همه ما ممکن است به نوعی روابط سمی را در خانواده های خود، محیط کار و در میان گروه های دوستی تجربه کرده باشیم. در صورت عدم کنترل، آنها می توانند بسیار استرس زا باشند.
در حالی که همیشه نمی توان از آنها جلوگیری کرد، روابط سمی را می توان با مراقبت از خود و مهمتر از همه آگاهی، مدیریت کرد. شاید بهتر باشد در مورد روابط سمی بدانید، از جمله مواردی که باعث می شوند یک رابطه سمی شود، چگونه آن را تشخیص دهید و موثرترین راه های مدیریت انواع آن را شناسایی کنید.
چه موقع یکرابطه سمی در نظر گرفته می شود؟
روابط سمی تقریباً در هر زمینه ای وجود دارند، از اجتماع گرفته تا اتاق خواب. هنگامی که یک رابطه بهزیستی شما را تهدید می کند، مسموم است. خواه سلامتی عاطفی، سلامت روانشناختی یا حتی بهزیستی جسمی شما باشد.
روابطی که باعث سوء استفاده جسمی می شوند قطعاً به عنوان روابط سمی طبقه بندی می شوند. روابطی که شخص در ازای انرژی که صرف می کند به طور مداوم کمتر از آن را دریافت کند، ممکن است سمی باشند. به خصوص اگر شخصی در این رابطه احساس بی ارزش بودن کند. در بسیاری از موارد، این فرد قادر به انجام تغییرات یا پویایی در زندگی خود نیست.
به همین ترتیب، اگر در رابطه ای قرار دارید که احساس می کنید به طور مداوم مورد احترام قرار نمی گیرید یا نیازهای شما برآورده نمی شوند، ممکن است با گذشت زمان، عواقب منفی برای عزت نفس خود را احساس کنید.
روابطی که در آن احساس عدم پشتیبانی، سوء تفاهم، حمله آشکار می کنید، می تواند به عنوان یک رابطه سمی طبقه بندی شود. در سطح پایه، هر رابطه ای که باعث می شود به جای بهتر بودن احساس منفی داشته باشید، می تواند با گذشت زمان سمی شود.
اگر کسی به طور مداوم با کارهایی که انجام می دهد، رفاه شما را تهدید می کند، وقت آن است که روی راه حل ها تمرکز کنید.
همه روابط به دلیل تنها یکی از طرفین نامطلوب و سمی نمی باشد. گاهی اوقات در نتیجه تعامل منفی هردو طرف به وجود میآید که پیامدهای ناخوشایندی برای هر دو طرف را در بردارد.
به عنوان مثال، شما ممکن است یک دوست رقابتی داشته باشید که شما و دوست شما هر دو یکدیگر را به طرف جلو و پیشرفت سوق می دهید. اگر هر دوی شما از پویایی لذت نبرید، این ممکن است خوب نباشد. با این حال، اگر شخصی سخت کوشی شما را زیر سوال ببرد و یا شما را سرکوب کند، ممکن است این یک پویایی سالم برای شما نباشد.
صرف نظر از اینکه قصد دوست شما چه چیزی باشد، اگر شما با این دوست یک خط رقابتی مبتنی بر تفکر منفی و ایجاد حس ناخوشایند ایجاد کنید، می تواند خطرناک باشد، که برای شما لذت بخش نیست.
چگونه روابط نامناسب بر سلامت شما تأثیر می گذارد
اگر خود را در یک رابطه سمی یافتید که بدترین حالت را در یکدیگر به وجود آورده اید (یا نتوانسته اید بهترین نتیجه را کسب کنید)، ممکن است بخواهید روی رابطه کار کنید و پویایی را تغییر دهید، در این صورت ممکن است بخواهید در مورد آن با شخص دیگری صحبت کنید.
در مورد نیازها و احساسات خود اطمینان داشته باشید و در عین حال مسئولیت نقش خود را در این موقعیت نیز بر عهده بگیرید.
در این موارد، اغلب ایده های خوبی است که در مورد آنچه می بینید به عنوان یک مشکل صحبت کنید و با هم تصمیم بگیرید رابطه و کیفیت احساسات را بهبود دهید. ممکن است شما بتوانید شیوه تعامل را تغییر دهید، به طوری که هردو شروع به برآورده کردن نیازهای یکدیگر به شیوه ای بهتر کنید. ارتباطات قاطع و مرزهای سالم ممکن است کلید اصلی باشد.
