اگرچه اخیراً درمان مبتنی بر واقعیت مجازی برای افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) و سایر اختلالات پردازش حسی مورد توجه قرار گرفته است، اما واقعا خیلی جدید نیست. در اوایل سال 1996، محققانی مانند باربارا استریکلند این نظریه را مطرح کردند که واقعیت مجازی میتواند به افراد مبتلا به اوتیسم در توسعه مهارت‌های آگاهی اجتماعی کمک کند.
مطالعات اولیه در دهه 90 امیدوارکننده بود، اما در آن زمان، واقعیت مجازی گران بود و هدست‌ها اغلب حجیم و اذیت‌کننده بودند – که گاهی برای افراد مبتلا به اختلالات حسی یک مشکل جدی بود. در آن زمان، این مسائل مانع از تبدیل شدن درمان‌های واقعیت مجازی به یک گزینه قابل اجرا و گسترده برای کمک به افراد مبتلا به اوتیسم شد.
کاربرپسندتر شدن دستگاه های واقعیت مجازی
اکنون که بیست سال از آن موقع گذشته است، فناوری واقعیت مجازی ارزان و در دسترس است و هدست های واقعیت مجازی سبک تر و راحت تر هستند. با حذف این موانع، محققان پتانسیل واقعیت مجازی به عنوان یک ابزار درمانی برای اوتیسم بیش از هر زمان دیگری مطرح شد.
بیشتر تحقیقات امیدوارکننده است و واقعیت مجازی در حال حاضر به عنوان ابزاری برای کمک به بهبود زندگی افراد مبتلا به اوتیسم استفاده می شود. مطالعات جدید نشان می دهد که واقعیت مجازی می تواند برای همه چیز از کمک به کودکان اوتیسم برای غلبه بر فوبیا گرفته تا کمک به بزرگسالان اوتیستیک در توسعه مهارت های مصاحبه شغلی استفاده شود.
مطالعات انجام شده
یک مطالعه مشترک از مرکز سلامت مغز در دانشگاه تگزاس در دالاس و مرکز مطالعه کودک در دانشگاه ییل بررسی کرد که چگونه آموزش واقعیت مجازی بر مغز شرکت کنندگان در مطالعه تأثیر می گذارد. قبل از این همکاری، مرکز سلامت مغز قبلاً مطالعات مقدماتی را روی آموزش واقعیت مجازی-شناخت اجتماعی (VR-SCT) انجام داده بود. آنها سناریوهای واقعیت مجازی را برای کمک به افراد دارای اوتیسم با عملکرد بالا توسعه دادند تا مهارت‌های اجتماعی مانند «تشخیص عاطفی» و «توانایی درک و پاسخ به آنچه دیگران فکر می‌کنند» را توسعه دهند. BrainHealth در اوایل سال 2012 نشان داد یک پلت فرم واقعیت مجازی ابزاری امیدوارکننده برای بهبود مهارت های اجتماعی، شناخت و عملکرد در اوتیسم است.
کسب مهارت های اجتماعی با واقعیت مجازی
کارلی مک‌کالر، دانشجوی دانشگاه دالاس که برنامه واقعیت مجازی BrainHealth را گذرانده است، این آموزش را برای یادگیری مهارت‌های مصاحبه و تبدیل شدن به یک معلم موثر دانست. و شاید مهم‌تر از آن، این برنامه به او برای یافتن «دوستان واقعی و بادوام» برای اولین بار در زندگی اش کمک کرد.
و معلوم شد که یک توضیح علمی برای تجربه مک کولر وجود دارد. با استفاده از fMRI و EEG، مطالعه BrainHealth و Yale در سال 2018 تأیید کرد که واقعیت مجازی در واقع تغییرات قابل اندازه‌گیری را در مغز افراد مبتلا به اوتیسم با عملکرد بالا ایجاد می‌کند. حتی با وجود اینکه آموزش واقعیت مجازی غیر همهجانبه بود (یعنی سناریوها به جای هدست واقعیت مجازی بر روی صفحه نمایش کامپیوتر نمایش داده می شدند)، این آموزش به بیماران کمک کرد تا توجه نسبتاً بیشتری به محرک های اجتماعی و توجه نسبتاً کمتری به محرک های غیر اجتماعی داشته باشند.
محققان این نظریه را مطرح می‌کنند که واقعیت مجازی رویدادهای اجتماعی را پس از درمان قابل پیش‌بینی‌تر کرده است. شاید به افراد مبتلا به اوتیسم کمک کند تا کمتر تحت تأثیر محرک‌های خارجی در موقعیت‌های اجتماعی قرار گیرند و بتوانند بر خواندن و پاسخ به نشانه‌های اجتماعی تمرکز کنند.
