با بررسی های جدید در مورد تأثیر پری بیوتیک ها و پروبیوتیک ها بر افسردگی و علائم اضطراب، مشخص شده است که پروبیوتیک ها – چه به تنهایی و چه در ترکیب با پربیوتیک – ممکن است به کاهش علائم افسردگی فرد کمک کنند.
پروبیوتیک و پروبیوتیک ها هردو برای سلامتی انسان مهم هستند. با این حال، آنها نقش های مختلفی ایفا می کنند:
پروبیوتیک ها: باکتری های زنده مفید موجود در غذاها یا مکمل های خاص هستند. آنها می توانند مزایای سلامتی فراوانی را فراهم کنند.
پری بیوتیکها: این مواد از نوع کربوهیدرات (بیشتر فیبر) هستند که انسان نمی تواند هضم کند. باکتری های مفید در روده، این فیبر را مصرف می کنند.
باکتری های روده ای که به طور کلی به عنوان فلور روده یا میکروبیا روده شناخته می شوند، بسیاری از عملکردهای مهم را در بدن انجام می دهند. مصرف مقادیر متعادل پروبیوتیک و پری بیوتیک می تواند تعادل باکتریهای مفید بدن را فراهم کند که سلامت بدن را به دنبال دارد.
افسردگی و محور روده-مغز
طبق اعلام موسسه ملی بهداشت روان، افسردگی نوعی اختلال خلقی است که حداقل 2 هفته ادامه دارد و می تواند طیف وسیعی از علائم را به همراه داشته باشد. این موارد می تواند شامل احساس غم، عصبانیت، تحریک پذیری، احساس بی ارزش بودن، گناهکار بودن یا درماندگی باشد. برخی از افراد ممکن است حتی احساس سرگرمی داشته و نسبت به فعالیتها بی علاقه باشند، احساس خستگی می کنند، تمرکز آن ها کاهش می یابد، در خوابیدن مشکل دارند یا حتی خودکشی می کنند.
حدود 7٪ از کل بزرگسالان در ایالات متحده حداقل یک افسردگی عمده در یک سال گذشته را گزارش کرده اند.
درمان افسردگی معمولاً شامل داروها، صحبت درمانی یا ترکیبی از هر دو است.
عوامل مختلفی اعم از بیولوژیکی، ژنتیکی، محیطی یا روانشناختی می توانند موجب افسردگی شوند. اغلب، ترکیبی از این موارد احتمالاً نقش دارند.
طبق تحقیقات اخیر، یکی از عواملی که ممکن است به افسردگی و مشکلات سلامت روان کمک کند، به طور کلی، محور روده-مغز است.
محور روده و مغز رابطه بین میکروبیوم روده فرد – میکروارگانیسم هایی که در روده فرد زندگی می کنند – و سیستم عصبی مرکزی آنها (CNS) که شامل مغز و نخاع است را توصیف می کند.
سیگنال ها می توانند بین میکروبیوم روده شخص و مرکز عصبی CNS آنها رد وبدل شوند، و عملکرد هر دو را تحت تأثیر قرار دهند.
در نتیجه، متخصصان گمان می کنند که سلامت میکروبیوم روده ممکن است اختلالات مرکز عصبی CNS از جمله برخی از اختلالات سلامت روان را تحت تأثیر قرار دهد.
دو عامل مهم در حفظ سلامتی میکروبیوم روده، پری بیوتیک ها و پروبیوتیک ها هستند.
براساس گفته مرکز ملی سلامت، پروبیوتیک ها حاوی میکروارگانیسم های زنده هستند که به میکروبیوم یک فرد کمک می کنند، در حالی که prebiotics به حفظ سلامتی این میکروارگانیسم ها کمک می کنند.
افراد معمولاً می توانند پروبیوتیک ها را در غذاهای تخمیر شده یا ماست بیابند. پربیوتیک ها در مقادیر کم در گیاهان مختلف وجود دارند و برای داشتن اثر بالینی قابل توجه و اندازه گیری نیاز به ترکیب دارند.
