07136476172 - 09172030360 [email protected]

واکسن آسترازنکا و سکته مغزی، شایعات و واقعیت ها؟!

توسط | آذر 14, 1400 | سلامت مغز

مقدمه

این روزها، افراد زیادی نگران تزریق واکسن کرونا هستند و گاهی برای تزریق واکسن تردید می کنند. مقالات علمی معتبر زیادی در ارتباط با اثرات جانبی واکسن ها منتشر شده و در دسترس همگان است. بیشترین موردی که همه را نگران کرده است، احتمال لخته شدن خون و ابتلا به سکته مغزی است. افراد مدام در حال جستجوی علائم لخته شدن خون در سر هستند و به همین دلیل از دریافت واکسن کرونا نگران اند.

در اینجا با بررسی جدیدترین مقالات علمی در معتبرترین نشریات جهان، به برخی سوالات شما پاسخ می دهیم. ابتدا به چند مورد از سوالات رایج شما پرداخته و در ادامه نظرات بهترین متخصصان جهان را مطالعه می کنیم.

 

آیا بازماندگان سکته مغزی باید واکسن بزنند؟

سازمان تنظیم مقررات داروها و محصولات بهداشتی (MHRA)، واکسن های مختلفی از جمله فایزر-بیونتک، آسترازنکا، آکسفورد و مدرنا و … را تایید کرده است. برای تایید یک واکسن، سخت ترین آزمایشات مربوط به ایمنی و اثربخشی انجام می شود. داشتن یک واکسن موثر، بهترین راه برای محافظت از آسیب پذیرترین افراد است و ده ها هزار نفر را از مرگ نجات می دهد. انجمن سکته مغزی آمریکا، تمام افراد واجد شرایط واکسن را تشویق می کند تا واکسن کرونا دریافت کنند. در ارتباط با واکسن کرونا و سکته مغزی در ادامه بیشتر می خوانیم.

از کجا می دانیم واکسن ها بی خطر هستند؟

مانند همه واکسن ها، واکسن های کرونا نیز از لحاظ ایمنی بررسی های دقیق و گسترده ای را گذرانده اند. این واکسن ها بر روی هزاران نفر از طریق مراحل مختلف آزمایشات بالینی تست شده اند. سپس سازمان MHRA تأیید کرده است که این واکسن ها دارای فاکتورهای لازم  ایمنی، کیفیت و اثربخشی می باشند.

با وجود اینکه واکسن ها با سرعت تایید شدند، هیچگونه بررسی ایمنی یا پروتکل خاصی فراموش نشده است.

آیا بازماندگان سکته مغزی می توانند واکسن آسترازنکا استفاده کنند؟

سازمان MHRA، آژانس دارویی اروپا (EMA) و سازمان بهداشت جهانی گفته اند که واکسن آسترازنکا بی خطر بوده و مزایای آن بیشتر از خطرات آن است. طبق اعلان سازمان بهداشت جهانی، حتی افراد زیر 40 سال و دارای بیماری زمینه ای باید واکسن دریافت کنند. این افراد شامل کسانی که سابقه سکته مغزی داشته اند نیز می گردد و منعی برای دریافت واکسن آسترازنکا ندارند. بنابراین با اینکه بین واکسن کرونا و سکته مغزی ارتباط نادری وجود دارد اما توصیه می شود همه افراد واکسن دریافت کنند.

آیا واکسن ها برای بازماندگان سکته مغزی که از استاتین ها یا داروهای ضد انعقاد دیگر استفاده می کنند ایمن هستند؟

اگر از داروهای ضد انعقاد خون استفاده می کنید، پزشک بررسی می کند که تزریق واکسن برای شما مشکلی ندارد. در این زمینه تمام مشکلات و داروهای مصرفی را با پزشک در میان بگذارید.

