چگونه عذرخواهی کنیم؟ روش های موثر و مناسب معذرت خواهی

روابط می توانند محافظ های فوق العاده ای در برابر استرس باشند، اما تعارضات نیز در روابط می تواند باعث درد و استرس عاطفی قابل توجهی شود. دانستن نحوه عذرخواهی – و زمان آن– می تواند آسیب های یک رابطه را ترمیم کند، اما اگر ندانید چگونه عذرخواهی کنیم، در واقع ممکن است اوضاع را بدتر کنید.

یک عذرخواهی صمیمانه و مؤثر عذرخواهی‌ای است که همدلی واقعی، پشیمانی و همچنین قولی برای عبرت گرفتن از اشتباهاتتان را به همراه داشته باشد. به عبارت دیگر، باید واقعاً باور داشته باشید که کار اشتباهی انجام داده اید و برای صدمه ای که ایجاد کرده اید متاسف باشید. در اینجا چند مرحله ساده وجود دارد که به شما کمک می کند یاد بگیرید چگونه صادقانه و مؤثر عذرخواهی کنید.

دلایل عذرخواهی را بشناسید

وقتی اشتباهی مرتکب شده اید یا به شخص دیگری آسیب رسانده اید، دلایل خوبی برای عذرخواهی وجود دارد.

با عذرخواهی می توانید:

• تصدیق کنید که اشتباه کرده اید
• در مورد آنچه در رابطه شما مجاز است و غیر مجاز صحبت کنید
• پشیمانی خود را ابراز کنید
• از اشتباهات خود درس بگیرید و راه های جدیدی برای رویارویی با موقعیت های دشوار پیدا کنید

چگونه عذرخواهی کنیم: یک خط ارتباطی با طرف مقابل باز کنید

عذرخواهی صمیمانه نیز می تواند باعث تسکین شما شود، به خصوص اگر نسبت به اعمال خود احساس گناه داشته باشید. معذرت‌خواهی به تنهایی آسیب را جبران نمی کند یا آن را بهتر نمی کند، اما نشان می دهد که می دانید اعمال یا گفتارتان اشتباه بوده است و در آینده بیشتر تلاش خواهید کرد تا از تکرار آن جلوگیری کنید.

عذرخواهی نکردن وقتی اشتباه می کنید می تواند به روابط شخصی و حرفه ای شما آسیب برساند. همچنین می تواند منجر به نشخوارفکری، خشم، رنجش و خصومت شود که ممکن است در طول زمان بیشتر شود.

تحقیقات نشان می دهد که برخی از دلایل اصلی عذرخواهی نکردن افراد این است که آنها واقعاً نگران طرف مقابل نیستند، عذرخواهی تصورشان از خودشان را تهدید می کند، یا معتقدند که عذرخواهی به هر حال هیچ فایده ای ندارد.

بدانید چه زمانی عذرخواهی کنید

دانستن زمان عذرخواهی به همان اندازه مهم است که بدانید چگونه عذرخواهی کنید. به طور کلی، اگر مشکوک هستید که کاری که انجام داده‌اید – عمدا یا تصادفی – باعث ایجاد احساسات شدید در شخص دیگری شده است، بهتر است عذرخواهی کنید و کدورت‌ها را برطرف کنید.

اگر کاری که انجام دادید با خودتان انجام می شد شما را آزار می داد، عذرخواهی لازم است. اگر مطمئن نیستید، عذرخواهی نه تنها به شما این فرصت را می‌دهد که اشتباهاتی را که مرتکب شده‌اید قبول کنید، بلکه آنچه را که فکر می‌کنید خوب است را می‌توانید دوباره ایجاد کنید. اگر احساس می‌کنید طرف مقابل غیرمنطقی است، ممکن است بحثی در این مورد انجام شود. شما می توانید تصمیم بگیرید که بعد از آن عذرخواهی در کجا قرار بگیرید.

در حالی که یک عذرخواهی صمیمانه می تواند تا حد زیادی به بهبود رابطه کمک کند، مردم اغلب تمایلی به انجام این کار ندارند یا نمیتوانند. اعتراف به اشتباه می تواند سخت و فروتنانه باشد.

