تعریق امری طبیعی و مهم است که بدن درجه حرارت خود را تنظیم می کند. در سونا یا ورزش در سالن بدنسازی، تعریق شدید وجود دارد. با این حال بیدار شدن از خواب با تعریق شدید در نیمه شب در کل مسئله دیگری است. تعریق شبانه را می توان تعریق بیش از حد معمول بدن برای تنظیم دمای بدن تعریف کرد.
تعریق شبانه می تواند در هنگام خواب و بدون تحرک بدنی ایجاد شود. علت آنها پتو ضخیم یا اتاق خواب گرم نیست. در عوض، سایر مسائل بهداشتی زمینه ای ممکن است مسئول این تعریق قابل توجه در خواب شما باشند.
تعریق شبانه می تواند کیفیت خواب را کاهش دهد و مشکلاتی برای همسر شما ایجاد کند. در نتیجه، طبیعی است که بخواهید درباره دلایل تعریق شبانه و چگونگی رفع آنها بیشتر بدانید.
عرق کردن در خواب
همانطور که از نام آن مشخص است ، تعریق شبانه، تعریق بیش از حد است که در هنگام خواب اتفاق می افتد. که اغلب به عنوان عرق سرد در خواب یا خیس شدن بدن نیز توصیف می شود. و ممکن است حتی نیاز به تعویض ملحفه یا لباس نیز وجود داشته باشند. فرد معمولا گزارش میدهد که در خواب عرق میکنم و به همبن دلبل بارها از خواب بیدار می شوم.
تعریق شبانه از گرمازدگی ساده که به دلیل وجود چیزی در محیط خواب فرد مانند پتو سنگین یا دمای بالای اتاق رخ می دهد، متفاوت است.
تعریق شبانه با گرگرفتگی چه تفاوتی دارد؟
گرگرفتگی احساس ناگهانی گرما است. گرگرفتگی می تواند در هر زمان از روز نیز رخ دهد، و زمانی که در شب اتفاق می افتد و تعریق شدید را تحریک می کند، به عنوان تعریق شبانه طبقه بندی می شود.
در بعضی منابع ، عرق شبانه را گرگرفتگی نیز می نامند ، اما از گرگرفتگی متمایز است. درواقع گر گرفتگی، قرمز شدن پوست در اثر افزایش جریان خون است. در حالی که تعریق شبانه ممکن است همراه با گرگرفتگی باشد یا بدون آن. باید توجه داشت که گرگرفتگی خود به تنهایی باعث تعریق شدید نمی شود.
تعریق شب چقدر رایج است؟
هنوز تخمین دقیقی از تعداد افرادی که این مشکل را دارند بدست نیامده. یک مطالعه بر روی بیش از 2000 بیمار در مطب های مراقبت های اولیه نشان داد که 41٪ از افراد گزارش داده اند در ماه گذشته در خواب تعریق داشته اند. این تعریق شبانه بیشتر در افراد 41 تا 55 ساله دیده شد.
چهار علت عرق شبانه
سیستم تنظیم دما در بدن پیچیده و تحت تأثیر عوامل متعددی است که می تواند در برخی موارد دانستن دقیقاً دلیل احساس تعریق شبانه در فرد را دشوار کند.
گفته می شود، چهار علت عمده شناسایی شده در تحقیقات مربوط به تعریق شبانه شامل یائسگی، داروها، عفونت ها و مشکلات هورمونی است.
یائسگی
یائسگی زمانی است که زنان به طور دائم دیگر پریود نمی شوند. اعتقاد بر این است که در این مدت، تغییرات قابل توجهی در تولید هورمون های استروژن و پروژسترون در بدن عامل مهمی در گرگرفتگی است.
گرگرفتگی به عنوان علامت مشخصه یائسگی در نظر گرفته می شود، و تا 85٪ از زنان را تحت تأثیر قرار می دهد. در اغلب موارد، گرگرفتگی در واقع مقداری قبل از یائسگی شروع می شود، و می تواند پس از یائسگی زن ادامه یابد.
