ترس و اضطراب می تواند یک واکنش طبیعی در موقعیت های خاص و وقایع استرس زا باشد. اختلال هراس (Panic disorder) با این ترس و اضطراب طبیعی تفاوت دارد. زیرا اغلب شدید است و ممکن است به نظر برسد که از حالت طبیعی خارج می شود.
اختلال هراس (Panic disorder) چیست؟
براساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانشناختی (DSM-5)، اختلال هراس (Panic disorder) نوعی اختلال اضطراب است که با حملات وحشتناک شدید و مکرر مشخص می شود.
فرد مبتلا به اختلال هراس ممکن است علائمی مانند احساس شدید ترس، تنفس سریع و ضربان قلب سریع را تجربه کند. مبتلایان به اختلال هراس (Panic disorder) ممکن است این حملات را بطور غیرمنتظره و بدون هیچ دلیل واضحی تجربه کنند، اما می تواند مقدمه نوعی رویداد یا وضعیت تحریک آمیز نیز باشد.
علائم اختلال هراس
بسیاری از افراد مبتلا به اختلال هراس، احساس خود را اینگونه توصیف می کنند که گویا دچار حمله قلبی یا در آستانه مرگ می باشند و علائم زیر را تجربه می کنند:
احساس وحشت شدید که ناگهان و بدون هشدار رخ می دهد
تپش قلب
تعریق
لرزیدن
لرزش دست و پا
سرگیجه
ضعف
درد قفسه سینه
تنفس سریع و پی در پی
تأثیر اختلال هراس
انستیتوی ملی بهداشت روان (NIMH) گزارش می دهد که تقریباً 2.7٪ از جمعیت بزرگسالان ایالات متحده هر سال اختلال هراس را تجربه می کنند. تقریبا 44.8٪ از این افراد مواردی از اختلال هراس را تجربه می کنند که به عنوان “شدید” طبقه بندی می شوند.
طبق آمار انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا، تقریباً شش میلیون بزرگسال آمریکایی در هر سال علائم اختلال هراس را تجربه می کنند.
در حالی که اختلال هراس می تواند در هر زمان از زندگی اتفاق بیفتد، اما بیشتر اوقات در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود و خانمها را دو برابر مردان تحت تأثیر قرار می دهد. اختلال هراس می تواند منجر به ایجاد اختلالات جدی در عملکرد روزانه شود و مقابله با شرایط عادی و روزمره را که ممکن است احساس وحشت شدید و اضطراب ایجاد کند، دشوار می کند.
در برخی موارد، افراد مبتلا به اختلال هراس حتی ممکن است شروع به اجتناب از موقعیت های خاص، مکان ها یا افراد کنند تا از این طریق احتمال بروز حملات هراس را به حداقل برسانند. به عنوان مثال، فردی که در یک مرکز خرید شلوغ نوعی وحشت را تجربه کرده است، برای جلوگیری از ایجاد علائم هراس ممکن است از موقعیت های مشابه خودداری کند.
از آنجا که اختلال هراس اغلب منجر به اجتناب از موقعیت های خاص، اشیاء یا افراد می شود، همچنین می تواند منجر به فوبیا شود. به عنوان مثال، فردی که از اختلال هراس رنج می برد ممکن است در خانه بماند تا از حمله یا از دست دادن کنترل در عموم جلوگیری کند. با گذشت زمان، این فرد ممکن است دچار آگورافوبیا شود.
نسخه های قبلی DSM، اختلال هراس را با آگورافوبیا یا بدون آن دسته بندی کرده، جدیدترین نسخه راهنمای تشخیص، این دو را به عنوان اختلالات مجزا و جداگانه ذکر کرده است.
روش های بهبود اختلال هراس
اختلال هراس، مانند سایر اختلالات اضطرابی، اغلب با رفتار درمانی، دارو (داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد اضطراب) یا ترکیبی از هر دو درمان می شود.
شناخت درمانی رفتاری، یکی از روشهای درمانی است که می تواند به افراد مبتلا به اختلال هراس کمک کند تا روشهای جدید تفکر و واکنش در برابر شرایط اضطراب آور را یاد بگیرند. به عنوان بخشی از فرایند CBT، درمانگران به افراد مبتلا کمک می کنند الگوهای تفکر منفی یا غیر مفید را شناسایی و به چالش بکشند و این افکار را جایگزین روشهای تفکر واقعی تر و مفیدتر کنند.
قرار گرفتن در معرض محرک ترس و هراس، روش دیگری است که اغلب در درمان اختلالات اضطرابی از جمله اختلال هراس مورد استفاده قرار می گیرد. این تکنیک شامل قرار گرفتن در معرض تدریجی اشیاء و سایر موقعیت هایی است که باعث ایجاد واکنش ترس می شوند.
افرادی که علائم اختلال هراس را تجربه می کنند، همراه با یادگیری و تمرین استراتژی های جدید ریلکسیشن، در معرض شرایط تحریک کننده ترس قرار می گیرند.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
VeryWellMind
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.