محققان دریافته‌اند افرادی که معتقدند شخصیت قابل تغییر است، به احتمال زیاد به دلیل اعمال مضر عذرخواهی می‌کنند. از آنجایی که احساس می‌کنند تغییر ممکن است، احساس می‌کنند که پذیرش تقصیر اشتباهاتشان فرصتی برای یادگیری و رشد است.

مسئولیت را بپذیرید

مسئولیت پذیری به معنای اعتراف به اشتباهاتی است که مرتکب شده اید و باعث آسیب رساندن به طرف مقابل شده است، و این یکی ازمهم ترین و نادیده گرفته شده ترین اجزای اکثر عذرخواهی ها، به ویژه آنهایی است که در فیلم‌ها نشان داده می‌شود.

گفتن چیزی مبهم مانند “متاسفم اگر چیزی که من گفتم شما را آزرده خاطر کرد” به این معنی است که احساسات آسیب دیده واکنشی تصادفی از سمت طرف مقابل بوده است. با گفتن “وقتی من [فلان حرف آزاردهنده] را گفتم، فکر نمی‌کردم. متوجه شدم که احساسات شما را جریحه دار کردم، و متاسفم”، تصدیق می‌کنید که می‌دانید چه چیزی گفته‌اید که به طرف مقابل صدمه زده است، و مسئولیت آن را می‌پذیرید.

توجیه نیاورید و سعی نکنید تقصیر را از بین ببرید. مشخص کنید که از کارهای خود پشیمان هستید و از صمیم قلب متاسف هستید.

اظهار پشیمانی

هنگامی که یاد می گیرید چگونه به طور مؤثر عذرخواهی کنید، مهم است که ارزش ابراز پشیمانی را درک کنید. قبول مسئولیت مهم است،اما برای طرف مقابل نیز مفید است که بداند از آسیب رساندن به او احساس بدی دارید و ای کاش این کار را نمی کردید. طرف مقابل احساس بدی دارد و دوست دارد بداند که شما نسبت به احساس بد او احساس بدی دارید.

وقتی می خواهید عذرخواهی کنید چه باید بگویید

• “کاش می توانستم حرفم را پس بگیرم.”
• “کاش بیشتر فکر کرده بودم.”
• “کاش به احساسات تو هم فکر می کردم.”

اینها همه ابراز پشیمانی است که بر صمیمیت عذرخواهی شما می افزاید و به طرف مقابل می فهماند که شما به او اهمیت می دهید.

چگونه جبران کنیم

اگر کاری وجود دارد که می توانید برای اصلاح وضعیت انجام دهید، آن را انجام دهید. مهم این است که بدانید چگونه با صمیمیت عذرخواهی کنید، و بخشی از این صداقت، تمایل به عمل است.

وقتی می‌خواهید جبران می کنید چه باید بگویید

• اگر چیزی را شکستید: “چگونه می توانم آن را جایگزین کنم؟”
• اگر حرف آزاردهنده‌ای زدید: “می‌دانم حرف‌هایم شما را آزار می‌دهد. هرگز نباید با کسی که دوستش دارم و به او احترام می‌گذارماینطور صحبت می‌کردم. تمام تلاشم را می‌کنم تا در آینده قبل از صحبت کردن فکر کنم.”
• اگر اعتماد را شکستید: “آیا کاری می توانم در حال حاضر انجام دهم تا به جلب دوباره اعتماد شما کمک کنم؟”

هر کاری که می توانید برای بهتر شدن اوضاع انجام دهید، بکنید. اگر مطمئن نیستید چه چیزی به شما کمک می کند، از طرف مقابل بپرسید.

مجدداً مرزها را تأیید کنید

یکی از مهمترین قسمت های عذرخواهی و یکی از بهترین دلایل برای عذرخواهی، تایید مجدد مرزها است. مرزهای سالم در هر رابطه ای مهم هستند.

وقتی با کسی درگیری پیدا می کنید، اغلب از یک مرز عبور می کنید. اگر یک قاعده اجتماعی نقض شود یا اعتماد شکسته شود،عذرخواهی به تأیید اینکه چه نوع رفتاری در آینده ترجیح داده می شود کمک می کند.

