در این مطلب به آن خواهیم پرداخت که خواب بیش از حد نشانه چیست: علل، علائم، درمان و خطرات
خواب بیش از حد در طول روز، که به عنوان خواب‌آلودگی مفرط در طول روز نیز شناخته می‌شود، به احساس خواب‌آلودگی مکرر و مداوم و طولانی شدن خواب در طول روز اشاره دارد. این مشکل می‌تواند بر عملکرد روزانه فرد در محل کار، مدرسه و حتی در انجام فعالیت‌های روزمره تاثیر منفی بگذارد.
علل مختلفی خواب بیش از حد
کمبود خواب: شایع‌ترین علت خواب‌آلودگی، کمبود خواب است. اگر به اندازه کافی نخوابید، بدنتان در طول روز احساس خستگی و خواب‌آلودگی می‌کند.
خواب بی‌کیفیت: حتی اگر به اندازه کافی بخوابید، اگر خوابتان بی‌کیفیت باشد، باز هم ممکن است در طول روز احساس خواب‌آلودگی کنید. اختلالاتی مانند آپنه خواب، بی‌خوابی و سندرم پای بی‌قرار می‌توانند خواب شما را مختل کنند.
برخی بیماری‌ها: بیماری‌هایی مانند افسردگی، اضطراب، کم‌کاری تیروئید، دیابت و چاقی می‌توانند باعث خواب‌آلودگی در طول روز شوند.
داروها: برخی از داروها، مانند داروهای آنتی هیستامین، داروهای ضد افسردگی و داروهای فشار خون، می‌توانند به عنوان عارضه جانبی باعث خواب‌آلودگی شوند.
سبک زندگی: عواملی مانند رژیم غذایی ناسالم، عدم ورزش کافی و مصرف زیاد کافئین یا الکل نیز می‌توانند به خواب‌آلودگی در طول روز
علائم خواب‌آلودگی شدید در طول روز عبارتند از:
مشکل در تمرکز و توجه
تحریک‌پذیری
خستگی
مشکل در به خاطر سپردن چیزها
تمایل به چرت زدن در طول روز
خوابیدن در زمان‌های نامناسب، مانند هنگام رانندگی یا غذا خوردن
خواب بیش از حد نشانه چیست؟
اگر به طور مکرر در طول روز احساس خواب‌آلودگی می‌کنید، حتی زمانی که به اندازه کافی می‌خوابید (بین 7 تا 8 ساعت)، این می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد و زنگ خطری برای شما که پیگیر مشکل خواب خود باشید. خواب بیش از حد می‌تواند علامتی از آپنه خواب، افسردگی، کم‌کاری تیروئید یا سایر بیماری‌ها باشد.
برخی از دلایل احتمالی خواب بیش از حد عبارتند از:
- آپنه خواب: آپنه خواب یک اختلال تنفسی است که در آن تنفس فرد در طول خواب به طور مکرر قطع و وصل می‌شود. این امر می‌تواند منجر به خواب‌آلودگی شدید در طول روز، خروپف بلند و مشکلات سلامتی جدی مانند بیماری قلبی و سکته مغزی شود.
- بی‌خوابی: بی‌خوابی یک اختلال خواب است که باعث می‌شود فرد در به خواب رفتن یا ماندن در خواب مشکل داشته باشد. این امر می‌تواند منجر به خستگی و خواب‌آلودگی در طول روز شود.
- سندرم پای بی‌قرار: سندرم پای بی‌قرار یک اختلال عصبی است که باعث ایجاد تمایل غیرقابل کنترل برای حرکت دادن پاها در هنگام استراحت می‌شود. این امر می‌تواند خواب را مختل کند و منجر به خواب‌آلودگی در طول روز شود.
- افسردگی: افسردگی یک بیماری روانی است که می‌تواند باعث علائم مختلفی از جمله خستگی، خواب‌آلودگی و مشکل در تمرکز شود.
- کم‌کاری تیروئید: کم‌کاری تیروئید یک بیماری است که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند. این امر می‌تواند منجر به علائم مختلفی از جمله خستگی، خواب‌آلودگی و افزایش وزن شود.
- نارکولپسی: نارکولپسی یک اختلال عصبی است که باعث خواب‌آلودگی ناگهانی و شدید در طول روز می‌شود. همچنین می‌تواند باعث توهم، فلج خواب و مشکلات خواب در شب شود.