من یک بازمانده از سکته مغزی هستم، چه زمانی واکسن دریافت می کنم؟

برخی از بازماندگان سکته مغزی ممکن است به دلیل سنشان در اولویت های اول دریافت واکسن باشند. این افراد ممکن است در خانه تحت مراقبت بوده یا به دلیل ابتلا به بیماری های دیگر مانند برخی سرطان ها نیاز باشد سریع واکسن کرونا دریافت کنند.

نظرات متخصصان نسبت به مقاله ارائه شده درارتباط با سه مورد سکته مغزی ایسکمیک به دنبال تزریق واکسن آسترازنکا.

آیا واکسن کرونا و سکته مغزی ارتباط دارند؟

مقاله ای که در مجله Neurology Neurosurgery & Psychiatry منتشر شده است، در ارتباط با سه مورد سکته مغزی ایسکمیک، صحبت می کند. لخته شدن خون در رگها باعث کمبود خونرسانی به بخشی از مغز، در بزرگسالان جوان پس از دریافت واکسن آسترازنکا شده است.

  1. نظر دکتر ویلیام وایتلی، متخصص مغز و اعصاب دانشگاه ادینبورگ

او می گوید این مقاله اطلاعات مفیدی را در مورد این سه فرد دریافت کننده واکسن ارائه کرده است. این افراد به طور غیر معمول دچار لخته شده اند. و این موارد ترومبوز وریدی، مرتبط با انسداد شریانی می باشد که خوشبختانه بسیار نادر است. وی خاطر نشان کرد که امکان این نوع لخته بعد از واکسیناسیون بسیار نادر و قابل چشم پوشی است.

  1. نظر پروفسور آدریان نیولند، استاد خون شناسی دانشگاه Queen Mary لندن

ایشان گفتند پس از واکسیناسیون با واکسن آسترازنکا و همچنین فایزر، موارد مختلف لخته شدن به MHRA گزارش شده است. این موارد به سیستم سینوسی وریدی مغزی (CVST) یا رگهای شکمی محدود نیستند بلکه در سیستم شریانی نیز گزارش شده اند و اغلب با سکته های مغزی ایسکمیک همراه هستند.

ترومبوز و ترمبوسیتوپنی ناشی از واکسن (VITT) در درجه اول با سیستم سینوسی وریدی مغز مرتبط است. با این حال، ما نمیدانیم که چرا سیستم سینوسی مغز مورد هدف قرار گرفته است. این مطالعه نشان میدهد افرادی که پس از تزریق واکسن علائم لخته خون داشتند باید از نظر VITT مورد بررسی قرار گیرند. زیرا با درمان موثر و به موقع، میزان مرگ و میر به طور قابل توجهی کاهش می یابد.

لازم به یادآوری است که عفونت کویید با احتمال بیشتر لخته خون همراه است. ریسک ترومبوز وریدی و آمبولی ناشی از بیماری کویید، 15 درصد و حوادث شریانی از جمله سکته مغزی ایسکمیک تا 5 درصد است.

در جمعیت عادی، میزان حوادث لخته شدن حدود 1 در 1000 است و با 60 میلیون دوز تجویز شده در این دوره، انتظار وقایع لخته شدن خون را داشتیم. در حالی که همه به درمان نیاز دارند، شناسایی افراد با سندرم VITT به عنوان یک درمان فوری تر و هدفمندتر ضروری است.

  1. نظر پروفسور ایان داگلاس، استاد فارماکواپیدمیولوژی دانشکده بهداشت و پزشکی لندن

ارتباط سندرم نادر لخته های خون همراه با تعداد پلاکت پایین مرتبط با واکسن آسترازنکا واضح است. این موارد توصیف شده شامل ترومبوز وریدی مغزی هستند. ما تأکید می کنیم که چنین مواردی بسیار نادر است. احتمال لخته خون در افرادی که واکسن آسترازنکا دریافت می کنند بسیار کمتر از افرادی است که به کویید مبتلا می شوند.

