سندرم سروتونین چیست؟ با هم بشنویم:
مصرف زیاد سروتونین می تواند خطرناک و حتی تهدید کننده زندگی باشد. برخی از داروها می توانند منجر به سطوح بالای سروتونین در بدن شوند و باعث ایجاد بیماریای به نام سندرم سروتونین شوند.
- سندرم سروتونین: نشانه های مصرف زیاد سروتونین
- علائم مصرف زیاد سروتونین
- علائم سندرم سروتونین از چه زمانی شروع می شود؟
- چه چیزی باعث سندرم سروتونین می شود؟
- اثرات بالقوه سندرم سروتونین
- آیا مصرف بیش از حد سروتونین می تواند باعث اضطراب شود؟
- درمان سندرم سروتونین
- پیشگیری از سندرم سروتونین
- روش های نوین در درمان افسردگی بدون دارو
- در پایان…
- منابع:
سندرم سروتونین: نشانه های مصرف زیاد سروتونین
سروتونین یک انتقال دهنده عصبی است که به تثبیت خلق و خو کمک می کند، اغلب با احساس شادی همراه است و در کیفیت خواب، حافظه و میل جنسی نقش دارد. با این حال، سروتونین بیش از حد می تواند منجر به اثرات مضر شود. این اثرات به عنوان سندرم سروتونین شناخته می شوند.
علائم مصرف زیاد سروتونین
اگر بیش از حد داروی افزایش دهنده سروتونین مصرف کرده اید یا بیش از دوز تجویز شده مصرف کرده اید، ممکن است علائم سمیت سروتونین را تجربه کنید.
علائم مصرف زیاد سروتونین عبارتند از:
- گیجی
- افزایش رفلکس
- بی قراری
- توهم
- آشفتگی شدید
- نوسانات فشار خون
- افزایش ضربان قلب
- حالت تهوع، استفراغ و اسهال
- تب
- تشنج
- کما
علائم سندرم سروتونین از چه زمانی شروع می شود؟
علائم سندرم سروتونین می تواند در عرض چند دقیقه، چند ساعت یا تا 24 ساعت پس از مصرف یا افزایش دوز دارو شروع شود.
اکثر افرادی که علائم سندرم سروتونین را تجربه می کنند، در عرض شش ساعت به دنبال درمان اضطراری خواهند بود.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان شروع به تجربه علائم مسمومیت با سروتونین کردید، با اورژانس تماس بگیرید و بلافاصله به نزدیکترین اورژانس خود بروید.
چه چیزی باعث سندرم سروتونین می شود؟
سندرم سروتونین یا مسمومیت سروتونین، یک وضعیت نادر و بالقوه تهدید کننده زندگی است که ناشی از سطوح بالای سروتونین در سیستم مغز است.
موادی که ممکن است در افزایش سطح سروتونین نقش داشته باشند عبارتند از:
- برخی از انواع داروهای ضد افسردگی
- داروهای میگرن تریپتان
- مواد غیرقانونی مانند کوکائین، اسید لیسرژیک دی اتیل آمید (LSD)، آمفتامین ها و اکستازی
- مکمل های گیاهی مانند مخمر سنت جان، جوز هندی و جینسینگ
- برخی از داروهای سرماخوردگی
- برخی از داروهای ضد تهوع
- SSRIها، SNRIها، داروهای ضد افسردگی سه حلقهای و مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs) همگی دستههایی از داروهای ضد افسردگی هستند که منجر به سندرم سروتونین میشوند.
این داروهای ضد افسردگی اغلب برای درمان افسردگی و اختلالات اضطرابی از جمله اختلال هراس یا پنیک تجویز می شوند.
اثرات بالقوه سندرم سروتونین
اگر سروتونین زیاد مصرف کرده اید، برخی از اثرات (هر چند نادر) ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آسیب اندام (دائمی)
- اسپاسم عضلانی (می تواند منجر به تجزیه عضلات شما شود)
- آسیب کلیه
آیا مصرف بیش از حد سروتونین می تواند باعث اضطراب شود؟
ممکن است داروهای حاوی سروتونین منجر به اضطراب شوند. به عنوان مثال، اضطراب یک عارضه جانبی بالقوه پروزاک (فلوکستین) است.
درمان سندرم سروتونین
از آنجایی که سندرم سروتونین می تواند به طور بالقوه تهدید کننده زندگی باشد، درمان فوری پزشکی ضروری است. درمان اغلب با قطع داروهایی که منجر به سطوح بالای سروتونین شما می شود آغاز می شود.
با این حال، برخی از عوارض، مانند هذیان، ضربان قلب ناپایدار، فشار خون بالا، و درجه حرارت بالا ممکن است مدت بیشتری باقی بماند.
اقدامات و مداخلات حمایتی در بیمارستان ممکن است ضروری باشد و شامل موارد زیر باشد:
کنترل ضربان قلب و فشار خون:
ممکن است برای کاهش ضربان قلب و فشار خون به دارو نیاز باشد. از سوی دیگر، اگر فشار خون خیلی پایین باشد، ممکن است داروهایی برای افزایش فشار خون داده شود.
کنترل دما:
تب را می توان با پتوهای خنک کننده درمان کرد.
آرام بخش:
ممکن است از بنزودیازپین ها برای کمک به کنترل سفتی عضلات و تحریک شدید استفاده شود.
