اعتیاد
اکنون اعتیاد به عنوان یک بیماری مغزی شناخته می شود. چه الکل باشد، چه قرص های درد تجویزی، نیکوتین، قمار یا چیز دیگری. غلبه بر اعتیاد به سادگی متوقف کردن یا اعمال کنترل بیشتر بر تکانه ها نیست. اعتیاد یک چالش روانی رایج است که انسان ها از آن عبور می کنند.
انواع مختلفی از اعتیاد روانی وجود دارد: اعتیاد به پورنوگرافی، اعتیاد جنسی، اعتیاد به غذا، اعتیاد به رابطه و غیره. در اینجا اعتیاد به مواد در این بحث گنجانده نشده است. مانند اعتیاد به مواد مخدر و الکل. البته اعتیاد به مواد به اعتیاد روانی نیز مربوط می شود. اما این ماده سلول های عصبی را تغییر می دهد و روی آن تأثیر می گذارد. بنابراین این موضوع متفاوت است و نیاز به درمان تخصصی و پزشکی دارد.
اعتیاد بسیار ظریف تر از چیزی است که به نظر می رسد. برای مثال، خودشیفتگی در اصل نوعی اعتیاد است. به همین دلیل است که تکیه بر علامتی که با کلمات تعریف می شود محدود و گمراه کننده است. مهم این است که فرد خود را درک کند. نه اینکه صرفاً به فکر مقابله با اعتیاد باشد که شکل دیگری از اعتیاد است.
فقط اعتیاد وجود دارد، نه اعتیاد به چیزی. ماهیت اعتیاد بیشتر از “اعتیاد به چیزی” مهم است.
تأیید اعتیاد بسیار آسان است. زیرا می توانید مستقیماً میل به انجام کاری تکراری و رنج ناشی از آن را در خود مشاهده کنید. پایان دادن به اعتیاد به معنای درک کامل اعتیاد است. به این معنی که شما با اعتیاد بمانید و آن را به طور کامل مشاهده کنید.
با این حال، زمانی که فرد از اعتیاد رنج می برد، همیشه می خواهد از نظر ذهنی از اعتیاد خلاص شود. اما انجام این کار مانع مشاهده و درک او می شود. آیا می توانید این تمایل را در خود مشاهده کنید؟ آیا می‌توانید هر خواسته‌ای را رها کنید و به سادگی با آن مشکل بمانید؟ از مشکل فرار نکنید؟
اعتیاد یک فرآیند فکری است.
تا زمانی که لذت جویی وجود دارد، اعتیاد نیز وجود دارد. به عنوان مثال اعتیاد به پورنوگرافی را در نظر بگیرید. وقتی کسی پورنوگرافی را دنبال می کند، از آن لذت زیادی می برد. تصویر و صدای پورنوگرافی احساسات جنسی را تحریک می کند که لذت طلبی است.
ذهن به بازپخش تصاویر و صداها ادامه می دهد تا احساسات جنسی را تحریک کند. در ابتدا، ذهن لذت زیادی می برد. رضایت، تحقق و همه چیزهای دیگر. اما این “بازپخش” به دلیل لذت تبدیل به یک حلقه می شود.
وقتی یک حلقه یا الگو شکل می گیرد ذهن ناگزیر در تضاد است. زیرا ذهن همیشه پویا است و در برابر هر الگویی مقاومت می کند. این تضاد چالش‌های ذهنی را به همراه می‌آورد که در انواع علائمی که در کلمات توصیف می‌شوند آشکار می‌شوند. اما علائم تمرکز اشتباهی دارند و می‌توانند حواس‌پرتی را ایجاد کنند که فرد را از برخورد با موضوع باز می‌دارد.
چه زمانی اعتیاد در مغز ایجاد می شود؟
اعتیاد زمانی ایجاد می شود که مدارهای لذت در مغز تحت تأثیر قرار می گیرند. به گونه ای که می تواند مزمن و گاهی اوقات حتی دائمی شود. وقتی در مورد «سیستم‌ها» یا «مسیرها» پاداش و نقش دوپامین در اعتیاد می‌شنوید، این چیزی است که در بازی وجود دارد. اما واقعاً هر یک از اینها چه معنایی دارد؟
یکی از ابتدایی‌ترین بخش‌های مغز، سیستم پاداش، به‌عنوان راهی برای تقویت رفتارهایی که برای زنده ماندن به آن‌ها نیاز داریم، مانند غذا خوردن، ایجاد شد. هنگامی که ما غذا می خوریم، مسیرهای پاداش ماده شیمیایی به نام دوپامین را فعال می کند. به نوبه خود باعث ایجاد تکانی از رضایت می شود. این چیزی است که شما را تشویق می کند که در آینده دوباره غذا بخورید.
