دقیقاً هیپنوتیزم چیست؟ در حالی که تعاریف می تواند متفاوت باشد، انجمن روانشناسی آمریکا هیپنوتیزم را تعامل هماهنگی توصیف می کند که در آن شرکت کننده به پیشنهادات هیپنوتیزم کننده پاسخ می دهد.
هیپنوتیزم از نظر بالینی به اثبات رسیده است که دارای مزایای پزشکی و درمانی است که مهمترین آنها در کاهش درد و اضطراب است. حتی گفته شده است که هیپنوتیزم می تواند علائم زوال عقل را کاهش دهد.
هیپنوتیزم چگونه کار می کند؟
وقتی کلمه هیپنوتیزم را می شنوید، چه چیزی به ذهن شما خطور می کند؟ اگر شما مانند بسیاری از افراد هستید، این کلمه ممکن است تصویر یک شخص شرور را ایجاد کند که با چرخاندن یک ساعت جیبی به جلو و عقب حالت هیپنوتیزم ایجاد می کند.
در واقعیت، هیپنوتیزم شباهت چندانی با این تصور کلیشه ای ندارد. به گفته روانشناس جان کیلستروم، “فرد هیپنوتیزم کننده فرد را هیپنوتیزم نمی کند. بلکه هیپنوتیزم کننده به عنوان نوعی مربی یا مدرس عمل می کند که وظیفه آن کمک به فرد در هیپنوتیزم است.”
در حالی که هیپنوتیزم اغلب به عنوان یک حالت خلسه مانند خواب توصیف می شود، بهتر است به عنوان حالتی توصیف شود که با توجه متمرکز، افزایش قدرت تخیلات واضح همراه باشد. افراد در حالت هیپنوتیزم ممکن است در حالت خواب به نظر برسند، اما در واقعیت، آنها در حالت آگاهی بیش از حد قرار دارند.
در روانشناسی، گاهی اوقات هیپنوتیزم با عنوان هیپنوتیزم درمانی گفته می شود و برای تعدادی از اهداف از جمله کاهش اضطراب و بهبود درد مورد استفاده قرار گرفته است. هیپنوتیزم معمولاً توسط یک متخصص آموزش دیده انجام می شود که از تجسم و تکرار کلامی برای القاء وضعیت هیپنوتیزم استفاده می کند.
هیپنوتیزم چه تاثیری دارد؟
تجربه خواب هیپنوتیزم می تواند به طور چشمگیری در افراد مختلف متفاوت باشد. برخی از افراد هیپنوتیزم شده احساس می کنند که در حالت هیپنوتیزم احساس جدا شدن یا آرامش شدید میکنند، درحالیکه برخی دیگر حتی احساس می کنند که اعمال آنها خارج از اراده آگاهانه آنها اتفاق می افتد. افراد دیگر ممکن است کاملاً آگاه و قادر به انجام گفتگوها در حالی که تحت هیپنوتیزم هستند، باشند.
آزمایش های ارنست هیلگارد محقق نشان داد که چگونه می توان از هیپنوتیزم برای تغییر در حواس استفاده کرد. پس از راهنمایی به فرد هیپنوتیزم برای احساس درد در بازوی خود، بازوی شرکت کننده در آن زمان در آب یخ قرار گرفت. در حالی که افراد غیر هیپنوتیزم مجبور بودند پس از چند ثانیه به دلیل درد، بازوی خود را از آب خارج کنند، افراد هیپنوتیزم شده قادر بودند بازوهای خود را برای مدت چند دقیقه در آب یخ زده نگه دارند بدون اینکه درد را حس کنند.
کاربردهای هیپنوتیزم
موارد زیر فقط چند مورد از کاربردهای هیپنوتیزم است که از طریق تحقیقات نشان داده شده اند:
درمان شرایط درد مزمن مانند آرتریت روماتوئید
درمان و کاهش درد هنگام زایمان
کاهش علائم زوال عقل
هیپنوتیزم درمانی، ممکن است برای برخی از علائم اختلال بیش فعالی مفید باشد
کاهش تهوع و استفراغ در بیماران سرطانی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند
کنترل درد در طی مراحل دندانپزشکی
از بین بردن یا کاهش شرایط پوستی از جمله زگیل و پسوریازیس
کاهش علائم مرتبط با سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
بنابراین چرا ممکن است شخصی تصمیم بگیرد که هیپنوتیزم را امتحان کند؟ در بعضی موارد، افراد ممکن است به دنبال هیپنوتیزم برای کمک به مقابله با درد مزمن یا کاهش درد و اضطراب ناشی از اقدامات پزشکی مانند جراحی یا زایمان باشند.
