سردرد پشت گوش به هر دردی اطلاق می شود که از آن ناحیه خاص منشأ می گیرد. اگرچه سردردها به خودی خود بسیار رایج هستند،سردردهایی که منحصراً در پشت گوش رخ می دهند نسبتاً غیرعادی هستند.
این مقاله علائم و نشانه‌های سردرد پشت گوش را بررسی می‌کند و دلایل ایجاد آنها را توضیح می‌دهد. همچنین در مورد چگونگی درمان آنها برای تسکین درد و علائم مرتبط بحث می کند.
علل سردرد پشت گوش
دلایل مختلفی برای سردرد پشت گوش وجود دارد که در ادامه آورده شده است.
نورالژی پس سری
یکی از شایع‌ترین علل سردرد پشت گوش، وضعیتی به نام نورالژی اکسیپیتال است.
نورالژی اکسیپیتال زمانی رخ می دهد که اعصاب پس سری یا اعصابی که از بالای نخاع به سمت بالا از پوست سر می گذرند، آسیب دیده یا ملتهب شوند.
مردم اغلب اشتباه می کنند که درد شدید پشت گوش ناشی از میگرن یا انواع سردردهای مشابه است، زیرا علائم می توانند مشابه باشند.
افرادی که از نورالژی اکسیپیتال رنج می برند درد مزمن را به صورت ضربان دار توصیف می کنند.
همچنین آن را شبیه به احساس دریافت شوک الکتریکی در قسمت های زیر توصیف می کنند:
- بالای گردن
- پشت سر
- پشت گوش
نورالژی اکسیپیتال در نتیجه فشار یا تحریک به اعصاب پس سری اتفاق می افتد. معمولاً فقط در یک طرف سر ظاهر می شود.
در برخی موارد، فشار یا تحریک ممکن است به دلیل التهاب، سفتی بیش از حد عضلات یا آسیب باشد. اغلب، پزشکان نمی توانند دلیلی برای نورالژی اکسیپیتال پیدا کنند.
ماستوئیدیت
ماستوئیدیت عفونت استخوان ماستوئید است که دقیقاً در پشت گوش قرار دارد.
این عفونت در کودکان بسیار شایع تر از بزرگسالان است و به طور کلی به درمان بدون عارضه پاسخ می دهد.
ماستوئیدیت باعث سردرد پشت گوش و همچنین تب، ترشح از گوش، خستگی و کاهش شنوایی در گوش آسیب دیده می شود.
مفاصل گیجگاهی فکی (TMJ)
مفاصل گیجگاهی فکی (TMJ) مفاصل توپی و کاسه ای فک هستند. این مفاصل می توانند ملتهب و دردناک شوند.
در حالی که اکثر افراد مبتلا به التهاب TMJ درد را در فک و پشت گوش احساس می کنند، دیگران ممکن است فقط سردرد را در پشت گوش تجربه کنند.
TMJ می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- فشار
- دندان قروچه
- آرتروز
- صدمه
- تراز فک
علائم سردرد پشت گوش
علائم سردرد پشت گوش بر اساس علل آن می تواند متفاوت باشد.
نورالژی اکسیپیتال ممکن است باعث درد شدید در پشت سر و/یا بالای گردن شود. اغلب، می تواند از گردن شروع شود و تا پشت سرادامه یابد. درد اپیزودیک مانند یک شوک الکتریکی به پشت سر و/یا گردن است.
علائم عفونت، مانند تب یا خستگی، اغلب با ماستوئیدیت همراه است.
افرادی که TMJ را تجربه می کنند ممکن است علاوه بر سردرد در پشت گوش، سفتی و درد فک را احساس کنند.
علائم دیگری که افرادی که از سردرد پشت گوش رنج می برند ممکن است تجربه کنند عبارتند از:
- درد در یک یا هر دو طرف سر
- حساسیت به نور
- درد، سوزش و درد ضربان دار
- درد پشت چشم
- حساس بودن پوست سر
- درد همراه با حرکت گردن
تشخیص سردرد پشت گوش
علل اصلی سردرد پشت گوش اغلب با هم همپوشانی دارند. تشخیص مناسب بسیار مهم است تا بتوان وضعیت را به طور مناسب درمان کرد.
برای تشخیص، پزشک از فرد سؤالاتی در مورد سابقه پزشکی می پرسد. اطلاعات مربوط به هر گونه آسیب اخیر به سر، گردن یا ستون فقرات باید گنجانده شود.
پس از پرسیدن سوالات، احتمالاً پزشک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد.
برای این کار، پزشک در تلاش برای بازتولید درد از طریق لمس،پشت سر و پایه جمجمه را محکم فشار می‌دهد. این معاینه نورالژی اکسیپیتال را بررسی می کند، زیرا این وضعیت در بیشتر موارد به لمس حساس است.
