اختلال دوقطبی یک اختلال در سلامت روان است که باعث تغییرات شدید در خلق و خو و انرژی می شود. همچنین می تواند بر جنبه های دیگر سلامت فرد از جمله خواب تأثیر بگذارد. درمان مشکلات خواب در اختلال دوقطبی ممکن است شامل درمان شناختی رفتاری یا فناوری های علمی جدید باشد.
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی دوره‌های طولانی‌تری از اختلالات خلقی را تجربه می‌کنند که می‌تواند شیدایی باشد – دوره‌های انرژی بالا، تکانشگری و تحریک‌پذیری – یا افسردگی.
بسیاری از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی مشکلات خواب را نیز تجربه می کنند که می تواند بر اختلالات خلقی تأثیر بگذارد.
این مقاله ارتباط بین اختلال دوقطبی، چرخه شبانه روزی و مشکلات خواب و درمان اختلالات خواب دوقطبی را بررسی می کند.
آیا اختلال دوقطبی بر خواب تأثیر می گذارد؟
اختلالات خواب یک ویژگی اصلی اختلال دوقطبی است که در توصیف دوره‌های شیدایی و افسردگی که پزشکان برای تشخیص استفاده می‌کنند، گنجانده شده است. افراد ممکن است در طول دوره های شیدایی کاهش احساس نیاز به خواب را تجربه کنند و ممکن است روزهایی را بدون خوابیدن یا بدون احساس خستگی بگذرانند. در طول دوره های افسردگی، آنها ممکن است بیش از حد بخوابند یا ممکن است به سختی بخوابند.
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است مشکلات خواب را بین دوره های افسردگی و شیدایی تجربه کنند. تحقیقات انجام شده در سال 2015 نشان می دهد که بسیاری از افراد مبتلا به این عارضه در به خواب رفتن و حفظ خواب در فواصل بین دوره های شیدایی یا افسردگی مشکل دارند.
این می تواند مشکل ساز باشد، زیرا اختلالات خواب می تواند باعث ایجاد دوره های خلقی افسردگی یا شیدایی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی یا قرار گرفتن در معرض خطر ابتلا به آن شود.
همچنین مشخص شده است که برخی از مشکلات خواب، مانند کابوس دیدن، احتمال خودکشی را در نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی افزایش می دهد.
چرا خوابیدن با وجود داشتن اختلال دوقطبی سخت است؟
کارشناسان معتقدند که مشکلات خواب در اختلال دوقطبی ناشی از تغییرات در ریتم طبیعی شبانه روزی بدن است. ریتم شبانه روزی به فرآیندهای بیولوژیکی اطلاق می شود که تمام ریتم های معمول روزانه بدن را تنظیم می کند. این شامل چرخه خواب و بیداری، و همچنین تغییرات دمای بدن، سطح هورمون، نشانه های گرسنگی و موارد دیگر می شود.
کارشناسان دریافته اند که اختلال دوقطبی ریتم شبانه روزی را مختل می کند. این ممکن است به دلیل تغییرات ژنتیکی یا آسیب به بخشی از مغز باشد که این چرخه ها را تنظیم می کند.
برخی از این تغییرات ممکن است حتی قبل از ایجاد بیماری وجود داشته باشد. یک مطالعه در سال 2019 نشان داد افرادی که در معرض خطر ابتلا به اختلال دوقطبی هستند، مستعد ابتلا به اختلالات خواب هستند و خواب آلودگی بیشتری در طول روز دارند.
به طور مشابه، مطالعه دیگری نشان داد افرادی که دارای ویژگی های ژنتیکی هستند که ممکن است آنها را مستعد بی خوابی کند، تقریباً 12٪ بیشتر از افراد فاقد عناصر ژنتیکی در معرض خطر ابتلا به اختلال دوقطبی هستند.
ارتباط بین اختلال دوقطبی و مسائل خواب احتمالاً پیچیده و دوسویه است. مجموعه ای از تغییرات در شیمی و ساختار مغز ممکن است افراد را مستعد ابتلا به اختلال ریتم شبانه روزی و اختلالات خلقی کند.
علاوه بر این، اختلالات خلقی در اختلال دوقطبی ممکن است ریتم شبانه روزی را مختل کند و بالعکس. در نتیجه، اپیزودهای خلقی و مشکلات خواب به یک چرخه مداوم در افراد مبتلا به دوقطبی تبدیل می شود.
درمان اختلال خواب در دوقطبی
بهبود خواب یک هدف درمانی مهم در اختلال دوقطبی است و بسیاری از برنامه های درمانی شامل مداخلاتی برای بهبود و حفظ کیفیت خواب هستند.
بر اساس نتایج کارآزمایی بالینی منتشر شده در سال 2015، استفاده از درمان شناختی رفتاری برای بی خوابی (CBT-I) در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی می تواند به کاهش احتمال وقوع اپیزودهای شیدایی و افسردگی و بهبود کیفیت خواب کمک کند.
پزشکان ممکن است برای برخی از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، داروهای خواب آور برای کمک به بهبود خواب توصیه کنند. با توجه به بالا بودن احتمال وابستگی به مواد در میان افراد مبتلا به دوقطبی، متخصص خواب به دقت استفاده از انواع خاصی از داروهای بی خوابی را که می توانند منجر به وابستگی شوند را باید کنترل کند.
