تعریف واقعی شادی و خوشبختی چیست و چگونه شادتر باشیم؟

خوشبختی چیزی است که مردم به دنبال یافتن آن هستند، اما آنچه شادی را تعریف می کند می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.

هنگامی که بیشتر مردم در مورد معنای واقعی شادی صحبت می کنند، ممکن است در مورد احساس خود در لحظه حال صحبت کنند یا به یک حس کلی تر از احساس خود در مورد زندگی به طور کلی اشاره کنند.

• خوشبختی
• نشانه های خوشبختی
• انواع شادی
• چگونه شادی را پرورش دهیم
• چرا شادی اینقدر مهم است؟
• چگونه یک فرد شادتر باشیم
• چالش های یافتن شادی
• روانشناسی مثبت

خوشبختی

شادی یک حالت عاطفی است که با احساس شادی، رضایت و خشنودی مشخص می شود. در حالی که شادی تعاریف مختلفی دارد، اغلب به عنوان احساسات مثبت و رضایت از زندگی توصیف می شود.

از آنجایی که شادی معمولاً یک اصطلاح گسترده است، روانشناسان و سایر دانشمندان علوم اجتماعی معمولاً وقتی در مورد این وضعیت عاطفی صحبت می کنند از اصطلاح “بهزیستی ذهنی” استفاده می کنند. همانطور که به نظر می رسد، بهزیستی ذهنی تمایل دارد بر احساسات شخصی کلی فرد در مورد زندگی خود در زمان حال تمرکز کند.

دو جزء کلیدی شادی (یا بهزیستی ذهنی) عبارتند از:

تعادل عواطف:

هرکسی عواطف، احساسات و حالات مثبت و منفی را تجربه می کند. شادی به طور کلی با تجربه بیشتر احساسات مثبت نسبت به احساسات منفی مرتبط است.

رضایت از زندگی:

این به میزان رضایت شما از بخش‌های مختلف زندگی‌تان از جمله روابط، کار، دستاوردها و چیزهایی که مهم می‌دانید مربوط می‌شود.

تعریف دیگری از خوشبختی از فیلسوف باستانی ارسطو گرفته شده است که پیشنهاد می کند شادی تنها خواسته انسان است و سایر خواسته های انسان به عنوان راهی برای به دست آوردن خوشبختی وجود دارد. او معتقد بود که چهار سطح شادی وجود دارد: شادی ناشی از رضایت فوری، از مقایسه و موفقیت، از مشارکت مثبت، و از دستیابی به رضایت.
ارسطو پیشنهاد کرد که خوشبختی را می توان از طریق فرمول طلایی به دست آورد، که شامل یافتن تعادل بین کمبود و افراط است.

نشانه های خوشبختی

در حالی که درک شادی ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، برخی از نشانه های کلیدی وجود دارد که روانشناسان هنگام اندازه گیری و ارزیابی شادی به دنبال آن هستند.

برخی از نشانه های کلیدی شادی عبارتند از:

• احساس می کنید که دارید زندگی ای را که می خواهید سپری می کنید
• همراهی با جریان و تمایل به گذراندن زندگی همانطور که وجود دارد
• احساس اینکه شرایط زندگی شما خوب است
• لذت بردن از روابط مثبت و سالم با افراد دیگر
• احساس می کنید آنچه را که در زندگی می خواهید انجام داده اید (یا انجام خواهید داد).
• از زندگی خود احساس رضایت می کنید
• احساس مثبت بیشتر از احساس منفی
• پذیرش ایده ها و تجربیات جدید
• با مهربانی و شفقت با خود رفتار می کنید
• قدردانی را تجربه می کنید
• احساس می کنید که زندگی را با یک حس معنا و هدف می گذرانید
• می خواهید شادی خود را با دیگران به اشتراک بگذارید

یک نکته مهم که باید به خاطر داشته باشید این است که شادی حالت سرخوشی مداوم نیست. در عوض، شادی یک حس کلی از تجربه احساسات مثبت بیشتر از احساسات منفی است.