وقتی فردی به یک ماده اعتیاد پیدا می کند، چه اتفاقی می افتد؟
به این دلیل است که مغز شروع به تغییر کرده است. این به این دلیل اتفاق می‌افتد که مواد اعتیادآور وقتی به مغز می‌رسند، واکنش بزرگی ایجاد می‌کنند. به جای یک موج ساده و لذت بخش دوپامین، بسیاری از مواد مخدر مورد سوءمصرف – مانند مواد افیونی، کوکائین یا نیکوتین – باعث می شوند که دوپامین 10 برابر بیشتر از یک پاداش طبیعی، مسیر پاداش را پر کند.
مغز این موج را به خاطر می آورد و آن را با ماده اعتیادآور مرتبط می کند. با این حال، با استفاده مزمن از این ماده، به مرور زمان مدارهای مغز سازگار شده و حساسیت کمتری نسبت به دوپامین پیدا می‌کنند.
دستیابی به آن احساس لذت‌بخش اهمیت فزاینده‌ای پیدا می‌کند. اما در عین حال، شما تحمل ایجاد می‌کنید و به مقدار بیشتری از آن ماده نیاز دارید تا سطح بالایی که میل دارید ایجاد کنید.
اعتیاد همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در تمرکز، حافظه و یادگیری شود. البته در تصمیم گیری و قضاوت نیز اختلال ایجاد. بنابراین، به دنبال مصرف مواد مخدر، عادت است، نه تصمیمات آگاهانه و منطقی.
متأسفانه، این باور وجود دارد که افراد معتاد به سادگی انتخاب های بدی انجام می دهند.
به‌علاوه، استفاده از زبان‌های انگ زدن، مانند «معتاد»، «پاک شدن»، اغلب موانعی را برای دسترسی به درمان ایجاد می‌کند. همچنین ننگی وجود دارد که روش های درمانی را احاطه کرده و چالش های بیشتری را ایجاد می کند.
اگرچه روش‌های درمانی بر اساس تاریخچه فرد و اعتیاد خاصی که وی ایجاد کرده است متفاوت است. داروها می‌توانند تفاوت را ایجاد کنند. “بسیاری از مردم فکر می کنند که هدف از درمان اختلال مصرف مواد افیونی، به عنوان مثال، مصرف نکردن هیچ دارویی است.”
تحقیقات نشان می دهد که درمان های مبتنی بر دارو موثرترین درمان هستند. اختلال مصرف مواد افیونی یک وضعیت پزشکی است. درست مانند افسردگی، دیابت یا فشار خون، و مانند آن. شرایط، به طور موثر با ترکیبی از دارو و مشاوره درمان می شود.
راه حل این اعتیاد پایان دادن به حلقه است.
پایان دادن به حلقه به معنای توقف لذت جویی است. آیا می توانید هر لذتی را رها کنید؟ عموماً افراد حاضر نیستند لذت را کنار بگذارند. زیرا فکر می کنند لذت تنها معنای زندگی آنهاست و به همین دلیل لذت را حفظ می کنند.
آیا این طرز فکر را در خود مشاهده می کنید؟ تمام چالش های ذهنی از لذت جویی ناشی می شود. لذت، لذت زندگی را از بین می برد. وقتی فردی بدون جستجوی لذت زندگی می کند، زندگی سرشار از شادی است.
اما باید با عمل واقعی آن را کشف کرد. از هر لذتی رها شد. وگرنه آنچه در اینجا گفته می شود دیدگاه گوینده است، نه واقعیت شما. تا اینجا از طریق پرس و جو متوجه می شویم که پایان دادن به اعتیاد پایان دادن به لذت جویی است. آیا می توانید به لذت جویی پایان دهید؟ آیا می توانید در حال حاضر بدون جستجوی ذهنی یک زندگی کامل داشته باشید؟
به عنوان مثال اعتیاد به رابطه را در نظر بگیرید:
ذهن به دنبال لذت بردن از تصاویر ذهنی مربوط به رابطه است و حاضر نیست این لذت را رها کند. اما در رابطه واقعی، افراد در حال تغییر هستند و همه چیز پویا است که در تضاد است با تصاویر ذهنی ایستا و بدون تغییر.
بنابراین چنین درگیری های ذهنی باعث می شود همه افراد در رابطه دچار مشکل شوند. تصاویر ذهنی رابطه توهمی است که فرد از آن لذت می برد. در حالی که رابطه واقعی فقط در این لحظه و فراتر از هر تصویر ذهنی می تواند وجود داشته باشد. بنابراین زندگی کامل در حال حاضر در واقع تغذیه رابطه است، اما اعتیاد رابطه را از بین می برد.
در هرزمان که نیاز به کمک حرفه ای داشتید متخصصین در انستیتو سلامت مغز دانا در کنارتان هستند. با ما همراه باشید.
منبع: How an Addicted Brain Works – Neuroscience News
Addiction (mindiverse.foundation)
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.