عوارض دراز مدت سکته مغزی چیست؟ با هم بشنویم:
سکته مغزی زمانی رخ می دهد که لخته خون یا خونریزی در رگ خونی وجود داشته باشد که جریان خون به مغز را مسدود می کند. می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد و می تواند عوارض طولانی مدت ایجاد کند. بهبودی ممکن است اما به شدت سکته مغزی و سلامت کلی فرد بستگی دارد.
بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، سکته قابل درمان است و فرد می تواند اقدامات خاصی را برای کاهش خطر ابتلا به آن انجام دهد. با این حال، می تواند باعث ناتوانی دائمی در بزرگسالان شود.
برای آشنایی با اثرات دراز مدت سکته مغزی و اینکه بهبودی شامل چه مواردی می شود، ادامه مطلب را بخوانید.
اثرات فیزیکی طولانی مدت
سکته مغزی اثرات طولانی مدت فیزیکی مختلفی دارد. که شامل موارد زیر هستند.
فلج
فلج به از دست دادن حرکت ارادی ماهیچه اشاره دارد. معمولاً در سمتی از بدن که در مقابل سمتی از مغز که بر اثر سکته مغزی آسیب دیده رخ می دهد. بنابراین، فردی که سکته مغزی نیمکره چپ را تجربه کرده است، ممکن است حرکت عضلات سمت راست بدنش مختل شود.
توانبخشی و درمان می تواند حتی سال ها پس از سکته به بهبود حرکت کمک کند.
در برخی موارد، فلج می تواند شدید باشد. نمونه ای از فلج شدید سندرم قفل شدگی است، یک اختلال عصبی نادر که زمانی رخ می دهد که آسیبی در ساقه مغز ایجاد شود. این بیماری می تواند به دنبال یک سکته هموراژیک، که شامل آسیب مغزی ناشی از خونریزی در مغز است، یا سکته ایسکمیک، زمانی که بدن خون رسانی به مغز را متوقف می کند، ایجاد شود.
افراد مبتلا به سندرم قفل شدگی معمولاً از آنچه در اطرافشان اتفاق می افتد آگاه هستند اما نمی توانند صحبت کنند، حرکت کنند یا حالات صورت خود را نشان دهند. آنها فقط از طریق حرکات چشم یا پلک زدن می توانند ارتباط برقرار کنند.
از دست دادن حس
از دست دادن حس یکی دیگر از مشکلاتی است که فرد ممکن است پس از سکته مغزی با آن مواجه شود.
کسانی که از دست دادن حس را دارند ممکن است دیگر به لمس، درد یا دما حساس نباشند. همچنین ممکن است نتوانند تشخیص دهند که چه چیزی را در دست دارند. بی حسی اندام نیز شایع است.
مثال دیگری از اختلال حسی در افرادی که سکته کرده اند، کاهش کنترل روده است. افراد ممکن است در کنترل حرکات روده و رسیدن به موقع به دستشویی مشکل داشته باشند.
برخی از افراد نیز ممکن است تشخیص سندرم درد مزمن را دریافت کنند که ناشی از ضعف عضلانی است. این امر در افرادی که برای مدت طولانی مفاصل خود را حرکت نداده اند رایج است.
سردرد
بر اساس یک بررسی در سال 2018، سردردهای مداوم می تواند تا 23٪ از افرادی را که سکته مغزی ایسکمیک یا هموراژیک را تجربه کرده اند، تحت تاثیر قرار دهد.
سردرد مداوم در زنان و افراد مبتلا به موارد زیر شایع تر است:
- داشتن اختلال سردرد از قبل
- آپنه انسدادی خواب
- عدم تعادل اسکلتی عضلانی
یک بررسی در سال 2020 سردردهای پس از سکته را نوعی درد مزمن پس از سکته مغزی می داند.
اثرات عاطفی طولانی مدت و تغییرات شخصیتی
اختلالات عاطفی علائم رایج پس از سکته مغزی است که می تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
افسردگی
بسیاری از افراد پس از سکته دچار افسردگی می شوند. به دلیل آسیب مغزی، احتمال بروز افکار منفی در آنها بیشتر است. افسردگی همچنین ممکن است واکنشی به آسیب دائمی ناشی از سکته باشد.
