علت خواب دیدن زیاد (دلایلی که شاید فکر آن را نمیکردید!) با هم بشنویم:
ما به طور معمول حدود دو ساعت در شب را خواب می بینیم. بسیاری از مردم رویاهای خود را به خاطر نمی آورند یا فقط خاطره ای مبهم از آن دارند. با این حال، گاهی اوقات ممکن است با خاطرات روشنی از رویاهای خود از خواب بیدار شوید و از خود بپرسید علت خواب دیدن زیاد من چیست؟
محتوای یک رویای واضح می تواند باعث احساس شادی یا یا حس خوب شود. حتی ممکن است دوست داشته باشید خواب دیدنتان ادامه دار بود و تمام نمی شد. بعضی از رویاها ممکن است خارق العاده باشند و شما را متعجب کنند که چگونه مغز شما چنین سناریوی عجیبی را تداعی کرده است. رویاهای همچنین می توانند ناراحت کننده یا آزاردهنده باشند و در برخی موارد ممکن است با تجربه خواب با کیفیت تداخل داشته باشند.
چه چیزی باعث خواب دیدن می شود؟
دو مرحله اصلی خواب عبارتند از: حرکت سریع چشم (REM) و خواب غیر REM. اگرچه رویاپردازی می تواند هم در خواب REM و هم در خواب غیر REM رخ دهد، رویاهایی که در خواب REM تجربه می شوند، واضح تر هستند. علاوه بر این، چرخههای خواب دیدن ما معمولاً در صبح طولانیتر و عمیقتر هستند (در اواخر خواب). برای همین است که معمولا روز هایی که زود از خواب بیدار می شویم، میزان خواب دیدن کمتری را تجربه می کنیم.
عواملی که ممکن است در علت خواب دیدن زیاد نقش داشته باشد:
- خواب تکه تکه: از آنجایی که رویاها در طول خواب REM رخ می دهد، بیدار شدن در طول یا بلافاصله بعد از خواب REM شانس به خاطر ماندن خواب را برای فرد افزایش می دهند. و باعث می شود فرد واضح تر رویاهای خود را به خاطر بسپارید.
- محرومیت از خواب: یک مطالعه نشان داد که افرادی که در شبهای گذشته محرومیت از خواب دارند دوره های طولانی تری از خواب دیدن را تجربه کنند.
- استرس: شواهد نشان می دهد افرادی که در طول روز از اضطراب رنج می برند به احتمال زیاد رویاهایی با محتوای ناراحت کننده را تجربه می کنند. این همچنین ممکن است منجر به اختلالات سلامت روان مانند اضطراب و افسردگی شود.
- دارو: برخی از داروها می توانند بر وضوح رویاها تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که SSRI ها (یک دسته از داروهای ضد افسردگی) تعداد دفعات به یاد آوردن رویاها را کاهش می دهند اما وضوح رویاها را افزایش می دهند. سایر داروها ممکن است باعث ایجاد کابوس شوند مانند بتا بلوکرها (درمان فشار خون بالا) و داروهایی برای بیماری پارکینسون.
- اختلالات خواب: این شامل نارکولپسی است که با خواب آلودگی بیش از حد در طول روز مشخص می شود. افراد مبتلا به نارکولپسی اغلب رویاهای واضح و عجیبی را تجربه می کنند.
- بارداری: تغییرات فیزیکی و هورمونی که در دوران بارداری رخ می دهد می تواند باعث بی خوابی و اختلال در خواب شود. یک مطالعه تحقیقاتی نشان داد که زنان در سه ماهه سوم بارداری، تصاویر خواب ناراحت کننده تری را تجربه می کنند و گزارش می کنند که بیشتر خواب دیده اند.
- غذا ها: غذا ها نیز می توانند علت خواب دیدن زیاد باشند. مطالعه ای که بر روی 396 دانشجو انجام شد نشان داد که غذاهایی که قبل از خواب مصرف می کنیم می توانند بر میزان خواب دیدن ما و ایجاد کابوس موثر باشند. این مواد شامل: پنیر، غذا های تند، مشروبات الکلی، کیک، شکلات، چیپس، کاکائو و ماست می باشد.
- آپنه خواب: آپنه خواب یا قطع تنفس در خواب، به طور قابل توجهی بر توانایی فرد برای داشتن خواب کافی و با کیفیت خوب تأثیر می گذارد. اکنون، مطالعات نشان می دهد که آپنه خواب بر کیفیت خواب شما تأثیر جدی می گذارد. این می تواند رویاها را تحت تاثیر قرار دهد و خواب شیرین را به یک کابوس تبدیل کند.
برخی از مطالعات نشان می دهد که افراد مبتلا به آپنه خواب بیشتر احتمال دارد کابوس های شبانه را تجربه کنند، اگرچه دلیل آن هنوز مشخص نیست. این می تواند به دلیل کمبود اکسیژن یا اختلال در چرخه کلی خواب فرد باشد. تجربه رویاهای آزاردهنده می تواند در برخی افراد باعث اضطراب شود و به جای آرامش، زمان خواب را استرس زا کند.
با این حال، کابوس ها تنها عارضه جانبی آپنه خواب نیستند. اختلال در خواب REM می تواند در شکل گیری حافظه اختلال ایجاد کند و توانایی مغز برای تولید سلول های جدید مختل کند. کم خوابی همچنین می تواند منجر به خستگی، مشکل در تمرکز و بیماری هایی مانند بیماری قلبی و دیابت شود .
آیا خواب دیدن زیاد باعث نگرانی هستند؟
جواب بسته به علت خواب دیدن زیاد: هم بله و هم خیر! به طور معمول، رویاهای زیاد دلیلی برای نگرانی نیستند. اگرچه محققان هنوز عملکرد یا معنای خاص رویاها را به طور کامل درک نکرده اند، برخی فرض می کنند که رویاها بخشی طبیعی از پردازش عاطفی و شکل گیری حافظه هستند.
کابوس ها رویاهایی واضح با محتوای ترسناک یا ناراحت کننده هستند. بسیاری از مردم گهگاه کابوس هایی را تجربه می کنند که خود به خود برطرف می شوند. با این حال، اختلال کابوسیک اختلال خواب است که در آن کابوس با توانایی فرد برای داشتن خواب کافی تداخل می کند. اگر به دلیل کابوس های مزمن دچار کم خوابی می شوید، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید.
مکمل های ملاتونین و رویاهای واضح
ملاتونین هورمونی است که به طور طبیعی توسط بدن تولید می شود و از چرخه خواب و بیداری پشتیبانی می کند. داده های متناقضی در مورد اثرات مکمل های ملاتونین و رویاها وجود دارد. نشان داده شده است که رویاهای واضح را در برخی از اختلالات خواب کاهش می دهد. به عنوان مثال، مطالعه ای بر روی افراد مبتلا به اختلال رفتار خواب REM نشان داد که مکمل های ملاتونین خواب های ترسناک و سایر علائم را کاهش می دهند.
در سناریوهای دیگر، ملاتونین ممکن است خواب REM و متعاقباً شانس تجربه رویاهای بیشتر را افزایش دهد. اثرات طولانی مدت استفاده از ملاتونین ناشناخته است.
اگر از اختلال خواب رنج می برید می توانید برای گرفتن نوبت پزشک متخصص اختلالات خواب با ما در تماس باشید (09172030360 – 07136476172) یا از طریق لینک زیر نوبت خود را رزرو کنید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.