افراد شاد هم گهگاه طیف وسیعی از احساسات انسانی – خشم، سرخوردگی، کسالت، تنهایی و حتی غم را احساس می کنند. اما حتی زمانی که با ناراحتی روبرو می‌شوند، آنها یک حس اساسی خوش‌بینی دارند که اوضاع بهتر خواهد شد، می‌توانند با آنچه اتفاق می‌افتد کنار بیایند و دوباره احساس خوشبختی کنند.

انواع شادی

راه های مختلفی برای تفکر درباره شادی وجود دارد. به عنوان مثال، ارسطو، فیلسوف یونان باستان، بین دو نوع شادی تمایز قائل شد: هدونیا و اودایمونیا.

هدونیا:

شادی هدونیک از لذت ناشی می شود. اغلب با انجام کارهایی که احساس خوبی دارد، مراقبت از خود، برآورده کردن خواسته ها، تجربه لذت و احساس رضایت همراه است.

اودایمونیا:

این نوع شادی از جستجوی فضیلت و معنا ناشی می شود. از جمله مؤلفه های مهم  آن احساس اینکه زندگی شما دارای معنا، ارزش و هدف است. بیشتر با انجام مسئولیت‌ها، سرمایه‌گذاری در اهداف بلندمدت، نگرانی برای رفاه دیگران و زندگی بر اساس ایده‌آل‌های شخصی مرتبط است.

لذت و هدونیا امروزه در روانشناسی بیشتر به ترتیب به عنوان لذت و معنا شناخته می شوند. اخیراً، روانشناسان اضافه کردن مولفه سوم را پیشنهاد کرده اند که به تعامل مربوط می شود. اینها احساس تعهد و مشارکت در عرصه های مختلف زندگی است.

تحقیقات حاکی از آن است که افراد شاد تمایل دارند در سطح رضایت از زندگی اودایمونیک رتبه بسیار بالایی داشته باشند و در رضایت از زندگی لذت‌گرایانه از حد متوسط ​​بالاتر باشند.

همه اینها می توانند نقش مهمی در تجربه کلی شادی داشته باشند، اگرچه ارزش نسبی هر یک می تواند بسیار شخصی باشد. برخی از فعالیت‌ها ممکن است هم لذت‌بخش و هم معنادار باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به یک سمت و سوی دیگر منحرف شوند.

به عنوان مثال، داوطلب شدن برای هدفی که به آن اعتقاد دارید، ممکن است بیش از اینکه لذت بخش باشد، معنادار باشد. از سوی دیگر، تماشای برنامه تلویزیونی مورد علاقه شما ممکن است از نظر معنا پایین تر و از نظر لذت بالاتر باشد.

برخی از انواع شادی که ممکن است در این سه دسته اصلی جای بگیرد عبارتند از:

• شادی: احساسی اغلب نسبتا کوتاه که در لحظه حال احساس می شود
• هیجان: احساس شادی که شامل انتظار برای چیزی با انتظار مثبت است
• قدردانی: یک احساس مثبت که شامل سپاسگزاری و قدردانی است
• غرور: احساس رضایت از کاری که انجام داده اید
• خوش بینی: این روشی است برای نگاه کردن به زندگی با دیدگاهی مثبت و شاد
• رضایت: این نوع شادی شامل احساس رضایت است

چگونه شادی را پرورش دهیم

در حالی که برخی افراد به طور طبیعی تمایل دارند شادتر باشند، کارهایی وجود دارد که می توانید برای پرورش احساس شادی خود انجام دهید.

اهداف درونی را دنبال کنید

دستیابی به اهدافی که ذاتاً برای دنبال کردن آنها انگیزه دارید، به ویژه اهدافی که بر رشد شخصی و اجتماعی متمرکز هستند، می تواند به افزایش شادی کمک کند. تحقیقات نشان می دهد که دنبال کردن این نوع از اهداف با انگیزه درونی می تواند شادی را بیشتر از دنبال کردن اهداف بیرونی مانند به دست آوردن پول یا موقعیت افزایش دهد.

