qEEG (الکتروانسفالوگرام کمی) یک ابزار تشخیصی است که فعالیت الکتریکی را در قالب الگوهای امواج مغزی اندازه گیری می کند. گاهی اوقات از آن به عنوان “نقشه برداری مغز” یاد می شود.
در کلینیک سلامت مغز دانا ما با کمک بهترین روانپزشکان، متخصصین مغز و اعصاب و متخصصین علوم اعصاب، این نقشه مغزی را تفسیر و بهترین راهکار درمانی را به شما پیشنهاد خواهیم داد. برای رزرو نوبت اینجا را ببینید. ، ما به طور مداوم، همراه با فناوری های به روز، برای به حداکثر رساندن ارتقا و بهبود عملکرد مراجعین خود گام برداشته ایم،. نتیجه این است که تا به حال به هزاران نفر کمک کرده ایم تا به کمک نقشه برداری مغز عملکردشان بهبود یابد. بعلاوه مقالات معتبری در زمینه نقشه برداری و چکاپ مغز به چاب رساندیم. (یکی از این مقالات را که با همکاری تیمی بین المللی به چاب رساندیم را اینجا میتوانید ببینید)
امواج مغزی تکانه های الکتریکی ریتمیک هستند که وقتی میلیون ها میلیون نورون درون سر شما با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند ایجاد می شوند. امواج مغزی می تواند اطلاعات مهمی را در مورد عملکرد کلی مغز شما، از جمله سطوح استرس، الگوهای فکری و احساسات، آشکار کند. نقشه برداری مغز یا qEEG می تواند الگوهای امواج مغزی را که با تکانشگری، انعطاف ناپذیری شناختی، اضطراب و سایر علائم مرتبط هستند را نشان دهد.
همچنین در تشخیص زودهنگام اختلالات روانشناختی مانند: اختلال یادگیری، اختلالات اضطرابی (فوبیا، حمله پنیک، اضطراب فراگیر و …)، اختلالات خلقی (افسردگی، دوقطبی یا اختلال شخصیت مرزی)، بیشفعالی و نقص توجه، اختلالات خواب (بیخوابی، پرخوابی، کابوس شبانه، راهرفتن و حرفزدن در خواب، حمله خواب، سندروم پای بیقرار)، صرع، اختلال وسواس جبری، سکته مغزی و سوءمصرف مواد مخدر نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
- چگونه نقشه برداری مغز یا qEEG می تواند به شما کمک کند؟
- چه کسی می تواند از نقشه برداری مغز یا qEEG بهره ببرد؟
- آنچه تحقیقات در مورد نقشه برداری مغز یا qEEG نشان می دهد
- نمونه هایی از نقشه برداری مغز یا qEEG
- آیا qEEG ایمن است؟
- 5 نوع الگوی امواج مغزی
- در طی فرآیند نقشه برداری مغز یا qEEG با چه چیزی مواجه خواهید شد؟
- هزینه نقشه برداری مغز یا qEEG چقدر است؟
- حرف آخر
- منابع:
چگونه نقشه برداری مغز یا qEEG می تواند به شما کمک کند؟
نقشه برداری مغز یا qEEG یک جزء بسیار ارزشمند از ارزیابی جامع است. این روش به درک فعالیت الکتریکی قشر مغز در مغز کمک می کند. می تواند نشان دهد که فعالیت در مغز خیلی زیاد است یا خیلی کم، و می تواند نشان دهد که سلول های مغز شما چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.
از بسیاری جهات می تواند مفید باشد، از جمله:
- شناسایی مشکلات شناختی و روانی
- نشان دادن اینکه چگونه الگوهای امواج مغزی شما را می توان بهبود بخشید
- پیشبینی پاسخ دارویی، مانند چگونگی پاسخ احتمالی شما به داروهای ضد افسردگی
- ارائه اطلاعات ارزشمند در ایجاد یک برنامه درمانی شخصی (که ممکن است شامل تکنیک های بیوفیدبک مانند نوروفیدبک باشد) برای کمک به تعادل مغز شما
- بررسی پیشرفت درمان
- ارائه اطلاعات عینی مورد استفاده برای ایجاد برنامه نوروفیدبک شخصیسازی شده برای شما یا سایر روش های درمانی، مانند تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS)، برای تقویت مغز
در مقایسه با روش های دیگر تصویربرداری مغزی مثل SPECT ، الکتروانسفالوگرام کمی یا qEEG اطلاعات بیشتری در مورد نحوه عملکرد مغز به ما می دهد. و می تواند برای اطلاعات پایه و همچنین برای پیگیری پیشرفت درمان استفاده شود. ما میتوانیم از اطلاعات نقشه برداری مغز یا qEEG به عنوان راهنما برای تعیین مؤثرترین راهحلها برای کمک به تغییر مغز و بهبود حافظه، تقویت تمرکز و توجه، کاهش افسردگی، به حداقل رساندن اضطراب و افزایش عملکرد کلی استفاده کنیم.
