مشروبات الکلی و تکلم با هم بشنویم:
الکل باعث تغییرات زیادی در بدن و مغز می شود. اثرات فوری شامل احساس آرامش، خواب آلودگی، و پرحرفی یا اجتماعی شدن است. پس از چند نوشیدنی، درک و زمان واکنش کاهش می یابد و کارهایی مانند رانندگی را خطرناک می کند. در سطوح بسیار بالای مستی، فعالیت آهسته مغز می تواند منجر به سرگیجه، دوبینی، استفراغ، کندی تنفس، افتادن، از دست دادن حافظه و غش شود.
تکلم نامفهوم یک نشانه کلیشه ای از مست بودن است، به طوری که پزشکان و افسران پلیس از این علامت به عنوان نشانه ای از مست بودن فرد استفاده می کنند. تکلم مداوم ممکن است نشانهای از این باشد که فردی با سوءمصرف مزمن الکل دست و پنجه نرم میکند و ممکن است آسیب مغزی باعث این وضعیت شود.
ابهام کوتاه مدت گفتار نشان دهنده مستی است
اساساً الکل وارد جریان خون می شود و به سراسر بدن از جمله مغز فرستاده می شود. تمام نواحی مغز تحت تأثیر الکل قرار خواهند گرفت، اما برخی از این تأثیرات آشکارتر از سایرین خواهد بود. تغییرات فوری بعد از چند نوشیدنی شامل تلوتلو خوردن و فراموش کردن کلمات است. اگر با دوستان چند نوشیدنی الکلی می خورید و یکی از اعضای گروه شروع به صحبت کردن و پرت و پلا گفتن می کند، این نشانه آن است که او باید الکل را کنار بگذارد. این علامت معمولاً تا زمانی که غلظت الکل خون (BAC) به 0.1٪ برسد، شروع نمی شود که بیش از حد مجاز رانندگی 0.08٪ است. اما چرا گفتار آنها شلخته تر می شود؟ اثر موقت الکل بیش از حد ناشی از تعامل سم بر روی نورونهای مغز است.
اول، الکل مانند گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) در مغز عمل می کند. این ماده باعث می شود، نورون ها کندتر شلیک کنند. GABA بیش از حد باعث می شود مغر به خوبی اطلاعات را پردازش نکند. که منجر به حرکات آهسته تر، تغییر در درک زمان و گفتار نامفهوم می شود. الکل همچنین تولید گلوتامات را که یک انتقال دهنده عصبی است که هیجان و انرژی را تحریک می کند، سرکوب می کند. این سرکوب اثرات آرام بخش در مغز را افزایش می دهد.
یک مطالعه در سال 2015 نورون های خاصی به نام نورون های پورکنژ را بررسی کرد که در هماهنگی حرکتی و حافظه عضلانی نقش دارند. این نورونها که در مخچه قرار دارند، به هماهنگ کردن عضلات ارادی و انتقال حرکات مکرر به حافظه بلندمدت کمک میکنند. برای مثال، فردی که نواختن ویولن را یاد میگیرد، از نورونهای پورکنژ برای به خاطر سپردن آکوردها استفاده میکند. الکل باعث اختلال در شلیک این نورون ها می شود. همچنین باعث میشود واکنش فیزیکی کندتر شود، به ویژه در هنگام رانندگی، که رفتاری است که از طریق ماهیچه های ارادی آموخته می شود، خود را نشان می دهد. افزایش دوز مشروب الکلی منجر به اختلال بیشتر، تغییر سایر هماهنگی های ارادی عضلانی، از جمله استفاده از زبان می شود.
علل مشکل در تکلم افراد مست
دو ناحیه دیگر از مغز در تولید گفتار نقش دارند و تحت تاثیر الکل قرار می گیرند. ناحیه ورنیکه با ایجاد جملات مرتبط است و ناحیه بروکا پردازش زبان را کنترل می کند. این نواحی به دلیل تفاوت های فردی از جمله جنسیت، وزن، سن و تحمل الکل می توانند بسیار متفاوت تحت تاثیر قرار گیرند. افرادی که توانایی پردازش زبان بالاتری دارند نیز ممکن است دچار مشکل کمتری شوند.