لذت بردن از لحظه

مطالعات نشان داده‌اند که افراد تمایل به کسب درآمد بیش از حد دارند. آن‌ها آنقدر روی جمع‌آوری چیزها متمرکز می‌شوند که لذت واقعی از کاری که انجام می‌دهند را از دست می‌دهند.

بنابراین، به جای افتادن در دام حریص بودن بدون فکر اینکه به ضرر خوشبختی‌مان تمام می شود، بر تمرین شکرگزاری برای چیزهایی که دارید تمرکز کنید و از این روند لذت ببرید.

در افکار منفی تجدید نظر کنید

وقتی دیدید که در یک دیدگاه بدبینانه گیر افتاده اید یا منفی گرایی را تجربه می کنید، به دنبال راه هایی باشید که بتوانید افکار خود را به روشی مثبت تر اصلاح کنید.

مردم یک سوگیری منفی طبیعی دارند یا تمایل دارند که به چیزهای بد بیشتر توجه کنند تا چیزهای خوب. این می تواند بر همه چیز تأثیر بگذارد، از نحوه تصمیم گیری شما گرفته تا نحوه برداشت شما از دیگران. نادیده گرفتن جنبه های مثبت – یک تحریف شناختی که در آن افراد بر موارد منفی تمرکز می کنند و چیزهای مثبت ها را نادیده می گیرند – می تواند به افکار منفی کمک کند.

چارچوب بندی مجدد این ادراکات منفی به معنای نادیده گرفتن بدی ها نیست. در عوض، به معنای تلاش برای نگاهی متعادل تر و واقع بینانه به رویدادها است. به شما این امکان را می دهد که الگوهای تفکر خود را متوجه شوید و سپس افکار منفی را به چالش بکشید.

چرا شادی اینقدر مهم است؟

نشان داده شده است که شادی نتایج مثبت را در بسیاری از زمینه های مختلف زندگی از جمله رفاه روانی، سلامت جسمی و طول عمر کلی پیش بینی می کند.

احساسات مثبت باعث افزایش رضایت از زندگی می شود.

شادی به افراد کمک می کند تا مهارت های مقابله ای و منابع عاطفی قوی تری بسازند.

احساسات مثبت با سلامتی و طول عمر بهتر مرتبط هستند.

احساسات مثبت تاب آوری را افزایش می دهد.

تاب‌آوری به افراد کمک می‌کند استرس را بهتر مدیریت کنند و در صورت مواجهه با موانع، بهتر به عقب برگردند. برای مثال، یک مطالعه نشان داد که افراد شادتر سطوح پایین‌تری از هورمون استرس کورتیزول دارند و این مزایا در طول زمان باقی می‌مانند.
افرادی که گزارش می دهند وضعیت رفاهی مثبتی دارند، به احتمال زیاد رفتارهای سالمی مانند خوردن میوه و سبزیجات و انجام تمرینات بدنی منظم را دارند.

شاد بودن ممکن است به شما کمک کند کمتر بیمار شوید.

حالات روانی شادتر با افزایش ایمنی مرتبط است

چگونه یک فرد شادتر باشیم

به نظر می رسد برخی افراد به طور طبیعی سطح پایه بالاتری برای شادی دارند – یک مطالعه در مقیاس بزرگ با بررسی بیش از 2000 دوقلو نشان داد که حدود 50٪ از رضایت کلی از زندگی به دلیل ژنتیک، 10٪ به رویدادهای بیرونی و 40٪ به فعالیت های فردی وابسته است.

بنابراین، اگرچه ممکن است نتوانید «سطح پایه» شادی خود را کنترل کنید، کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای شادتر کردن و رضایت‌بخش‌تر کردن زندگی‌تان انجام دهید. حتی شادترین افراد هم می توانند گهگاه احساس ناراحتی کنند و شادی چیزی است که همه افراد باید آگاهانه آن را دنبال کنند.