واقعیت مجازی به افراد مبتلا به اوتیسم کمک می کند
با توجه به اینکه 60 تا 90 درصد از بزرگسالان اوتیستیک بیکار هستند یا استخدام نشده‌اند، استفاده گسترده از آموزش شناخت اجتماعی با واقعیت مجازی می تواند راه حل های موثری برای مشکلات واقعی بزرگسالان اوتیستیک ارائه دهد.
کودکان اوتیستیک می توانند از برنامه های واقعیت مجازی بهره مند شوند
Floreo یک برنامه VR همهجانبه برای کودکان اوتیسم از هفت سال به بالا است که برای کمک به آنها در توسعه مهارت های زندگی و اجتماعی طراحی شده است. در ابتدا، فلورئو بر کمک به بچه‌ها در ایجاد مهارت‌های توجه مشترک متمرکز بود. توجه مشترک، جایی که دو نفر با هم روی یک شی متمرکز می‌شوند، اغلب برای کودکان دچار اوتیسم پیچیده است و میتواند مانع ایجاد پیوند اجتماعی شود. یک مطالعه آزمایشی نشان داد که کودکان اوتیستیک پس از استفاده از این برنامه بهبودی در توجه مشترک داشتند. آنها هدست های واقعیت مجازی را به خوبی تحمل کردند و از این تجربه لذت بردند.
از آن زمان، فلورئو اقداماتی را برای شروع مطالعات گسترده تر انجام داده و محتوای خود را به شدت گسترش داده است. علاوه بر توجه مشترک، آنها اکنون ماژول هایی را ارائه می دهند که به بچه ها کمک می کند مهارت هایی مانند تقلید، حرکات، عبور از خیابان، تمرکز حواس و ایمنی را بیاموزند. ماژول هایی برای مهارت های اجتماعی مدرسه و ایمنی در سفر در دست ساخت هستند. و از آنجایی که برنامه هایی مانند Floreo در دسترس و آسان برای استفاده هستند، پتانسیل استفاده به عنوان ابزار کلاس درس برای معلمان آموزش کودکان با نیازهای ویژه را دارند.
افزایش درک و همدلی با واقعیت مجازی
واقعیت مجازی یک مزیت مهم دیگر برای افراد اوتیستیک ارائه می‌کند: افزایش درک و همدلی. در حالی که بیشتر تحقیقات بر روی استفاده از واقعیت مجازی برای کمک به افراد اوتیستیک برای بهبود آگاهی اجتماعی یا کنار آمدن با مسائل حسی متمرکز است، سازمان‌هایی مانند انجمن ملی اوتیسم بریتانیا ویدیوهایی تولید کرده‌اند که بار حسی را شبیه‌سازی می‌کنند. به خصوص هنگامی که از طریق یک هدست واقعیت مجازی مشاهده می‌شوند، این ویدیوها به افراد کمک می‌کند تا اضطراب و وحشت ناشی از بار حسی را تجربه کنند و بفهمند که مکانیسم‌های مقابله‌ای چگونه میتواند کمک کند.
حرف آخر
اگرخودتان با مشکلات اوتیسم دست و پنجه نرم می‌کنید یا کودک اوتیستیک دارید، واقعیت مجازی میتواند راهی برای کمک به مشکلات شما باشد. میتوانید در محیطی امن و کنترل شده مهارت های شناختی مختلف از جمله مهارت های اجتماعی را از طریق واقعیت مجازی کسب کنید. موسسه سلامت مغز دانا با کمک تکنولوژی واقعیت مجازی همراه با تلفیقی از درمان های دیگر، بسیاری از مشکلات شناختی افراد را می تواند بهبود ببخشد. برای کسب اطلاعات چگونگی استفاده از این خدمات با کارشناسان تماس بگیرید.
منابع:
How Virtual Reality Can Help Those With Autism. (April 2019). Forbes.
Effectiveness of Virtual Reality for Children and Adolescents With Autism Spectrum Disorder: An Evidence-Based Systematic Review. (August 2018). Sensors.
Reducing Specific Phobia/Fear in Young People With Autism Spectrum Disorders (ASDs) through a Virtual Reality Environment Intervention. (2014). PLOS One.
Virtual Reality Holds Promise for Reducing Phobias in Autism. (February 2019). Psych Central.
VR Gives Students New Ways to Learn. (March 2020). EdTech Magazine.
Virtual Reality Could Show Others What Autism Feels Like—and Lead to Potential Treatments. (October 2018). Science.
Social Isolation of Young Adults With Autism Spectrum Disorder Examined. (May 2013). Science Daily.
Virtual Reality Might Be the Next Big Thing for Mental Health. (June 2019). Scientific American.
Neurodivergent Intersubjectivity: Distinctive Features of How Autistic People Create Shared Understanding. (May 2019). Autism.
How Others Make Me and My Son With Autism Feel Invisible. (March 2018). The Mighty.
Virtual Reality Social Cognition Training for Young Adults With High-Functioning Autism. (May 2012). Journal of Autism and Developmental Disorders.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.