در این جا، بیماران درگیر با همان علائمی که قبلاً در موارد مربوط به ترومبوز ورید مغزی توضیح داده شده است مراجعه کرده اند. اما نکته مهم، آگاهی و آمادگی افراد دریافت کننده واکسن و کادر درمان است تا در این گونه موارد سریع ترین اقدام را انجام دهند.

  1. نظر دکتر دوگ براون، رئیس اجرایی انجمن ایمنی شناسی انگلیس

این مقاله سه موردی را بررسی می کند که در آن، افراد، واکسن آسترازنکا دریافت کرده اند. بعد از دریافت واکسن، دچار سکته مغزی ایسکمیک شده اند، که در اثر مسدود شدن خونرسانی به مغز در اثر وجود یک لخته اتفاق می افتد.

گرچه این گزارش ها نگران کننده به نظر می رسند، اما باید شواهد را کاملاً بررسی کنیم تا مشخص کنیم علت این گزارش های نادر سکته چیست. بررسی های لازم توسط سازمان MHRA و کمیته مشترک در مورد واکسیناسیون و ایمن سازی انجام خواهد شد.

آنها به طور فعال، تمام گزارشات مربوط به عوارض جانبی بالقوه پس از واکسیناسیون را رصد می کنند و بر اساس آن، تصمیمات لازم را اجرا می کنند. به عنوان مثال، آنها اخیراً به دنبال موارد بسیار نادر ترومبوز و سطح پلاکت پایین بعد از تزریق آسترازنکا هستند.

به یاد داشته باشیم که گزارش های مربوط به لخته شدن خون پس از واکسیناسیون علیه کویید-19 بسیار نادر است. بیماری کویید-19 می تواند به خودی خود عواقب جدی و جبران ناپذیری داشته باشد. خطر سکته مغزی ناشی از خود کویید  1/4 درصد بیشتر از خطرات نادر ناشی از واکسن هاست.

واکسیناسیون هنوز هم ایمن ترین و بهترین راه برای محافظت از خود در برابر بیماری کویید-19 است و ما همچنان مردم را ترغیب می کنیم که پیشنهاد هر دو دوز واکسن را بپذیرند.

  1. نظر دکتر پیتر انگلیش، مشاور بازنشسته کنترل بیماری های واگیر، رئیس گذشته کمیته پزشکی بهداشت عمومی BMA

این مطالعه یافته های مربوط به سه بیمار، که پس از واکسیناسیون سکته کردند را گزارش کرده است. این تعداد کم، هیچ چیزی در مورد اینکه آیا واکسن باعث سکته مغزی شده است به ما نمی گوید.

همه مردم و حتی جوانان هم سکته می کنند. ما همیشه توضیح دقیقی برای سکته مغزی نداریم. حتی اگر بعداً به طور قطعی مشخص شود که واکسن می تواند باعث عوارض جانبی مانند سکته مغزی شود، سکته های مغزی و سایر اختلالات لخته شدن به دنبال بیماری کویید-19 بسیار بیشتر است.

بنابراین اگر می خواهید خطر سکته مغزی را کاهش دهید، بهتر است به بیماری کویید-19 مبتلا نشوید.

  1. نظر دکتر ویل لستر، متخصص خون دانشگاه بیرمنگام بنیاد NHS

این  موارد، عارضه نادری است که به هیچ عنوان شواهدی مبنی بر افزایش سکته طبیعی را تایید نمی کند. بیمارانی که سابقه ترومبوز از جمله سکته مغزی دارند، نباید تصور کنند که در معرض خطر بیشتری هستند. عفونت ناشی از کویید به خودی خود، خطر قابل توجهی برای سکته مغزی و سایر انواع ترومبوز است.