روابط قوی ایجاد کنید

حمایت اجتماعی یک بخش اساسی از رفاه است. تحقیقات نشان داده است که روابط اجتماعی خوب قوی ترین پیش بینی کننده شادی هستند. داشتن ارتباطات مثبت و حمایتی با افرادی که به آنها اهمیت می‌دهید می‌تواند مانعی در برابر استرس باشد، سلامتی شما را بهبود بخشد و به شما کمک کند فردی شادتر شوید.

در مطالعه رشد بزرگسالان هاروارد، یک مطالعه طولی که بر روی شرکت کنندگان بیش از 80 سال مورد بررسی قرار گرفت، محققان دریافتند که روابط و میزان خوشحالی افراد در آن روابط به شدت بر سلامت کلی تأثیر می گذارد.
بنابراین اگر می‌خواهید شادی‌تان را بهبود ببخشید، ایجاد ارتباطات اجتماعی محکم مکانی عالی برای شروع است. روابط موجود خود را عمیق تر کنید و راه های پیدا کردن دوستان جدید را کشف کنید.

ورزش منظم داشته باشید

ورزش هم برای بدن و هم برای ذهن شما مفید است. فعالیت بدنی با طیف وسیعی از فواید جسمی و روانی از جمله بهبود خلق و خوی مرتبط است. مطالعات متعدد نشان داده اند که ورزش منظم ممکن است در دفع علائم افسردگی نقش داشته باشد، اما شواهد نشان می دهد همچنین ممکن است به شادتر کردن افراد نیز کمک کند.

در یک تحلیل از تحقیقات گذشته در مورد ارتباط بین فعالیت بدنی و شادی، محققان یک ارتباط مثبت ثابت پیدا کردند.

حتی کمی ورزش باعث افزایش شادی می شود – افرادی که حداقل 10 دقیقه در روز فعالیت بدنی داشتند یا فقط یک بار در هفته ورزش می کردند نسبت به افرادی که هرگز ورزش نمی کردند سطح شادی بیشتری داشتند.

قدردان باشید

در یک مطالعه، از شرکت کنندگان خواسته شد که هر شب قبل از خواب به مدت 10 تا 20 دقیقه در نوعی تمرین نوشتن شرکت کنند. به برخی از آنها گفته شد که در مورد دردسرهای روزانه بنویسند، برخی در مورد رویدادهای خنثی، و برخی در مورد چیزهایی که برای آنها سپاسگزار هستند. نتایج نشان داد افرادی که در مورد قدردانی نوشته بودند، احساسات مثبت را افزایش دادند، شادی ذهنی را افزایش دادند و رضایت از زندگی را بهبود بخشیدند.

همانطور که نویسندگان این مطالعه پیشنهاد می کنند، نگه داشتن لیست سپاسگزاری راهی نسبتا آسان، مقرون به صرفه، ساده و دلپذیر برای تقویت روحیه شماست. سعی کنید هر شب چند دقیقه را به یادداشت کردن یا فکر کردن در مورد چیزهایی در زندگی خود اختصاص دهید که برای آنها سپاسگزار هستید.

هدف پیدا کنید

تحقیقات نشان داده است افرادی که احساس می‌کنند هدفی دارند، از رفاه بهتری برخوردارند و احساس رضایت بیشتری دارند. که ممکن است با ترویج رفتارهای سالم تر به بهبود شادی کمک کند.

برخی از کارهایی که می توانید برای کمک به یافتن حس هدفمندی انجام دهید عبارتند از:

• علایق خود را کشف کنید
• درگیر اهداف اجتماعی و نوع دوستانه باشید
• برای رسیدگی به بی عدالتی ها تلاش کنید
• به دنبال چیزهای جدیدی باشید که ممکن است بخواهید درباره آنها بیشتر بدانید

احساس هدف تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد، اما همچنین چیزی است که می توانید آن را پرورش دهید. که شامل یافتن هدفی است که عمیقاً به آن اهمیت می‌دهید و شما را به انجام اقدامات سازنده و مثبت برای رسیدن به آن هدف سوق می‌دهد.