- مصرف دارو: برخی از داروها، مانند داروهای ضد هیستامین، داروهای ضد افسردگی و داروهای فشار خون، می‌توانند به عنوان عارضه جانبی باعث خواب‌آلودگی شوند.
در بین موارد فوق شایع ترین دلایل خواب بیش از حد آپنه خواب و افسردگی است.
اگر به طور مکرر در طول روز احساس خواب‌آلودگی می‌کنید، مهم است که با یک متخصص اختلالات خواب صحبت کنید تا علت آن را مشخص کرده و درمان مناسب را دریافت کنید.
درمان خواب بیش از حد
درمان خواب بیش از حد در طول روز به علت آن بستگی دارد. برخی از درمان‌های رایج عبارتند از:
اصلاح عادات خواب: این شامل خوابیدن و بیدار شدن در زمان‌های مشخص هر روز، ایجاد یک محیط خواب آرام، و اجتناب از کافئین و الکل قبل از خواب است.
درمان اختلالات خواب: اگر از یک اختلال خواب مانند آپنه خواب، خروپف، پرش خواب یا بی‌خوابی رنج می‌برید، پزشک شما ممکن است درمان‌های خاصی مانند استفاده از دستگاه CPAP یا CBT و دارو را برای شما تجویز کند.
درمان بیماری‌های زمینه‌ای: اگر خواب بیش از حد شما ناشی از یک بیماری زمینه‌ای مانند افسردگی یا کم‌کاری تیروئید است، درمان این بیماری می‌تواند به بهبود خواب شما کمک کند.
تغییر در داروها: اگر خواب‌بیش از حد شما ناشی از عوارض جانبی دارو است، پزشک شما ممکن است داروی شما را تغییر دهد یا دوز آن را
در کنار درمان، برخی از تغییرات در سبک زندگی نیز می‌توانند به بهبود خواب شما و کاهش خواب‌آلودگی در طول روز کمک کنند، مانند:
ورزش منظم: ورزش منظم می‌تواند به بهبود کیفیت خواب شما کمک کند.
رژیم غذایی سالم: از خوردن غذاهای سنگین و پرچرب قبل از خواب خودداری کنید.
کاهش مصرف کافئین و الکل: کافئین و الکل می‌توانند خواب شما را مختل کنند.
ایجاد یک محیط خواب آرام: محیط خواب شما باید تاریک، ساکت و خنک باشد.
اجتناب از استفاده از وسایل الکترونیکی قبل از خواب: نور آبی ساطع شده از آن
زنگ خطر برای خواب بیش از حد
در حالی که خواب کافی برای سلامتی ضروری است، خواب بیش از حد می‌تواند اثرات منفی بر سلامت جسمی و روانی داشته باشد.
عوارض خواب بیش از حد:
- خستگی و کسلی: خواب بیش از حد می‌تواند باعث شود احساس خستگی و کسلی کنید، حتی زمانی که به اندازه کافی خوابیده باشید.
- مشکلات تمرکز: خواب زیاد می‌تواند توانایی شما در تمرکز و توجه را مختل کند.
- افزایش وزن: مطالعات نشان داده است که بین خواب بیش از حد و افزایش وزن ارتباط وجود دارد.
- افسردگی: خواب بیش از حد می‌تواند علائم افسردگی را بدتر کند یا حتی منجر به افسردگی شود.
- ضعف سیستم ایمنی: خواب بیش از حد می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کند و شما را در برابر بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر کند.
- دیابت: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که بین خواب بیش از حد و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ ارتباط وجود دارد.
- مرگ: در برخی مواقع خواب بیش از حد به دلیل قطع تنفس در خواب است که این می تواند احتمال سکته های قلبی و مغزی را تا سه برابر افزایش دهد
چه مقدار خواب کافی است؟
میزان خواب مورد نیاز هر فرد متفاوت است، اما به طور کلی، اکثر بزرگسالان به 7 تا 8 ساعت خواب در شب نیاز دارند.
خواب بیش از حد در طول روز می‌تواند یک مشکل جدی باشد که بر کیفیت زندگی شما تاثیر منفی بگذارد. اگر به طور مکرر در طول روز احساس خواب‌آلودگی می‌کنید، مهم است که با پزشک اختلالات خواب صحبت کنید تا علت آن را مشخص کرده و درمان مناسب را دریافت کنید.
اگر در شیراز هستید و از اختلال خواب رنج می برید می توانید به کلینیک خواب انستیتو سلامت مغز دانا مراجعه کنید. همین حالا نوبت خود را رزرو کنید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.