آسیب به اعصاب در سیستم عصبی مرکزی یا محیطی می تواند باعث درد نوروپاتی شود. می تواند یک احساس تیز، سوزش یا بی حسی و گزگز باشد. دیابت، سرطان و سایر بیماری ها می توانند به اعصاب آسیب برسانند.
آسیب یا بیماری می تواند به رشته های عصبی آسیب برساند و سیگنال های درد که اعصاب به سایر قسمت های بدن ارسال و دریافت دارند را مختل کند.
آسیب عصبی می تواند سیگنال های موجود را تحریف کند، سیگنال های جدیدی ایجاد کند یا از انتقال سیگنال های معمول جلوگیری کند. همچنین، گاهی اوقات می تواند سیگنال های بدون درد را دردناک کند. این مشکلات می توانند علائم دردناکی را ایجاد کنند که می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
آسیب به سیستم عصبی بر حواس تأثیر می گذارد، بنابراین افراد ممکن است تغییراتی در نحوه تجربه لمس، دما، حرکت و فشار داشته باشند.
این مقاله به علل، انواع و علائم درد نوروپاتی و همچنین برخی از گزینه های درمانی می پردازد.
علل نوروپاتی
یک فرد مبتلا به نوروپاتی محیطی ممکن است درد را در انتهای بدن تجربه کند.
بیماری های مختلف می تواند باعث آسیب به اعصاب شود و منجر به درد نوروپاتیک شود. شامل:
- دیابت
- سرطان و درمان سرطان، مانند شیمی درمانی
- بیماری های عصبی، مانند مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- بیماری پارکینسون
- سکته
- زونا
- اچ‌آی‌وی
- بیماری هانسن (جذام)
- سندرم گیلن باره
- بیماری عروق خونی
- ناهنجاری های عروقی
- شرایط خود ایمنی
آسیب می تواند باعث آسیب بافتی و عصبی شود یا فشار بیش از حد بر اعصاب وارد کند. این ممکن است در حین جراحی یا در نتیجه یک تصادف جدی، مانند حادثه ای که منجر به آسیب نخاع شود، رخ دهد.
برخی از عفونت‌ها، مانند زونا، گاهی اوقات می‌توانند به اعصاب آسیب رسانده و باعث درد نوروپاتیک شوند.
مصرف بیش از حد الکل نیز می تواند منجر به نوروپاتی شود. این ممکن است به دلیل الکل باشد که باعث کمبودهای تغذیه ای و آسیب سمی به اعصاب می شود.
گاهی اوقات، برخی داروها نیز می توانند باعث درد نوروپاتیک شوند.
با این حال، در برخی موارد، ممکن است دلیل واضحی برای درد نوروپاتیک وجود نداشته باشد.
انواع دردهای نوروپاتی
انواع مختلفی از نوروپاتی وجود دارد که بر اعصاب و قسمت های مختلف بدن تأثیر می گذارد.
آسیب به یک عصب، مونو نوروپاتی نامیده می شود، در حالی که آسیب به دو یا چند عصب در نواحی مختلف مونو نوروپاتی متعدد نامیده می شود.
در بیشتر موارد، به بسیاری از اعصاب آسیب وارد می شود که به آن پلی نوروپاتی می گویند.
بخش‌های زیر به انواع مختلف نوروپاتی می‌پردازند و توضیح می‌دهند که روی کدام قسمت‌های بدن تأثیر می‌گذارند.
نوروپاتی محیطی
نوروپاتی محیطی نوعی آسیب عصبی است که بر سیستم عصبی محیطی تأثیر می گذارد. سیستم عصبی محیطی سیگنال هایی را بین سیستم عصبی مرکزی و بقیه بدن ارسال می کند.
نوروپاتی محیطی می تواند اندام های بدن را تحت تاثیر قرار دهد، از جمله:
- پاها
- بازوها
- دست ها
نوروپاتی اتونومیک
نوروپاتی اتونومیک بر اعصابی تأثیر می گذارد که اندام های داخلی را کنترل می کنند و عملکردهای اساسی مانند تنفس و هضم را تنظیم می کنند.
نوروپاتی اتونومیک می تواند باعث ایجاد طیفی از مشکلات شود که می تواند بر قلب، فشار خون و سیستم گوارشی تأثیر بگذارد.
نوروپاتی کانونی
نوروپاتی کانونی معمولاً آسیب به یک عصب در یکی از مکان‌های زیر در بدن است:
- سر
- دست
- بالاتنه
- پا
فلج بل یک نوع نوروپاتی کانونی است. این وضعیت باعث ضعف یا فلج ناگهانی در یک طرف صورت می شود.
