تست بیش‌فعالی در شیراز (ADHD)| ارزیابی جامع کودکان و بزرگسالان

برای تشخیص دقیق ADHD هیچ تست واحد قطعی وجود ندارد؛ ارزیابی استاندارد شامل مصاحبهٔ تخصصی، مقیاس‌های معتبر چنداطلاعی (والد/معلم/خودگزارش)، آزمون‌های عصب‌روان‌شناختی مانند انواع تست های پیشرفته و سایر علل است. در انستیتو سلامت مغز دانا تست بیش‌فعالی در شیراز زیر نظر روان‌پزشک و تیم علوم اعصاب با استفاده از فناوری های نوین انجام می‌شود و نتیجه به‌صورت گزارش مستند و برنامهٔ درمان/پیگیری ارائه می‌شود.

07136476172-09172030360

آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – انستیتو سلامت مغز

ایمیل: info@danabrain.ir

اینستاگرام: danabrain.ir@

معیارهای تشخیص استاندارد (DSM-5)

• علائم ≥۶ ماه، نامتناسب با سطح رشدی، در ≥۲ محیط، شروع برخی علائم قبل از ۱۲سال، و ایجاد اختلال عملکرد.

• تشخیص نهایی فقط توسط متخصص و با جمع‌بندی همهٔ داده‌ها.

جعبه‌ابزار ارزیابی ما (Children/Adults)

مقیاس‌های رتبه‌بندی استاندارد

• Vanderbilt (والد/معلم)، Conners (C3/C4)، ASRS v1.1 (بزرگسال). استفادهٔ چنداطلاعی برای پوشش محیط‌های مختلف.

آزمون‌های عصب‌روان‌شناختی

• IVA-2 (CPT): سنجش توجه دیداری/شنیداری و کنترل پاسخ؛ کمک‌تصمیم‌گیری در کنار مصاحبه/مقیاس‌ها.

• CANTAB (مانند SST/معادل‌ها): ارزیابی بازداری پاسخ، توجه پایدار، حافظهٔ کاری؛ برای ترسیم پروفایل شناختی و پایش پاسخ به درمان.

qEEG

• برای پایش عملکردی/شخصی‌سازی توانبخشی مفید است؛ ابزار کمک تشخیصی است.

پروسهٔ ارزیابی در دانا

1. پذیرش و غربالگری (۵–۱۰دقیقه)

2. مصاحبهٔ متخصص روانپزشک (15–20دقیقه)

3. مقیاس‌های والد/معلم/خودگزارش (آنلاین/کاغذی)

4. IVA-2 و باتری شناختی انتخابی (20–30 دقیقه)

5. qEEG در صورت اندیکاسیون

6. جلسهٔ جمع‌بندی + برنامهٔ درمان/تفسیر تست ها (۲۰–۳۰دقیقه)

افتراق و هم‌ابتلایی‌های شایع

اختلالات یادگیری، اضطراب/افسردگی، اختلال خواب، نقص بینایی/شنوایی، تیروئید/کم‌خونی، مصرف کافئین/داروها.

درمان و مسیر بعد از ارزیابی

• آموزش والد/معلم، مداخلات رفتاری/مدرسه‌ای، بهبود خواب/فعالیت بدنی، و در صورت نیاز دارودرمانی طبق گایدلاین (کودکان: متیل‌فنیدیت خط اول؛ بزرگسالان: متیل‌فنیدیت/لیس‌دگزامفتامین) یا استفاده از فناوری های عصبی مثل تحریک مغز یا نوروفیدبک به همراه توانبخشی شناختی.

سوالات متداول (برای ریچ‌اسنیپت، خلاصه)

• «آیا تست قطعی وجود دارد؟» (یه تست یه تنهایی خیر؛ ارزیابی چندبعدی است.) CDC

• «از چه سنی می‌شود ارزیابی کرد؟» (کودک ۴–۵سال به بعد با معیارهای DSM-5). contentmanager.med.uvm.edu

• «qEEG به تنهای تشخیص می‌دهد؟» (خیر؛ ابزار کمک تشخیصی/برای افتراق از سایر اختلالات و پلن درمانی).

• «نتیجه چقدر طول می‌کشد؟» (در همان روز جمع‌بندی اولیه + گزارش ظرف ۴۸–۷۲ساعت)

• «برای بزرگسالان چه ابزاری دارید؟» (مصاحبه تخصصی + تست های تخصصی مثل IVA2 نسخه بزرگسالان+ تست CANTAB و نقشه برداری از مغز).

جعبه‌ابزار ارزیابی ما در کلینیک بیشفعالی شیراز (انستیتو سلامت مغز دانا)

در دانا، تشخیص ADHD با ترکیب داده‌ها انجام می‌شود:

• مقیاس‌ها: Vanderbilt (والد/معلم)، Conners، و ASRS v1.1 برای بزرگسالان.

• ارزیابی تخصصی روانپزشکی

• آزمون‌ها: IVA-2 (CPT) برای توجه و بازداری؛ CANTAB برای بازداری، توجه پایدار، حافظهٔ کاری و زمان واکنش.

• qEEG : برای فهم الگوهای عملکردی/پایش درمان.
  نتیجهٔ شما به‌صورت گزارش مستند + پلن درمان/مدرسه/محیط کار ارائه می‌شود.

نکتهٔ مهم: برای تشخیص ADHD لازم است علائم حداقل در دو محیط (خانه/مدرسه/کار) دیده شوند، برخی علائم قبل از ۱۲سال آغاز شده باشند، و اختلال عملکرد ایجاد کنند. تشخیص نهایی فقط توسط متخصص روانپزشکی امکان‌پذیر است.

نقشه مغزی برای تست بیش‌فعالی در شیراز؟

متاسفانه بیش فعالی و نقص توجه تمرکز، اغلب به عنوان سایر اختلالات روانی (به اشتباه) تشخیص داده می شود. به همین دلیل باید توجه داشته باشید برای تشخیص ADHD علاوه بر تست های تشخیصی معتبر، باید یک روانپزشک نیز فرد را ارزیابی کند. علاوه بر این نقشه برداری از مغز یکی از راهکار های کمکی برای تشخیص بیش فعالی و نقص توجه تمرکز است. معمولا در افرادی که مبتلا به ADHD هستند عملکرد امواج مغزی متفاوت می شود. در زیر نقشه مغزی فرد مبتلا به بیشفعالی و کمبود توجه و تمرکز را مشاهده می کنید:

گزینه های درمانی خط اول برای ADHD می تواند شامل روان درمانی شناختی /یا دارو باشد، اما این موارد باید همیشه به عنوان بخشی از یک بسته جامع ارائه شوند. مناسب ترین گزینه های درمانی و توالی گزینه های درمانی بسته به عواملی مانند سن فرد، شدت بیماری و ترجیح بیمار/خانواده می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. 

در کلینیک سلامت مغز ما پس از ارزیابی متخصص روانپزشکی به ارزیابی های دیگری مانند تست بیش فعالی و نقص توجه تمرکز در شیراز می پردازیم. بعلاوه در کلینیک سلامت مغز از نقشه برداری مغز برای تکمیل فرآیند ارزیابی استفاده می شود.

Dr. AM Kamali

درباره نویسنده

دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.

دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.