آلپرازولام یک داروی بنزودیازپین است که برای درمان کوتاه‌مدت بیخوابی و اضطراب ممکن است تجویز شود. اما مدت زمان تاثیر قرص خواب آلپرازولام چقدر است؟ و چه عواقبی می‌تواند داشته باشد؟ آیا واقعا آلپرازولام خواب آور است؟
استفاده نادرست از آلپرازولام به دلیل خواص فارماکوکینتیک آن است. این دارو نیمه عمر کوتاهی دارد، به سرعت جذب می‌شود و چربی‌دوستی کمی دارد. در مقایسه با سایر بنزودیازپین‌ها، در پاسخ به این سوال که مدت زمان تاثیر قرص خواب آلپرازولام چقدر است باید گفت اثر آن می‌تواند در عرض 30 دقیقه پس از مصرف شروع شود، در 2 ساعت به اوج خود برسد و حدود 6 ساعت باقی بماند.
در پژوهشی روی بیماران مبتلا به بی خواب مزمن، اثر الپرازولام با دوز یک میلی گرم مورد بررسی قرار گرفت. در سه شب اول مصرف دارو، الپرازولام در القا و حفظ خواب بسیار مؤثر عمل کرد. با این حال، تا پایان هفته اول مصرف، اثر بخشی آن حدود ۴۰ درصد کاهش یافت. در سومین شب پس از قطع مصرف دارو، مشکلات خواب به طور قابل توجهی نسبت به قبل از مصرف افزایش یافت. بنابراین، به دلیل ایجاد سریع وابستگی دارویی، احتمال بروز واکنش‌های بیخوابی جهشی پس از قطع مصرف، کاربرد بالینی الپرازولام برای بیماران مبتلا به بی‌خواب محدود میکند.
اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت
استفاده از آلپرازولام در دوزهای بالا می‌تواند اثرات ضد اضطرابی و خواب‌آوری قوی ایجاد کند، اما عوارض جانبی ناخوشایندی نیز به همراه دارد. از جمله این عوارض می‌توان به افسردگی، از دست دادن حافظه و وابستگی اشاره کرد.
کاهش اثربخشی و خطر وابستگی
همانطور که گفته شد مطالعات نشان می‌دهند که آلپرازولام در سه شب اول استفاده، در القای و حفظ خواب بسیار موثر است. اما این اثر کوتاه‌مدت می باشد. نکته مهمی که وجود دارد این است که با گذشت یک هفته، دارو حدود 40 درصد از اثربخشی خود را از دست می‌دهد.
علاوه بر این، قطع مصرف آلپرازولام می‌تواند منجر به بی خوابی برگشتی شود که حتی می تواند از مشکل اولیه بیخوابی شما بدتر باشد. این موضوع، همراه با خطر وابستگی، کاربرد بالینی آلپرازولام را محدود میکند.
راهکارهای جایگزین مصرف آلپرازولام
با توجه به اثرات نامطلوب آلپرازولام بهتر است به جای آنکه به دنبال این باشیم که مدت زمان تاثیر قرص خواب آلپرازولام چقدر است، بدنبال راهکارهای جایگزینی برای خواب بهتر باشیم. این راهکارها می‌توانند شامل تغییر در سبک زندگی، درمان‌های شناختی رفتاری، تست خواب، استفاده از فناوری های عصبی و سایر داروها باشند.
به خاطر داشته باشید که آلپرازولام یک راه حل سریع برای مشکلات خواب نیست. مصرف این دارو می‌تواند عواقب ناخوشایندی به دنبال داشته باشد. همیشه قبل از مصرف هر گونه دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
دکتر خوب برای اختلال خواب یا بیخوابی در شیراز
اگر بدنبال متخصص برای اختلالات خواب خود در شیراز هستید، پیشنهاد ما انستیتو سلامت مغز دانا است. برای اطلاعات بیشتر اینجا را ببینید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.