اگر کودک شما مبتلا به نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) است، ممکن است با تمایل وی به انجام ندادن تکالیف، فراموش کردن آوردن کتاب، دیر رسیدن یا ناقص بودن کارها در مدرسه، یک کمد و میز کار شلوغ و نامنظم، بسیار آشنا باشید. و همچنین کیف پر از انبوهی از کاغذها، کتابها، ناهارهای نیمه خورده و حتی یادداشت های معلم که هرگز به دست شما نمی رسد. به نوعی، حتی با وجود تهیه یک جامدادی، در صورت نیاز مدادی پیدا نمی شود.
کودکان مبتلا به نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) گاهی اوقات به عنوان افرادی بی مسئولیت، بی دقت، یا تنبل برچسب گذاری می شوند. این انتقاد نه تنها نادرست و مفید نیست، بلکه آسیب زا است.
بی نظمی طولانی مدت برای افراد مبتلا به نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) آسیب زننده است. بی نظمی و فراموشی در واقع هر دو از معیارهای تشخیص نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) هستند.
نقصان در این زمینه ها اغلب به نقص عملکرد اجرایی مربوط می شود که برنامه ریزی، یادآوری، اولویت بندی، شروع کار، نظارت بر خود و انجام وظایف را دشوار می کند.
کودکان مبتلا به نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) معمولاً برای ایجاد نظم و تریتیب به کمک و پشتیبانی زیادی نیاز دارند، اما با کمک شما می توانند عادتهای نظم و تریتب خوبی ایجاد کنند. اولین و مهمترین گام برای کمک به فرزندتان در نظم در مدرسه، همکاری نزدیک و مشترک با معلم فرزندتان است. ارتباط خوب بین خانه و مدرسه ضروری است.
در اینجا چند نکته برای کمک به دانش آموزان مبتلا به نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) برای ایجاد عادات نظم و ترتیب خوب وجود دارد:
با کودک خود کار کنید تا یک ناحیه مطالعه مشخص در خانه داشته باشد که از حواس پرتی به دور است. این فضای کاری باید به خوبی سازماندهی شود. با هدایت کودک در مراحل لازم برای تمیز نگه داشتن آن ناحیه از وسایل غیر ضروری، به او کمک کنید تا این کار را انجام دهد.
بدانید که شما باید بر فرزند خود نظارت کنید و به طور منظم به او کمک کنید. این را بخشی از برنامه روزانه خود کنید.
وسایل مفیدی مانند مداد، خودکار، کاغذ، خط کش، گیره های کاغذ، تراش، فرهنگ لغت، ماشین حساب و غیره تهیه کنید، برچسب هایی را در میز مطالعه قرار دهید و به کودک کمک کنید تا وسایل را در کشوی تعیین شده قرار دهد.
با معلم فرزند خود کار کنید تا سیستمی برای نوشتن تکالیف در یک دفترچه تنظیم کنید. این اسناد و مدارک با کودک شما از مدرسه به خانه رفت و برگشت می کند. این دفترچه یادداشت / پوشه باید دارای یک تقویم یا برنامه ریزی باشد که بتواند از آن برای پیگیری تاریخ های سررسید پروژه های طولانی مدت و تاریخ آزمون استفاده کند.
این تقویم را به طور مرتب با کودک خود مرور کنید. از تقویم برای کمک به فرزندتان استفاده کنید تا پروژه های طولانی تری را به بخش های کوچکتر تقسیم کند. به خاطر داشته باشید که ممکن است لازم باشد با کودک خود خلاقانه سیستمی مناسب او پیدا کنید.
از معلم بخواهید که وقت یادداشت کردن وظایف و تکالیف در دفترچه یادداشت به آرامی به فرزندتان یادآوری کند. این مرحله اطمینان می یابد که او تکالیف را می فهمد و بررسی می کند که آیا تاکلیف و وظایف در یک دفترچه به درستی نوشته شده است. در پایان روز مدرسه، بررسی اینکه آیا کتاب ها، مقالات و دفترچه مشق مناسب، در کیف کتاب کودک شما قرار دارد، برای معلم نیز مفید است.
اگر کودک شما در دست خط مشکلی دارد، از معلم بخواهید یک نسخه چاپی از کارهای روزانه را که می تواند در دفترچه مشق شب قرار بگیرد، به فرزندتان بدهید.
در پایان وقت مشق شب قبل از روز مدرسه، کتابهایی را که لازم است دوباره در کیف کتاب او باشد، برای مدرسه مرور کنید. بر روی فرزند خود نظارت کنید این وسایل را در یک مکان مشخص نزدیک درب خانه قرار دهد. به این ترتیب صبح می توانید کیف کتاب را به راحتی پیدا کنید.
از معلم در مورد زمان بندی منظم کودک برای تنظیم و تمیز کردن میز و کمد خود در مدرسه بپرسید. برای پاکسازی کوله پشتی و دفترهای مدرسه در خانه، حتماً برنامه منظمی را برای کودک در نظر بگیرید. بدانید که کودک شما در این کارها به نظارت و کمک احتیاج دارد. راهنمایی فرزندتان از طریق این مراحل و تمرین این مهارت ها، بارها و بارها، برای ایجاد عادت های خوب ضروری است.
قسمت هایی از میز یا کمد را برای موارد خاص تعیین کنید. حتی می توانید این نواحی را با نوار چسب “مشخص” کنید تا نشان دهد کجا باید وسایل قرار بگیرد- به عنوان مثال، دفترها، کتاب ها، پوشه ها، وسایل نوشتن و … در موقع لزوم.
مجموعه ای از جلد کتاب، دفترچه یادداشت و پوشه ها را با طرح های رنگی خریداری کنید. کودک شما می تواند کار خود را براساس رنگ ها تنظیم کند. به عنوان مثال، او ممکن است رنگ قرمز را برای ریاضیات، رنگ زرد را برای زبان، سبز را برای علوم و غیره انتخاب کند. با معلم به اشتراک بگذارید تا بتواند فرزند شما را در استفاده از این سیستم نیز حمایت کند.
برای اطلاعات بیشتر به مؤسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
Magnus W, Nazir S, Anilkumar AC, et al. Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan
Iseman J, Jeweler S, Silverman S. 101 School Success Tools for Students with ADHD. Sourcebooks, Inc.; 2010
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.