مغز ظرفیت بسیار زیادی برای انطباق با محیط خود دارد. این توانایی برای یادگیری مداوم و شکل گیری خاطرات جدید به لطف قابلیت انعطاف پذیری ، به عنوان انعطاف پذیری مغز شناخته می شود.
یکی از مهمترین مکانیسم های موجود در پس انعطاف پذیری مغز ، تغییر در ساختار و عملکرد سیناپس ها ، نقاط تماس بین
سلول های عصبی است که در آن ارتباط اتفاق می افتد.
این مکان های تماس سیناپسی از طریق برجستگی میکروسکوپی در شاخه های سلول های عصبی ، به نام شاخه های دندریتیک رخ می دهد. شاخه های دندریتیک بسیار پویا هستند ، در پاسخ به محرک ها شکل و اندازه خود را تغییر می دهند.
مطالعات قبلی نشان داده است که تغییر در انعطاف پذیری سیناپسی در مدل های مختلف حیوانی بیماری های مغزی رخ می دهد. با این حال ، هنوز مشخص نیست که آیا سلول های عصبی قشر مغز انسان انعطاف پذیری سیناپسی را شبیه به مغز جوندگان بیان می کنند.
اخیراً ، یک مشتق از ویتامین A با انعطاف پذیری سیناپسی مرتبط شده است. علاوه بر این ، چندین مطالعه اثرات این مشتق را در بیماران مبتلا به اختلالات شناختی ، از جمله بیماری آلزایمر ، سندرم X شکننده و افسردگی ارزیابی کرده اند.
با این حال ، هیچ مدرک تجربی مستقیمی برای انعطاف پذیری سیناپسی در قشر مغز انسان بالغ مربوط به سیگنالینگ و متابولیسم ویتامین A وجود ندارد.
یک پژوهش
برای بررسی این موضوع ، لنز و همکاران از برشهای قشر انسانی تهیه شده از برداشتهای جراحی مغز و اعصاب استفاده کرده و آنها را با محلول اسید رتینوئیک مشتق از ویتامین A به مدت 6-10 ساعت تحت درمان قرار دادند. لنز و همکاران از تکنیک های مختلفی استفاده کرده است.
این آزمایشات نشان داد که مشتق ویتامین A باعث ارتقا قابلیت انعطاف پذیری سیناپسی در قشر انسان بالغ می شود. به طور خاص ، این باعث افزایش اندازه دندریتیک و تقویت توانایی آنها در انتقال سیگنال ها می شود. علاوه بر این ، لنز و همکاران متوجه شد که اندامک – ساختاری که در برخی از دندریتیک یافت می شود – هدف مشتقات ویتامین A بوده و موجب انعطاف سیناپسی می شود.
این یافته ها درک مسیرهایی را که از طریق آنها مشتقات ویتامین A بر انعطاف پذیری سیناپسی تأثیر می گذارد ، پیش می برد ، که ممکن است به توسعه استراتژی های درمانی جدید برای بیماری های مغزی کمک کند. به طور کلی ، نتایج به شناسایی مکانیسم های اصلی انعطاف پذیری سیناپسی در مغز انسان بالغ کمک می کند.
سید مهدی ساداتی هستم. عاشق مغز! داروساز و دانشجوی دکترای تخصصی علوم اعصاب. عضو تیم مرکز سلامت مغز دانا! از علاقه هام شناسوندن کارایی های هیجان انگیز مغز به زبان ساده به آدمهاست! جست و جو می کنم در افسردگی، داروهای موثر بر مغز و سایر بیماری های حوزه ی روان و البته نوروپلاستیسیتی!