اکثر مردم در دوره ای از زندگی خود یک رویداد تکان دهنده، ترسناک یا خطرناک را تجربه می کنند. این ممکن است به طیف وسیعی از واکنش ها منجر شود که بسیاری از افراد ممکن است از آن بهبود یابند. اما برای برخی از افراد، یک تجربه آسیب زا باعث اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می شود. در واقع، حدود 6 درصد از مردم در مقطعی از زندگی خود دچار PTSD می شوند.
اختلال استرس پس از سانحه ممکن است با روان درمانی، مشاوره و داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی درمان شود.
در یک مطالعه جدید، محققان دانشگاه آریزونا و دانشکده پزشکی هاروارد دریافتند که قرار گرفتن در معرض نور آبی تنها به مدت 30 دقیقه هر روز صبح ممکن است کیفیت خواب را بهبود بخشد و علائم را در افراد مبتلا به PTSD کاهش دهد.
دکتر ویلیام دی کیلگور، محقق اصلی این مطالعه، استاد روانپزشکی، روانشناسی، و تصویربرداری پزشکی، و مدیر آزمایشگاه علوم اعصاب اجتماعی، شناختی و عاطفی (SCAN) در گروه روانپزشکی در دانشگاه کالج پزشکی آریزونا،می گوید:
ما دریافتیم که قرار گرفتن در معرض نور آبی صبح به مدت نیم ساعت در روز با بهبود کل زمان خواب و برخی از جنبه های کیفیت خواب در بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مرتبط است. این بهبود خواب همچنین با افزایش حجم ساختار مغز به نام آمیگدال (که اغلب در افراد مبتلا به PTSD کاهش می یابد) همراه بود.
این مطالعه اخیراً در Frontiers in Behavioral Neuroscience منتشر شده است.
علائم شایع اختلال استرس پس از سانحه یا PTSD
PTSD زمانی اتفاق می‌افتد که علائم کوتاه‌مدت معمول پس از یک رویداد آسیب‌زا برای بیش از 1 ماه باقی بماند و زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار دهد.
علائم اختلال استرس پس از سانحه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در خواب یا اختلال در خواب
- مرور خاطرات بد
- رویاهای بد و افکار ترسناک
- اجتناب از هر چیزی که ممکن است باعث ایجاد خاطراتی از رویداد شود
- به راحتی مبهوت شدن
- طغیان های خشم
- افکار منفی، افسردگی و اضطراب
علاوه بر این، حدود 70 تا 90 درصد از افراد مبتلا به PTSD، اختلالات خواب، مانند کابوس های مکرر و بی خوابی را گزارش می دهند.
مطالعات قبلی نشان داده‌اند که اختلال خواب بر اختلال استرس پس از سانحه تأثیر منفی می‌گذارد، بنابراین بهبود کیفیت خواب اغلب کلید بهبودی است.
اگر در داشتن خواب با کیفیت مشکل دارید و یا با وجود ساعت خواب کافی باز هم در طول روز احساس خستگی میکنید، ممکن است از نوعی اختلال خواب رنج میبرید. همانطور که گفته شد خواب خوب بر بسیاری از جنبه های زندگی اثر گذار است و برای سلامت روانی و جسمانی شما ضروروی است. مهم است که نوع اختلال خواب شما تشخیص داده شود و درمان شود.
واحد سلامت خواب و اختلالات خواب انستیتو سلامت مغز دانا همزمان با واحد ارزیابی و تشخیص این مرکز در چارچوبی دانش بنیان و با همکاری و زیر نظر آزمایشگاه اختلالات رفتاری خواب دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به منظور ارزیابی، تشخیص و مداخلات در زمینه اختلالات خواب به ارائه خدمات می پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر واحد مربوطه را در سایت ما ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
مطالعه درمان نور آبی برای PTSD
در شروع مطالعه، 82 شرکت‌کننده، که همگی دارای اختلال استرس پس از سانحه قابل توجه بالینی بودند، دو ارزیابی عصب-شناختی تمام روز به همراه اسکن‌های تصویربرداری عصبی را تکمیل کردند.
سپس محققان شرکت کنندگان را به طور تصادفی در یکی از دو گروه قرار دادند. هر دو گروه به مدت 6 هفته تحت نور درمانی در خانه قرار گرفتند که شامل 30 دقیقه قرار گرفتن در معرض نور در 2 ساعت پس از بیدار شدن و حداکثر تا ساعت 11 صبح بود. یک گروه از دستگاه نور آبی و گروه دیگر از دستگاه نور کهربایی استفاده می کردند.
این مطالعه دوسوکور بود – نه شرکت‌کنندگان و نه کارکنانی که با آنها در تماس مستقیم بودند نمی‌دانستند که نور درمانی آبی یا کهربایی دارند.
