گفتار درمانی ارزیابی و درمان مشکلات ارتباطی و اختلالات گفتار است. این کار توسط آسیب شناسان گفتار زبان (SLPs) انجام می شود. که اغلب به آنها گفتار درمانگر گفته می شود. از تکنیک های گفتار درمانی برای بهبود ارتباطات استفاده می شود. اینها شامل درمان مفصلی، فعالیتهای مداخله زبانی و موارد دیگر بسته به نوع اختلال گفتار یا زبان است. گفتار درمانی ممکن است برای اختلالات گفتاری که در دوران کودکی ایجاد می شود یا اختلالات گفتاری در بزرگسالان ناشی از یک آسیب یا بیماری، مانند سکته مغزی یا آسیب مغزی، مورد نیاز باشد .
کدام اختلالات گفتار به گفتار درمانی نیاز دارند؟
چندین اختلال گفتار و زبان وجود دارد که با گفتار درمانی قابل درمان است.
اختلالات تلفظی
اختلال تلفظی عبارت است از ناتوانی در ایجاد درست صداهای خاص کلمه. کودک مبتلا به این اختلال گفتاری ممکن است صداهای کلمه را رها کند، عوض کند، تحریف کند یا اضافه کند. مثالی از تحریف یک کلمه، گفتن « دول» به جای «گل » است.
اختلالات روانی
اختلال روانی بر جریان، سرعت و ریتم گفتار تأثیر می گذارد. لکنت و بهم ریختگی از اختلالات روانی گفتار هستند. فردی که دچار لکنت است در بیرون آوردن صدا مشکل دارد. و ممکن است صحبتی داشته باشد که مسدود یا قطع شده باشد. یا ممکن است بخشی از کل کلمه را تکرار کند. فردی که دچار بهم ریختگی کلام است اغلب خیلی سریع صحبت می کند. و کلمات را با هم ادغام می کند.
اختلالات تشدید
اختلال رزونانس زمانی رخ می دهد که انقطاع یا انسداد جریان هوای منظم در حفره های بینی یا دهان، ارتعاشات مسئول کیفیت صدا را تغییر دهد. همچنین اگر دریچه ولوفارنکس به درستی بسته نشود، ممکن است اتفاق بیفتد. اختلالات رزونانس اغلب با شکاف کام، اختلالات عصبی و تورم لوزه ها همراه است.
اختلالات دریافتی
فرد مبتلا به اختلال زبان دریافتی در درک و پردازش آنچه دیگران می گویند مشکل دارد. این می تواند باعث شود وقتی کسی صحبت می کند فرد مبتلا بی علاقه به نظر برسید. یا فرد مبتلا در پیروی از دستورالعمل ها مشکل داشته باشد. یا دایره لغات محدودی فرد مبتلا داشته باشد. سایر اختلالات زبانی، اوتیسم، کم شنوایی، و آسیب به سر می تواند منجر به اختلال زبانی شود.
اختلالات بیانی
اختلال زبان بیانی مشکل در انتقال یا بیان اطلاعات است. اگر اختلال بیانی دارید، ممکن است در تشکیل جملات دقیق مانند استفاده از زمان فعل نادرست با مشکل مواجه شوید. این بیماری با اختلالات رشدی مانند سندرم داون و کاهش شنوایی همراه است. همچنین می تواند ناشی از ضربه به سر یا یک وضعیت پزشکی باشد.
اختلالات شناختی- ارتباطی
مشکل در برقراری ارتباط به دلیل آسیب به بخشی از مغز که توانایی تفکر شما را کنترل می کند، اختلال شناختی-ارتباطاتی نامیده می شود. می تواند منجر به مشکلات حافظه، حل مسئله و مشکل در صحبت کردن یا گوش دادن شود. این می تواند ناشی از مشکلات بیولوژیکی، مانند رشد غیرطبیعی مغز، برخی شرایط عصبی، آسیب مغزی یا سکته باشد.
آفازی
این یک اختلال ارتباطی اکتسابی است که بر توانایی فرد در صحبت کردن و درک دیگران تأثیر می گذارد. همچنین اغلب بر توانایی خواندن و نوشتن فرد تأثیر می گذارد. سکته مغزی شایع ترین علت آفازی است. اگرچه سایر اختلالات مغزی نیز می توانند باعث آن شوند.
دیزآرتری
مشخصه این عارضه به دلیل ضعف یا ناتوانی در کنترل ماهیچه های مورد استفاده برای گفتار، کند یا نامفهوم است. این بیماری بیشتر در اثر اختلالات سیستم عصبی و شرایطی ایجاد می شود. که باعث فلج صورت یا ضعف گلو و زبان می شود. مانند ام اس (MS) ، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) و سکته مغزی.
در حین گفتار درمانی چه اتفاقی می افتد؟
گفتار درمانی معمولاً با ارزیابی توسط یک SLP شروع می شود که نوع اختلال ارتباطی و بهترین راه برای درمان آن را شناسایی می کند.
