ممکن است یک دقیقه خوشحال و لحظه بعد عصبانی باشید. یک تبلیغ تلویزیونی ممکن است اشک شما را در بیاورد. یا شاید شما به طور ناگهانی و بدون دلیل به دیگران ضربه می زنید. همه اینها نمونه هایی از نوسانات خلقی در ام اس هستند که در برخی از افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS) رایج است.
در بیماری ام اس، سیستم ایمنی بدن شما به میلین، پوشش محافظی که اعصاب سیستم عصبی مرکزی (CNS) را می پوشاند، حمله می کند و ضایعات یا اسکار ایجاد می کند. مغز، نخاع و عصب بینایی شما همگی CNS شما را تشکیل می دهند. بسته به اینکه چه بخشی از CNS شما درگیر است، طیف وسیعی از علائم می تواند ایجاد شود.
نوسانات خلقی در ام اس یکی از علائم شایع است. اما ارتباط بین بیماری و احساسات اغلب ناشناخته می ماند. دیدن بسیاری از اثرات فیزیکی ام اس، مانند مشکلات تعادل، راه رفتن، یا لرزش آسان است. در مقایسه، تأثیر عاطفی بیماری از بیرون کمتر قابل مشاهده است.
ام اس می تواند خطر بی ثباتی عاطفی شما را افزایش دهد، که ممکن است منجر به خنده، گریه یا حتی سرخوشی غیرقابل کنترل شود. با این حال، درمان، دارو، و ارتباط صریح ممکن است به شما در مدیریت نوسانات خلقی کمک کند.
علل شایع نوسانات خلقی مرتبط با ام اس
نوسانات خلقی ام اس می تواند بدون هیچ هشداری رخ دهد و باعث شود شما احساس ناامیدی کنید و به دلیل عدم کنترل عاطفی ظاهراً بر شما غلبه کنید. این مهم است که سعی کنید بفهمید چه احساسی دارید و دلایل نوسانات خلقی خود را درک کنید. صادق بودن و دقت نظر تا حد امکان می تواند به شما در تعیین علت احساسات کمک کند.
برخی از علل شایع نوسانات خلقی در ام اس عبارتند از:
- فشار
- اضطراب
- افسردگی
- سرخوردگی فروخورده
- ناتوانی در کنار آمدن
- غم و اندوه
نوسانات خلقی ناشی از اندوه معمولاً با گذشت زمان برطرف می شود. آنها اغلب از چند هفته تا چند ماه طول می کشند. به ویژه هنگامی که اخیراً مبتلا به ام اس تشخیص داده شده اید، نوسانات خلقی مرتبط با غم و اندوه را تجربه می کنید. ممکن است بسیار دشوار باشد که یاد بگیرید شما این شرایط را دارید.
علاوه بر غم و اندوه و سایر واکنش های عاطفی به عوامل خارجی، خود بیماری ممکن است در نوسانات خلقی شما نقش داشته باشد. دو قسمت از مغز شما درگیر احساسات است. یک بخش پاسخ های احساسی را تشکیل می دهد، در حالی که قسمت دیگر به شما اجازه می دهد آنها را کنترل کنید. ضایعات ام اس می تواند در بخشی از مغز شما ایجاد شود که به شما اجازه می دهد احساسات را کنترل کنید.
این ممکن است منجر به مشکلاتی در کنترل فرد شود. همچنین می تواند باعث بروز نامتعادل غم یا شادی شود. پاسخ‌های احساسی شما حتی می‌تواند به هم ریخته باشد و باعث شود به اخبار غم‌انگیز بخندید یا برای چیز خنده‌داری گریه کنید. بسیاری از بیماران بدتر شدن علائم عاطفی خود را در طول حمله ام اس گزارش می کنند.
شما می توانید نوسانات خلقی داشته باشید، مهم نیست که ام اس چقدر شدید است. ممکن است به نظر برسد که آنها از ناکجاآباد آمده اند و به همان سرعتی که شروع شده اند به پایان می رسند. اگر نوسانات خلقی شما با آسیب عصبی مرتبط باشد، ممکن است با پیشرفت وضعیت شما بیشتر شود.
مدیریت و مقابله
اولین قدم برای مهار نوسانات خلقی مرتبط با ام اس، صحبت با پزشک است. پزشک خانواده، متخصص مغز و اعصاب یا متخصص سلامت روان می‌تواند ابزارهایی را در اختیار شما بگذارد تا به شما در فرار از این ترن هوایی عاطفی کمک کند.
به عنوان مثال، آنها ممکن است توصیه کنند:
- داروهای تثبیت کننده خلق و خو
- جلسات مشاوره با متخصص بهداشت روان آموزش دیده
- داروهای ضد اضطراب
- داروهای ضد افسردگی
بسته به داروهای دیگری که برای کنترل علائم ام اس و پیشرفت بیماری خود مصرف می کنید، ممکن است نتوانید از داروهای ضد افسردگی و داروهای تثبیت کننده خلق و خو استفاده کنید. در این مورد، درمان شناختی رفتاری ممکن است یک گزینه باشد.
