شاید در نگاه اول، سالم و مهیج بودن در کنار هم نگنجد مثل فست فود که مهیج هست اما سالم نه! البته که با کمی هوشمندی و انجام 4 اقدام، میتوان از مغز خود نهایت استفاده را کرد و هم هیجان را چشید و هم سلامتی را و زندگی سالم و هیجان انگیز را با هم تجربه کرد.
به آخر هفته که نزدیک تر می شویم، اگر کارمند باشیم که فرصتی برای فراغت از کار پیدا خواهیم کرد و اگر دانش آموز، تعطیلی مدارس ما را به سمت آخر هفته ای برای دور شدن از کار های روزمره خواهد برد.
شاید به خودمان قول تماشای زیاد تلویزیون یا چندین فصل و قسمت یک سریال یا حتی کلی بازی کامپیوتری را بدهیم. هدف ما از این فعالیت ها، آرام کردن ذهن و رفع خستگی می باشد ، در حالیکه برعکس باعث خستگی بیشتر خواهد شد.
تماشای زیاد تلویزیون یا بازی کامپیوتری می تواند مهیج باشد اما در عین حال ممکن است سالم نباشد.
مگر اینکه بتوان با راه هایی از این فعالیت ها، استفاده بهتر و موثرتری کرد تا هم کار مورد علاقه خودمان را انجام داده باشیم و هم سالم از آخر هفته، خارج شویم. یک آخر هفته مفید و سالم و در عین حال مهیج.
چرا مغز کنترل خود را برای ندیدن قسمت بعد یک سریال از دست می دهد؟
مغز ما با دیدن یک فیلم یا انجام دادن یک بازی ،دوپامین ترشح می کند. دوپامین انتقال دهنده ای عصبی ست که مغز آن را به هنگام انجام یک فعالیت لذت بخش از خود ترشح می کند و به همین خاطر، ما از انجام آن فعالیت حس خوبی می گیریم و تمایل داریم آن را دوباره انجام یا ادامه دهیم.
پس ندیدن ادامه ی یک فیلم یا متوقف کردن یک بازی،به خاطر تمایل و ولع برای دیدن آن برنامه، دوپامین مجددا ترشح می شود و ما را مجبور به ادامه می کند. پس می توان در میان فیلم دیدن یا بازی کردن، فعالیت های سالم تر را قرار داد تا از دوپامین موجود استفاده کرد.
چگونه می توان چالش بوجوده آمده برای مغز را به یک فرصت برای یک آخر
هفته ی سالم تبدیل کرد؟
کافیست کارهای زیر را انجام دهیم :
1. زنگ هشداری برای به خواب رفتن
وقتی که آخر هفته باشد و ما خودمان را مشغول تماشای بیش از حد تلویزیون مثلا دیدن یک سریال پشت سر هم بکنیم این موضوع باعث میشود که شب دیر بخوابیم و روز بعد خسته باشیم.
مغزمان کند میشود و تمرکز کردن سخت! همچنین این خواب ناکافی ، بر روی خلق و خوی ما، سیستم ایمنی و حتی سلامت قلب و هورمون ها تاثیر منفی میگذارد.
یادمان باشد که یک فرد بالغ بین 7 تا 9 ساعت خواب شبانه احتیاج دارد.
پس می توان برای به موقع به رخت خواب رفتن، یک زنگ هشدار تنظیم کنیم و به محض زنگ خوردن ، از فعالیت خود دست بکشیم و خودمان را ملزم به رعایت این کار کنیم.
2. ورزش در اولویت
آیا می دانستید که مغز ما می تواند، سلول های جدید تولید کند؟ این فعالیت، نورون زایی نامیده می شود. نورون زایی می تواند در پیشگیری از فراموشی و آلزایمر مفید باشد . یک کلید مهم برای ایجاد این نورون زایی، ورزش کردن هست.
عیبی ندارد که قصد آن را دارید که حتی همه ی قسمت های مختلف یک سریال را با هم ببینید اما چرا بین هر قسمت بیرون نروید و اطراف خانه یا حتی داخل خانه تان اندکی قدم نمی زنید؟!
ورزش کردن همچنین سبب ترشح ماده ای به نام اندورفین در مغز شده که علاوه بر حس سرخوشی ، سیستم درد ما را سرکوب کرده و حتی باعث می شود کمتر احساس ناراحتی، ناامیدی یا بدبختی کنیم.
3.دعوت از دوستان و آشنایان
چند ساعت پشت سر هم تماشای تلویزیون باعث می شود که چند ساعت با هیچکس تعامل نداشته باشیم . و همین موضوع یعنی قرنطینه کردن خود می تواند به مغز آسیب زده و حتی در صورت ادامه ی مدوام، منجر به اضطراب و افسردگی شود.
انسان ها ذاتا علاقه به تعامل اجتماعی دارند و در هنگام تعامل اجتماعی ، مغز میتواند فعالیت های جدید را یاد بگیرد.
پس چرا آخر هفته و موقع فیلم دیدن ، از دوستان یا خانواده یا کسی که دوستش داریم برای تماشای فیلم دعوت نکنیم؟! مطالعات مختلف نشان داده اند که تعاملات اجتماعی حتی ریسک از دست رفتن حافظه را کم می کند.
4.میان وعده ی هوشمند
از موقعیت ایجاد شده ، سوءاستفاده کنیم. مغز ما موقع تلویزیون دیدن، تمام حواسش را مشغول آن فیلم یا سریال می کند!
ما می توانیم هم زمان یک غذای سالم را مثل میوه و سبزیجات و گردو بادام و پسته و از این جور مغزیجات (به جای غذاهای فست فودی و مضر) جلوی خود گذاریم تا حتی اگه در حالت عادی هم ، عادت غذایی خوبی نداریم، هم اکنون هوشمندانه آن را بهبود بخشیم.
خلاصه اینکه
تماشای تلویزیون یا فیلم یا انجام بازی های کامپیوتری و از این جور وقت گذرانی ها در آخر هفته می تواند مضر نباشد اگر:
با این روش های گفته شده عادات خوب را بینش جاساز کنیم و روتین های مقوی و خوشمزه و سالم برای خودمان بسازیم.
منبع : https://www.neurosciencenews.com
سید مهدی ساداتی هستم. عاشق مغز! داروساز و دانشجوی دکترای تخصصی علوم اعصاب. عضو تیم مرکز سلامت مغز دانا! از علاقه هام شناسوندن کارایی های هیجان انگیز مغز به زبان ساده به آدمهاست! جست و جو می کنم در افسردگی، داروهای موثر بر مغز و سایر بیماری های حوزه ی روان و البته نوروپلاستیسیتی!