تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) شامل تحریک مغناطیسی مغز است که مطالعات نشان داده است ممکن است به بهبود علائم اختلال دوقطبی (BD) کمک کند. با این حال، سازمان غذا و دارو (FDA) هنوز TMS را به عنوان یک گزینه درمانی برای BD تایید نکرده است.
دوقطبی یک اختلال سلامت روان است که با دوره های شیدایی (احساس سرخوشی شدید) و دوره های افسردگی یا خلق افسرده همراه است. در حالی که گزینه‌های درمانی وجود دارند که می‌توانند کمک کنند، اما همیشه مؤثر نیستند، که محققان را به جستجوی گزینه‌های دیگر سوق داده است.
TMS یک گزینه درمانی است. که در درمان افسردگی و اختلال وسواس فکری- جبری (OCD) موفق بوده است. برخی از مطالعات همچنین دریافته اند که در درمان دوقطبی نیز موثر است. و باعث شده است که بسیاری بر این باور باشند که می تواند در آینده ای نزدیک یک گزینه درمانی مناسب برای افراد مبتلا به دوقطبی باشد.
این مقاله به بررسی ماهیت TMS، آنچه محققان در مورد استفاده و اثربخشی آن در درمان دوقطبی و نتایج بالقوه و موارد دیگر می‌دانند، می‌پردازد.
تحریک مکرر مغناطیسی فراجمجمه ای یا TMS چیست؟
TMS مخفف تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال یا فراجمجمه ای است. یک تکنیک غیرتهاجمی است که از میدان های مغناطیسی برای تحریک فعالیت الکتریکی مغز در مناطق خاصی استفاده می کند. در هدف قرار دادن نواحی مختلف مغز، پزشک میتواند مزایای بالقوه ای را برای شرایط مختلف ارائه دهد.
محققان نشان داده اند که پزشکان می توانند از TMS در درمان چندین بیماری روانی مانند افسردگی و OCD و سایر بیماری های مرتبط با مغز مانند میگرن استفاده کنند.
آیا TMS می تواند دوقطبی را درمان کند؟
دوقطبی یک اختلال سلامت روان است. ممکن است در افراد مختلف متفاوت ظاهر شود و ممکن است باعث تغییرات غیرعادی در موارد زیر شود:
- سطوح انرژی
- خلق و خو
- تمرکز
- سطح فعالیت و توانایی کلی برای انجام وظایف روزانه
سه نوع دوقطبی وجود دارد:
- اختلال دوقطبی نوع I
- اختلال دوقطبی نوع II
- اختلال سیکلوتیمیک
در حالی که هر نوع دوقطبی دارای تمایزات مهمی است، فردی که با هر یک از این سه نوع اختلال زندگی می کند دوره های افسردگی یا خلق و خوی افسرده و دوره های شیدایی را پشت سر می گذارد.
TMS نتایج امیدوارکننده ای را در درمان دوقطبی نشان داده است.
در بررسی انجام شده در سال 2019 از مطالعات منتشر شده در مورد استفاده از TMS برای دوقطبی، محققان به موارد زیر اشاره کردند:
- افرادی که با علائم افسردگی زندگی می کردند در طی مطالعات متعدد، بهبودی‌هایی را در علائم خود مشاهده کردند.
- افرادی که با علائم شیدایی زندگی می کردند نتایج متفاوتی را در مطالعات متعدد داشتند.
- فقط چند مطالعه محدود به افرادی که با دوقطبی در مراحل غیر از حالت های شیدایی یا افسردگی زندگی می کنند، پرداخته اند که نتیجه گیری را دشوار می کند.
در مقاله منتشر شده در سال 2021، کارشناسان خاطرنشان کردند که تحقیقات بیشتری برای درک بهترین فرکانس‌ها برای استفاده و مناطقی که باید با TMS برای درمان دوقطبی مورد هدف قرار گیرند، ضروری است. اما شواهد کافی استفاده از آن را تایید می‌کند. و نشان می‌دهد که سازمان FDA ممکن است بررسی درمان‌های TMS برای دوقطبی را تسریع کند.
چه کسی گزینه مناسبی برای دریافت درمان TMS است؟
به نظر می رسد مطالعات نشان می دهد که TMS میتواند برای افرادی که با افسردگی دوقطبی زندگی می کنند مفید باشد. مروری بر مطالعات در سال 2019 نشان داد مطالعاتی که از تحریک مکرر مغناطیسی فراجمجمه ای برای علائم افسردگی استفاده میکردند، بهبودی بالقوه را نشان می‌دهند، در حالی که مطالعاتی که در مورد استفاده از آن در دوره‌های شیدایی بودند، نتایج متفاوتی داشتند.
این نشان می دهد که TMS ممکن است برای افرادی که با علائم افسردگی دوقطبی زندگی می کنند مناسب باشد. محققان همچنین خاطرنشان کردند که این روش ممکن است برای افرادی که به مداخلات روان‌شناختی یا دارویی برای این اختلال پاسخ نداده‌اند، کارساز باشد.
