علت خواب زیاد در زنان میانسال با هم بشنویم:
خواب زیاد در زنان میانسال به خودی خود یک بیماری نیست. بلکه علامتی است که در اثر یک مشکل زمینه ای یا ترکیبی از عوامل ایجاد می شود. که شامل احساس شدید خستگی جسمانی و خواب زیاد در زنان میانسال است.
تحقیقات اخیر نشان می دهد که خواب زیاد یک مشکل مهم است که تا 25٪ از جمعیت را تحت تاثیر قرار می دهد. اما به نظر می رسد در سال های اخیر در زنان میانسال افزایش یافته است.
درک علل بالقوه خواب زیاد در طول روز گام مهمی در جهت ایجاد یک برنامه درمانی و بهبود علائم است. خواب آلودگی بیش از حد به خودی خود یک بیماری نیست. در عوض، این یک علامت ناشی از یک مشکل اساسی است.
خواب زیاد در زنان میانسال ناشی از کم خوابی
کمبود خواب به طور گسترده ای به عنوان شایع ترین علت خواب آلودگی بیش از حد در نظر گرفته می شود کم خوابی ممکن است کوتاه مدت یا مزمن باشد و می تواند دلایل مختلفی داشته باشد.
- ناتوانی در اولویتبندی خواب: فدا کردن خواب برای فعالیتهای دیگر میتواند باعث خواب زیاد در روز بعد شود و این مشکل میتواند به مرور زمان انباشته شود. هنگامی که این انتخاب ها باعث کمبود خواب در مدت زمان طولانی می شود، به عنوان سندرم خواب ناکافی شناخته می شود.
- کیفیت خواب ضعیف: خوابیدن زیاد زنان میانسال فقط مربوط به مقدار کم خواب شبانه نیست، بلکه به کیفیت خواب نیز مربوط می شود. افرادی که مراحل مختلف خواب( خواب عمیق و…) را به درستی طی نمیکنند، ممکن است نتوانند به اندازه کافی خواب عمیق یا خواب REM داشته باشند. در نتیجه، حتی اگر حدود 7 تا 8 ساعت بخوابند، ممکن است هنوز نیاز به خواب داشته باشند.
- درد: تقریباً هر بیماری که باعث درد شود، از جمله آرتریت یا فیبرومیالژیا، می تواند کیفیت خواب شبانه را در زنان میانسال کاهش دهد و فرد را مستعد خواب زیاد در طول روز کند
- ادرار مکرر شبانه: این وضعیت که به عنوان شب ادراری شناخته میشود، شامل نیاز به بلند شدن از رختخواب است. در طول شب برای استفاده از دستشویی افرادی که شب ادراری را تجربه می کنند ممکن است بعد از هر بیدار شدن شبانه به سختی دوباره به خواب بروند.
خواب زیاد در زنان میانسال ناشی از اختلالات خواب
اختلالات خواب می تواند بر میزان کیفیت خواب فرد تأثیر منفی بگذارد و در نتیجه باعث خواب آلودگی در طول روز شود.
- بی خوابی: بی خوابی باعث می شود به خواب رفتن زنان میانسال به تاخیر بیفتد. بی خوابی اغلب با سایر مشکلات خواب مرتبط است که منجر به خواب آلودگی مفرط می شود.
- آپنه خواب: آپنه انسدادی خواب (OSA) یک اختلال تنفسی است که با وقفه های کوتاه در تنفس در طول شب مشخص می شود. این اختلال خواب در زنان میانسالی که اضافه وزن دارند و خروپف می کنند بیشتر دیده می شود. و باعث خواب های تکه تکه می شود و معولا باعث خواب زیاد در طول روز می شود. آپنه مرکزی خواب (CSA) کمتر شایع است اما همچنین می تواند باعث اختلال در خواب شود.
- سندرم پاهای بی قرار (RLS): این وضعیت باعث احساس شدید نیاز به حرکت دادن اندامها، بهویژه پاها میشود. سندرم پای بیقرار یک خطر شناخته شده برای برهم زدن زمان خواب و کیفیت خواب در زنان میانسال است.
- اختلالات ریتم شبانه روزی خواب و بیداری: وقتی برنامه خواب فرد با چرخه روز و شب محلی او هماهنگ نباشد، می تواند باعث خواب کوتاه و پراکنده شود. مثالها عبارتند از جت لگ و مشکلات خواب در بین زنان میانسال شیفت کار.