بحث در مورد نوع قوانینی که هر دوی شما در آینده به آن پایبند خواهید بود، اعتماد، مرزها و احساسات مثبت را بازسازی خواهد کرد. این یک جدایی طبیعی از تعارض و رسیدن به آینده ای شادتر در رابطه را فراهم می کند.

برای مثال، شما و شریک زندگیتان، دوست یا یکی از اعضای خانواده‌تان می‌توانید در مورد چیزهایی که تحمل نمی‌کنید بحث کنید، ازجمله:

• بی احترامی
• فریبکاری
• دروغ گویی
• دستکاری واقعیت
• بی اعتمادی
• داد زدن

علاوه بر این، می توانید با هم تلاش کنید تا انتظارات خود را در مورد نحوه رفتار عاطفی، فیزیکی و جنسی با یکدیگر تعیین کنید. اگر درتوافق بر سر این مرزها مشکل دارید، ممکن است شما و عزیزتان از صحبت با یک درمانگر خانواده یا مشاور رابطه بهره مند شوید.

سهم خودتان را ادا کنید، نه سهم آنها

به یاد داشته باشید که وقتی عذرخواهی می کنید، مسئولیت بخشی از درگیری را بر عهده می گیرید. این بدان معنا نیست که شما قبول دارید که کل درگیری تقصیر شما بوده است. مردم اغلب می ترسند ابتدا عذرخواهی کنند زیرا فکر می کنند هر کسی که اول عذرخواهی می کند “بیشتر اشتباه را گردن می‌گیرد” یا “بازنده” درگیری است.

عذرخواهی حتی زمانی که فقط بخش کوچکی از درگیری مسئولیت شما بود خوب و اغلب سالم است. این به شما اجازه می دهد تا آنچه را که در مورد اعمال خود پشیمان هستید مشخص کنید، اما مرزهای خود را نیز تأیید کنید.

مهم است که در عذرخواهی خود منصف باشید، هم از طرف مقابل و هم نسبت به خودتان. اگر همه چیز تقصیر شما نیست، همه تقصیرها را نپذیرید.

به دلایل درست عذرخواهی کنید

وقتی برای کاری که انجام دادید عذرخواهی می کنید، بدون در نظر گرفتن اقدامات طرف مقابل، راحت تر می توانید جلو بروید و درگیری را پشت سر بگذارید. وقتی عذرخواهی می کنیم، راحت تر می توانیم صداقت خود را حفظ کنیم و خود را ببخشیم.

ممکن است طرف مقابل نیز برای عذرخواهی از اقدامات خود تحریک شود. در حالی که عذرخواهی اغلب خوب است، مهم است که به یاد داشته باشید که همیشه این اتفاق نمی افتد. تلاش برای عذرخواهی گرفتن از طرف مقابل یک تاکتیک به بازی گرفتن دیگران است که گاهی نتیجه معکوس می دهد.

برای آرامش خود عذرخواهی کنید و ممکن است به طرف مقابل الهام شود که همین کار را انجام دهد. اما فقط به این دلیل که انتظارعذرخواهی دارید، عذرخواهی نکنید.

نتیجه را تا حدی رها کنید…

اگرچه عذرخواهی می‌تواند راهی برای حفظ صداقت و کنار گذاشتن کارهایی باشد که به آنها افتخار نمی‌کنیم، بسیاری از ما می‌خواهیم رابطه را نیز ترمیم کنیم و بخشیده شویم. گاهی اوقات این اتفاق نمی افتد.

اگر عذرخواهی خالصانه بود و شامل موارد لازم بود، احتمال بخشش شما بیشتر است، اما گاهی اوقات طرف مقابل آماده نیست یا قادر به بخشش و ادامه دادن نیست. یا ممکن است شما را ببخشد اما هنوز مراقب باشد. یا ممکن است نقش خود را در درگیری درک نکند. شما نمی توانید پاسخ او را کنترل کنید، و اگر هر کاری که می توانید انجام داده اید، فعلاً رها کنید.

