07136476172 - 09172030360 [email protected]

ارتباط روده با مغز در سندرم روده تحریک پذیر(IBS)

توسط | اسفند 23, 1400 | سلامت مغز

اختلال در ارتباط بین مغز و روده ممکن است یک عامل کمک کننده در سندرم روده تحریک پذیر (IBS) باشد.
درک IBS خیلی ساده نیست و محققان به دنبال سیستم‌های ارتباطی پیچیده‌ای هستند که روده را به مغز متصل می‌کنند تا سعی کنند IBS را درک کنند.

ارتباط بین تمام اعضای بدن ما از طریق انتقال اطلاعات از اعصاب صورت می گیرد.

این ارتباط در مسیرهای زیر رخ می دهد:

سیستم عصبی مرکزی (CNS):
مغز و نخاع
سیستم عصبی محیطی (PNS):
مسیرهای عصبی که فراتر از مغز و نخاع هستند.
سیستم عصبی محیطی به دو بخش تقسیم می شود:
سوماتیک: مسئول کنترل ارادی عضلات و واکنش به احساسات خارجی است.
خودمختار: مسئول پاسخ های حرکتی و حسی اندام های داخلی ما (احشاء) می باشد.

سیستم عصبی روده

سیستم عصبی روده (ENS) بخشی از سیستم عصبی خودمختار است که وظیفه تنظیم فرآیند هضم را بر عهده دارد. ENS تحرک(حرکت ماهیچه ها)، ترشح مایعات و جریان خون را مدیریت می کند. اختلال عملکرد سیستم روده یک عامل اصلی در بروز IBS است

ارتباطات مغز و روده

وقتی صحبت از مغز و دستگاه گوارش به میان می آید، ارتباطاتشان مانند یک خیابان دو طرفه است. چندین مسیر، مغز و روده را با اطلاعاتی که به طور مداوم به جلو و عقب جریان می‌یابند، پیوند می‌دهند. این ارتباط نزدیک به وضوح در پاسخ ما به استرس (تهدید درک شده) دیده میشود، که نشان می دهد این شبکه ارتباطی برای بقای ما بسیار مهم است.
محققان در حال یافتن شواهدی هستند مبنی بر اینکه اختلال عملکرد در این مسیرهای بالا رو و پایین رو ممکن است به درد شکم، یبوست و/یا اسهال که از علائم IBS هستند کمک کند. اعصاب در روده که حساسیت بیش از حد را تجربه می کنند می توانند تغییراتی در مغز ایجاد کنند.
افکار، احساسات و فعال شدن بخش‌هایی از مغز که با اضطراب یا برانگیختگی مرتبط هستند، می‌توانند واکنش‌های بیش از حد روده را تحریک کنند. همچنین ممکن است در امتداد بسیاری از مسیرهای مختلف که مغز و روده به هم وصل می شود، یک نقص در کار مشاهده شود. اختلال در سیستم ارتباطی مغز و روده در توانایی بدن برای حفظ هموستاز اختلال ایجاد می کند، حالتی که در آن همه سیستم ها به آرامی کار می کنند.