چالش های یافتن شادی

در حالی که جستجوی خوشبختی مهم است، مواقعی وجود دارد که دستیابی به شادی از زندگی دور می‌نماید.

برخی از چالش‌هایی که باید به آنها توجه کرد عبارتند از:

ارزش دادن به چیزهای اشتباه

ممکن است پول نتواند خوشبختی بخرد، اما تحقیقاتی وجود دارد که نشان می‌دهد خرج کردن پول برای چیزهایی مانند تجربیات جدید می‌تواند شما را شادتر از خرج کردن آن برای دارایی‌های مادی کند.

به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که خرج کردن پول برای چیزهایی که باعث خرید زمان می شود – به عبارتی خرج کردن پول برای صرفه جویی در زمان – می تواند شادی و رضایت از زندگی را افزایش دهد.

به جای ارزش گذاری بیش از حد روی چیزهایی مانند پول، موقعیت یا دارایی های مادی، دنبال کردن اهدافی که منجر به وقت آزاد بیشتر یا تجربیات لذت بخش می شود، می تواند پاداش شادی بیشتری داشته باشد.

به دنبال حمایت اجتماعی نبودن

حمایت اجتماعی یعنی داشتن دوستان و عزیزانی که بتوانید برای حمایت به آنها مراجعه کنید. تحقیقات نشان داده است که حمایت اجتماعی درک شده نقش مهمی در بهزیستی ذهنی دارد. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که درک حمایت اجتماعی مسئول 43 درصد از سطح شادی یک فرد است.

مهم است به خاطر داشته باشید که وقتی صحبت از حمایت اجتماعی می شود، کیفیت مهمتر از کمیت است. داشتن تنها چند دوست بسیار صمیمی و قابل اعتماد، تأثیر بیشتری بر خوشبختی کلی شما خواهد داشت تا داشتن بسیاری از آشنایان معمولی.

فکر کردن به شادی به عنوان یک هدف

خوشبختی هدفی نیست که بتوانید به سادگی به آن برسید. یک پیگیری دائمی است که مستلزم پرورش و بها دادن مستمر است.

یک مطالعه نشان داد افرادی که برای شادی بیشتر ارزش قائل هستند، کمترین احساس رضایت را از زندگی خود دارند.

نویسندگان این مطالعه پیشنهاد می‌کنند: «ارزش دادن به شادی می‌تواند آن را تخریب کند، زیرا هرچه افراد برای شادی ارزش بیشتری قائل شوند، احتمال ناامیدی آنها بیشتر می‌شود».

شاید درسی که از این حرف میتوانیم بگیریم این باشد که چیزی را به عنوان «شادی» هدف خود قرار ندهید.

در عوض، بر ساختن و پرورش آن نوع زندگی و روابطی تمرکز کنید که رضایت را در زندگی شما به ارمغان می آورد.

همچنین مهم است در نظر بگیرید که شادی را شخصاً چگونه تعریف می کنید. خوشبختی یک اصطلاح گسترده است که برای افراد مختلف معنای متفاوتی دارد. به جای اینکه به شادی به عنوان یک نقطه پایان نگاه کنید، فکر کردن به معنای واقعی شادی برای شما می تواند مفیدتر باشد و سپس روی چیزهای کوچکی کار کنید که به شما کمک می کند شادتر شوید. این می تواند دستیابی به این اهداف را قابل کنترل تر و کمتر طاقت فرسا کند.

روانشناسی مثبت

جستجوی شادی در زمینه روانشناسی مثبت گرا نقش اساسی دارد. روانشناسانی که روانشناسی مثبت گرا را مطالعه می کنند، علاقه مند به یادگیری راه هایی برای افزایش مثبت اندیشی و کمک به مردم برای داشتن زندگی شادتر و رضایت بخش تر هستند.