چه کسی می تواند از نقشه برداری مغز یا qEEG بهره ببرد؟
QEEG را می توان بر روی افراد در هر سنی – بزرگسالان، نوجوانان، کودکان و حتی نوزادان انجام داد. افرادی که با علائم مشکلات روانی دست و پنجه نرم می کنند میتوانند از ارزیابی با تست qEEG سود ببرند. در انستیتو سلامت مغز دانا، ما از نقشه برداری مغز یا qEEG برای کمک به شناسایی الگوهای امواج مغزی مرتبط با شرایط مختلف، از جمله موارد زیر استفاده میکنیم:
- بیش فعالی
- افسردگی
- اضطراب
- اختلالات خواب
- اختلال هراس
- TBI
- PTSD
- روانگسیختگی
- اختلال وسواس فکری عملی
- زوال عقل
آنچه تحقیقات در مورد نقشه برداری مغز یا qEEG نشان می دهد
به معنای واقعی کلمه هزاران مطالعه تحقیقاتی در مورد نقشه برداری مغز یا qEEG برای طیف گستردهای از مشکلات بالینی، از جمله مشکلات حافظه، اضطراب، افسردگی، آسیبهای مغزی تروماتیک (TBI)، ADD/ADHD و مشکلات پردازش در اختلال طیف اوتیسم (ASD) وجود دارد. مثلا:
- یک الگوی موج مغز متمایز، با افسردگی مرتبط است.
- محققان از qEEG برای تشخیص افسردگی از سایر بیماری ها مانند زوال عقل، اسکیزوفرنی و اعتیاد به الکل استفاده کرده اند.
- مشکلات حافظه معمولاً به صورت فعالیت بیش از حد تتا یا بیش از حد دلتا نشان داده می شود.
- کودکان و بزرگسالان مبتلا به ADHD فعالیت امواج مغزی تتا و دلتا بالایی دارند. و کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD در مقایسه با افرادی که این بیماری را ندارند، فعالیت امواج مغزی بتا کمتری دارند.
دکتر جوئل لوبار در دانشگاه تنسی تحقیقات زیادی در مورد کم کاری امواج مغزی در کودکان مبتلا به ADHD انجام داده است. در تحقیقات منتشر شده با استفاده از qEEG، دکتر لوبار نشان داد که کودکان مبتلا به ADHD فعالیت امواج مغزی بیش از حدآهسته در قسمت جلویی مغزشان داشتند. که وقتی سعی می کردند تمرکز کنند بدتر می شد.
برای اطلاعات بیشتر این مطلب را از دست ندهید:
دکتر لوبار همچنین نشان داد که بسیاری از کودکان از طریق بیوفیدبک امواج مغزی به نام نوروفیدبک می توانند الگوهای امواج مغزی نرمالتری ایجاد کنند. و در نتیجه تمرکز و رفتارشان را بهبود بخشند. این درمان برای تقویت حافظه، تمرکز و وضوح ذهنی مشخص شده است. کاهش تکانشگری و اضطراب؛ بهبود خلق و خوی؛ عملکرد تحصیلی را افزایش می دهد و منجر به خواب آرام تر می شود.
نمونه هایی از نقشه برداری مغز یا qEEG
در مثالهای زیر، قسمت های بی رنگ محدوده عادی را نشان میدهد. هر چه پررنگتر باشد، فعالیت در هر باند بیشتر می شود.
سالم (همه بندها در محدوده معمولی)
تتا بسیار بالا در بیمار مبتلا به زوال عقل
آیا qEEG ایمن است؟
QEEG غیر تهاجمی، بدون درد و برای استفاده بی خطر است. الکترودهایی که روی پوست سر قرار میگیرند سیگنالهایی را از مغز دریافت میکنند. الکترودها به هیچ وجه فعالیت مغز را تغییر نمی دهند. آنها به سادگی مناطقی را نشان می دهند که فعالیت امواج مغزی سالم، کم کار یا بیش فعال است.
5 نوع الگوی امواج مغزی
مغز شما یکجور موتور الکترومغناطیسی است. از الکتریسیته و انتقال دهنده های عصبی برای کمک به تفکر، احساس و عمل استفاده می کند. الکتریسیته (جریان یونهای باردار) دائماً در سراسر بدن شما در حال حرکت است. نورون ها از طریق سیگنال های الکتریکی با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. و هنگامی که میلیون ها نورون با یکدیگر “صحبت می کنند”، پالس های الکتریکی هماهنگ یا امواج مغزی ایجاد می کند.
