07136476172 - 09172030360 [email protected]

آنوسمی – از دست دادن بویایی

توسط | آبان 4, 1401 | سلامت مغز

خلاصه

آنوسمی به معنای از دست دادن حس بویایی است. در حالی که هیپوسمی به معنای کاهش حساسیت بویایی است. نورون های بویایی می توانند پس از آسیب بهبود یا بازسازی شوند. حساسیت بویایی با افزایش سن کاهش می یابد. از دست دادن بویایی چرا اتفاق می افتد؟

مکانیسم های دقیق پشت حس بویایی مانند یک راز باقی مانده است. مولکول های بو در هوا به داخل بینی تنفس می شوند و به داخل حفره بینی به اپیتلیوم بویایی (بافت) هدایت می شوند. این دسته کوچک از سلول ها که تقریباً در راستای بالای استخوان گونه قرار دارند، با موهای ریز («سیلیا») و لایه نازکی از مخاط پوشیده شده است.

هر سلول به یک نورون بویایی یا سلول عصبی متصل است. مژک ها مولکول های بو استنشاق شده را به دام می اندازند. اطلاعات روی مولکول ها به نورون های بویایی منتقل می شود. سپس از طریق سیستم عصبی به مغز منتقل می شود، جایی که بو پردازش و تجربه می شود.

«آنوسمی» به معنای از دست دادن حس بویایی است. داروها، بیماری‌ها، اختلالات هورمونی و مواد شیمیایی متعددی وجود دارند که می‌توانند حس بویایی را گاهی برای همیشه مختل کنند. افراد با افزایش سن نسبت به بوها حساسیت کمتری دارند. زنان نسبت به مردان حس بویایی قوی تری دارند. شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه حساسیت بویایی ممکن است تا حدی ارثی باشد.

چشیدن در واقع بوییدن است

معمولاً تصور می شود که طعم غذا توسط “پرزهای چشایی” روی زبان تجربه می شود. در واقع، دهان فقط اطلاعات ابتدایی در مورد شیرینی، شوری، ترشی و تلخی را تشخیص می دهد. مولکول‌های بو از غذا به اپیتلیوم بویایی می‌رسند. اطلاعات زبان را با داده‌های بسیار پیچیده‌تر تکمیل می‌کنند. به همین دلیل است که طعم غذا در هنگام سرماخوردگی ملایم است. اپیتلیوم بویایی با مخاط مسدود شده است و نمی تواند به درستی عمل کند.

سازگاری بو

اگر بویی را برای مدتی استشمام کنید، در نهایت متوجه آن نمی شوید. به این دلیل است که قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض بوی شدید، اپیتلیوم بویایی را با مولکول‌های بو اشباع می‌کند. تا جایی که اطلاعات دیگر به مغز منتقل نمی‌شود. به این فرآیند «سازش» می گویند. از دست دادن حساسیت بویایی موقتی است و به خصوص در بوی «بیش از حد» رخ می دهد. بهبودی پس از سازش به فرد بستگی دارد. اما می تواند از چند ثانیه تا چند دقیقه متغیر باشد.

عوامل روزمره که حس بویایی را کاهش می دهند

حس بویایی را می توان تحت تأثیر عوامل روزمره کاهش داد، از جمله:

  • سیگار کشیدن. به خصوص برای نیم ساعت پس از کشیدن یک سیگار.
  • مخاط بینی. ناشی از تعدادی از بیماری ها، مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، تب یونجه یا سینوزیت.
  • سازگاری. زمانی تجربه می شود که سلول های بویایی با مولکول های بوی خاصی تا نقطه اشباع پر شوند.

عواملی که حس بویایی را مختل می کنند

آنوسمی به معنای از دست دادن حس بویایی است. در حالی که هیپوسمی به معنای کاهش حساسیت بویایی است. اندازه گیری درجه «از دست دادن بویایی» دشوار است. زیرا تجربه بویایی ذهنی است. برخلاف حواس دیگر، هیچ تست تشخیصی وجود ندارد که بتواند حساسیت بویایی را با دقت عینی قضاوت کند. با این حال، عوامل مختلفی که با حس بویایی تداخل دارند عبارتند از:

  • مواد شیمیایی. طیف گسترده ای از مواد شیمیایی صنعتی، از جمله فلزات سنگین، ترکیبات معدنی و آلی، اسیدها و آلاینده ها.
  • بیماری های سیستم هورمونی. مانند دیابت، سندرم کوشینگ و کم کاری تیروئید.
  • بیماری های سیستم عصبی. مانند بیماری آلزایمر، مولتیپل اسکلروزیس، میگرن، سندرم کورساکوف، تومورهای مغزی، ضایعات مغزی و صرع.
  • داروها. محرک ها (مانند آمفتامین ها و کوکائین)، داروهای ضد افسردگی (مانند مورفین)، برخی آنتی بیوتیک ها و سایر داروها، از جمله منقبض کننده عروق در اسپری های بینی.
  • بیماری های عمومی. مانند آسم برونش، جذام و فیبروز کیستیک.
  • تروما. از جمله ضربه به سر یا جراحات وارده به بینی.

