مغز مرطوب
یک اختلال در مغز است که به دلیل کمبود مزمن تیامین (ویتامین B1) ایجاد می شود. بیماری مغز مرطوب همچنین به عنوان سندرم Wernicke-Korsakoff (WKS) نیز شناخته می شود. که برگرفته از نام یک متخصص مغز و اعصاب یعنی کارل ورنیکه و یک روانپزشک به نام کورساکوف است.
WKS را می توان به دو مرحله تقسیم کرد:
– انسفالوپاتی ورنیکه
– روان پریشی کورساکوف.
مغز مرطوب بیشتر در افراد مبتلا به اختلال مصرف الکل دیده می شود. در واقع، اصطلاح “مغز مرطوب” با اشاره مستقیم به ارتباط این بیماری با وابستگی به الکل و سوء استفاده آن ایجاد شد.
در حالی که هر کسی ممکن است به این اختلال مبتلا شود، افرادی که الکل مصرف می کنند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. طبق گزارش موسسه ملی سوء مصرف الکل، 80 درصد افراد مبتلا به اختلال مصرف الکل، کمبود تیامین دارند.
تحقیقات نشان می دهد که این بیماری در مردان بیشتر از زنان ایجاد می شود. به این دلیل است که احتمال ابتلا به اختلال مصرف الکل، که علت اصلی خیس شدن مغز است، در مردان بیشتر است. با درمان و مدیریت مناسب، می توان آسیبی که این بیماری به مغز وارد کرده است را جبران کرد.
ویژگی های مغز مرطوب
مغز مرطوب بسته به مرحله بیماری علائم مختلفی ایجاد می کند. یک علامت دائمی آن سردرگمی است. همین مورد اغلب درک این موضوع را برای افراد مبتلا به این اختلال دشوار می کند. بسیاری از نشانه‌های مرطوب شدن مغز شبیه مسمومیت با الکل است. همین باعث می‌شود در زمانی که فرد هوشیار است شما مراقب علائم این بیماری باشید. علائم رایج عبارتند از:
- از دست دادن حافظه
- دوبینی
- از دست دادن هماهنگی حرکات
- مشکلات حافظه
- حرکات غیر طبیعی چشم
- افتادگی پلک
- از دست دادن حرارت بدن یا هیپوترمی
- ضربان قلب سریع که به عنوان تاکی کاردی در نظر گرفته می شود
- خواب آلودگی
- ضعف عضلات چشم
هنگامی که بدون درمان رها شود، مغز مرطوب به روان پریشی کورساکوف تبدیل می شود. که مرحله کشنده این بیماری است. علائم این مرحله عبارتند از: - خستگی
- هذیان
- از دست دادن حافظه شدید
- ناتوانی در ایجاد خاطرات جدید
- توهمات
- مشکل در تمرکز یا توجه
اگر شما یا کسی که دوستش دارید هر یک از علائم بالا را نشان می‌دهد، ضروری است که فوراً با خدمات بهداشتی اورژانس یا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی تماس بگیرید. همین الان می توانید با ما در کلینیک سلامت مغز دانا تماس بگیرید.
در حالی که اختلال مصرف الکل علت اصلی خیس شدن مغز است، عوامل دیگری که از دریافت کافی تیامین توسط بدن شما جلوگیری می کنند نیز می توانند این اختلال را تحریک کنند. این عوامل عبارتند از:
- مراحل پیشرفته سرطان
- نارسایی کلیه و دیالیز طولانی مدت
- ایدز
- تیروتوکسیکوز، وضعیتی که باعث افزایش سطح هورمون تیروئید می شود
- نارسایی قلبی که با درمان دیورتیک درمان می شود
- حالت تهوع و استفراغ شدید
مراحل ایجاد مغز مرطوب
مغز مرطوب در دو مرحله رخ می دهد: آنسفالوپاتی ورنیکه و روان پریشی کورساکوف.
آنسفالوپاتی ورنیکه
مرحله اول مغز مرطوب معمولاً شدید اما موقتی است. انسفالوپاتی ورنیکه اگر تشخیص داده نشده و درمان نشود، به روان پریشی کورساکوف تبدیل می شود. که در این مرحله، فرد مبتلا ممکن است راه رفتن برایش مشکل باشد.