در مطالعه ای در سال 2020، محققان 44 نفر را مشاهده کردند که با علائم افسردگی دوقطبی زندگی می کردند و تحت درمان TMS قرار گرفتند. آنها هیچ موردی نداشتند که با معیارهای شیدایی مطابقت داشته باشد.
آنها به نتایج زیر اشاره کردند:
- 77٪ نتایج مورد انتظار را برآورده کردند
- 41 درصد از کسانی که حداقل 25 جلسه درمان داشتند معیارهای بهبودی را داشتند
از بین افرادی که مطالعه را آغاز کردند، چهار نفر (به نمایندگی از 10٪ از شرکت کنندگان در مطالعه) استفاده از درمان را به دلیل نگرانی در مورد فعال شدن شیدایی متوقف کردند.
عوارض جانبی
کارشناسان به طور کلی TMS را ایمن و غیرتهاجمی می دانند. اما مانند سایر روش ها، خطرات خاصی وجود دارد که فرد باید از آنها آگاه باشد.
این خطرات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- القای یک دوره شیدایی
- سردرد مختصر
- سرگیجه
- درد (در طول جلسه)
- اضطراب
- بیخوابی
درمان دوقطبی با تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای چگونه انجام می شود؟
در حال حاضر FDA، تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای را برای درمان دوقطبی تایید نکرده است.
اطلاعات در مورد اینکه دقیقاً چه پروتکلی باید برای TMS استفاده شود محدود است. یک فرد باید دستورالعمل های محققان را در هر مطالعه ای که به آن ملحق می شود دنبال کند.
با این حال، استفاده از TMS برای افسردگی ممکن است ایده‌ای درباره آنچه که فرد برای آماده شدن برای این روش باید انجام دهد، ارائه دهد.
آماده سازی
قبل از انجام این روش، احتمالاً پزشک اطلاعات خاصی را در فرد مورد بررسی قرار می دهد:
- انجام معاینه فیزیکی
- انجام یک ارزیابی روانپزشکی
- بررسی سابقه شخصی و خانوادگی
- بررسی هر صفحه یا دستگاه فلزی کاشته شده در بدن، مانند ضربان ساز یا پیس میکر
در طول جلسه درمانی انتظار چه چیزی را داشته باشیم؟
TMS یک روش سرپایی با حداقل تهاجم است.
برای این روش، یک فرد احتمالاً روی یک صندلی با گوش‌گیر می‌نشیند. پس از نشستن، یک پزشک یا تکنسین یک دستگاه سیم پیچ مانند را در نزدیکی خط رویش مو وصل می کند. سپس دستگاه پالس های مغناطیسی منتشر می کند که ممکن است مانند یک ضربه زدن باشد.
هر جلسه احتمالا بین 30 تا 60 دقیقه طول می کشد. ممکن است فردی برای درمان دوقطبی به 25 جلسه یا بیشتر نیاز داشته باشد. اگرچه تعداد دقیق جلسات مورد نیاز از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد:
نتایج و اثربخشی تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای برای درمان دوقطبی
محققان، TMS را به عنوان یک “رویکرد امیدوارکننده” در استفاده برای درمان دوقطبی توصیف کرده اند. به طور خاص، مطالعات به استفاده بالقوه آن در افرادی که با علائم دوقطبی افسردگی زندگی می‌کنند و به سایر اشکال درمان پاسخ نمی‌دهند، اشاره کرده‌اند.
مطالعات دیگر نشان داده اند که حداقل برای علائم افسردگی، TMS می تواند در درمان دوقطبی کاملا موثر باشد.
همه مطالعات نیاز به تحقیقات بشتر را برای درک کامل اثربخشی و ایمنی TMS در افراد مبتلا به دوقطبی نشان داده‌اند.
هزینه تحریک مغناطیسی مغز برای درمان دوقطبی
هزینه ها احتمالاً پس از تأیید TMS برای درمان دوقطبی تغییر خواهد کرد. بیمه مکن است هزینه ها را پس از تایید این روش پوشش دهند. با توجه به تفاوت ها و شدت اختلال دوقطبی مقدار جلسات و متعاقب آن هزینه نیز متفاوت است. توجه کنید که مرکزی که برای انجام این درمان انتخاب میکنید مطمئن و معتبر باشد، و تنها هزینه پایین معیاری برای انتخاب شما نباشد.
حرف آخر
انستیتو سلامت مغز دانا، شاخه انجمن علوم اعصاب ایران در استان فارس، با بهره‌گیری از به‌روزترین و موثرترین تکنیک های درمانی به افرادی که از مشکلی در سلامت روان خود رنج می‌برند یا میخواهند توانایی‌های خود را ارتقا دهند کمک می‌کند. از جمله خدماتی که در این مرکز ارائه میشود درمان اختلال دوقطبی است. اگر میخواهید درباره تحریک مغناطیسی مغز یا دیگر روش های موثر برای درمان اختلال دوقطبی با عوارض جانبی کمتر بیشتر بدانید، با کارشناسان تماس بگیرید.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.