گرگرفتگی یائسگی به طور معمول چند دقیقه طول می کشد و می تواند چندین بار در روز رخ دهد، از جمله در شب، زمانی که فرد در خواب است می توانند باعث عرق شبانه شود. معمولاً گرگرفتگی برای چندین سال ادامه دارد و برخی از زنان بیش از دو دهه آن را تجربه می کنند.
شاید تعجب آور نباشد ، بسیاری از زنان – تا 64٪– گزارش مشکلات خواب و میزان بالاتر بی خوابی در دوران یائسگی داشتند. در حالی که تعریق شبانه تنها دلیل این مشکلات خواب نیست، اما می تواند باعث کاهش کیفیت خواب شود.
دارو
داروهای خاصی شناخته شده که با تعریق شبانه همراه است. این داروها شامل برخی از داروهای ضد افسردگی که به عنوان مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) ، استروئیدها و داروهایی که برای کاهش تب ها مانند آسپرین یا استامینوفن مصرف می شوند، است.
مصرف کافئین نیز می تواند یکی از دلایل تعریق بدن در شب باشد. مصرف الکل و مواد مخدر می تواند خطر تعریق شبانه را افزایش دهد.
عغونت
بسیاری از عفونت ها با تعریق شبانه مرتبط هستند. بیشتر اوقات، این بدان دلیل است که عفونت ها ممکن است باعث تب و گرم شدن بیش از حد شوند. سل، عفونت های باکتریایی و قارچی و ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) چند نمونه از عفونت هایی هستند که تعریق شبانه یکی از علائم شایع آنهاست.
مشکلات هورمونی
تغییرات در سیستم غدد درون ریز، که سطح هورمون ها را در بدن کنترل می کند، می تواند با تعریق شبانه مرتبط باشد. نمونه هایی از مشکلات هورمونی در ارتباط با تعریق شبانه شامل بیش فعالی تیروئید (پرکاری تیروئید) است، دیابت و افزایش قند خون و سطح غیر طبیعی هورمون های جنسی.
بخشی از مغز که دمای بدن را تنظیم می کند به هیپوتالاموس معروف است و در سیستم غدد درون ریز نیز نقش دارد. اختلال عملکرد هیپوتالاموس ممکن است یک مسئله جدی باشد که مربوط به عدم تعادل هورمون ها و تعریق شبانه است.
سایر شرایط موثر بر سیستم غدد درون ریز مانند فئوکروموسیتوما (تومور غده فوق کلیه) و سندرم کارسینوئید (ناشی از تومورهای کند رشد و تولید هورمون) می تواند با تعریق شبانه نیز همراه باشد.
سایر دلایل عرق شبانه
فراتر از این چهار علت شایع، سایر شرایط ممکن است باعث تعریق شبانه شود. گرگرفتگی ممکن است در دوران بارداری و دوره پس از زایمان بیشتر باشد. اضطراب و حملات هراس با تعریق شبانه ارتباط دارد.
هایپرهیدروز، که یک حالت تعریق زیاد است، ممکن است افراد را در طول شبانه روز تحت تأثیر قرار دهد. برخی تحقیقات به بیماری ریفلاکس معده (GERD) اشاره کرده اند به عنوان علت بالقوه تعریق شبانه.
تعریق شبانه می تواند علامت انواع خاصی از سرطان یا عارضه جانبی درمان های سرطانی باشد. گرگرفتگی ممکن است در افراد مبتلا به لنفوم رخ دهد. این مورد اغلب در نتیجه هورمون درمانی برای زنان مبتلا به سرطان پستان بوجود می آیند و مردان مبتلا به سرطان پروستات. جراحی ، پرتودرمانی و شیمی درمانی برای سرطان ممکن است تعریق شبانه را تحریک کند.
چگونه تعریق شبانه را کم کنیم و بهتر بخوابیم
تعریق شبانه می تواند نگران کننده و آزار دهنده باشد و اغلب با اختلالات جدی در خواب مرتبط است. در نتیجه طبیعی است که هرکسی با تعریق شبانه سروکار دارد بداند چگونه از آن دوری کرده و آرامتر بخوابد.
از آنجا که دلایل متعددی برای تعریق شبانه وجود دارد ، هیچ راه حل واحدی برای جلوگیری از آن وجود ندارد. و راهکار درمانی باید متناسب با شرایط خاص فرد تنظیم شود.