نقش سروتونین

وسیله ای که از طریق آن یک سلول عصبی با دیگری ارتباط برقرار می کند از طریق مواد شیمیایی به نام انتقال دهنده های عصبی است. یک انتقال دهنده عصبی بسیار مهم برای عملکرد دستگاه گوارش سروتونین (5-HT) است. تخمین زده می شود که تا 95 درصد ازسروتونین موجود در بدن انسان در دستگاه گوارش یافت می شود. سروتونین به عنوان یک بخش حیاتی از سیستم ارتباطی بین مغز و روده در نظر گرفته می شود. به نظر می رسد سروتونین نقشی در تحرک، حساسیت و ترشح مایعات دارد.
تفاوت هایی در سطح سروتونین بین بیماران مبتلا به اسهال در مقایسه با بیماران مبتلا به یبوست مشاهده شده است. در یک مطالعه تحقیقاتی، بیماران مبتلا به اسهال سطح سروتونین خونشان بعد از غذا بالاتر از حد طبیعی بود. در حالی که بیمارانی که از یبوست رنج می بردند سطوح سروتونین کمتر از حد طبیعی داشتند. یا با هدف قرار دادن مکان های گیرنده خاص (5-HT3 و 5-HT4) برای درمان IBS، سطح سروتونین کاهش می یابد. چندین داروی جدید در این دسته برای درمان IBS-D و IBS-C وجود دارد.
در تحقیقات جدیدتر پیرامون IBS، تمرکز بر دسته ای از پروتئین ها به نام انتقال دهنده های بازجذب سروتونین (SERTs) است. SERT ها مسئول حذف سروتونین پس از آزاد شدن آن هستند. نشانه هایی وجود دارد که در فعالیت SERT زمانی که IBS یا التهاب وجود دارد،تفاوت هایی وجود دارد. یک ایده این است که بیش از حد سروتونین در روند هموستاز اختلال ایجاد می کند. بنابراین از عملکردطبیعی سیستم گوارش جلوگیری می کند.

چرا استرس علائم IBS را بدتر می کند؟

احتمالاً به طور مستقیم رابطه بین IBS و استرس را تجربه کرده اید. این موضوع ارتباط زیادی با نحوه واکنش بدن ما به تغییرات داخلی یا خارجی دارد. به نظر می رسد این پاسخ استرس، که به عنوان پاسخ جنگ یا گریز نیز شناخته می شود، به گونه ای ایجاد شده است که به ما امکان می دهد به موقعیت های تهدید کننده زندگی به گونه ای واکنش نشان دهیم که شانس بقای ما را به حداکثر برساند.

پاسخ به استرس یک فرآیند پیچیده است. استرس سیستم عصبی و غدد درون ریز ما را درگیر می کند و تغییرات در انواع فرآیندهای بدن از جمله فشار خون، ضربان قلب، تنش عضلانی و عملکرد روده را تحریک می کند. این تغییرات در عملکرد روده است که پاسخ استرس و IBS را با هم گره می زند

ارتباط مغز و روده در استرس

در پاسخ به یک عامل استرس زای درک شده (خارجی یا داخلی)، بخش های مختلف مغز شروع به برقراری ارتباط با یکدیگر می کنند. از جمله قشر حسی، تالاموس و ساقه مغز. این فرآیند سپس واکنشی را در دو مسیر اصلی بدن آغاز می کند. اولی محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال است که منجر به افزایش ترشحات هورمونی به ویژه هورمون کورتیزول می شود.

مسیر دوم سیستم عصبی خودمختار است. که آدرنالین (اپی نفرین) و نورآدرنالین (نوراپی نفرین) ترشح می کند. و باعث تغییرات قلبی عروقی، عضلانی و دستگاه گوارش می شود. دو مسیر ذکر شده مستقیماً بر شبکه اعصاب موجود در روده تأثیر می گذارد.

این فرآیند، که با یک عامل استرس زا درک شده، به دنبال پاسخ مغز، و در نتیجه تحریک در امتداد دو مسیر به سمت روده شروع می شود، اهمیت نگاه کردن به پاسخ استرس در تلاش برای درک اختلال عملکردی که به عنوان علائم IBS بروز پیدا میکند را مشخص میکند.

(این مقاله هم شاید برایتان جالب باشد: پیوندهای ژنتیکی بین IBS و اختلالات سلامت روان)

تغییرات فیزیکی در پاسخ به استرس

پاسخ استرس باعث ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی زیر می شود:

ضربان قلب افزایش می یابد
افزایش تنفس
افزایش تنش عضلانی
مهار سیستم ایمنی
تاخیر در تخلیه معده
افزایش سرعت انقباضات روده بزرگ
شل شدن عضلات مثانه

نقش فاکتور آزاد کننده کورتیکوتروپین (CRF)

در تلاش برای یافتن درمان‌های مؤثر برای علائم IBS، محققان در حال بررسی مواد مختلفی هستند که در طی پاسخ استرس آزاد می‌شوند. یکی از موادی که به نظر می رسد اهمیت عمده ای در پاسخ به استرس داشته باشد، فاکتور آزاد کننده کورتیکوتروپین (CRF) است.