تغییرات بلند مدت در گفتار به معنای مشکلات مزمن سلامت است
افرادی که برای مدت طولانی بیش از حد الکل می نوشند، خود را در معرض چندین مشکل مزمن سلامتی قرار می دهند، و آسیب مغزی یکی از این مشکلات است. در دنیای پزشکی، مشکل در بیان کلمات دیسرتری نامیده می شود. این تغییردر گفتار می تواند ناشی از چندین بیماری باشد، از جمله:
- آسیب مغزی
- تومور مغزی
- اسکلروز چندگانه
- بیماری پارکینسون
- سکته
- زوال عقل
- سایر بیماری های دژنراتیو مغزی
- آسیب سر
- آسیب به اعصاب فک یا گردن
درواقع اگر مشروب الکلی مصرف می کنید و متوجه تغییرات بلند مدت در تکلم خود هستید. ممکن است مشکلات بالا را داشته باشید که نیاز به ارزیابی روانپزشک یا متخصص مغز و اعصاب است.
مسمومیت حاد با الکل یا مست بودن یک علت موقتی دیس آرتری است، اما با گذشت زمان، سوء مصرف الکل می تواند به مغز آسیب برساند یا آسیبهای موجود را تشدید شکند و ممکن است این وضعیت را دائمی کند. علائم دیس آرتری عبارتند از:
- لکنت زبان
- گفتار آهسته
- ناتوانی در صحبت بلندتر از زمزمه یا بلند حرف زدن
- گفتاری تند که درک آن دشوار است
- صدای تو دماغی ، خش دار یا خسته
- ریتم گفتاری ناهموار یا غیر عادی
- حجم گفتار ناهموار
- گفتار یکنواخت
- مشکل در حرکت دادن زبان یا عضلات صورت
اگر فردی دچار این علائم شد و از بین نرفت، میتواند نشانهای از نوعی آسیب مغزی یا بدتر شدن آسیب مغزی باشد.
زوال عقل الکلی و نوروپاتی دو بیماری هستند که به دیس آرتری ناشی از سوء مصرف مزمن الکل کمک می کنند. نوروپاتی آسیب عصبی است که ممکن است دائمی شود. هنگامی که ناشی از سوء مصرف الکل باشد، آسیب عصبی به دلیل کمبود ویتامین است. ممکن است شامل این علائم باشد:
- بی حسی
- مور مور
- ضعف جسمانی
- مشکلات حرکتی
این آسیب عصبی ممکن است به وضوح روی دستها، پاها، بازوها یا پاها تأثیر بگذارد، اما میتواند باعث پیچ خوردگی یا افتادگی عضلات صورت یا آسیب عصبی در فک شود که میتواند نحوه صحبت کردن فرد را تغییر دهد.
سوء مصرف الکل همچنین خطر ابتلا به سرطان در دهان یا گلو را افزایش می دهد. تومور در این نواحی ممکن است بر کیفیت گفتار و صدا تأثیر بگذارد و باعث دیس آرتری شود.
برای جلوگیری از آسیب ناشی از سوء مصرف الکل کمک بگیرید
پایان دادن به سوء مصرف الکل برای جلوگیری از آسیب طولانی مدت بسیار مهم است. اگر یکی از عزیزان که مشروبات الکلی مصرف می کند به طور مداوم دچار مشکل در تکلم است یا شروع به فراموش کردن کلمات معمولی می کند، ممکن است نشان دهنده این باشد که تاثیر منفی مصرف مشروب روی وی زیاد است و بیماری دیگری وجود دارد. آنها ممکن است به طور مداوم مست باشند، و این می تواند منجر به مشکلات سلامت مزمن شود، که بسیاری از آنها به صورت تغییرات گفتاری نیز ظاهر می شوند. برای اطلاعات بیشتر میتوانید به کلینیک ترک الکل مراجعه بفرمایید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.