حتی ممکن است هنگام درگیر شدن در فعالیت های روزانه مانند لباس پوشیدن دچار سردرگمی شود. حدود 80 تا 90 درصد از افراد مبتلا به اختلال مصرف الکل که به انسفالوپاتی ورنیکه مبتلا هستند به روان پریشی کورساکوف مبتلا می شوند.
درمان زودهنگام در این مرحله، به طور معمول با مکمل های تیامین، می تواند علائم را کاهش دهد و از انحطاط این بیماری به روان پریشی کورساکوف جلوگیری کند. اگرچه انسفالوپاتی ورنیکه به طور کلی ناشی از اعتیاد به الکل است. سایر علل بالقوه عبارتند از سوء تغذیه شدید، بیماری کبد، پرکاری تیروئید و بی اشتهایی شدید.
روان پریشی کورساکوف
روان پریشی کورساکوف پس از آنسفالوپاتی ورنیکه رخ می دهد. این مرحله پایدار، مزمن و معمولاً غیرقابل برگشت است. علائم بیماری شامل اختلال در حافظه و توانایی یادگیری است.
افراد مبتلا به روان پریشی کورساکوف در هماهنگی و انجام حرکت مشکل دارند. آنها همچنین علائم فراموشی نشان می دهند به صورتی که یادگیری و پردازش اطلاعات جدید را چالش برانگیز می دانند. این بیماری همچنین به عنوان زوال عقل الکلی شناخته می شود. زیرا باعث از دست دادن شدید حافظه و القای توهمات و تغییرات رفتاری می شود که همه از علائم زوال عقل هستند.
ممکن است متوجه شوید که آنها می توانند یک مشکل را با جزئیات کامل یک ساعت پس از وقوع آن برای شما روایت کنند، اما چند روز بعد نمی توانند آن را به خاطر بیاورند.
تشخیص
برای یک فرد مبتلا به اختلال مصرف الکل قبل از دوران نقاهت پس از ترک نمی توان تشخیص درستی از مغز مرطوب داشت. این به این دلیل است که بسیاری از علائم خیس شدن مغز شبیه علائم ترک الکل است. تشخیص زودرس مغز مرطوب برای درمان موثر این بیماری ضروری است.
پزشک شما آزمایشاتی را برای بررسی سطح تیامین هنگام تلاش برای تشخیص مغز مرطوب تجویز می کند. آنها همچنین ممکن است علائم اختلال مصرف الکل را که علت اصلی مرطوب شدن مغز است، بررسی کنند. ممکن است MRI مغز برای نشان دادن آسیب به بافت های مغز به شما توصیه شود.
علل مرطوب شدن مغز
رطوبت مغز ناشی از کمبود شدید تیامین (ویتامین B1) است. تیامین برای تبدیل قند به انرژی در بدن و ایجاد پیام رسان های شیمیایی در مغز ضروری است. مصرف کنندگان مزمن الکل اغلب دستگاه گوارش ملتهبی دارند. طوری که جذب تیامین مورد نیاز بدن را از غذاهایی که مصرف می کنند دشوار می کند.
استفاده نادرست از الکل همچنین تبدیل و استفاده از تیامین جذب شده توسط بدن را دشوار می کند.
درمان
در حال حاضر هیچ درمانی برای این مشکل وجود ندارد. تشخیص و درمان زودهنگام می تواند برخی از علائم انسفالوپاتی ورنیکه را که مرحله اول این بیماری است، معکوس کند. تجویز دوزهای بالای تیامین اولین اقدام در هنگام درمان مغز مرطوب است زیرا مغز به شدت کمبود مواد مغذی دارد. با این حال، این در مراحل اولیه بیماری، جایی که تیامین هنوز هم می تواند به بهبود عملکرد مغز کمک کند، مؤثرتر است.
تیامین به صورت خوراکی یا داخل وریدی تجویز می‌شود. سایر ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که به بدن شما کمک می‌کنند به طور موثرتری تیامین را تولید و استفاده کند نیز ممکن است توسط پزشک توصیه شود. با این حال، تیامین کمک چندانی به روانپریشی کورساکوف نمی‌کند، زیرا نمی‌تواند به معکوس کردن روند تحلیل حافظه کمک کند.
اگر می خواهید مصرف الکل را به صورت دائمی و اصولی کنار بگذارید همین الان با ما در کلینیک سلامت مغز دانا وقت ویزیت خود را تنطیم کنید.
منبع:https://www.verywellmind.com/wet-brain-definition-symptoms-causes-treatment-5324050
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.