در موارد غیر معمول تر، پزشک ممکن است برای تایید یا رد سایر علل درد، ام آر آی یا آزمایش خون را تجویز کند.
اگر نورالژی اکسیپیتال به عنوان یک علت احتمالی درد در ویزیت اولیه رد شود، پزشک احتمالاً علائم ماستوئیدیت، از جمله تب و ترشح ازگوش را بررسی خواهد کرد.
برای تشخیص دقیقتر، پزشک ممکن است فک را معاینه کند یا برای بررسی TMJ به دندانپزشک ارجاع دهد.
درمان های خانگی سردرد پشت گوش
اگر بتوان علت اصلی سردرد پشت گوش را مشخص کرد، باید به دنبال درمان حرفه ای بود.
اما برای تسکین درد گزینه‌های درمان خانگی وجود دارد که افراد می‌توانند قبل یا در کنار مراقبت‌های پزشک، آنها را امتحان کنند.
برخی از درمان های خانگی عبارتند از:
- در یک اتاق ساکت استراحت کنید
- داروهای ضد التهابی بدون نسخه مانند ایبوپروفن را امتحان کنید
- ماساژ عضلات گردن
- حرارت را به پشت گردن اعمال کنید
- کاهش استرس
- دندان قروچه را متوقف کنید
مانند هر گزینه درمانی دیگری، قبل از مصرف داروها باید با پزشک مشورت شود.
درمان سردرد پشت گوش
زمانی که فردی تحت مراقبت پزشک است، یک برنامه درمانی برای سردرد پشت گوش خواهد داشت که شامل مدیریت درد و درمان علل زمینه ای درد می شود.
بسته به علت دقیق سردرد پشت گوش، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند، از جمله:
- داروهای شل کننده عضلانی
- تزریق استروئید
- فیزیوتراپی
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضد تشنج مانند کاربامازپین و گاباپنتین
- در صورت مشکوک بودن به ماستوئیدیت آنتی بیوتیک
تزریقات استروئیدی اغلب موقتی هستند و نیاز به مراجعه مجدد به پزشک برای تزریق مجدد دارند.
در موارد نادر، ممکن است نیاز به عمل باشد. به طور معمول، در صورتی که درد با درمان های دیگر بهبود نیابد یا عود کند، از جراحی استفاده می شود.
تحریک عصب پس سری
یک محرک عصبی چندین پالس الکتریکی را به اعصاب پس سری ارسال می کند. در این مورد، پالس های الکتریکی ممکن است به مسدود کردن پیام های درد به مغز کمک کنند.
در برخی موارد، ادامه درد ممکن است نشان دهنده این باشد که این درد نتیجه بیماری دیگری است که نیاز به درمان متفاوت دارد.
به طور کلی، سردرد پشت گوش نتیجه یک وضعیت تهدید کننده زندگی نیست.
در بسیاری از موارد، افراد هنگام استراحت و مصرف دارو طبق تجویز یا دستور، تسکین درد را تجربه می کنند.
در بیشتر موارد، افرادی که سردرد پشت گوش دارند، باید با تشخیص و درمان مناسب، علائم را به طور کامل یا تقریباً کامل تسکین دهند.
منابع:
- Guha, D., Mohanty, C., Tator, C. H., & Shamji, M. F. (2015, December 23). Occipital neuralgia secondary to unilateral atlantoaxial osteoarthritis: Case report and review of the literature. Surgical Neurology International, 6, 186
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4697204/ - Kapural, L., Mekhail, N., Hayek, S. M., Stanton-Hicks, M., & Malak, O. (2005, August). Occipital nerve electrical stimulation via the midline approach and subcutaneous surgical leads for treatment of severe occipital neuralgia: A pilot study. Anesthesia & Analgesia, 101(1), 171-174
https://www.researchgate.net/profile/Nagy_Mekhail/publication/7767938_Occipital_Nerve_Electrical_Stimulation_via_the_Midline_Approach_and_Subcutaneous_Surgical_Leads_for_Treatment_of_Severe_Occipital_Neuralgia_A_Pilot_Study/links/53f1f1270cf272810e4c785d/Occipital-Nerve-Electrical-Stimulation-via-the-Midline-Approach-and-Subcutaneous-Surgical-Leads-for-Treatment-of-Severe-Occipital-Neuralgia-A-Pilot-Study.pdf - Mastoiditis. (2017, January 13)
http://www.nhs.uk/conditions/mastoiditis/Pages/Introduction.aspx - Narouze, S. (2016, April). Occipital neuralgia diagnosis and treatment: The role of ultrasound. Headache: The Journal of Head and Face Pain, 56(4), 801-807
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26997206 - TMJ. (n.d.)
http://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/t/tmj
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.