نوروپاتی کانونی همچنین می تواند باعث دوبینی و ضعف یا درد ناگهانی در جلوی ران و سایر نواحی بدن شود.
نوروپاتی پروگزیمال
نوع نادر آسیب عصبی نوروپاتی پروگزیمال است. این نوع آسیب عصبی معمولاً فقط در یک طرف بدن است و می تواند روی باسن یا ران تأثیر بگذارد.
نوروپاتی پروگزیمال می تواند باعث درد شدید و مشکل در حرکت و همچنین کاهش وزن و عضله شود.
نوروپاتی دیابتی
دیابت باعث افزایش قند خون در بدن می شود. با گذشت زمان، این می تواند به رگ های خونی که اکسیژن و مواد مغذی حیاتی را به اعصاب می رسانند، آسیب برساند.
کاهش اکسیژن و مواد مغذی عملکرد اعصاب را به طور معمول دشوار می کند.
نوروپاتی دیابتی می تواند شامل هر یک از انواع نوروپاتی فوق باشد، اما تا 50٪ از افراد مبتلا به دیابت دارای نوروپاتی محیطی هستند.
مونو نوروپاتی فشاری
مونو نوروپاتی فشاری به آسیب یک عصب منفرد در اثر آسیب فشاری یا بیماری عروق خونی اشاره دارد. باریک شدن رگ های خونی می تواند جریان خون به اعصاب را محدود کند و بر عملکرد آنها تأثیر بگذارد.
آسیب یا فشار مکرر می تواند باعث فشرده شدن اعصاب در هنگام عبور آنها از مفصل یا از طریق یک راه تنگ در بدن شود.
سندرم تونل کارپال، که به فشرده شدن عصب مدیان در مچ دست اشاره دارد، شایع ترین نمونه است.
افراد ممکن است احساس سوزن سوزن شدن، بی حسی یا تورم در انگشتان خود را داشته باشند، به ویژه هنگام استفاده از دست ها یا خواب شبانه.
سندرم اندام فانتوم یا شبح
سندرم اندام فانتوم نوعی درد عصبی است. افراد ممکن است در اندام از دست رفته احساس سوزن سوزن شدن یا درد داشته باشند. تقریباً 80 درصد از افرادی که تحت عمل قطع عضو قرار گرفته‌اند، اسن سندروم را تجربه می کنند.
سیگنال های به هم ریخته از مغز و نخاع ممکن است علت سندرم اندام فانتوم باشد.
علائم اغلب در 6 ماه پس از جراحی کاهش می یابد، اما ممکن است برای سال ها ادامه یابد.
نورالژی سه قلو
فشردگی یا آسیب به عصب سه قلو در سر می تواند باعث نورالژی سه قلو شود. سکته مغزی، ام اس و جراحی صورت همگی می توانند باعث آسیب به عصب سه قلو شوند.
این نوع نوروپاتی می تواند باعث درد شدید در صورت شود. فعالیت های روزمره مانند مسواک زدن دندان ها و شستن صورت ممکن است باعث درد شود.
نورالژی پس از تبخال
نورالژی پس از هرپس (PHN) یکی از عوارض زونا است. نورالژی پس از هرپس یا PHN می تواند نواحی از بدن را که در آن بثورات زونا وجود دارد، تحت تاثیر قرار دهد.
حدود 10 تا 18 درصد از افراد مبتلا به زونا به PHN مبتلا می‌شوند و افراد مسن‌تر مبتلا به زونا بیشتر احتمال دارد آن را تجربه کنند.
رادیکولوپاتی توراسیک یا کمری
رادیکولوپاتی قفسه سینه یا کمر نوعی مونو نوروپاتی است که یک یا هر دو طرف قفسه سینه یا دیواره شکم را درگیر می کند.
افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بیشتر احتمال دارد این نوع نوروپاتی را تجربه کنند. آنها اغلب با گذشت زمان بهبود می یابند.
علائم نوروپاتی
برخی از علائم درد نوروپاتیک می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد شدید، که ممکن است مانند ضربان یا سوزش احساس شود
- احساسات برق گرفتگی
- بی حسی
- احساس سوزن سوزن شدن
- کاهش استفاده از حواس، مانند مشکل در سنجش دما
- پوستی که خالدار یا قرمز به نظر می رسد
- خارش
- تغییرات درد مرتبط با آب و هوا
درد نوروپاتیک همچنین می تواند باعث شود افراد نسبت به لمس بیش از حد حساس شوند. برای مثال، افراد ممکن است متوجه شوند که کوچکترین فشار یا اصطکاک ناشی از لباس یا لمس ملایم می تواند اعصاب را تشدید کند و باعث درد شود.