کووید 19

قبل از همه‌گیری، دکتر جنیفر اسپایسر از صبح زود بیدار شدن لذت می‌برد. در آن ساعات آرام صبح، او وقت گرانبهایی را برای تنهایی با سگش می‌گذراند.  با استفاده از دانه‌های سرخ‌کننده آتلانتا، یک فنجان قهوه مورد علاقه‌اش را درست می‌کرد.

حالا، او به سختی می تواند یک جرعه بدون تف کردن قهوه بنوشد. قهوه او که زمانی منبع لذتی مزه دار بود. اکنون بوی و طعم شیمیایی دارد که اسپایسر دیگر نمی تواند آن را تحمل کند. اسپایسر، استادیار بیماری های عفونی در دانشکده پزشکی دانشگاه اموری است. او می گوید: “من حتی نمی توانم به یک کافی شاپ بروم. بوی بسیار بدی می دهد.” “این واقعا افتضاح است.”

تغییر ناگهانی در حواس اسپایسر در حال حاضر یک مقصر بسیار رایج دارد: کووید-19. او تابستان گذشته یک مورد نسبتا خفیف از ویروس داشت. او علاوه بر از دست دادن حس چشایی و بویایی، حدود یک هفته تب، لرز و خستگی نیز داشت. حس بویایی و چشایی او در نهایت بازگشت – اما نه مثل قبل.

خط حمله متفاوت

کووید-19 اولین بیماری نیست که منجر به از دست دادن چشایی یا بویایی می شود. سرماخوردگی، آنفولانزا، حتی آلرژی های بد می تواند باعث احتقان بینی شود که این حواس را بی فایده می کند. اما در این موارد، استفاده از یک ضد احتقان می تواند کمک کند، حتی به طور موقت.

کارشناسان می گویند که در مورد کووید-19 اینطور نیست. در عوض، ویروس کرونا این حواس را از طریق یک خط حمله متفاوت کسل می کند.

دکتر نینا شاپیرو، جراح سر و گردن کودکان در دانشکده پزشکی UCLA است. او می گوید: «این یک فرآیند التهابی خود عصب یا سلول ها است. حس بویایی یک فرد به این صورت عمل می کند: یک مولکول بو وارد بینی می شود و بر روی نوع خاصی از بافت به نام اپیتلیوم بویایی قرار می گیرد.

این بافت پر از نورون‌هایی است که مولکول بو را می‌گیرند.

آن را از طریق پیاز بویایی  به مغز منتقل می‌کنند، جایی که مثلاً به عنوان بوی گل رز تفسیر می‌شود.

نورون ها در این سفر از بینی به مغز توسط سلول های پشتیبان هدایت می شوند. سلول هایی که مانند تابلوهای راهنما عمل می کنند و راه را نشان می دهند. اما سلول های پشتیبان در گیرنده ای به نام ACE-2 – هدف اولیه ویروس کرونا در سلول های انسانی پوشیده شده اند.همین  باعث می شود سلول های پشتیبانی نیز به یک هدف اصلی تبدیل شوند.

متخصصان فرض می‌کنند که ویروس روی آن سلول‌ها قرار می‌گیرد.سپس مسیر نورون‌ها را برای رسیدن به مقصدشان در مغز مختل می‌کند. وقتی این اتفاق می افتد، افراد حس بویایی خود را از دست می دهند. بو به طور مستقیم با چگونگی تجربه یک فرد چشایی در ارتباط است.

هیچ تضمینی وجود ندارد که این اتصالات عصبی هرگز راه خود را به مسیرهای طبیعی خود باز یابند. اما این واقعیت که حداقل برخی از واکنش ها در حال رخ دادن است. حتی اگر به این معنی باشد که بویی که زمانی دوستش داشت، اکنون بوی مواد شیمیایی می دهد – ممکن است نشانه خوبی باشد.

افرادی که حس بویایی خود را از دست می دهند در معرض خطر واقعی اختلالات روانی از جمله افسردگی هستند. برای دریافت کمک تخصصی با ما در انستیتو سلامت مغز دانا در تماس باشید.

منبع: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/anosmia-loss-of-smell

https://www.nbcnews.com/health/health-news/loss-smell-taste-can-linger-after-covid-or-come-back-n1252814

 

سیستم بویایی زندگی را دل پذیرتر کرده است!

چگونه به طور طبیعی حس بویایی خود را به دست آوریم

چرا برخی افراد مبتلا به کرونا، بویایی خود را تا مدتی از دست می دهند؟

به این مقاله امتیاز دهید