گفتار درمانی برای کودکان
برای فرزند شما، گفتار درمانی ممکن است در یک کلاس درس یا گروه کوچک، یا تک به تک، بسته به اختلال گفتار انجام شود. تمرینات و فعالیت های گفتار درمانی بسته به اختلال، سن و نیازهای کودک شما متفاوت است. در طی گفتار درمانی برای کودکان، SLP ممکن است:
- تعامل از طریق صحبت کردن و بازی کردن، و استفاده از کتاب، تصویر کردن اشیاء دیگر به عنوان بخشی از مداخله زبانی برای کمک به تحریک رشد زبان
- صداها و هجاهای صحیح را برای کودک در حین بازی متناسب با سن خود مدل کنید تا به کودک یاد دهید که چگونه صداهای خاصی تولید کند.
- راهبردها و تکالیف درسی را برای کودک و والدین یا مراقب در مورد نحوه انجام گفتار درمانی در خانه ارائه دهید
گفتار درمانی برای بزرگسالان
گفتار درمانی برای بزرگسالان نیز با ارزیابی برای تعیین نیازهای شما و بهترین درمان آغاز می شود. تمرینات گفتار درمانی برای بزرگسالان می تواند در گفتار، زبان و ارتباطات شناختی به شما کمک کند. اگر آسیب یا وضعیت پزشکی مانند بیماری پارکینسون یا سرطان دهان باعث مشکلات بلع شده باشد، درمان ممکن است شامل بازآموزی عملکرد بلع نیز باشد .
تمرینات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حل مسئله، حافظه و سازماندهی و سایر فعالیت‌هایی که در جهت بهبود ارتباطات شناختی هستند
- تاکتیک های مکالمه برای بهبود ارتباطات اجتماعی
- تمرینات تنفسی برای رزونانس
- تمریناتی برای تقویت عضلات دهان
اگر می خواهید تمرینات گفتار درمانی را در خانه امتحان کنید، منابع زیادی در دسترس است، از جمله:
- اپلیکیشن های گفتار درمانی
- بازی ها و اسباب بازی های توسعه زبان، مانند کارت های تلنگر و فلش کارت
- کتاب های کار
چه مدت به گفتار درمانی نیاز دارید؟
مدت زمانی که یک فرد به گفتار درمانی نیاز دارد به چند عامل بستگی دارد، از جمله:
- سن آن ها
- نوع و شدت اختلال گفتار
- فرکانس درمان
- وضعیت پزشکی زمینه ای
- درمان یک بیماری زمینه ای
برخی از اختلالات گفتاری در کودکی شروع می شوند و با افزایش سن بهبود می یابند. در حالی که برخی دیگر تا بزرگسالی ادامه می یابند. و نیاز به درمان و نگهداری طولانی مدت دارند.
اختلال ارتباطی ناشی از سکته مغزی یا سایر شرایط پزشکی ممکن است با درمان و با بهبود وضعیت بهبود یابد.
گفتار درمانی چقدر موفق است؟
میزان موفقیت گفتار درمانی بین اختلال تحت درمان و گروه سنی متفاوت است. هنگامی که گفتار درمانی را شروع می کنید نیز می تواند بر نتیجه تأثیر بگذارد. گفتار درمانی برای کودکان خردسال بوده است و مطالعات نشان داده شده است زمانی که زودتر شروع شود و با مشارکت والدین یا مراقب در خانه تمرین شود، بیشترین موفقیت را داشته باشد. مداخله زودهنگام اغلب نقش مهمی در نتیجه موفقیت آمیز دارد.
گزینه های مراقبت در منزل
کار کردن با فرزندتان در خانه می تواند کمک کننده باشد. در اینجا چند نکته وجود دارد:
- هنگام پرسیدن سوال از فرزندتان واضح، آهسته و مختصر صحبت کنید.
- صبورانه منتظر بمانید تا فرزندتان پاسخ دهد.
- برای کاهش اضطراب، جو را آرام نگه دارید.
- از فرزندتان بخواهید پس از ارائه توضیحات یا دستور، دستورات شما را به زبان خودش بیان کند.
تماس مکرر با معلمان نیز مهم است. ممکن است فرزند شما در کلاس رزرو شده باشد و نخواهد در فعالیت هایی که شامل صحبت کردن و به اشتراک گذاری است شرکت کند. از قبل از معلم در مورد فعالیت های کلاس بپرسید تا به کودک شما برای بحث های آینده کمک کند.
گفتار درمانی می تواند طیف گسترده ای از تاخیرها و اختلالات گفتار و زبان را در کودکان و بزرگسالان درمان کند. با مداخله زودهنگام، گفتار درمانی می تواند ارتباطات را بهبود بخشد و اعتماد به نفس فرد را افزایش دهد.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.