی زیاد در شب
نور درمانی، ورزش و تحریک عمقی مغز برای بهبود کیفیت کلی خواب و درمان شرایط خاص، مانند اختلال رفتار خواب REM، در بیماران مبتلا به پارکینسون با موفقیت استفاده شده است. درمان شناختی رفتاری برای بی خوابی (CBT-I) ثابت شده است که در کاهش بی خوابی در بزرگسالان سالم موثر است، اگرچه تحقیقات بیشتری در مورد اثرات CBT در بیماران مبتلا به پارکینسون لازم است.
بیمارانی که مشکوک به مشکلات خواب خود هستند، ممکن است مشکلات آن ها ناشی از اختلال خواب باشد، باید از پزشک خود در مورد آزمایش مناسب، مانند یک آزمایش خواب معروف به پلی سومنوگرافی، استفاده کنند.
این یک معاینه شبانه است که طی آن چندین حسگر در مراحل خواب، حرکات چشم و سایر داده های مربوط را برای شناسایی اختلالات خواب کنترل می کنند.
در صورت تشخیص اختلال خواب، درمان این اختلال می تواند به رفع عواقب احتمالی آن کمک کند. به عنوان مثال، در بیماران مبتلا به اختلال رفتار خواب REM، مهم است که از ایمنی در محیط خواب جلوگیری شود تا از آسیب رساندن به بیمار یا یک شریک خواب که ممکن است هنگام انجام رویاهای فرد اتفاق بیفتد، جلوگیری شود. در مقابل، بیمار مبتلا به آپنه انسدادی خواب شاید بهتر است از دستگاه CPAP برای بهبود تنفس بدون وقفه، هنگام خواب استفاده کند.
انواع داروها و داروهای کمکی خواب مانند ملاتونین برای درمان علائم مربوط به خواب بیماری پارکینسون استفاده می شود. اگر از مشکلات خواب رنج می برید، قبل از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما می تواند یک برنامه درمانی متناسب با شرایط شما تنظیم کند. این ممکن است به معنی تغییر داروها، مدیریت دوزها، تغییر در برنامه ها یا قطع داروهایی که با خواب تداخل دارند، باشد.
برای کسب اطلاعات به مؤسسه سلامت مغز، به ویژه واحد خواب مراجعه کنید.
منبع:
National Institute of Neurological Disorders and Stroke. (2019, August 13). Parkinson’s Disease: Challenges, Progress, and Promise. Retrieved September 18, 2020, fromhttps://www.ninds.nih.gov/Disorders/All-Disorders/Parkinsons-Disease-Challenges-Progress-and-Promise
Gonzalez-Usigli , H.A. (2020, May). Merck Manual Professional Version: Parkinson Disease. Retrieved September 18, 2020, fromhttps://www.merckmanuals.com/professional/neurologic-disorders/movement-and-cerebellar-disorders/parkinson-disease
MedlinePlus: National Library of Medicine (US). (2019, November 29). Parkinson’s Disease. Retrieved September 18, 2020, fromhttps://medlineplus.gov/parkinsonsdisease.html.
Mantovani, S., Smith, S. S., Gordon, R., & O’Sullivan, J. D. (2018). An overview of sleep and circadian dysfunction in Parkinson’s disease. Journal of sleep research, 27(3), e12673.https://doi.org/10.1111/jsr.12673