در همین زمینه، نویسندگان مقاله مروری می خواستند شواهد حاصل از تحقیقات کنونی در مورد مزایای احتمالی استفاده از پروبیوتیک و پری بیوتیک ها را برای کاهش علائم افسردگی و اضطراب مشاهده کنند.
بررسی شواهد
برای انجام بررسی خود، نویسندگان به جستجوی مطالعات مربوط که بین سالهای 2003 و 2019 منتشر شده است، پرداختند.
مطالعات لازم برای مشارکت کنندگان انسانی که 18 سال و بالاتر سن داشتند، از نظر بالینی از اضطراب یا افسردگی رنج می بردند، انجام شد. آن ها مداخله پری بیوتیک یا پروبیوتیک در رژیم غذایی دریافت کرده بودند. این معیارها هفت مطالعه برای بررسی باقی گذاشت.
پروبیوتیک ها مفید هستند
نویسندگان دریافتند که اگرچه مطالعات با یکدیگر تفاوت چشمگیری دارند و مقایسه آنها به طور مستقیم دشوار است، اما همه آنها به روشنی یک مزیت مثبت از مداخله پروبیوتیکی رژیم غذایی را برای کاهش علائم افسردگی نشان دادند.
در کلیه مطالعات، از کپسولهایی که حاوی یکی یا چندین سویه پروبیوتیک هستند، استفاده شده است. دوزهای مختلف بین 2 تا 20 (CFU) متفاوت بود. مقدار 100 گرم (گرم) ماست، که به طور معمول حاوی 100 میلیون میکروب در گرم است، 10 میلیارد باکتری پروبیوتیک دارد. همین مقدار در 10 گرم کیمچی موجود است، که به طور معمول حاوی حدود 1 میلیارد میکروب در هر گرم است.
این هفت مطالعه به 12 سویه مختلف باکتری از دسته Firmicutes و Actinobacteria (یا فیلا) پروبیوتیک ها پرداخته است. این قرص ها شامل گونه های مختلفی از لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم ها بودند. یازده از 12 سویه باکتریها با پیشرفت در اندازه گیری افسردگی، چه به تنهایی و چه در ترکیب با سایر باکتری های پروبیوتیکی، همراه بودند.
L. plantarum 299v تنها پروبیوتیک آزمایش شده بود که هیچ تاثیری بر نمرات افسردگی نشان نداد، اما بر آزمایش های شناخت تأثیر گذاشت. این گونه باکتری در کیمچی (یک خوراک تخمیر شده سنتی، کره‌ای که از سبزیجات و ادویه‌جات گوناگون تشکیل شده است) رایج است.
با این حال، شواهد اولیه امیدوارکننده به نظر می رسد و روشن می کند که تحقیقات آینده با هدف بررسی رابطه بین میکروبیوم روده و مباحث بهداشت روان، ممکن است با ارزش باشد.
این خصوصاً با توجه به اینکه شواهدی مبنی بر حفظ سلامتی میکروبیوم روده وجود دارد، می تواند باعث بهبود مشکلات سلامتی شود که اغلب همراه با افسردگی است، مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS).
نویسندگان خاطرنشان کردند: اگر پروبیوتیک ها به طور بالقوه می توانند علائم افسردگی فرد را بهبود ببخشند و همچنین شرایط همراهی که باعث ایجاد پریشانی در آنها می شود، به طور بالقوه می توانند تأثیر مفیدی بر سلامت روان فرد داشته باشند.
با این وجود، بر اساس شواهد موجود، نویسندگان نتیجه می گیرند که مداخله پربیوتیک و پروبیوتیک به تنهایی یا ترکیبی “ممکن است پیشرفت کمی قابل اندازه گیری در پارامترهای مربوط به افسردگی را ارائه دهد.”
برای اطلاعات بیشتربه موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
Medical News Today
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.