رابطه سمی تحریک کننده
همه روابط سمی متقابل نیستند. برخی از افراد با شکایت مداوم یا با دیدن مداوم نیمه خالی لیوان باعث ایجاد حس منفی در شما می شوند.
بعضی از افراد تمایل دارند دائماً با دیگران مشاجره کنند، تصور می کنند که دانسته های آن ها بیشتر از دیگران است و به عیب های دیگران اشاره می کنند، که ممکن است باعث لبریز شدن صبر شما شود. این فرد ممکن است با همه اینگونه رفتار کند و احتمالاً حتی از تأثیر آن بر دیگران نیز آگاهی ندارند. آنها از راه های بهتر برای برقراری ارتباط با دیگران آگاهی ندارند.
نحوه برخورد با افراد استرس زا
ممکن است به سادگی بخواهید وقت خود را با افرادی که ناامیدی یا نارضایتی را وارد زندگی شما می کنند محدود کنید. اما شاید بهتر باشد در مورد مسائل خود با آنها صحبت کنید و ببینید چه اتفاقی خواهد افتاد؟
با افرادی که فاقد خودآگاهی یا مهارتهای اجتماعی هستند، ممکن است تغییر آن ها مشکل به نظر برسد یا کار بیهوده ای باشد. با این حال، در دوزهای کوچکتر، آنها می توانند از بودن یک نیروی سمی در زندگی شما به یک ناراحتی کوچک تبدیل شوند.
اگر این شخص کسی است که شما باید مانند یک خانواده یا همکار با آنها تعامل داشته باشید، ممکن است بهتر عمل کنید تا تعامل را محدود کنید و سعی کنید در صورت عدم توافق با آن ها به مشاجره بیهوده نپردازید.
افرادی به شدت سمی
برخی از افراد، به ویژه افراد نارسیست تمایل به جلب توجه و تحسین دیگران دارند.
افراد نارسیست در تلاش برای احساس برتر بودن نسبت به دیگران را دارند که باعث می شود احساس کمتری نسبت به آنها داشته باشند. ممکن است آنها عمداً شما را به طرز غیر مشخصی پایین بکشند، به دستاوردی را که به آن افتخار می کنید توهین کنند و غیره.
همیشه مشخص نیست که آیا آنها از آنچه انجام می دهند آگاهی دارند، اما اگر رفتار آنها به طور مداوم باعث می شود احساس بدی در مورد خودتان داشته باشید، باید در مورد رابطه خود و چگونگی برخورد با آن تصمیمی جدی بگیرید وراه حلی را اتخاذ کنید.
راه حل های بالقوه
بهترین راه حل این است که با افراد نارسیست یا هر کسی که بهزیستی شما را تهدید می کند، بین خود وآن ها فاصله ایجاد کنید. شما احتمالاً توانایی تغییر آنها را نخواهید داشت و رویارویی با آنها فقط عصبانیت شما را برانگیخته می کند بدون اینکه چیزی حل شود.
به عنوان مثال، افراد نارسیست در پذیرش نقص ها و کوتاهی های خود بسیار نامطلوب عمل میکنند. زیرا واقعاً اعتقاد ندارند که اشتباه می کنند. آنها آن را مشخصاً تهدید می دانند که خود را کمتر از حد ایده آل و بی نقص بودن بینند. به طور کلی، ممکن است شما در رابطه سمی خود سعی کرده اید درمورد احساسات خود با این شخص صحبت کنید. حتی اگر شما قادر به بیان خود باشید، اما شاید این احساس به شما دست داده باشد که سخنان خود را به یک ناشنوا می گویید.
اغلب بهتر است که از این شخص فاصله بگیرید، یا حداقل بپذیرید که لازم است در مقابل او از خود مراقبت کنید. این پذیرش باعث تغییر آنها نمی شود، اما می تواند به حداقل رساندن استرس در برخورد با آنها کمک کند.
هنگام برخورد با هر نوع رابطه سمی، مهمترین چیز مراقبت از خود، سلامتی و رفاه شماست. اگر با کسی سر و کار دارید که انرژی و خوشبختی شما را را تهدید می کند، شاید ارزش آن را داشته باشد که این شخص را از زندگی خود حذف کنید یا حداقل گذراندن زمان خود را با آنها محدود کنید.
اگر همیشه در شرایطی قرار دارید که تهدیدی برای شما و بهزیستی جسمی یا روان شناختی شما ایجاد می کند، درخواست کمک از یک فرد متخصص یا دوستان و خانواده در صورت نیاز بسیار ضروری است.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
verywellmind
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.