چرا نور آبی؟
دکتر کیلگور توضیح داد: “ما رنگ آبی را انتخاب کردیم زیرا طول موج نور است که برای ایجاد این تغییر در ساعت بیولوژیکی کارآمدتر است.”
شبکیه چشم گیرنده‌های خاصی دارد که عمدتاً به طول موج‌های آبی نور (که طول موج اولیه نور خورشید است) پاسخ می‌دهند و این گیرنده‌ها به ساعت شبانه‌روزی در مغز (ساختار مغزی معروف به هسته سوپراکیاسماتیکی هیپوتالاموس) می‌رسند. بنابراین، تقریباً هر نوری اگر به اندازه کافی روشن باشد، اثر می‌کند، اما آبی معمولاً کارآمدتر عمل است.
بهبود خواب در میان افراد مبتلا به PTSD
در شروع مطالعه، محققان کیفیت خواب شرکت کنندگان، خواب آلودگی در طول روز و تعداد و شدت کابوس های شبانه را ارزیابی کردند.
پس از 6 هفته، همه شرکت کنندگان در مطالعه بهبود کیفیت خواب، اختلال خواب کمتر و سطوح پایین بی خوابی و کابوس را گزارش کردند. اما گروه نور آبی نیز شاهد کاهش علائم بودند، چیزی که در گروه کنترل مشاهده نشد.
در مقابل، گروه نور کهربایی بازگشت خاطرات ترس اصلی خود را نشان دادند.
قرار گرفتن در معرض نور آبی در صبح به طور مثبت بر مغز برای ایجاد خواب بهتر تأثیر می گذارد.
داشتن یک خواب خوب شبانه برای به حداکثر رساندن و حفظ فایده ای که با درمان های اختلال استرس پس از سانحه مشاهده می شود، حیاتی است. بدون خواب خوب، احتمال از دست دادن مزایای بیشتری از درمان وجود دارد.
به خوبی شناخته شده است که قرار گرفتن در معرض نور صبح، چه نور شدید خورشید یا یک باکس نور با شدت بالا می تواند به کاهش علائم افسردگی کمک کند. نور آبی همچنین در TBI [آسیب مغزی تروماتیک] مورد مطالعه قرار گرفته است و نشان داده شده است که به بهبود شناختی کمک می کند. این مطالعه جدید آنچه را که ما در مورد مزایای نور درمانی می دانیم به PTSD گسترش می دهد.
آیا درمان با نور آبی قابل دسترسی است؟
نویسندگان این مقاله پیشنهاد می‌کنند که درمان با نور آبی صبحگاهی ممکن است به طور موثر مکمل سایر درمان‌های اختلال استرس پس از سانحه باشد.
با وجود پیامدهای مثبت، مهم است که توجه داشته باشید که مطالعه در مقیاس کوچک بود. قبل از اینکه درمان با نور آبی به عنوان یک درمان موثر برای PTSD در نظر گرفته شود، هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است.
نویسنده این مقاله بیان کرد: ما درمان نور آبی را به‌عنوان یک درمان مستقل برای اختلال استرس پس از سانحه تصور نکردیم، بلکه به‌عنوان یک درمان کمکی برای بهبود ریتمیک خواب و تسهیل دستاوردهای حاصل از درمان‌های دیگر استفاده می‌شود.
این درمان می تواند برای حفظ ریتم خواب و بیداری روزانه در حالت سالم تر استفاده شود. دستگاه های نوری زیادی وجود دارد که می توان برای این منظور با هزینه نسبتاً کمی استفاده کرد.
قرار گرفتن در معرض نور آبی صبحگاهی یک درمان مکمل امیدوارکننده برای کسانی است که تحت درمان PTSD با استفاده از رویکردهای مرسوم تر مانند روان درمانی هستند.
نور درمانی کم خطر است و به خوبی قابل تحمل است. همچنین ممکن است به عنوان یک ضد افسردگی عمل کند.
محرومیت طولانی مدت از خواب می تواند عوارض شدیدتری بر سلامت جسمانی شما داشته باشد و منجر به موارد زیر شود:
- کاهش ایمنی بدن، که می تواند مبارزه بدن با عفونت ها را سخت تر کند
- کورتیزول بالا، که می تواند به فشار خون بالا و سایر بیماری ها کمک کند
- افزایش اشتها و میل به قند و کربوهیدرات
- تغییرات در وزن
- نشانه های پیری، از جمله چین و چروک، خطوط ریز و از دست دادن خاصیت ارتجاعی پوست
- التهاب مزمن
خواب یک عملکرد مغزی است پس نوروتراپی به درمان این مشکلات کمک می کند زیرا تنظیم مغز را بهبود می بخشد. تحقیقات در علوم اعصاب به ما نشان داده است که افراد مبتلا به مشکلات و اختلالات خواب اغلب دارای اختلال در تنظیم امواج مغزی مهم هستند.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روانشناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.