افراد مبتلا به افسردگی پس از سکته ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- افکار خودکشی
- انرژی کاهش یافته
- تحریک پذیری
- بیخوابی
اضطراب
با توجه به گفته انجمن قلب آمریکا (AHA)، علائم اضطراب پس از سکته می تواند 2 تا 8 هفته پس از سکته مغزی ظاهر شود و در زنان شایع تر از مردان است.
یک مقاله منتشر شده در سال 2016 توضیح می دهد که افراد مبتلا به اضطراب پس از سکته مغزی معمولاً اضطراب و نگرانی شدید را تجربه می کنند. آنها همچنین ممکن است در کنترل علائم خود مشکل داشته باشند.
پزشکان ممکن است داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد اضطراب را برای درمان اضطراب پس از سکته تجویز کنند. با این حال، تحقیقات محدودی در مورد چگونگی مدیریت اضطراب پس از سکته مغزی وجود دارد.
اثرات شناختی بلند مدت
اثرات شناختی بلند مدت سکته مغزی شامل موارد زیر است.
زوال عقل
یک مطالعه قدیمیتر در سال 2014 اشاره میکند که از دست دادن حافظه پس از سکته مغزی شایع است و خطر ابتلا به زوال عقل در طی یکسال نیز زیاد است.
یک رابطه بین زوال عقل عروقی و سکته مغزی در نیمکره چپ وجود دارد که بر نحوه تفکر یا برنامه ریزی فرد تأثیر می گذارد.
مستقل بودن فرد مبتلا به زوال عقل عروقی می تواند دشوار باشد. با این حال، پزشکان ممکن است اقدامات زیر را برای کمک به مدیریت علائم پیشنهاد کنند:
- یادداشت برداری یا ایجاد لیست از کارها
- مشاوره با درمانگر
- شرکت در گروه های اجتماعی با افرادی که مشکل مشابهی دارند
آفازی یا زبان پریشی
آفازی یک اختلال زبانی است که در نتیجه آسیب به ناحیه خاصی در مغز که بیان زبان، خواندن و نوشتن را کنترل می کند، ایجاد می شود. ممکن است پس از سکته مغزی، آسیب سر، یا به دلیل تومور مغزی ایجاد شود.
زندگی بعد از سکته مغزی
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها یا CDC تخمین می زند که از هر 4 نفر یک نفر که دچار سکته مغزی شده است، ظرف 5 سال به سکته دیگری مبتلا خواهد شد. که اهمیت درمان مشکلات مسئول این رویداد را برجسته می کند. این مشکلات در سلامتی شامل فشار خون بالا، دیابت و فیبریلاسیون دهلیزی است که به ریتم نامنظم قلب اشاره دارد.
CDC همچنین بیان می کند که بهبودی پس از سکته مغزی امکان پذیر است، اما ممکن است مشکلات طولانی مدت، مانند فلج یا مشکل در صحبت کردن، باقی بماند.
طبق یک مطالعه در سال 2018، امید به زندگی به نوع سکته ای که فرد تجربه می کند بستگی دارد. برای مثال، سکته های هموراژیک ممکن است نرخ بقای کمتری نسبت به سکته های ایسکمیک داشته باشند.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد:
بهبود
افرادی که دچار سکته مغزی شده اند ممکن است برای بهبودی به حضور در بیمارستان نیاز داشته باشند.
آنها همچنین ممکن است به کمک افراد زیر نیاز داشته باشند:
- متخصص گفتار درمانی
- فیزیوتراپیست
- کاردرمانگر
برخی از افراد ممکن است پس از سکته مغزی اختلالات سلامت روان را نیز تجربه کنند. یک درمانگر ممکن است بتواند به فرد کمک کند تا با تغییرات جدید زندگی خود سازگار شود.
