آیا تا به حال احساس کرده اید که توجه شما به یک توهین از جانب دیگری معطوف شده است و نمی توانید از فکر کردن به آن دست بردارید ؟ انتقاد از سوی دیگران اغلب تأثیر بیشتری نسبت به تعریف و تمجید دارد و اخبار بد غالباً بیش از خبرهای مثبت جلب توجه می کنند.
دلیل این امر این است که حوادث منفی بیشتر از وقایع مثبت بر روی مغز ما تأثیر می گذارند. روانشناسان از این موضوع به عنوان سوگیری منفی یاد می کنند، و این می تواند تأثیر عمیقی بر رفتار ، تصمیمات و حتی روابط شما داشته باشد.
سوگیری منفی چیست
سوگیری منفی، تمایل ما به دریافت محرک های صرفا منفی است. این حالت که عدم تقارن مثبت و منفی گرایی هم نامیده می شود، در حقیقت به این معنا است که ما ناراحتی و غم ناشی از یک اتفاق منفی یا انتقاد را بیش از لذت یک تمجید احساس می کنیم.
این پدیده روانشناختی توضیح می دهد که چرا یک تجربه ناخوشایند در اولین مواجهه با افراد یا آسیب هایی که در گذشته دچار شده ایم، تاثیری طولانی مدت، ماندگار و پایدار دارند.
به عنوان انسان، ما تمایل داریم:
- تجارب آسیب زا را بیش از وقایع مثبت به خاطر بسپاریم.
- توهین و یا انتقاد را بهتر از تحسین به خاطر بسپاریم.
- نسبت به محرک ها و وقایع منفی، پاسخ قوی تری بدهیم.
- درباره جنبه های منفی خود بیش از جنبه های مثبت فکر کنیم.
برای مثال شما در حال سپری کردن یک روز کاری بسیار خوب هستید که ناگهان یکی از همکارانتان بدون مقدمه حرفی می زند که به نظر شما ناخوشایند می آید و شما تمام روز را به فکر کردن درباره آن می پردازید. وقتی به خانه بر می گردید و یک نفر از شما می پرسد که روز خود را چگونه گذراندید، پاسخ می دهید “افتضاح بود”؛ در حالی که آن روز را در مجموع به خوبی پشت سر گذاشته بودید و تنها مشکل همان یک اتفاق منفی بود.
پژوهش ها چه می گویند
پژوهش ها نشان داده اند که از آنجا که افراد تلاش می کنند نظام منطقی از جهان برای خود تعریف کنند، از میان طیف گسترده ای از انواع وقایع روانشناختی، بیشتر بر وقایع منفی متمرکز می شوند. بنابراین سعی می کنند از نتایج منفی بیش از نتایج مثبت درس بگیرند و تصمیمات خود را بیشتر بر پایه داده های منفی بگیرند.
تحقیقات روانشناختی نشان می دهند که سوگیری منفی بر انگیزه افراد برای به پایان رساندن کارها تاثیر می گذارد. انگیزه افراد زمانی که در جهت به دست آوردن چیزی است نسبت به زمانی که در راستای ممانعت از از دست دادن چیزی است، محرک قوی تری برای انجام کارهاست.
این امر می تواند نقش مهمی در محرک ها و انگیزش ها شما در دنبال کردن اهدافتان ایفا کند. در واقع به جای اینکه بر چیزهایی که در پی رسیدن به آن هدف به دست می آورید فکر کنید، بر چیز هایی که ممکن است برای رسیدن به هدف از دست بدهید یا ناچار شوید آنها را رها کنید، متمرکز می شوید.
خبرهای بد
پزوهش ها همچین نشان می دهند از آنجا که اخبار و اطلاعات منفی بیشتر مورد توجه قرار می گیرند، معمولا بیشتر هم صحیح و معتبر ارزیابی می شوند.
نمونه های سوگیری منفی
سوگیری منفی می تواند در نحوه ی رفتار و فکر ما تاثیر بگذارد.آیا موقعیت های زیر برای شما آشنا نیست؟
شما با شریک عاطفی خود یک دعوا داشته اید.
شما روی اشتباهات شریک خود تمرکز می کنید.به جای شناخت نقاط قوت او، شما به دنبال ناکاملی های او می گردید.حتی اشتباهات ساده را، فاجعه سازی می کنید و نکات مثبت او را در نظر نمی گیرید.
شما در گذشته رفتار خجالت آوری در مقابل دوستان خود انجام داده اید.
شما هنوز آن اتفاق را با شفافیت به یاد دارید. و خود را بابت آن سرزنش می کنید.در صورتی که ممکن است دوستانتان ان رابه کلی فراموش کرده باشند.
شما سر کار، انتقادی دریافت کرده اید.
این انتقاد جنبه های مثبت زیادی داشته است و اکثرا از شما تعریف کرده اند اما نکاتی نیز ذکر شده است که شما در آن ضعف دارید و می توانید آن را بهبود دهید.
شما روی این نقاط منفی تمرکز می کنید و به جای داشتن احساس خوب، احساس خشم و عصبانیت را تجربه می کنید.
جمع بندی
منفی نگری و سوگیری منفی می تواند تاثیرات مخربی بر رفتار شما داشته باشد.اما آگاه شدن از اثر این افکار به شما کمک می کند گام هایی در جهت تغییر و بهبود این افکار بردارید.
داشتن یک رویکرد ذهن آگاهانه تر که شما را از سوگیری ها دور کند و نسبت به واقعیت شرایط آگاه نماید، می تواند به شما در مبارزه با سوگیری منفی کمک کند.
نشخوار فکری روی افکار منفی اثرات بد زیادی بر سلامت شما دارد.
پس از همین امروز برای بهبود آن تلاش کنید.
منبع:
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به مرکز سلامت مغز دانا مراجعه کنید.