درد مزمن می تواند بر زندگی روزمره تأثیر بگذارد و بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد.
برخی از عوارض جانبی درد نوروپاتیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در خوابیدن، به دلیل درد
- افسردگی
- اضطراب
درمان نوروپاتی
برخی از علائم نوروپاتی به مرور زمان کاهش می یابد. درمان یا مدیریت علت زمینه ای ممکن است به تسکین علائم درد نوروپاتیک کمک کند.
افراد مبتلا به درد مزمن عصبی ممکن است به درمان برای تسکین علائم دردناک یا ناتوان کننده نیاز داشته باشند.
مصرف داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی معمولاً برای دردهای عصبی مؤثر نیست.
سایر داروهایی که ممکن است به تسکین درد عصبی کمک کنند عبارتند از:
- داروهای ضد صرع
- داروهای ضد افسردگی
- کرم کپسایسین
- پچ لیدوکائین
تحریک الکتریکی برای درمان نوروپاتی
پزشک همچنین ممکن است درمان با دستگاه تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) را پیشنهاد کند. دستگاه TENS یک تکانه الکتریکی کوچک را از طریق یک الکترود متصل به پوست به ناحیه درد منتقل می کند.
تکانه ممکن است اعصاب خاصی را تحریک کرده و سیگنال های درد را مسدود کند. این می تواند به آرامش عضلات و کاهش علائم دردناک کمک کند.
اگر دستگاه TENS موثر نباشد، ممکن است فرد بخواهد تحریک الکتریکی عصبی از راه پوست (PENS) را امتحان کند. PENS به روشی مشابه با TENS عمل می کند، اما یک متخصص در عوض از یک سوزن برای قرار دادن الکترود زیر پوست به جای روی آن استفاده می کند.
برخی افراد متوجه می شوند که طب سوزنی مقداری درد نوروپاتیک را تسکین می دهد. این ممکن است به تحریک سیستم عصبی و تحریک یک پاسخ درمانی برای کاهش درد کمک کند.
جراحی همچنین می‌تواند موارد شدید برخی از انواع آسیب‌های عصبی مانند مونو نوروپاتی فشاری را تسکین دهد.
روش درمانی میدان الکترومغناطیسی پالسی(PEMF) برای نوروپاتی دیابتی
درمان میدان الکترومغناطیسی پالسی (PEMF) چیست؟
PEMF مخفف Pulsed Electromagnetic Field است. دستگاه‌های PEMF امواج الکترومغناطیسی را در فرکانس‌های مختلف منتشر می‌کنند تا فرآیند بازیابی طبیعی بدن شما را در سطح سلولی تحریک و تشویق کنند.
با گذشت زمان سلول های بدن ما شروع به از دست دادن انرژی می کنند. کاهش انرژی سلول شما ریشه اختلال عملکرد سلولی است. با PEMF، می توانید به سلول های خود انرژی دهید و خطر اختلال عملکرد سلولی را کاهش دهید. تا زمانی که سلول های بدن شما سالم بمانند، بدن شما سالم می ماند.
PEMF به طور خاص چه تاثیری بر نوروپاتی دیابتی دارد؟
درد نوروپاتی، و به طور خاص نوروپاتی محیطی، از شلیک نابجای فیبرهای C بدون میلین با تجمع کانال های سدیم و کلسیم ناشی می شود. از آنجایی که PEMF به طور ایمن جریان های فرکانس پایینی را القا می کند که می تواند نورون ها را دپولاریزه، رپولاریزه و هیپرپلاریزه کند، این انرژی را هدایت میکند و در کف پا می تواند به طور بالقوه درد نوروپاتیک را تعدیل کند.
در مقایسه با سایر درمان های مرسوم، درمان PEMF ساده، ایمن و موثر است. اگر شما یا عزیزانتان از نوروپاتی دیابتی رنج می برید، باید درمان PEMF را در نظر بگیرید.
اگر به دنبال یک روش درمانی جدید برای افزودن به برنامه درمانیتان هستید، با انستیتو سلامت مغز تماس بگیرید، شما می توانید با متخصصین ما در مورد مزایای بالقوه درمان PEMF صحبت کنید. برای اطلاعات بیشتر به واحد مربوطه در سایت ما مراجعه کنید:
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.