علاوه بر درمان و داروها، می توانید چندین گام پیشگیرانه برای کمک به کنترل خلق و خوی خود بردارید. دریافت حمایت از دیگران کلیدی است. مثلا:
نماینده گرفتن.
- اگر در برنامه روزانه خود غرق شدید، با سپردن برخی وظایف به افراد دیگر، سطح استرس خود را کاهش دهید. خودتان را از بارهای سنگین رها کنید تا به خودتان زمان بیشتری برای استراحت و تمرکز بدهید.
به یک دوست خوب تکیه کنید.
- در مورد ناامیدی ها، ترس ها و سایر احساسات خود به یکی از اعضای خانواده یا دوستان مورد اعتماد خود تکیه کنید. صحبت کردن با دیگران می تواند به رهایی از احساسات فروخورده شما کمک کند و از جوشیدن آنها به شکل یک نوسان خلقی جلوگیری کند.
پشتیبانی اضافی پیدا کنید.
- به یک گروه پشتیبانی ام اس بپیوندید تا درباره افکار و احساسات خود با افرادی که تجربه مشابهی را تجربه می کنند صحبت کنید. اعضای گروه و رهبر گروه شما نیز ممکن است نکات و منابعی را برای کمک به شما در مقابله با آن به اشتراک بگذارند.
قبل از وقوع نوسانات خلقی خود به دیگران در این باره بگویید.
- گاهی اوقات نگرانی در مورد اینکه دیگران در مورد شما چه فکر می کنند می تواند باعث ایجاد استرس کافی برای ایجاد تغییرات خلقی شود. به دیگران اطلاع دهید که این بخشی از ام اس شماست، آگاهی بقیه از وقوع این حالات ممکن است خیال شما را راحت کند.
همچنین می توانید سعی کنید احساس آرامش خود را افزایش دهید تا نوسانات خلقی در ام اس را کاهش دهید. مثلا:
یوگا یا مراقبه ذهنی را تمرین کنید.
- اثرات آرام بخش این فعالیت ها می تواند به شما کمک کند تا آرامش و تمرکز داشته باشید.
تنفس عمیق را تمرین کنید.
- تنفس عمیق می تواند به شما کمک کند تا آرام شوید و زمانی که در موقعیت استرس زا قرار گرفتید، یک لحظه اضافی به شما می دهد تا کنترل خود را دوباره به دست بگیرید.
به احساسات خود فکر کنید
- اگر مکث کنید و احساسات خود را به طور عینی بررسی کنید، ممکن است بتوانید کنترل را در دست بگیرید و متوجه شوید که چه چیزی احساسات شما را تحریک می کند.
در نهایت، فعال ماندن از نظر ذهنی و فیزیکی ممکن است به تنظیم نوسانات خلقی شما کمک کند. ثابت شده است که تمرینات بدنی تأثیر مثبتی بر سلامت روانی دارد. علاوه بر اینکه برای بدن شما مفید است، زمانی که صرف ورزش می کنید فرصتی عالی برای تأمل شخصی است.
آنچه شما می توانید انجام دهید
در حالی که نوسانات خلقی در افراد مبتلا به ام اس رایج است، نباید آنها را نادیده بگیرید. با پزشک مراقبت های اولیه یا متخصص مغز و اعصاب خود تماس بگیرید. به آنها بگویید که اضطراب، افسردگی، غم و اندوه، خنده های نامناسب یا سایر چالش های احساسی را تجربه می کنید.
آنها می توانند شما را به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهند که می تواند به شما در مدیریت نوسانات خلقی عاطفی که اغلب همراه با ام اس است کمک کند. درمانگران و مشاوران آموزش دیده اند تا به شما کمک کنند تا بفهمید چه چیزی باعث تغییر “سوئیچ” احساسی شما می شود. آنها همچنین می توانند نکات و ابزارهایی را برای کمک به شما در کنترل عاطفی ارائه دهند. اگر بستگان شما تحت تأثیر نوسانات خلقی شما قرار گرفته اند، مشاوره خانواده نیز ممکن است مفید باشد.
اگر پزشک شما فکر می‌کند که داروها ممکن است کمک کنند، می‌توانید خطرات و مزایای گزینه‌های مختلف را با هم بسنجید تا یکی را که برای شما مناسب است بیابید.
با تمام کمک های موجود برای درمان علائم عاطفی ام اس، نیازی به مبارزه با نوسانات خلقی نیست. ترکیب صحیح دارو، مشاوره، حمایت اجتماعی و عادات سبک زندگی سالم می تواند به شما کمک کند دوباره احساس کنید که خودتان هستید.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.