با پزشک خود در مورد تعریق شبانه صحبت کنید
اگر عرق شبانه دارید باید با پزشک خود صحبت کنید.
مشورت با پزشک در این شرایط مهم است ، اما متأسفانه ، یک مطالعه بر روی بیش از 900 نفر که عرق شبانه را تجربه کردند ، نشان داد که اکثریت موضوع را با پزشک مطرح نکرده اند.
ملاقات با پزشک متخصص اختلالات خواب مهم است زیرا می تواند به تعیین علت احتمالی کمک کنند و آزمایشاتی را برای رسیدن به دلیل این تعریق انجام دهد. بر اساس این اطلاعات، پزشک می تواند به شما کمک کند تا راهکار درمانی درست را پیش بگیرید.
همچنین مهم است که در مورد هر گونه مشکل خواب که دارید به پزشک اطلاع دهید. اختلالات خواب، مانند وقفه تنفس در خواب یا آپنه انسدادی خواب (OSA)، ممکن است باعث خواب آلودگی در روز شود و، طبق برخی تحقیقات ، ممکن است دلیل مهمی برای تقویت تعریق شبانه باشد. در این موارد پزشک به کمک تست خواب شبانه احتمال مشکل تنفسی در خواب را مورد بررسی قرار می دهد.
تست خواب
برای اطلاعات بیشتر در مورد تست خواب به واحد سلامت خواب انستیتو سلامت مغز مراجعه کنید.
درمان تعریق شبانه
درمان تعریق شبانه برای هر بیمار متفاوت خواهد بود و همیشه باید با نظارت یک متخصص انجام شود. برخی از روش های بالقوه درمانی شامل تغییر در محیط و رفتار، درمان شناختی رفتاری (CBT) و دارو است.
تغییراتی در محیط و سبک زندگی شما
یک روش درمانی استاندارد برای تعریق شبانه، به ویژه مواردی که مربوط به یائسگی هستند، یادگیری روش هایی است که می تواند در عین بهبود سلامت کلی و خواب، دفعات و شدت تعریق شبانه را به حداقل برساند .
- خوابیدن در اتاق خواب خنک تر : در حالی که اتاق خواب گرم دلیل اصلی تعریق شبانه نیست، اما ممکن است باعث تسهیل یا تحریک آن شود. تنظیم کولر در دمای پایین و استفاده از ملافه های سبک تر می تواند کمک کننده باشد.
- پوشیدن لباس های نازک و نخی: لباس های تنگ گرما را نگه می دارند، بنابراین بهتر است لباس های سبک و گشاد که با مواد نخی تهیه می شوند ، بپوشید.
- پرهیز از مصرف کافئین ، الکل و غذاهای پرادویه: همه این موارد باعث افزایش درجه حرارت بدن و ایجاد تعریق می شوند. اجتناب از آنها، به خصوص در هنگام شب، ممکن است تعریق شبانه را کاهش دهد.
- نوشیدن آب سرد: نوشیدن مقدار کمی آب خنک قبل از خواب کمک می کند تا برخی از افرادی که عرق شب دارند احساس بهتری داشته باشند.
- وزن متعادل: برخی تحقیقات ارتباطی را بین افزایش وزن بدن و تعریق شبانه شناسایی کرده اند. اضافه وزن یا چاقی می تواند به سایر مشکلات سلامتی از جمله مواردی که خواب را تحت تأثیر قرار می دهند مانند آپنه خواب تاثیر بگذارد.
- استفاده از تکنیک های ذهن آرامی: یافتن راه هایی برای آرامش خاطر خود می تواند خوابیدن را آسان کند. مطالعات نشان می دهد که روش هایی مانند تنفس کنترل شده ممکن است به کاهش معنادار گرگرفتگی کمک کند در زنان یائسه کمک کند.
بسیاری از این نکات با بهداشت خواب همپوشانی دارند که می توانند به تدریج با استفاده از آنها عادتهای مربوط به خواب را برای خواب با کیفیت تر به نفع شما تغییر دهند.
منابع:https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.jsbmb.2013.08.010
https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2011.10.003
doi:10.1001/archinte.166.12.1262
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.