همچنین از هیپنوتیزم برای کمک به افراد در تغییر رفتارهایی مانند ترک سیگار، کاهش وزن یا جلوگیری از خیس شدن در رختخواب استفاده شده است.
آیا می توان هیپنوتیزم شد؟
در حالی که بسیاری از مردم فکر می کنند که نمی توانند هیپنوتیزم شوند، تحقیقات نشان داده است که تعداد زیادی از افراد قابلیت هیپنوتیزم شدن را دارند.
پانزده درصد افراد نسبت به هیپنوتیزم بسیار پاسخگو هستند.
کودکان زمینه بیشتری برای پاسخگویی به هیپنوتیزم دارند.
تقریباً ده درصد از بزرگسالان هیپنوتیزم را دشوار یا غیرممکن می دانند.
افرادی که می توانند به راحتی در خیالات جذب شوند، بسیار پاسخگوی هیپنوتیزم هستند.
اگر به هیپنوتیزم علاقه دارید، مهم است که به یاد داشته باشید که با یک ذهن باز به تجربه نزدیک شوید. تحقیقات نشان داده است افرادی که به هیپنوتیزم دید مثبت دارند، تمایل به پاسخ دادن بهتر دارند.
نظریه های هیپنوتیزم
یکی از معروف ترین نظریه ها، تئوری جداسازی هیپنوتیزم هیلگارد است. طبق گفته های هیلگارد، افراد در حالت هیپنوتیزم یک “آگاهی شکافته” را تجربه می کنند که در آن دو جریان مختلف از فعالیت های ذهنی وجود دارد.
در حالی که یک جریان هوشیاری به پیشنهادات هیپنوتیزم پاسخ می دهد، جریان جدا شده دیگری اطلاعات خارج از آگاهی و هوشیاری فرد هیپنوتیزم شده را پردازش می کند.
سوء تفاهمات در مورد هیپنوتیزم
سوء تفاهم در مورد موضوع هیپنوتیزم رایج است.
1: وقتی از خواب هیپنوتیزم بیدار می شوید، چیزی را که هنگام هیپنوتیزم اتفاق افتاده، به یاد نمی آورید.
در حالی که فراموشی ممکن است در موارد بسیار نادر اتفاق بیفتد، مردم به طور کلی همه چیزهایی که در هنگام هیپنوتیزم اتفاق می افتد را به خاطر می آورند. با این حال، هیپنوتیزم می تواند تأثیر قابل توجهی در حافظه داشته باشد. فراموشی پس از هیپنوتیزم می تواند فرد را به فراموش کردن مواردی که قبل یا در حین هیپنوتیزم اتفاق افتاده اند سوق دهد. اما، این اثر به طور کلی محدود و موقتی است.
2: هیپنوتیزم می تواند به افراد کمک کند جزئیات دقیق جنایتی را که در آن شاهد بوده اند به خاطر بسپارند.
در حالی که می توان از هیپنوتیزم برای تقویت حافظه استفاده کرد، اما این اثرات، به طرز چشمگیری اغراق شده است. تحقیقات نشان داده است که هیپنوتیزم منجر به تقویت یا دقت قابل توجهی در به یادآویری خاطره نمی شود و هیپنوتیزم در واقع می تواند منجر به خاطرات کاذب یا تحریف شده نیز شود.
3: می توانید در برابر خواست خود هیپنوتیزم شوید.
با وجود داستانهایی درباره اینکه افراد بدون رضایت آنها هیپنوتیزم می شوند، هیپنوتیزم مستلزم مشارکت تمایل داوطلبانه از جانب بیمار است.
4: در حالی که تحت هیپنوتیزم هستید، هیپنوتیزم کنترل کامل عملکرد شما را دارد.
در حالی که افراد اغلب احساس می کنند که اعمال آنها تحت هیپنوتیزم بدون تأثیر اراده آنها اتفاق می افتد، یک هیپنوتیزم نمی تواند باعث شود شما اقداماتی را خلاف خواسته های خود انجام دهید.
5: هیپنوتیزم می تواند شما را فوق العاده قوی، سریع کند و یا به شما استعداد ورزشی ببخشد.
در حالی که می توان از هیپنوتیزم برای افزایش عملکرد استفاده کرد، نمی تواند باعث شود افراد توانایی های بدنی موجود خود را قوی تر یا کنند.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
VeryWellMind
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.