CRF خانواده ای از پپتیدها (مولکول هایی که اسیدهای آمینه را به هم متصل می کنند) است که هم در مغز و هم در روده یافت می شود. در مغز، گیرنده های CRF در نواحی مربوط به هضم، احساسات و سیستم عصبی خودمختار یافت می شوند. در روده، CRF در روده بزرگ عمل می کند تا ترشح مخاطی و آب را افزایش دهد، بر سرعت انقباضات روده بزرگ (تحرک) تأثیر می گذارد و به نظر می رسد که با تجربه درد شکم مرتبط باشد.

امید است که درک بهتر نقش CRF منجر به اصلاحات در توسعه داروهایی شود که علائم IBS را هدف قرار می دهند.

شما برای بهبود سندرم روده تحریک پذیرتان چه کار میتوانید بکنید؟

چگونه می توانید دانش جدید خود را به مدیریت بهتر IBS خود تبدیل کنید؟ بدیهی است که شما این قدرت را ندارید که مستقیماً بر سطح سروتونین خود تأثیر بگذارید. با این حال، دو حوزه وجود دارد که اعمال شما تأثیر مستقیمی بر سیستم ارتباطی بین مغز و روده دارد.
از طریق استفاده از تمرینات تمدد اعصاب، می توانید فعالانه برای خاموش کردن پاسخ استرس، که در آن تغییرات روده در پاسخ به افکار و احساسات ایجاد می شود، کار کنید. شما همچنین می توانید به رفلکس معده خود توجه کنید. که در آن انقباضات روده بزرگ با خوردن یک وعده غذایی سنگین یا غذاهای چرب تحریک می شود. پس میتوانید بر انتخاب های غذایی خود دقت بیشتری داشته باشید. برای اسهال، بهتر است وعده‌های غذایی سبک تر مصرف شود، در حالی که برای یبوست، یک وعده غذایی سنگین برای تحریک حرکت روده ترجیح داده می‌شود.
درک این موضوع که مشکلات IBS فراتر از داشتن “معده حساس” است، می تواند به شما کمک کند تا استراتژی های مختلفی برای رسیدگی به این موارد کسب کنید.

منابع

  1. Food Forum; Food and Nutrition Board; Institute of Medicine. Relationships among the brain, the digestive system, and eating behavior: workshop summary. Washington (DC): National Academies Press (US); 2015.
  2. Cleveland Clinic. How to manage irritable bowel syndrome with your brain.
  3. Terry N, Margolis KG. Serotonergic mechanisms regulating the GI tract: experimental evidence and therapeutic relevance. Handb Exp Pharmacol. 2017;239:319–342. doi:10.1007/164_2016_103
  4. Camilleri M. Serotonin in the gastrointestinal tract. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2009;16(1):53–59. doi:10.1097/med.0b013e32831e9c8e
  5. Jin DC, Cao HL, Xu MQ, et al. Regulation of the serotonin transporter in the pathogenesis of irritable bowel syndrome. World J Gastroenterol. 2016;22(36):8137–8148. doi:10.3748/wjg.v22.i36.8137
  6. Saha L. Irritable bowel syndrome: pathogenesis, diagnosis, treatment, and evidence-based medicine. World J Gastroenterol. 2014;20(22):6759–6773. doi:10.3748/wjg.v20.i22.6759
  7. Qin HY, Cheng CW, Tang XD, Bian ZX. Impact of psychological stress on irritable bowel syndrome. World J Gastroenterol. 2014;20(39):14126-31. doi:10.3748/wjg.v20.i39.14126
  8. Beurel E, Nemeroff CB. Interaction of stress, corticotropin-releasing factor, arginine vasopressin and behaviour. Curr Top Behav Neurosci. 2014;18:67-80. doi:10.1007/7854_2014_306
1/5 - (1 امتیاز)