امسال چه برنامه هایی را برای بهره وری بیشتر امتحان کرده اید؟
برنامه هایی مانند، تمرین صبحگاهی، نوشیدن آبمیوه تازه یا گوش دادن به پادکست های الهام بخش، تعداد بیشماری راه وجود دارد که برای بهبود کارآیی ما در هر روز پیشنهاد شده است. اما چیزی که شاید در نظر نگرفته باشید، بهره گیری از علوم اعصاب برای تقویت بهره وری بیشتر در زندگی است.
این یک مفهوم جدید نیست؛ سالها در نقش های پرمحتوا از جمله ورزشکاران المپیک و نظامیان مورد استفاده قرار گرفته است. اما اکنون دنیای شرکت ها توجه خود را آغاز کرده و به این مسئله می پردازند که چگونه می توانیم مغز خود را برای بهره وری بیشتر از فرصت ها، به ویژه با افزایش ظرفیت پذیری آن آماده کنیم.
نوروپلاستیسیتی چیست؟
Neuroplasticity برای اولین بار در دهه 1940 توسط دونالد هب کشف شد و توضیح می دهد که چگونه مغز ما در پاسخ به تجربه مکرر تغییر می کند.
مغز بر اساس تجربیات مختلف برای یادگیری، رشد و “بازآفرینی” در طول زندگی ما طراحی شده است، و دارای مسیرهای عصبی مختلفی است که پاسخ های مختلفی را بهم مربوط می سازد. به عنوان مثال، هنگامی که شما یک غذای مورد علاقه خود را می خورید، با خوشحالی پاسخ می دهید. در حالی که اگر در ترافیک گیر کرده اید ممکن است باعث شود که با عصبانیت پاسخ دهید.
این رفتارها با گذشت زمان آموخته می شود و علم نشان داده است که می توانیم مغز خود را برای تغییر این واکنش های اتوماتیک و تنظیم احساساتمان – به کمک برخی آموزش ها و تمرین ها – تنظیم کنیم. با بهره گیری از نوروپلاستی مغز، می توانید عادت های جدیدی را ایجاد کنید تا به شما در تولید بهتر کمک کند.
یاد بگیرید بهتر استرس را مدیریت کنید
استرس می تواند دشمن بزرگی برای کارآیی و بهره وری باشد. بسیاری از ما استرس را تجربه کرده ایم که به طور موقت توانایی ما در تفکر واضح را از بین می برد، اما ممکن است آگاه نباشید چه مقدار بر مغز شما تأثیر می گذارد.
قرار گرفتن در حالت استرس، باعث می شود خون در مغز به دور از قشر جلوی مغز ما هدایت شود و سپس غدد آمیگدال و غده فوق کلیه ما شروع به شلیک کنند. این امر به طور مؤثر ما را به حالت جنگ یا گریز هدایت می کند، هوش ما را پایین می آورد و در عوض مهارت های حرکتی ما را افزایش می دهد.
این روزها، شرایط استرس زا بیشتر به کارایی بهتر ذهن ما نیاز دارد نه بدن ما. بنابراین تغییر پاسخ مغز در مدیریت موثر استرس بسیار کمک کننده می باشد.
به عنوان اولین قدم باید دقیقاً از مواردی که باعث ایجاد واکنش استرس می شود آگاه باشید، بنابراین می توانید خود را آموزش دهید تا واکنش متفاوتی نشان دهید.
پس از مشخص شدن این مسئله، می توانید در هنگام مواجهه با یکموقعیت استرس زا، ماشه پاسخ مغز خود را قطع یا تغییر مسیر دهید و یک پاسخ مثبت را جایگزین آن کنید. خود را در موقعیت استرس زا تصور کنید و با احساس خوشحالی، خنده یا آرامش آن را دنبال کنید. برای ایجاد مسیر جدیدی در مغز شما باید صدها بار این کار را تکرار کنید. پس از انجام برخی تمرینات، شما قادر خواهید بود قبل از تأثیر منفی استرس، استرس را متوقف کنید و به شما در کارآیی بیشتر کمک می کند.
خودآگاهی و ذهن آگاهی
هر چقدر هم که تلاش کنیم، هیچ کس نمی تواند 100٪ زمان و انرژی خود را صرف کار و بهره وری کند. همه ما حالت هایی داریم که قادر هستیم سود مندی بیشتری داشته باشیم. چه در یک ساعت معین از روز، کار در یک مکان خاص و یا گوش دادن به موسیقی. عادات خود را یاد بگیرید و در مورد الگوهای بهره وری خود آگاه باشید.
یک راه عالی برای گسترش خودآگاهی، ایجاد فرآیندی ازیک خود بازتابی منظم است. به شما کمک می کند تا از نقاط قوت و ضعف خود آگاه شوید. پس از شناخت رفتارهای خود می توانید از آن به عنوان فرصتی برای تقویت بهره وری استفاده کنید.
گذشته از این الگوهای گسترده تر، مهم است که هنگام کار روی یک تسک یا وظیفه خاص که نیاز به تمرکز شما دارد، از افکار و احساسات خود آگاه باشید. هوشیار بودن شامل حضور در لحظه است و ابزارهایی مانند کاهش سرعت تنفس و تمرکز روی چیزهای ملموس که می توانید آن را کنترل کنید، به شما کمک می کند.
ذهن آگاهی به شما کمک می کند بدون قضاوت از خود آگاه باشید، بنابراین می توانید متوجه افکار خود شوید و هرگونه احساسات منفی را برطرف کنید. سپس قادر هستید بر روی کار و کارهایی که در مرحله بعد باید انجام شود متمرکز شوید و به شما در سودمندی بیشتر و ماندگاری آن کمک می کند.
مراقبه را تمرین کنید
مدیتیشن ابزاری قدرتمند برای کمک به شما در توجه و رعایت افکار و رفتارهای خود است، بنابراین می توانید پس از آن پاسخ های خود را تغییر دهید. ثابت شده است که مدیتیشن باعث تغییر ساختار مغز می شود، به ویژه برای افرادی که این کار را در مدت زمان طولانی انجام می دهند.
دلیل این امر این است که مراقبه باعث افزایش سطح اکسیژن و تغذیه در نواحی مختلف مغز می شود و باعث می شود توجه و هدایت مجدد تمرکز ساده تر شود و بنابراین بهتر احساسات خود را مدیریت کرده و پربارتر باشید.
مدیتیشن مغز شما را مجبور به نظم و انضباط بیشتر و استرس کمتر می کند، تحقیقات نشان می دهد که فقط پنج دقیقه در روز می تواند تغییری شگرف ایجاد کند.
مهارت جدیدی بیاموزید
ممکن است فکر کنید وقتی برای یادگیری چیزهای جدید ندارید. اما استفاده از مغز شما به روشی جدید باعث بهبود عملکرد شناختی می شود و باعث می شود شما روشن تر و به نوبه خود پرباری بیشتری داشته باشید.
نیازی به ارتباط با کار نیز نیست، می تواند یک چیز جالب باشد! می توانید یک زبان جدید یاد بگیرید، یک ورزش جدید انجام دهید یا حتی فقط هر هفته یک کتاب جدید بخوانید.
اگر می خواهید این موضوع به شغل مربوط باشد، می توانید کلاس آموزشی را ترتیب دهید یا یک دوره آنلاین را امتحان کنید. هر کاری را که انتخاب می کنید انجام دهید، مغز شما را مجدداً ارتقاء و مهارت شناختی را بهبود می بخشد.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
SmartCompany
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.