5 نوع الگوی امواج مغزی وجود دارد:
امواج مغزی دلتا (1 تا 4 سیکل در ثانیه)
این امواج مغزی بسیار آهسته هستند که بیشتر در هنگام خواب رخ می دهند
امواج مغزی تتا (5 تا 7 سیکل در ثانیه)
این امواج مغزی آهسته که در هنگام رویاپردازی، آرامش و حالت بین بیداری و خواب رخ می دهد
امواج مغزی آلفا (8 تا 12 سیکل در ثانیه)
نوعی از امواج مغزی که در حالت های آرام رخ می دهند
امواج مغزی بتا (13 تا 24 سیکل در ثانیه)
امواج سریع مغزی که در حین تمرکز یا حالت های فعالیت ذهنی رخ می دهد
در طی فرآیند نقشه برداری مغز یا qEEG با چه چیزی مواجه خواهید شد؟
در مرکز سلامت مغز دانا، ما از تجهیزات و نرم افزارهای پیشرفته qEEG استفاده می کنیم. qEEG یک فرآیند ساده و بدون درد است که در مجموع حدود 30 دقیقه طول می کشد. داخل یک اتاق، در حالی که کلاهی به آرامی روی سرتان گذاشته میشود، آرام مینشینید. کلاه به نظر شبیه کلاه شنا است، با این تفاوت که الکترودهایی به آن متصل است که فعالیت الکتریکی مغز را دریافت می کند. الکترودهای روی پوست سر شما به دستگاهی متصل هستند که سیگنال های مغز را دریافت می کند. سپس آن دستگاه به رایانه ای متصل می شود که سیگنال هایی را که الکترودها از مغز دریافت می کنند، می خواند و تفسیر می کند.
این یک فرآیند دو قسمتی است:
- الکترودها فعالیت مغز شما را در حالی که به مدت 5 تا 8 دقیقه ساکت و با چشمان باز نشسته اید، ثبت می کنند.
- در حالی که چشمان شما بسته است، الکترودها فعالیت مغز شما را به مدت 5 تا 8 دقیقه دیگر ثبت می کنند.
بر اساس این دو ضبط فعالیت الکتریکی عصبی، مانیتور کامپیوتر الگوهای رنگی یا نقشههایی از مغز شما را نشان میدهد. با این اطلاعات، ما قادریم الگوهای امواج مغزی شما را ارزیابی کرده و هرگونه عدم تعادلی را که ممکن است در علائم شما نقش داشته باشد، شناسایی کنیم. این می تواند به ما کمک کند تا یک پروتکل شخصی سازی شده برای کمک به تعادل مغز شما و به حداقل رساندن علائم شما ایجاد کنیم.
هزینه نقشه برداری مغز یا qEEG چقدر است؟
قیمت نقشه برداری مغز qEEG بر اساس تعرفه وزارت بهداشت تعیین می شود. توجه داشته باشید شاید شما در طول عمر خود فقط یک بار به این تست نیاز داشته باشید. پس توجه کنید برای نقشه برداری مغز حتما به افراد دارای صلاحیت لازم مراجعه کنید و هزینه کم نقشه برداری مغز به تنهایی نباید برای شما اهمیت داشته باشد. در بعضی مواقع افرادی فاقد صلاحیت و فاقد ابزار استاندارد، با پیشنهاد هزینه های پایین، میخواهند نظر شما را جلب کنند، توجه داشته باشید نتایج مخدوش نقشه برداری مغز که توسط این افراد انجام می شود می تواند به درمان اشتباه فرد منجر شود که این خود می تواند تبعات جدی برای سلامت فرد به همراه داشته باشد.
حرف آخر
در انستیتو سلامت مغز دانا مفتخریم با ارائه تکنیکهای علمی به بهبود عملکرد مغز شما کمک کنیم. مغز ما تا حد زیادی تعیین می کند که چه کسی هستیم، چه کاری انجام می دهیم و چگونه رفتار میکنیم. برنامه های جامع ما می تواند به شما کمک کند تا سلامت روان خود را ارتقا بخشید. اگر میخواهید درباره نقشهبرداری مغز یا روشهای دیگری که میتوانید مغز خود را به سلامت بهینه برگردانید، بیشتر بدانید، با ما تماس بگیرید.
(درباره واحد نقشه برداری مغز انستیتو سلامت مغز دانا بیشتر بدانید)
منابع:
- National Institute of Neurological Disorders and Stroke. Neurological Diagnostic Tests and Procedures Fact Sheet.
- Epilepsy Foundation of America. What is a video EEG test?
- Orta DSJ, Chiappa KH, Quiroz AZ, Costello DJ, Cole AJ. Prognostic Implications of Periodic Epileptiform Discharges. Archives of Neurology. 2009;66(8). doi:10.1001/archneurol.2009.137.
- Epilepsy Foundation of America. Checking Brain Waves.
- K. SLE, Frey LC, Britton JW. Electroencephalography (EEG): an Introductory Text and Atlas of Normal and Abnormal Findings in Adults, Children, and Infants. Chicago: American Epilepsy Society.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توانبخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روانشناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.