این رشته به جای تمرکز بر آسیب‌شناسی‌های ذهنی، در تلاش است تا راه‌هایی برای کمک به مردم و جوامع در بهبود احساسات مثبت و دستیابی به شادی بیشتر بیابد.

1. Kringelbach ML, Berridge KC. The neuroscience of happiness and pleasure. Soc Res (New York). 2010;77(2):659-678.
2. Finley K, Axner M, Vrooman K, Tse D. Ideal levels of prosocial involvement in relation to momentary affect and eudaimonia: Exploring the golden mean. Innov Aging. 2020;4(Suppl 1):614. doi:10.1093/geroni/igaa057.2083

1. Panel on Measuring Subjective Well-Being in a Policy-Relevant Framework; Committee on National Statistics; Division on Behavioral and Social Sciences and Education; National Research Council; Stone AA, Mackie C, editors. Subjective Well-Being: Measuring Happiness, Suffering, and Other Dimensions of Experience [Internet]. Washington (DC): National Academies Press (US).
2. Lee MA, Kawachi I. The keys to happiness: Associations between personal values regarding core life domains and happiness in South Korea. PLoS One. 2019;14(1):e0209821. doi:10.1371/journal.pone.0209821
3. Hsee CK, Zhang J, Cai CF, Zhang S. Overearning. Psychol Sci. 2013;24(6):852-9
4. Carstensen LL, Turan B, Scheibe S, et al. Emotional experience improves with age: evidence based on over 10 years of experience sampling. Psychol Aging. 2011;26(1):21‐33. doi:10.1037/a0021285
5. Steptoe A, Wardle J. Positive affect and biological function in everyday life. Neurobiol Aging. 2005;26 Suppl 1:108‐112. doi:10.1016/j.neurobiolaging.2005.08.016
6. Sapranaviciute-Zabazlajeva L, Luksiene D, Virviciute D, Bobak M, Tamosiunas A. Link between healthy lifestyle and psychological well-being in Lithuanian adults aged 45-72: a cross-sectional study. BMJ Open. 2017;7(4):e014240. doi:10.1136/bmjopen-2016-014240
7. Costanzo ES, Lutgendorf SK, Kohut ML, et al. Mood and cytokine response to influenza virus in older adults. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2004;59(12):1328‐1333. doi:10.1093/gerona/59.12.1328
8. Lyubomirsky S, Sheldon KM, Schkade D. Pursuing happiness: The architecture of sustainable change. Review of General Psychology. 2005;9(2):111–131. doi:0.1037/1089-2680.9.2.111
9. The Harvard Gazette. Good genes are nice, but joy is better.
10. Zhang Z, Chen W. A systematic review of the relationship between physical activity and happiness. J Happiness Stud 20, 1305–1322 (2019). https://doi.org/10.1007/s10902-018-9976-0
11. Cunha LF, Pellanda LC, Reppold CT. Positive psychology and gratitude interventions: a randomized clinical trial. Front Psychol. 2019;10:584. Published 2019 Mar 21. doi:10.3389/fpsyg.2019.00584
12. Ryff CD. Psychological well-being revisited: advances in the science and practice of eudaimonia. Psychother Psychosom. 2014;83(1):10‐28. doi:10.1159/000353263
13. rs R, Norton MI. Buying time promotes happiness. Proc Natl Acad Sci U S A. 2017;114(32):8523‐8527. doi:10.1073/pnas.1706541114
14. Gulacti F. The effect of perceived social support on subjective well-being. Procedia – Social and Behavioral Sciences. 2010;2(2):3844-3849. doi:10.1016/j.sbspro.2010.03.602
15. Mauss IB, Tamir M, Anderson CL, Savino NS. Can seeking happiness make people unhappy? [corrected] Paradoxical effects of valuing happiness [published correction appears in Emotion. 2011 Aug;11(4):767]. Emotion. 2011;11(4):807‐815. doi:10.1037/a002201
16. Whillans AV, Dunn EW, Smeets P, Bekke0

Mozhan Parsa

درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.