خواندن این مطلب جذاب و مهم را از دست ندهید:
توانبخشی عصب روانشناختی بعد از سکته در انستیتو سلامت مغز دانا
مهارت های شناختی چیست و بعد از سکته چگونه تحت تاثیر قرار میگیرند؟
مهارت های شناختی به عنوان توانایی های ذهنی اساسی، از جمله طیف گسترده ای از فرآیندهای ذهنی مشخص می شوند. به عنوان مثال، ادراک، حافظه، حل مسئله، توجه، آگاهی از بدن و بسیاری موارد دیگر. توانایی های شناختی را می توان به عنوان فرآیندهای اساسی درک کرد زیرا آنها می توانند یادگیری اجتماعی، عاطفی و همچنین تحصیلی را شکل دهند.
در افرادی که دچار سکته مغزی شدهاند، این مهارتها ممکن است تغییر کند و منجر به نقص در چندین زمینه عملکردی مانند ارتباطات، مراقبت از خود، بهرهوری و اوقات فراغت شود.
توانبخشی شناختی شامل خدمات پزشکی و درمانی است که به طور خاص با هدف بازیابی هرچه بیشتر عملکردهای شناختی با راهبردهای جبرانی متفاوت برای مقابله کاملتر با نقایص شناختی انجام می شود.
چرا بعد از سکته از توانبخشی شناختی بهره ببریم؟
اختلال شناختی، مشکلی که ذهن را درگیر می کند، پس از سکته مغزی بسیار رایج است. انواع مختلفی از اختلالات شناختی، مانند فراموشی، سردرگمی، و/یا سرگردانی وجود دارد که می تواند در ایمنی، بهره وری، استقلال و روابط شخصی تداخل ایجاد کند.
توانبخشی شناختی توسط پزشکان، دانشمندان و متخصصان سلامت برای بهبود عملکرد شناختی ایجاد شده است. این درمان همچنین با هدف کمک به افراد مبتلا به اختلال عملکرد شناختی با تأثیری که بر زندگی آنها می گذارد، کمک می کند. با کمک توانبخشی شناختی، بسیاری از افراد می توانند پس از سکته مغزی، زندگی پربار و رضایت بخشی داشته باشند.
از کمک گرفتن دریغ نکنید و بدانید سلامت مغز شما مهم ترین چیز است.
در انستیتو سلامت مغز دانا مفتخریم با ارائه تکنیکهای علمی به بهبود عملکرد مغز شما کمک کنیم.مغز ما تا حد زیادی تعیین می کند که چه کسی هستیم، چه کاری انجام می دهیم و چگونه رفتار میکنیم. برنامه های جامع توانبخشی عصب روانشناختی ما می تواند به شما کمک کند تا سلامت مغز خود را ارتقا بخشید. اگر میخواهید درباره روشهایی که میتوانید مغز خود را به سلامت بهینه برگردانید، بیشتر بدانید، با ما تماس بگیرید.
منابع
- About stroke. (n.d.).
https://www.stroke.org/en/about-stroke - After stroke, anxiety is common in women. (2019).
https://www.heart.org/en/news/2019/02/07/after-stroke-anxiety-is-common-in-women - Al-Qazzaz, N. K., et al. (2014). Cognitive impairment and memory dysfunction after a stroke diagnosis: A post-stroke memory assessment.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4164290/ - Aphasia. (2017).
https://www.nidcd.nih.gov/health/aphasia - Das, J. M., et al. (2021). Locked-in syndrome.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK559026/ - Kim, J. S. (2016). Post-stroke mood and emotional disturbances: Pharmacological therapy based on mechanisms.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5066431/ - Lai, J., et al. (2018). A narrative review of persistent post-stroke headache – a new entry in the international classification of headache disorders, 3rd edition [Abstract].
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30152015/ - https://www.medicalnewstoday.com/articles/long-stroke?utm_source=Sailthru%20Email&utm_medium=Email&utm_campaign=MNT%20Daily%20News&utm_content=2022-10-26&apid=41243526&rvid=b98bbe645b6aa7aeea05bc647fa7f0e8d5b4e628f564f4c24c59b7739ed13ef7#summary
- Post-stroke rehabilitation fact sheet. (2020).
https://www.ninds.nih.gov/post-stroke-rehabilitation-fact-sheet - Sennfält, S., et al. (2018). Long-term survival and function after stroke.
https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/STROKEAHA.118.022913 - Stroke. (2022).
https://www.cdc.gov/stroke/index.htm
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توانبخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روانشناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.