اختلالات خواب می تواند بر درمان اختلال دوقطبی تأثیر بگذارد. بر اساس یک مطالعه در سال 2018، افراد مبتلا به مشکلات خواب نسبت به افرادی که مشکل خواب ندارند، 45 درصد کمتر احتمال دارد که در طی 6 ماه به درمان اختلال دوقطبی پاسخ پایدار بدهند.
درمان بیخوابی شدید بدون دارو با تحریک مغناطیسی مغز
TMS یک ابزار محبوب است زیرا سریع و غیر تهاجمی است و مهمتر از همه برای بسیاری از افراد نیازی به مصرف دارو ندارد. در بسیاری از موارد، علاقه‌مندان به تحریک مغناطیسی مغز یا می‌خواهند مصرف دارو را قطع کنند، یا مقدار داروها را کاهش دهند یا از داروها اجتناب کنند. به علاوه، واکنش های نامطلوب به TMS بسیار نادر است و یک درمان مورد تایید FDA است. نشان داده شده است که درمان‌های معمول تحریک مغناطیسی مغز به بهبود تعداد بی‌شماری از بیماری‌ها و اختلالات، به ویژه در زمینه سلامت روان و نورولوژی کمک می‌کند.
در بسیاری از موارد، TMS می تواند به شما در دستیابی به بهبودی طولانی مدت، کاهش یا حتی حذف وابستگی به دارو و لذت بردن از زندگی شادتر و سالم تر کمک کند. هر فرد منحصر به فرد است، به این معنی که هر برنامه درمانی نیز باید خاص همان شخص باشد. استاندارد طلایی در درمان بی خوابی، درمان شناختی رفتاری است. اغلب، اگر درمان شناختی رفتاری به طور کامل مؤثر نباشد، ممکن است دارو برای بی خوابی مزمن تجویز شود. اگر با درمان شناختی رفتاری کاملاً موفق نشدید و/یا می خواهید وابستگی به دارو را به حداقل برسانید، تحریک مغناطیسی مغز ممکن است برای شما مناسب باشد.
درمان اختلال خواب در دوقطبی با نوروفیدبک
نوروفیدبک توانایی قدرتمندی برای تأثیر مثبت بر خواب دارد، زیرا بر روی مناطقی از مغز که در خواب نقش دارند می تواند اثر بگذارد. با نوروفیدبک، اکثر افراد می توانند مغز خود را آموزش دهند تا به کمک پاداش الگو خواب شبانه بهتری داشته باشند. برای اطلاع بیشتر در مورد کارکرد نوروفیدبک اینجا را ببینید.
یک متخصص نوروفیدبک ماهر، می‌تواند گزینه‌های مختلف را بررسی کند تا بهترین گزینه درمانی را برای مراجعین خود انتخاب کند، از جمله چندین فناوری تنظیم‌کننده مغز مانند تحریک فراجمجمه ای مغز با جریان الکتریکی، تحریک فرا جمجمه ای مغز با جریان مغناطیسی و نقشه برداری از مغز. نوروفیدبک غیر تهاجمی است و عوارض جانبی نامطلوبی ایجاد نمی کند.
آیا بدنبال بهترین کلینیک نوروفیدبک برای درمان بیخوابی در شیراز هستید؟ همه شما شایسته دریافت بهترین ها هستید. همین امروز زمان مشاوره خود را تنظیم کنید! با ما در تماس باشید.
07136476172 – 09172030360
آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – انستیتو سلامت مغز
ایمیل: [email protected]
اینستاگرام: danabrain.ir@
خلاصه
با توجه به رابطه نزدیک بین خلق و خو، خواب و ریتم شبانه روزی، اختلالات خواب در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی شایع است. بسیاری از افراد مبتلا به این عارضه خواب ناکافی را در طول و بین دوره‌ها تجربه می‌کنند و مشکلات خواب ممکن است باعث ایجاد اختلالات خلقی در برخی افراد شود.
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی که مشکل خواب دارند، ممکن است از یک برنامه مراقبتی که شامل استراتژی هایی برای رفع مشکلات خواب است، بهره مند شوند. یک پزشک یا روانپزشک می تواند به شناسایی منابعی برای کمک به بهبود خواب کمک کند که با برنامه درمانی فرد سازگار است.
حرف آخر
اگر در داشتن خواب با کیفیت مشکل دارید و یا با وجود ساعت خواب کافی باز هم در طول روز احساس خستگی میکنید، ممکن است از نوعی اختلال خواب رنج میبرید. همانطور که گفته شد خواب خوب بر بسیاری از جنبه های زندگی اثر گذار است و برای سلامت روانی و جسمانی شما ضروری است. مهم است که نوع اختلال خواب شما تشخیص داده شود و درمان شود.
واحد سلامت خواب و اختلالات خواب انستیتو سلامت مغز دانا همزمان با واحد ارزیابی و تشخیص این مرکز در چارچوبی دانش بنیان و با همکاری و زیر نظر آزمایشگاه اختلالات رفتاری خواب دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به منظور ارزیابی، تشخیص و مداخلات در زمینه اختلالات خواب به ارائه خدمات می پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر واحد مربوطه را در سایت ما ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.