  1. نظر پروفسور بورلی هانت، مدیر پزشکی ترومبوز انگلیس و استاد ترومبوز و هموستازی  کالج کینگ لندن

سکته و کاهش پلاکت خون، و ترومبوز مشاهده شده در این موارد، عارضه نادر ناشی از واکسن آسترازنکا است. این گزارش ها نشان میدهد که سه بیمار به دلیل لخته های شریانی، دچار سکته مغزی شده اند. سندرم VITT در انگلیس به خوبی شناخته شده است گرچه بیشتر با ترومبوز ورید بزرگ دیده می شود. اما این موارد به حدی نادر است که مزایای واکسن را زیرسوال نمی برد. همه ما می دانیم که خطر لخته مغزی ناشی از ابتلا به کویید یا استعمال دخانیات بسیار بیشتر از ارتباط بین واکسن کرونا و سکته مغزی است.

مکانیسم ایجاد لخته پس از تزریق آسترازنکا

مرحله اول

مطالعات قبلی نشان داده‌اند که آدنوویروس‌ها می‌توانند باعث فعال‌سازی پلاکتی شوند که در واکنش‌هایی که مطالعه کرده بودند. فرآیند دو مرحله ای منجر به ایجاد لخته می شود. در مرحله اول، پوسته آدنوویروس موجود در واکسن به همراه پروتئین‌های سلول‌هایی که واکسن در آن رشد می‌کنند، با پلاکت‌های خون تماس پیدا می کنند. پلاکت ها بیشتر به عنوان قطعات سلولی بی رنگ شناخته می شوند که به سرعت به محل عفونت یا آسیب می رسند. اینها به انسداد خون کمک می کنند تا خونریزی را متوقف کنند. این سلول ها همچنین نقش کلیدی در پاسخ ایمنی بدن دارند. هنگامی که فعال می شوند، مهاجمان را مانند باکتری ها احاطه می کنند.  شکل خود را تغییر می دهند تا سیگنال های شیمیایی را که در گرانول ها ذخیره می کنند آزاد کنند. 

فعال شدن پلاکت

 پلاکت ها به طور انبوه فعال می شوند، همانطور که به ندرت ممکن است پس از مصرف هپارین رقیق کننده خون یا دریافت واکسن AstraZeneca اتفاق بیفتد. سیل این سیگنال ها را آزاد می کنند و شاخه‌ای قدیمی و غیرقابل کنترل از پاسخ ایمنی را فرامی خوانند. “تصور کنید این مانند یک اژدها در غار است که برای مدت طولانی خوابیده است. اکنون با پرتاب سنگ روی آن توسط کسی هوشیار شده است.” سیگنال‌های شیمیایی سلول‌های B را بیدار می‌کنند. سپس مقادیر زیادی آنتی‌بادی علیه پروتئین فاکتور 4 پلاکتی تولید می‌کنند که به هماهنگ کردن لخته شدن خون کمک می‌کند. 

مرحله دوم

بدن به اشتباه فکر می کند که به مقادیر زیادی از عوامل بیماری زا در بدن واکنش نشان می دهد. بنابراین سیستم ایمنی بیش از حد فعال شده و وارد عمل می شود. آنتی بادی ها به پلاکت ها متصل می شوند، پلاکت ها گلبول های سفید خون را جذب می کنند. “در نهایت همه چیز در حال انفجار است.” دومین مرحله کلیدی در این واکنش ها توسط EDTA، یک عامل اتصال دهنده کلسیم و تثبیت کننده ایجاد می شود. این مورد یکی از ترکیبات ضروری است که به واکسن AstraZeneca اضافه می شود. 

 تنها راه نجات همه ما دریافت واکسن های کروناست تا از این شرایط پاندمیک رهایی یابیم.

منبع: http://www.sciencemediacentre.org/tag/covid-19

چرا بعضی جنبش ها مخالفت با واکسن را دنبال می کنند؟

 

ارتباط دوران همه گیری کرونا، محور روده ای-عصبی در بدن و افسردگی

یک متخصص پاسخ می دهد : مشکلات خواب و استرس در دوران کرونا

به این مقاله امتیاز دهید