هیدراتاسیون:
مایعات داخل وریدی ممکن است برای رفع کم آبی ناشی از دمای بالای بدن و تعریق مورد نیاز باشد.
سیپروهپتادین:
این آنتی هیستامین گاهی اوقات برای جلوگیری از تولید سروتونین در بدن استفاده می شود. نشان داده شده است که شدت علائم مرتبط با سندرم سروتونین را کاهش می دهد.
پیشگیری از سندرم سروتونین
برای جلوگیری از سندرم سروتونین، حتماً پزشک خود را در مورد تمام داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و مکمل هایی که مصرف می کنید، مطلع کنید.
اگر دارویی مصرف می کنید که بر سطح سروتونین تأثیر می گذارد، با پزشک خود در مورد خطر ابتلا به سندرم سروتونین صحبت کنید.
روش های نوین در درمان افسردگی بدون دارو
در ادامه مطالبی آمده است که بخشی از مطلب روش های نوین در درمان افسردگی است. اگر میخواهید کامل آن را ببینید اینجا کلیک کنید:
نوروفیدبک
علوم اعصاب ثابت کرده است که تمرینات مکرر شبکه های مغزی، مانند تمرینهای مرتبط با نوروفیدبک، توانایی تغییر شکل مغز را دارد. این موضوع به بهینه سازی الگوهای امواج مغزی کمک می کند و در عین حال ارتباطات بین نورون ها و شبکه ها را تقویت می کند.
درمان نوروفیدبک همچنین سیستم عصبی پاراسمپاتیک را بهبود می بخشد و در عین حال فشار خون و ضربان قلب را کاهش می دهد. پس از 20 تا 60 جلسه نوروفیدبک، بسیاری از بیماران کاهش علائم اضطراب و افسردگی خود را تجربه می کنند.
اگر میخواهید از نوروفیدبک و چگونگی انجام آن بیشتر بدانید این مطلب را از دست ندهید:
تحریک مغناطیسی مغز
اگر از افسردگی شدید رنج می برید که به دارو مقاوم بوده است، درمان TMS ممکن است یک گزینه باشد. درمان با تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) یک درمان غیرتهاجمی است. پالس های انرژی مغناطیسی مکرر را به مناطقی از مغز که در خلق و خوی درگیر هستند هدایت می کند. این پالس های مغناطیسی بدون درد از جمجمه عبور می کنند و سلول های مغزی را تحریک می کنند.این موضوع می تواند ارتباط بین قسمت های مختلف مغز را بهبود بخشد و علائم افسردگی را کاهش دهد.
تحریک ترانس کرانیال (tDCS)
تحریک فرا جمجمه ای یک ابزار نویدبخش جدید است که بر پایه نوآوری ها در علم استوار است. و به کسانی که با افسردگی دست و پنجه نرم می کنند امید می دهد. تحریک فراجمجمه ای مغز میتواند به عنوان یک ابزار مفید در یک رویکرد جامع برای بهبودی طولانی مدت و پایدار بیماران استفاده شود.
در طول یک جلسه، بیماران میتوانند احساس بهبود خلق و خو و احساس آرامش یا تمرکزی کنند که قبلاً نداشتند. حتی پس از پایان جلسه، مغز میتواند به لطف نورپلاستیسیتی یا توانایی طبیعی خود برای تغییر، به سیم کشی مجدد و بهبود خود ادامه دهد. بیماران میتوانند با جلسات مکرر دستاوردها را تثبیت کنند. و پزشکان می توانند تغییرات طولانی مدت در مغز را با تکنیک های تصویربرداری (مانند fMRI یا qEEG) بررسی کنند.
درباره درمان افسردگی بدون دارو با تحریک الکتریکی مغز tDCS بیشتر بدانید:
در پایان…
لطفا همیشه به خاطر داشته باشید که میتوانید در حال خود تغییر ایجاد کنید و یک زندگی بدون افسردگی داشته باشید،شاید چند روش را امتحان کرده باشید و جواب نگرفته باشید اما بدانید هنوز راه هایی وجود دارند که منتظر شما هستند تا زندگی خود را نجات دهید و آنطور زندگی کنید که لیاقت دارید و دوست دارید.در این راه حمایت دیگران و درمان های جدید را در نظر بگیرید.
آیا بدنبال بهترین مرکز درمان افسردگی با حرفه ای ترین تیم درمانی متشکل از روانپزشکان، روانشناسان، نوروساینتیست ها و استفاده از روش های نوروتکنولوژی هستید؟ همه شما شایسته دریافت بهترین ها هستید. همین امروز زمان ویزیت خود را تنظیم کنید! با ما در تماس باشید.
07136476172-09172030360
آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – انستیتو سلامت مغز
ایمیل: [email protected]
اینستاگرام: danabrain.ir@
منابع:
- Volpi-Abadie J, Kaye AM, Kaye AD. Serotonin syndrome. Ochsner J. 2013;13(4):533-540.
- Wang RZ, Vashistha V, Kaur S, Houchens NW. Serotonin syndrome: Preventing, recognizing, and treating it. Cleve Clin J Med. 2016;83(11):810-817. doi:10.3949/ccjm.83a.15129
- National Library of Medicine. Serotonin Syndrome.
- Frick A, Åhs F, Engman J, et al. Serotonin synthesis and reuptake in social anxiety disorder: A positron emission tomography study. JAMA Psychiatry. 2015;72(8):794. doi:10.1001/jamapsychiatry.2015.0125
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توانبخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روانشناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.