روش خود را انتخاب کنید

عذرخواهی شفاهی در اکثر شرایط مناسب است، اما عذرخواهی کتبی نیز می تواند مزایای خود را داشته باشد. بسیاری از مردم با عذرخواهی رو در رو احساس ناراحتی می کنند، و در حالی که این موضوع به تنهایی دلیل خوبی برای یک عذرخواهی کتبی نیست، میتواند یک عامل باشد – به خصوص اگر ناراحتی شما بر توانایی شما در بیان احساساتتان تأثیر بگذارد.

نوشتن عذرخواهی در یک نامه، ایمیل یا حتی پیام متنی می تواند به شما زمان دهد تا روی محتوای عذرخواهی خود را با دقت فکر کنید،اطمینان حاصل کنید که مسئولیت را پذیرفته‌اید، ابراز پشیمانی کنید و مرزها را مجدداً تأیید کنید.

از سوی دیگر، عذرخواهی کتبی ممکن است برای برخی از اشتباهات خیلی رسمی باشد و برای برخی دیگر به اندازه کافی شخصی‌سازی‌شده نباشد. و اگر عذرخواهی کتبی با پاسخ همراه نباشد، ممکن است با یک درگیری حل نشده باقی بمانید.

عذرخواهی خود را ساده و مستقیم بیان کنید. اگر زیاده روی کنید، می تواند نارضایتی ایجاد کند و اعتماد را از بین ببرد.

چگونه بفهمید که عذرخواهی شما پذیرفته شده است؟

به طور کلی، اگر فرد مراحل زیر را انجام دهد، می‌توانید تشخیص دهید که عذرخواهی شما پذیرفته شده است:

• به عذرخواهی شما گوش داد یا اذعان کرد که عذرخواهی شما را خوانده است
• از شما تشکر کرد یا از عذرخواهی شما قدردانی کرد
• به عذرخواهی شما پاسخ داد و گفت: “اشکال ندارد” یا “لطفا دیگر این کار را نکنید” یا حتی “ممنونم، اما من هنوز به زمان بیشتریبرای فکر کردن نیاز دارم.”

مهم است که به خود یادآوری کنید که حتی اگر کسی عذرخواهی شما را بپذیرد، لزوماً به این معنی نیست که آماده است شما را ببخشد. بخشش واقعی ممکن است کمی طول بکشد، بنابراین آرام و صبور باشید.

حرف آخر

عذرخواهی واقعی همیشه آسان نیست، اما می تواند بخش مهمی از اصلاح یا حفظ روابط مهم باشد. با همدلی، قلبی باز و مقداری شجاعت، می توانید گام هایی را که برای عذرخواهی صادقانه نیاز دارید بردارید.

ارتباط شفاف را در اولویت قرار دهید و برای مسائل پیچیده از زوج درمانگر مشاوره بگیرید.

اگر ناراحتی عاطفی، اضطراب، افسردگی یا علائم دیگری را در نتیجه مشکلات در رابطه تجربه می کنید، برای دریافت کمک با یک متخصص ارتباط برقرار کنید. ممکن است بخواهید از صحبت با متخصص سلامت روان مرکز سلامت مغز دانا شروع کنید. از کمک گرفتن دریغ نکنید و بدانید سلامت روان شما مهم ترین چیز است. برای کسب اطلاعات بیشتر از خدمات ما، سایت انستیتو سلامت مغز دانا را ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.

اگر شما نیز به دنبال بهترین مشاوره روانشناسی در شیراز جهت زمینه‌های مختلف ازدواج، خانواده و زوج درمانی هستید، همین امروز زمان مشاوره خود را تنظیم کنید! با ما در تماس باشید.

07136476172-09172030360

آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – انستیتو سلامت مغز

ایمیل: [email protected]

منابع:

1. Schumann K. The psychology of offering an apology: Understanding the barriers to apologizing and how to overcome them. Curr Dir Psychol Sci. 2018;27(2):74-78. doi:10.1177/0963721417741709
2. Schumann K, Dweck CS. Who accepts responsibility for their transgressions?. Pers Soc Psychol Bull. 2014;40(12):1598-1610. doi:10.1177/0146167214552789

Mozhan Parsa

درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.