مطالعات منتشر شده مدتهاست که نشان داده ارتباطی بین چاقی در کودکان و کاهش عملکرد اجرایی مغز وجود دارد. تحقیقات جدید منتشر شده در JAMA Pediatrics، بر اساس داده های به دست آمده از یک تحقیق گسترده تحقیقاتی ملی، نشان می دهد که تغییر در ساختار مغز – یک قسمت از قشر پیش پیشانی(prefrontal) – ممکن است به توضیح این ارتباط بپردازد.
“نتایج ما ارتباط مهمی را نشان می دهد. جنیفر لورن، استادیار گروه پرستاری دانشگاه ورمونت و نویسنده اصلی این تحقیق توضیح می دهد: “کودکانی که دارای BMI بالاتر هستند، قشر مغز آن ها، به خصوص در ناحیه جلوی مغز نازک تر خواهد شد.”
این یافته ها مبتنی بر داده هایی است که از یک پروژه تحقیقاتی مؤسسه ملی تأمین سلامت مالی، مطالعه رشد شناختی مغز نوجوانان یا ABCD گرفته شده است، که در طی 10 سال 10،000 نوجوان را مورد بررسی قرار داده است. هر سال با افراد مصاحبه می شود، نمونه خون و تحت اسکن مغز قرار می گیرند.
این مطالعه نتایج حاصل از 3،190 کودک 9 و 10 ساله در 21 سایت ABCD را در سال 2017 مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.
این مطالعه یافته های پیشینیان را تأیید کرد. افراد با BMI بالاتر حافظه کاری کمتری داشته اند. اما، این مطالعه یک مؤلفه مهم به این یافته ها اضافه کرد، یک رابطه فیزیولوژیکی در مغز که ممکن است به توضیح ارتباط کمک کند.
“فرضیه ما این بود که “ضخامت قشر مغز” به عنوان یک واسطه یا به عنوان پیوندی توضیحی برای رابطه بین BMI و عملکرد اجرایی، عمل می کند.”
وی گفت: “این که بدانیم در این افراد قشر مغز نازک می شود مهم است. زیرا ما می دانیم که عملکرد اجرایی، عملکردهایی مانند حافظه و توانایی برنامه ریزی در آن منطقه از مغز کنترل می شوند.”
برای تعیین ماهیت پیوند بین سه متغیر، تحقیقات بیشتری لازم است. “این ممکن است که بر روی قشر جلوی مغز نازک تر و در نتیجه تصمیم گیری در برخی کودکان تأثیر بگذارد، و انتخاب رژیم غذایی ناسالم، که می تواند منجر به چاقی شود.”
همچنین:
“ما از مدل های جوندگان و مطالعات بزرگسال می دانیم که چاقی می تواند اثرات التهابی با درجه پایین ایجاد کند، که در واقع ساختار سلولی را تغییر می دهد” و می تواند منجر به بیماری های قلبی عروقی شود. وی ادامه داد: “با طولانی مدت قرار گرفتن در معرض چاقی، ممکن است کودکان دچار التهاب مزمن شوند و در واقع ممکن است در طولانی مدت بر مغز آنها تأثیر بگذارد.”
در این صورت، پیامدهای قابل توجهی در بهداشت عمومی وجود خواهد داشت. “ما می خواهیم با درک این مسئله که نه تنها قلب تحت تأثیر چاقی قرار دارد، بلکه مغز نیز دچار اختلال در ساختار وعملکرد می شود تا تغییراتی را در رژیمهای غذایی کودکان و سطح ورزش در سن کم ایجاد کنیم.”
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
Laurent et al. (2019) Associations Among Body Mass Index, Cortical Thickness, and Executive Function in Children. JAMA Pediatrics
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.