خواب زیاد در زنان میانسال ناشی از سایر شرایط پزشکی
برخی از شرایط پزشکی با مشکلات خواب و خواب آلودگی بیش از حد در طول روز مرتبط هستند.
- اختلالات سلامت روان: یکی از مهمترین علت های خواب زیاد در زنان میانسال مشکلات سلامت روان است. اعتقاد بر این است که نزدیک به 80 درصد از زنان میانسال مبتلا به افسردگی اساسی دچار خواب آلودگی بیش از حد در طول روز هستند. اختلال دوقطبی، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، و اختلال اضطراب عمومی با خواب زیاد مرتبط است که ممکن است منجر به حملات خواب آلودگی مفرط شود.
- شرایط عصبی: نارکولپسی یک مثال برجسته است زیرا یک وضعیت عصبی است که در آن مغز نمی تواند چرخه خواب و بیداری را به درستی تنظیم کند. نارکولپسی افراد را مستعد به خواب رفتن سریع میکند، از جمله در زمانهای نامناسب. مثلا در حین رانندگی.
- بیماری های نورودژنراتیو: بیماری های نورودژنراتیو شامل زوال عقل و پارکینسون در زنان میانسال نیز می تواند باعث خواب زیاد شود.
- آسیب و عفونت: آسیب مغزی تروماتیک (TBI) و ضربه مغزی معمولاً باعث ایجاد مشکلات خواب می شوند.
سایر مشکلات سلامت می تواند فرد را در طول روز خواب آلود کند و باعث خواب زیاد شود.. مشکلات متابولیک، از جمله دیابت و کم کاری تیروئید، می تواند از عوامل خطر برای خواب آلودگی باشد. شرایط پزشکی مانند کم خونی، سطوح غیر طبیعی سدیم خون و عدم تعادل الکترولیت ها نیز می توانند باعث خواب آلودگی مفرط شوند.
خواب زیاد در زنان میانسال ناشی از داروها
کمبود خواب تنها دلیل بالقوه خواب آلودگی بیش از حد در زنان میانسال نیست. داروها، به ویژه داروهای آرام بخش، می توانند فرد را در طول روز خواب آلود و سرگردان کنند. داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد درد و آنتی هیستامین های بدون نسخه، تنها تعدادی از انواع دیگر داروهایی هستند که می توانند باعث خواب آلودگی شوند. علاوه بر این، ترک برخی داروها ممکن است باعث خواب آلودگی شود.
مهم است که در مورد داروهای فعلی و عوارض جانبی احتمالی خود با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند راهنمایی هایی در مورد زمان بندی و دوز داروهای شما ارائه دهند و در صورت نیاز تنظیمات را انجام دهند. بدون مشورت با پزشک هیچ تغییری در داروی خود ایجاد نکنید.
بهبود خواب زیاد در زنان میانسال
بهبودی برای اکثر زنان مبتلا به خواب آلودگی بیش از حد امکان پذیر است. درمان بهینه برای خوابآلودگی مفرط برای هر فرد بر اساس علت خاص یا عوامل مؤثر طراحی شده است.
از آنجایی که خواب زیاد می تواند ناشی از عادات بد خواب و شرایط پزشکی و مغزی باشد، طیف متنوعی از رویکردها برای حل آن وجود دارد. یک روانپزشک یا متخصص اختلالات خواب می تواند بهترین راهکار را برای درمان خواب زیاد دز زنان میانسال پیشنهاد دهد.
اگر خوابآلودگی ناشی از کمخوابی باشد، میتوان گامهای مختلفی برای بهبود کیفیت و کمیت خواب برداشت. مثالها عبارتند از درمان فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) برای آپنه خواب و یا مشاوره با یک روانشناس زن جهت درمان رفتاری شناختی برای بیخوابی (CBT-I) ). بسیاری از درمان های متمرکز بر خواب به بهبود بهداشت خواب کمک می کند، که شامل عادات خواب فرد و محیط اتاق خواب است.
اگر خواب زیاد در زنان میانسال به مشکل پزشکی دیگری مرتبط باشد، درمان معمولاً بر حل آن مشکل اساسی متمرکز است. بهبود بهداشت خواب ممکن است همراه با درمان های دیگر تجویز شود تا به افراد کمک کند نکات خواب سالم را در برنامه های روزانه خود بگنجانند.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.